Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Bicaanáʼ ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni

Bicaanáʼ ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni

«Lausiá xpida tu casi ñaca niguiibi ná tu. [...] Lausiá ladxidóʼ to.» (SANTIAGO 4:8)

1. Xi riníʼ ique stale binni ca dxi stinu riʼ.

CA DXI riʼ, stale binni qué riná guibani jneza casi modo riuulaʼdxiʼ Dios. riníʼ íquecabe cadi malu diʼ nga gatané tuuxa ni cadi xheelaʼ o gatané ti hombre sti hombre o ti gunaa ne sti gunaa. Lu stale película, libru, canción ne anunciu rihuinni binni ni runi ca cosa riʼ (Salmo 12:8). Neca cadi jneza nabani stale binni lu Guidxilayú riʼ, zanda gacané Jiobá laanu chuʼnu nayá nezalú (biindaʼ 1 Tesalonicenses 4:3-5).

2, 3. 1) Xiñee naquiiñeʼ gucáʼnanu ca cosa malu ni riníʼ íquenu. 2) Xi zadúʼyanu lu tema riʼ.

2 Guiranu nácanu binni ruchee. Nga runi zándaca uquiinde o cuidxi laanu gúninu xiixa cosa malu, cásica ribidxi ni riguucabe ruaa ti anzuelu benda. Xi naquiiñeʼ gúninu pa málasi guiníʼ íquenu xiixa ni cadi jneza yaʼ. Nagueendaca cueenu ni de ndaaniʼ íquenu. Pa qué gúninu ni, jma ziuuláʼdxinu gúninu ni cadi jneza. Ne ora maʼ nuunu stúbinu né tuuxa la? zándaca gucheʼnu (biindaʼ Santiago 1:14, 15). Nga runi, pa racaláʼdxinu chuulaʼdxiʼ Jiobá ni rúninu la? naquiiñeʼ gucáʼnanu guiráʼ cosa malu ni riníʼ íquenu.

3 Casi maʼ bizéʼtenu ca, naquiiñeʼ gápanu cuidadu né cani riníʼ íquenu. Pa gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni, qué ziúʼnenu ni cadi xheelanu ne qué zápanu guendanagana pur cani gúninu (Gálatas 5:16). Lu tema riʼ zadúʼyanu chonna cosa ni zacané laanu gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni. Primé, guidxíñanu Jiobá. Guiropa, ca conseju stiʼ Biblia. Ne guionna, ca binnigola ni zanda gacané laanu.

GUIDXÍÑANU JIOBÁ

4. Ra gaca xhamígunu Dios, ximodo racané ni laanu.

4 Biblia cayabi cani racalaʼdxiʼ gaca xhamigu Dios: «Lausiá xpida tu casi ñaca niguiibi ná tu» ne «lausiá ladxidóʼ to» (Santiago 4:8). Ndiʼ riníʼ ca xhamigu Dios naquiiñeʼ gúnicaʼ ne guiníʼ íquecaʼ ca cosa ni riuuláʼdxibe. Cumu qué racaláʼdxinu gusaana de gaca xhamígunu laabe la? zúninu stipa pur cadi gúninu xiixa ni guchiichi laabe ne guiníʼ íquenu ni jneza si (Salmo 24:3, 4; 51:6; Filipenses 4:8). Dxandíʼ, nanna Jiobá nácanu binni ruchee ne nuu biaje qué randa rucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni. Peru cumu qué racaláʼdxinu gúninu xiixa ni guchiichi laabe la? rúninu stipa pur gucáʼnanu cani ne riníʼ íquenu cosa ni zacané si laanu (Génesis 6:5, 6).

5, 6. Ximodo zacané oración laanu para gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni.

5 Pa qué gusaana de guni orarnu Jiobá, zacanebe laanu gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni. Zudiibe laanu espíritu santu ne stipa stibe para cadi gusaana de chuʼnu nayá nezalube. Lu ca oración stinu zanda gábinu laabe racaláʼdxinu guiníʼ íquenu lu ca cosa si ni riuuláʼdxibe (Salmo 19:14). Ne laaca zanda guinabadiidxanu laabe pa ruuyabe nápanu xiixa cosa malu ni zanda gucaa laanu gucheʼnu (Salmo 139:23, 24). Laaca zanda guinábanu laabe gacanebe laanu para cadi chúʼnenu ni cadi xheelanu, jmaruʼ si ora uquiinde tuuxa laanu gucheʼnu (Mateo 6:13).

6 Zándaca ante gácanu Testigu guyuuláʼdxinu gúninu caadxi cosa malu. Ne zándaca riuu biaje ruquiinderuʼ laanu gúninu cani. Peru zanda gacané Jiobá laanu guchaʼnu modo laanu. Ngapeʼ nga ni bizaaca rey David. Laabe guyuunebe ti gunaa ni cadi xheelabe. Peru qué nindaa guca arrepentirbe ne gunábabe Jiobá gusiá ladxidoʼbe ne gacané laabe guzuubabe diidxaʼ (Salmo 51:10, 12). Nga runi, pa ruquiinderuʼ lii gúniluʼ ni cadi jneza la? gunabaʼ Jiobá gacané lii. Laabe zacanebe lii guzuubaluʼ stiidxabe, guiníʼ íqueluʼ ni jneza ne gúniluʼ cani riuuláʼdxibe (Salmo 119:133).

Pa caniisi xiixa cosa malu ndaaniʼ ladxidoʼno, naquiiñeʼ cueenu ni nagueendaca (Biiyaʼ párrafo 6)

CA CONSEJU STIʼ BIBLIA

7. Ximodo racané Biblia laanu gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni.

7 Zanda guicabi Jiobá oración stinu ora ridúʼndanu Biblia. Luni zadxélanu guendananna stiʼ Dios, ne pur laani «qué lica zucaa [íquenu] ni nadxabaʼ» o zaca xquendanabáninu nayá (Santiago 3:17). Pa guidúʼndanu Biblia guiráʼ dxi, zaníʼ íquenu puru si ni jneza (Salmo 19:7, 11; 119:9, 11). Lu Biblia laaca ridxélanu conseju ne ejemplu ni racané laanu gucáʼnanu ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni.

8, 9. 1) Casi rieeteʼ lu capítulo 7 stiʼ Proverbios, xiñee guyuuné ti hombrehuiiniʼ ti gunaa ni rizá zacasi. 2) Xii nga ni runi binni ni zándaca gucaa laa guchee.

8 Biblia caguixhená laanu lu Proverbios 5:8, cadi chúʼnenu ni cadi xheelanu. Lu capítulo 7 stiʼ Proverbios ridúʼndanu historia stiʼ ti hombrehuiiniʼ biree ti huaxhinni ne yetiidiʼ gaxha de ra lidxi ti gunaa ni rizá zacasi. Laa zuhuaa esquina ti calle nacu lari ni rucaa ti hombre guyadxí laa. Ora biiyabe hombrehuiiniʼ que bidxíñabe laa, bidiibe ti bixiduʼ laa ne gúdxibe laa diidxaʼ ni gucaa laa gatané laabe. Ora biree hombrehuiiniʼ riʼ ra lidxi cadi cá ique diʼ guchee. Peru cumu qué nucaanabe ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni la? bicheebe. Ne gúpabe guendanagana pur ni bíʼnibe que. Pa niníʼ íquebe xi guendanagana zápabe pur ni gúnibe, qué nidíʼdibe neza ra nuu gunaa que (Proverbios 7:6-27).

9 Laanu laaca zanda gúninu ni cadi jneza pa qué guiníʼ íquenu xi guendanagana zápanu pur laacani. Casi ora maʼ cayúʼyanu televisión huaxhinni zápanu guendanagana ora guchaʼnu canal stini para gúʼyanu xi cadiʼdiʼ sti canal. Xiñee yaʼ. Purtiʼ zanda guidxélanu programa ra ridiʼdiʼ diidxaʼ guidxa o diidxaʼ dxabaʼ lu cani. Ne pa caquiiñenu Internet zápanu guendanagana pa guxhélenu xiixa página ni qué gánnanu xi nuu lu o chuʼnu lu ti página ra caníʼcabe modo chuʼnécabe ni cadi xheelacabe o ra cadiʼdiʼ pornografía. Cani maʼ bizéʼtenu riʼ, zanda gucaacani laanu gúninu cosa malu ne maʼ cadi guzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá.

10. Pa qué gúninu ni na 1 Timoteo 5:2, xi zándaca guizaacanu. (Biiyaʼ foto ni zeeda ra ruzulú tema riʼ.)

10 Biblia laaca rabi laanu ximodo naquiiñeʼ guni tratarsaa ti hombre ne ti gunaa (biindaʼ 1 Timoteo 5:2). Ti Testigu ni maʼ bichaganáʼ xheelasibe nga naquiiñeʼ guni tratarbe laa jma galán. Ne ti Testigu ni caʼruʼ guichaganáʼ la? binni si ni chiguichaganabe nga naquiiñeʼ guni tratarbe jma galán. Nuu tu riníʼ ique cadi malu diʼ nga guni xiixa para gusihuinni riuulaʼdxiʼ tuuxa casi, guxidxiné laabe, guyadxí laabe o guieequeʼ nezalube ínquesi cadi canaʼsaacabe laacabe. Ora chupa binni runi zacá, zanda guzulú guni sentircaʼ xiixa ne zanda gucaani laacaʼ gucheecaʼ. Maʼ huayuu tu huazaaca ni, nga runi zanda guizaacanu ni.

11. Xi rizíʼdinu de ejemplu stiʼ José.

11 Zanda guizíʼdinu de ejemplu stiʼ José. Xheelaʼ patrón stibe gucalaʼdxiʼ nuquiinde laabe ñatanebe laa. Qué niná José, peru qué nusaanabe de ñábibe ni laa. Guiráʼ dxi gunábabe José guiaanacabe stúbicabe (Génesis 39:7, 8, 10). Ti hombre ni nanna stale de tema riʼ na guníʼ ique gunaa que pa guiaanacabe stúbicabe, zanda gucaabe José guchee. Peru José gudixhe ique cadi quitené laabe ne cadi gulabi guiráʼ ni rúnibe para gucaabe laa guchee. Zacá qué ñúnibe cosa dxabaʼ. Ti dxi, biruuxhaʼ gunaa que xhaba José ne gucalaʼdxiʼ nucaa laabe ñatanebe laa. «Peru laabe bisaanabe xhábabe lu náʼ gunaa que» ne biree guxooñebe (Génesis 39:12).

12. Ximodo nánnanu zanda gucaa cani rúʼyanu laanu gucheʼnu.

12 Cani gúʼyanu zanda gucaacani laani gúninu ni cadi jneza. Jesús guníʼ pa ti hombre guyadxí ti gunaa ni cadi xheelaʼ ne guiníʼ ique gatané laabe la? maʼ bichee neca qué ñatanepeʼ laabe (Mateo 5:28). Nga nga ni bizaaca rey David. Biblia na «dede ique yoo ra dxíʼbabe biiyabe ti gunaa cayaze» (2 Samuel 11:2). Gunaa que napa xheelaʼ. Peru qué nusaanabe ne ñuuyadxibe laa ne niníʼ íquebe de laa. Ne despué gutanebe gunaa que.

13. 1) Xiñee nabé risaca nga gúninu «ti pactu» né bizalunu. 2) Xi riníʼ gúninu ti pactu ne bizalunu.

13 Laaca zanda guizíʼdinu stale de ejemplu stiʼ Job. Laabe guniʼbe: «Maʼ bineʼ ti pactu né bizaluáʼ» (Job 31:1, 7, 9). Nabé risaca nga chinándanu ejemplu stibe ne gúninu «ti pactu» né bizalunu. Xiñee yaʼ. Purtiʼ nga zanda gacané laanu cadi gúninu cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni. Peru xi riníʼ gúninu «ti pactu» né bizalunu yaʼ. Riníʼ ni quixhe íquenu cadi gúʼyadxinu tuuxa ne guicá íquenu gatanenu laa. Ne pa guidúʼyanu ti foto ra cá ti binni nexhené tuuxa lu ti pantalla, cartel, revista o sti lugar la? nagueendaca naquiiñeʼ gúʼyadxinu sti ladu.

14. Xi naquiiñeʼ gúninu para chuʼnu nayá nezalú Dios.

14 Ora guiníʼ íquenu lu cani bizéʼtenu riʼ, zándaca zudiiluʼ cuenta naquiiñeʼ guchaaluʼ caadxi cosa ni rúniluʼ. Pa zacá ni la? biʼniʼ ni nagueendaca. Pa ruzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá, qué ziúʼnenu ni cadi xheelanu ne ziuʼnu nayá nezalú Jiobá (biindaʼ Santiago 1:21-25).

RACANÉ CA BINNIGOLA CA XPINNI CRISTU

15. Pa raca nagana para lii gucaanaluʼ ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni, xiñee naquiiñeʼ guinábaluʼ gacanécabe lii.

15 Pa raca nagana para lii gudxiiluluʼ ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni, gunabaʼ ti hermanu ni maʼ xadxí de naca xpinni Cristu gacané lii, laa zanda iquiiñeʼ Biblia para gudii conseju lii. Dxandíʼ, nagana nga guininu de ca tema riʼ, peru naquiiñeʼ gúninu ni (Proverbios 18:1; Hebreos 3:12, 13). Xiñee yaʼ. Purtiʼ ca hermanu ni maʼ xadxí de naca xpinni Cristu zanda iquiiñecaʼ Biblia para gacanecaʼ lii gúʼyaluʼ paraa naquiiñeʼ guchaaluʼ. Zacá qué zusaana de gaca xhamíguluʼ Jiobá.

16, 17. 1) Ximodo racané ca binnigola cani raca nagana para laa gucueeza de guiníʼ ique cosa malu, bisiéneni né ti ejemplu. 2) Xiñee naquiiñeʼ guinabaʼ cani ruuyaʼ pornografía gacanécabe laacaʼ nagueendaca.

16 Cani jma zanda gacané lii nga ca binnigola ni nuu ra ridagulisaaluʼ (biindaʼ Santiago 5:13-15). Guidúʼyanu ni bizaaca ti hombrehuiiniʼ de Brasil. Pur stale iza guca nagana para laabe nucueezabe de niníʼ íquebe cosa malu. Laabe guniʼbe: «Nannaʼ qué riuulaʼdxiʼ Jiobá cani guníʼ iqueʼ que, peru nabé bituiluáʼ ñabeʼ ni tuuxa». Ti binnigola bidii cuenta caquiiñeʼ chuʼ tu gacané hombrehuiiniʼ que, ngue runi gudxi laabe guiníʼnebe ca binnigola. Hombrehuiiniʼ que guníʼ: «Nabé nachaʼhuiʼ guca ca binnigola que né naa ne biénecaʼ naa. Nabé bidxagayaaʼ ni bíʼnicabe que, purtiʼ bineʼ sentir cadi naquiiñeʼ ñuni tratárcabe naa zaqué. Bicaadiaga chaahuicabe naa ne biquiiñecabe Biblia para gusietenaláʼdxicabe naa nadxii Jiobá naa ne biʼniʼ orarnécabe naa. Guiráʼ ngue gucané naa para chinanda ca conseju stiʼ Biblia». Yanna, maʼ gudiʼdiʼ iza de bizaaca nga ne maʼ nuube jma gaxha de Jiobá. Laabe nabe: «Maʼ bidieeʼ cuenta jma galán guinabaʼ binni gacané tuuxa laa que gudxiilú ca guendanagana ca stubi».

17 Pa maʼ biaaluʼ gúʼyaluʼ pornografía, naquiiñeʼ guinábaluʼ gacanécabe lii nagueendaca. Xiñee yaʼ. Purtiʼ laga jma cabézaluʼ, jma nagueenda zucheeluʼ. Pa guizaaca nga, nabé zuninaluʼ binnilídxiluʼ ne ca xhamíguluʼ. Ne zucaa ni binni guníʼ mal de Dios. Stale tu huanabaʼ gacané ca binnigola laa ne rinándacaʼ ca conseju stícabe. Zacá qué rusaana de gaca xhamígucabe Jiobá ne qué rireecabe ndaaniʼ xquídxibe (Salmo 141:5; Hebreos 12:5, 6; Santiago 1:15).

BIʼNIʼ STIPA PUR GÁCALUʼ NAYÁ

18. Xi cadi naquiiñeʼ gusaana de gúninu.

18 Zeʼ dxi jma runi binni cosa malu ndaaniʼ guidxilayú stiʼ Binidxabaʼ. Peru ca xpinni Dios rúnicaʼ stipa pur gucaanacaʼ ca cosa malu ni riuulaʼdxiʼ binni guni ne chuʼcaʼ nayá nezalú Dios. Ne nabé ridxá tipa ladxidóʼ Jiobá pur ni rúnicabe. Nga runi, cadi gusaana de gúninu guionnaʼ cosa ni maʼ bizíʼdinu riʼ: guidxíñanu Jiobá, ca conseju stiʼ Biblia ne ora racané ca binnigola ca xpinni Cristu. Zacá ziuʼnu nayecheʼ ne ziuu xquendabiaaninu nayá (Salmo 119:5, 6). Lu ca dxi ni zeeda ca, zanitilú Binidxabaʼ ne laanu zápanu ti guendanabani ni qué zaluxe ndaaniʼ guidxilayú cubi ne nayá stiʼ Dios.