Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Geeshsha Gididi Deˈana Danddayoos

Geeshsha Gididi Deˈana Danddayoos

“Intte kushiyaa meecettite. . . . intte wozanaa geeshshite.” —YAAQOOBA 4:8.

1. Geeshshatettaa asay waati xeellii?

GEESHSHATETTAY daro asay dosiyo eeshsha gidenna. Dosennaagee ha wodiyan keehi erettidaba. Daro biittan, attuma asay attuma asaara, qassi macca asay macca asaara zinˈˈiyoogaanne aqo laggiyaappe hara uraara zinˈˈiyoogaa asay iitabadan xeellenna. Pilimiyan, maxaafan, yettaaninne erissuwan shori baynnabay kumiis. (Maz. 12:8) SHori baynnabay ubbasan meeze gidido gishshawu, ‘Geeshsha gididi deˈiyoogee danddayettiyaabee?’ gaada neeni qoppennan waaya aggana. SHin, Yihooway maaddin tumu Kiristtaaneti geeshsha gididi deˈana danddayiyoogee qoncce.—1 Tasalonqqe 4:3-5 nabbaba.

2, 3. (a) Iitabaa amottennaadan baaxetana koshshiyoy aybissee? (b) Ha huuphe yohuwan nuuni ay beˈanee?

2 Gidoppe attin, nuuni geeshsha gididi deˈanawu shori baynnabaa amottiyoogaa aggana bessiyoogaa erana koshshees. Miyoobaa wottido piree moliyaa cimmana danddayiyoogaadan, issi Kiristtaanee sohuwaara aggana xayikko, shori baynnabaa qoppiyoogeenne pokkobaa amottiyoogee gubaaˈiyaappe kiyanaadan a cimmana danddayees. Hegee nu ashuwaa ufayssana danddayiyo gishshawu, shori baynnabaa oottanaadan denttettees. Gamˈˈidi, iitabaa amoy keehi wolqqaamana danddayees. He wode, Yihoowa ashkkara gidida urikka ba amottidobaa polana danddayees. Ee, “amoi . . . nagaraa yelees.”—Yaaqooba 1:14, 15 nabbaba.

3 Amottiyoobay waatidi iita nagaran yeggana danddayiyaakko keehi qoppana koshshees. SHin nuuni iita amoy diccennaadan teqqikko, shori baynnabaa oottidi hegee kaalettiyo metuwan gelennaagaa eriyoogee keehi minttettiyaaba! (Gal. 5:16) Iitabaa amottennaadan baaxetiyo wode nuna maaddiya heezzubaa ane beˈana; hegeetikka Yihoowaara nuuni dabbotiyoogaa, a Qaalan deˈiya zoriyaanne ayyaanaaban kayma Kiristtaanetu maaduwaa.

“XOOSSAAKKO SHIIQITE”

4. Yihoowakko shiiqiyoogee keehi koshshiyoy aybissee?

4 Geeshsha Maxaafay ‘Xoossaakko shiiqanawu’ koyiyaageeta, “Intte kushiyaa meecettite . . . intte wozanaa geeshshite” yaagees. (Yaaq. 4:8) Yihoowaara nu dabbotaa minttiyo wode, nu qoppiyoobaa gujjin, nu deˈo macara ubban a ufayssanawu baaxetoos. Nuuni geeshshabaa, loˈˈobaanne galatissiyaabaa qoppiyoogan “wozanai geeshsha” gididoogeeta gidanawu amottoos. (Maz. 24:3, 4; 51:6; Pili. 4:8) Yihooway nuuni nagarancha gidiyoogaa akeekiyoogee qoncce. Nuuni iitabaa qoppana danddayiyoogaa i erees. SHin, nuuni danddayettida ubban iita qofaa eqettiyoogaa aggidi ubbatoo hegaa qoppikko Yihooway azzananaagaa eroos. (Doo. 6:5, 6) Hagaa wotti dentti qoppiyoogee nuuni qofan ubbatoo geeshsha gidanawu keehi murttanaadan oottees.

5, 6. Iitabaa amottiyoogaa eqettanaadan woosay nuna waati maaddana danddayii?

5 Nuuni Yihoowan wozanappe ammanettiyoogaa bessiyo issi ogee iita qofaa eqettanawu woossiyoogaa. Nuuni woosan Yihoowakko shiiqiyo wode, i nuukko shiiqees. I nuussi ba geeshsha ayyaana kehatettan immees; hegee nuuni iitabaa qoppiyoogaa aggidi, geeshsha gididi deˈanaadan maaddees. Hegaa gishshawu, nuuni Xoossaa ufayssanawu wozanappe qoppiyoogaa ayyo yootiyaageeta gidoos. (Maz. 19:14) Nuuni nagaran gelanaadan oottana danddayiya ‘iita’ qofay, hegeekka bessenna amoy woy koshshay nu wozanan deˈiyaakkonne nuuni erana mala i nuna qoranaadan nu huuphiyaa kawushshidi a oychiyoo? (Maz. 139:23, 24) Nuna paacee gakkiyo wode, suure gididi deˈanawu maaddana mala muletoo a mintti woossiyoo?—Maa. 6:13.

6 Nu diccido hanotay woy nu kase eeshshay Yihooway ixxiyoobaa dosanaadan oottana danddayees. Gidikkonne, i nuuni issi issibaa laammanaadan maaddin ubbatoo a ufayssiya ogiyan assi haggaazana danddayoos. Kawuwaa Daawiti hegaa akeekiis. Daawiti Berssaabiira wodiraa laammi simmidi, “Geeshsha wozanaa ta giddon medhdha; ammanettiya ayyaanaa ta giddon ooraxissa” yaagidi Yihoowa woossiis. (Maz. 51:10-12) Nuuni nagarancha gidiyo gishshawu, iita eeshshaa keehi dosana danddayoos; shin Yihooway baayyo nuuni eeno giidi azazettanaadan maaddana danddayees. Iitabaa amoy wolqqaamidi nu geeshsha qofaa moorana hanikkonne, Yihooway nuuni a higgiyaa azazettidi deˈiyoogan goˈettanaadan nu hemetaa suurissana danddayees. I nuna qohiya aybinne haarennaadan oottana danddayees.—Maz. 119:133.

Iitabaa qaaqqatiyoogee nu wozanan xaphuwaa yeddiyoogaa doommikko, hegaa shoddana koshshees (Mentto 6 xeella)

‘XOOSSAA QAALAADAN OOTTITE’

7. Xoossaa Qaalay nuuni iita qofaa qoppennaadan waati maaddana danddayii?

7 Nuuni maaduwaa demmanawu woossiyo woosaa Yihooway ba Qaalaa Geeshsha Maxaafaa baggaara zaarana danddayees. Xoossaa Qaalan deˈiya aadhida eratettay “ubbaappe kase geeshsha.” (Yaaq. 3:17) Nuuni Geeshsha Maxaafaa galla galla nabbabiyoogeenne nabbabidobaa wotti denttidi qoppiyoogee iitabaa qoppennaadan naagettana mala nuna maaddana danddayees. (Maz. 19:7, 11; 119:9, 11) Gujjidikka, Geeshsha Maxaafay issi issi asatubaa yootiyoobaynne i zoriyo zoree nuuni iita qofaa qoppennaadan maaddana danddayees.

8, 9. (a) Issi wodallay shaaramuxa maccaaseera shori baynnabaa oottanaadan denttettidabay aybee? (b) Leemiso shemppo 7n deˈiya zoriyaa nuuni ha wodiyan aybin oosuwan peeshshana danddayiyoo?

8 Leemiso 5:8y, “SHaaramuxa maccaasee heeri booppa; i keettaa penggiyaakko shiiqoppa” yaagees. Ha zoriyaa xaasayidi xeelliyoogan gakkiya daafabay issi shaaramuxa maccaasee keettaa mataara kanttanawu biida wodallabaa yootiya Leemiso shemppo 7n odettiis. Saˈay qammiis. Kalluwaa bessiya maayuwaa maayida, ogiyaa doonan eqqida issi maccaaseekko i biis. Maccaasiyaa a oyqqada yeraasu. I sheleeshsho haasayay i eqettana danddayibeenna iitabaa amottanaadan oottiis. Qassi eti shori baynnabaa hanidosona. He wodallay shori baynnabaa hananawu kase waayi qoppana. I akeekay paccido asa. Ubba qassi, i oottidobay a bolli daafabay gakkanaadan oottiis. Hegaa i akeekiyaakko maccaaseeppe baqatana!—Lee. 7:6-27.

9 Nuuni gakkiya daafabaa akeekennaagaappe denddidaagan he wodallaagaa mala akeeki paccidobaa oottana danddayoos. Leemisuwawu, televizhiiniyan hara saatiyan diggiyoobaa qammi qammi diggennan aggana danddayoosona. Issi issitoo nuuni dumma dumma xaabiyaa dooyikko shin? Woy qassi pokkobaa bessiyaabaa Intternneetiyan beˈanaadan shoobbiya sayttiyaa yuushshi qoppennan goˈettana danddayoos. Hegaa mala hanotay nuuni iitabaa amottanaadaaninne geeshsha gididi deˈanawu baaxetiyoogaa xaasayi xeellanaadan oottana danddayennee?

10. Lambbeechiyoogee qohiyaaba gidiyoy aybissee? (Ha huuphe yohuwaa doomettan deˈiya misiliyaa xeella.)

10 Geeshsha Maxaafay nuna maaddiyo hara ogee nuugaappe dummatiya mattumay deˈiyoogeetuura gayttiyo wode oottana koshshiyaabaa zoriyoogaa. (1 Ximootiyoosa 5:2 nabbaba.) He zoree lambbeechenna mala diggiyoogee qoncce. Issoti issoti issi uraa bochana xayikko, qaaqqatidi xeelliyoogee, qimˈˈotiyoogeenne hegaa malabay qohennabadan xeelloosona. SHin lambbeechiyoogee nagaraa oottanaadan denttettiya iita amuwaa amottanaadan oottana danddayees. Hegee kase haniis; zaarettidikka hanana danddayees.

11. Yooseefi aybin nuussi loˈˈo leemiso gidii?

11 Yooseefi hegaara gayttidaagan akeekancha gidiyooga bessiis. A godaa PHoxiifaara keettayiyaa Yooseefa cimmanawu malin, i o eqettiis. SHin a hidootaa qanxxabeykku. Banaara zinˈˈanaadan ubba gallassi Yooseefa shoobbaasu. (Doo. 39:7, 8, 10) PHoxiifaara keettaayiyaanne Yooseefi banttarkka takkikko, a bana i amottanabadan qoppidoogaa Geeshsha Maxaafaa eranchay issoy yootiis. SHin a Yooseefa sheleeshshanawu haasayidobaa i siyennan ixxiis. I qofaa Yooseefi eqettiis; qassi o lambbeechibeenna. Yaatido gishshawu, ba wozanan iitabaa amottibeenna. A banaara Yooseefi zinˈˈanaadan wolqqanttin, i sohuwaara “ba afalaa i kushiyan yeggidi, sooppe kare woxxidi kiyiis.”—Doo. 39:12.

12. Nuuni beˈiyoobay nu wozanaa qohana danddayiyoogaa aybin eriyoo?

12 Geeshsha Maxaafay nu ayfee nu wozanaa wora zaarennaadankka zorees. Qaaqqatiyoogee shori baynnabaa keehi amottanaadan oottana danddayees. Yesuusi, “Maccaaro xeellidi amottiya ubbai, ba wozana giddon he wode iira shaaramuxiis” yaagiis. (Maa. 5:28) Kawuwaa Daawiti waanidaakko hassayoos. ‘Daawiti keettaa bollan dembbayidi oottidosan hemettiiddi bollaa meecettiya issi mishiriyo beˈiis.’ (2 Sam. 11:2) I maccaaseeppe harasaa xeellennaaninne ba qofaa laammennan aggiis. Hegee i hara ura machiyo amottanaadan oottiis; amottidi iira wodiraa laamiis.

13. Nu ‘ayfiyaara maachaa maacettana’ koshshiyoy aybissee, qassi hegawu waatana koshshii?

13 SHori baynnabaa amottenna mala, nuuni ammanettida Iyyoobaagaadan nu ‘ayfiyaara maachaa maacettana’ koshshees. (Iyy. 31:1, 7, 9) Nu ayfiyaa naaganawunne shori baynnabaa qaaqqatidi issi ura xeellenna mala murttana bessees. Hegaadankka kompputeriyan, kaqettida erissuwan, maxeetiyaa koohuwan, woy awaaninne pokkobaa bessiya misiliyaappe sohuwaara nu ayfiyaa wora zaarana koshshees.

14. Geeshsha gididi deˈanaadan immettida zoriyan waani goˈettana danddayiyoo?

14 Nuuni hanno gakkanawu beˈidobaappe iita amuwaa loytta eqettana koshshiyoobaa akeekikko, bessiyaabaa sohuwaara ootta. Neeni iitabaa oottennaadaaninne geeshsha gidada deˈanaadan maaddiya Xoossaa Qaalaa zoriyaa eeno gaada azazetta.—Yaaqooba 1:21-25 nabbaba.

‘CIMATA XEESA’

15. Nuuni shori baynnabaa amottiyoogaa agganawu baaxetiyaaba gidikko, maaduwaa oychana koshshiyoy aybissee?

15 Nuuni shori baynnabaa amottiyoogaa agganawu baaxetikko, nu mala Kiristtaanetikka nuna maaddana danddayoosona. Hegaa mala metuwaa hara urawu yootiyoogee metennaba gidenna. SHin ayyaanaaban kaymida Kiristtaanee kehatettan maaddanaadan xalan yootiyoogee, nuuni iitabaa amottennaadan oottana danddayees. (Lee. 18:1; Ibr. 3:12, 13) Nuuni azalla gididobaa ayyaanaaban kaymida Kiristtaaniyawu yootiyoogee akeekibeennabaa akeekanaadan maaddana danddayees. Hegee nuuni Yihoowa siiquwan deˈanawu giigissana koshshiyaabaa giigissanaadan maaddana danddayees.

16, 17. (a) SHori baynnabaa amottiyoogaa agganawu baaxetiyaageeta gubaaˈe cimati waati maaddana danddayiyoonaa? Leemisuwaa yoota. (b) Pornograafiyaa beˈiyaageeti eesuwaara maaduwaa oychana koshshiyoy aybissee?

16 Gubaaˈiyaa cimati nuna maaddana danddayoosona. (Yaaqooba 5:13-15 nabbaba.) Brazile biittan deˈiya issi yelagay daro layttawu iita amuwaa agganawu baaxetiis. I, “Ta qoppiyoobay Yihoowa ufayssennaagaa taani erays; shin taassi siyettiyaabaa haratussi yootanawu keehi yeellataas” yaagiis. A gubaaˈiyan deˈiya assi qarettiya cimay maaduwaa i oychanaadan minttettiis. He yelagay hagaadan giis: “Cimati taassi daro kehanne keehi qoppiyaageeta gidido gishshawu garamettaas; hegee taassi bessiyaabadan qoppabeykke. Ta metuwaa eti loyttidi siyidosona. Yihooway tana siiqiyoogaa eti Geeshsha Maxaafaappe yootidosona; qassi tanaara woossidosona. Hegee taani eti Geeshsha Maxaafaappe zoridobaa metootennan ekkanaadan maaddiis.” I ayyaanaaban minnidi daro layttappe simmin, “Nu toohuwaa nurkka tookkiyoogaappe maaduwaa oychiyoogee keehi koshshiyoogaa akeekaas” yaagiis.

17 SHori baynnabaa amottanaadan oottiyaabay pornograafiyaa beˈiyoogaa gidikko, maaduwaa oychiyoogee keehi koshshiyaaba. Maaduwaa oychanawu keehi takkikko, shori baynnabaa amottiyo “amoi shahaaridi, nagaraa yelees”; hegee qassi harata qoheessinne Yihoowa sunttay borettanaadan oottees. Yihoowa ashkkaratuppe daroti a ufayssanawunne Kiristtaane gubaaˈiyan deˈanawu amottiyo gishshawu, maaduwaa eeno giidi ekkidosona.—Yaaq. 1:15; Maz. 141:5; Ibr. 12:5, 6.

GEESHSHA GIDADA DEˈANAWU MURTTA

18. Ay oottanawu murttadii?

18 Seexaanaa alamee kandduwan yaa iiti iiti biyo wode, Yihooway baassi aqidaageeti geeshshabaa qoppanawunne i kessido kandduwaa maaraadan deˈanawu wozanappe baaxetiyoogaa beˈidi keehi ufayttiyoogee erettidaba! Nuuni ubbay Yihoowakko shiiqanawunne i ba Qaalaa baggaaranne Kiristtaane gubaaˈiyaa baggaara immiyo kaaletuwaa kaallana mala murttanawu amottoos. Geeshsha gididi deˈiyoogee ufayssaaninne sarotettan deˈanaadan maaddees. (Maz. 119:5, 6) Sinttappe Seexaanay xayi simmin, iitabaa ubbaappe geeyida alamiyan merinawu deˈana danddayoos.