1. Eda na vakamacalataka vakacava na masu e cavuti ena Maciu 6:9-13 ena noda cakacaka vakaitalatala?

LEVU e rawa nira cavuqaqataka na masu ni Turaga. Ena noda cakacaka vakavunau e veivale eda dau uqeti ira na itaukeinivale mera kila ni Matanitu dina na Matanitu ni Kalou, ena totoka na veisau ena kauta mai. Se da na tukuna ni imatai ni ka e kerei ena masu e dusia ni tiko na yaca ni Kalou, e dodonu me vakarokorokotaki, se meda okata me ka “savasava.”—Maciu 6:9, vmr.

2. Eda kila vakacava ni sega ni nona inaki o Jisu ena masu ni Turaga meda cavuta tiko ga e dua na ka ena gauna kece eda masu kina?

² Vakacava, a nona inaki o Jisu me cavuti tiko ga e dua na ka ena veigauna kece eda masu kina me vaka ga era dau cakava na lotu ni Veivanua vaKarisito? Sega. Ni bera ni vakaraitaka o Jisu na ivakarau ni masu e kaya: “Ni o masu, kua ni cavuta tiko ga e dua na qaqanimasu.” (Maciu 6:7) Ena dua tale na gauna e muri, e cavuta tale na masu qo, e duidui ga vakalailai na ibiubiu ni vosa e vakayagataka. (Luke 11:1-4) E vukei keda o Jisu meda kila  na ka meda kerea kei na veitaravi ni ka meda vakabibitaka. Sa rauta me tukuni ni qo na masu meda vakatotomuria.

3. Na taro cava meda vakananuma vakatitobu nida vakadeuca na masu ni Turaga?

³ Ena ulutaga qo kei na kena e tarava, eda na vakadeuca kina na lewe ni masu ni Turaga. Nida cakava qo e vinaka meda taroga, ‘Au na vakavinakataka vakacava noqu masu? Koya e bibi sara, e salavata noqu bula kei na ka au masulaka?’

4. Na cava eda vakasamataka ni tukuni “Tamai keimami”? E rawa vakacava vei Jiova me “Tamada” na lotu vaKarisito eda nuitaka na bula e vuravura?

⁴ Nida tukuna “Tamai keimami,” sega ni “Tamaqu,” eda nanuma kina nida “mataveitacini kece” eda veilomani dina. (1 Pita 2:17) Dua dina na ka dokai qori! O ira na lotu vaKarisito lumuti era luve ni Kalou ra qai nuitaka na bula e lomalagi, era kacivi Jiova sara ga me “Tamada.” (Roma 8:15-17) O keda tale ga na lotu vaKarisito eda nuitaka na bula tawamudu e vuravura eda rawa tale ga ni kacivi Jiova me “Tamada.” O koya na Vunibula, qai vakarautaka vakayalololoma na veika eda gadreva o keda kece na dausokalou dina. O keda na nuitaka na bula e vuravura eda na yaco meda luvena sara ga na Kalou nida sa bula uasivi, da qai yalodina ena iotioti ni veivakatovolei.—Roma 8:21; Vkta. 20:7, 8.

5, 6. Na isolisoli vinaka cava e rawa nira solia na itubutubu vei ira na luvedra, na cava mera cakava kina na gone? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

⁵ Era solia na itubutubu vei ira na luvedra na iloloma vinaka nira vakavulici ira ena masu, mera raici Jiova tale ga ni Tamadra vakalomalagi dauloloma. E nanuma lesu e dua na tacida tagane sa ivakatawa ni tabacakacaka tiko ena gauna qo mai Sauca Aferika: “Tekivu na gauna rau sucu kina na luvei keirau yalewa, au na dau masu vata kei rau ena veibogi vakavo ga keu yali mai vale. Rau dau kaya na luvequ ni rau sega ni nanuma na qaqanimasu ya ena veibogi. Rau vakila ga na kena ka dokai na nodrau veivosaki kei na Tamada o Jiova, rau vakila tale ga na vakacegu. Na gauna ga au kila kina ni rau sa rawa ni masu vakataki rau, au uqeti rau sara me rau masu e cake niu rogoca tiko nodrau talaucaka vei Jiova na lomadrau kei na nodrau vakasama. Qo e dua na gauna vinaka meu kila kina na lomadrau. Oti au sa qai vakavulici rau tiko vakamalua me rau dau okata na veika e bibi ena masu ni Turaga me rawa ni vakaibalebale kina na nodrau masu.”

⁶ Sega ni kurabuitaki nodrau toso vakayalo o rau na veitacini goneyalewa gone qo. Ena gauna qo erau marautaka tiko nodrau bula vakawati, rau cakava tiko na loma ni Kalou ena nodrau veiqaravi vakatabakidua kei na dui watidrau. E rawa sara ga vei ira na itubutubu mera vakarautaka vei ira na luvedra na isolisoli vinaka duadua oya nodra vukei luvedra mera veiwekani voleka kei Jiova. E vakatau sara ga vei ira yadua na gone nodra vakamareqeta na veiwekani voleka qori. E okati kina nodra vulica mera taleitaka na yaca ni Kalou, ra qai doka vakalevu sara.—Same 5:11, 12; 91:14.

7. Na cava e ka dokai vei keda na tamata ni Kalou, na cava ga e vinakati vei keda?

⁷ Dua na ka dokai noda kila na yaca ni Kalou da qai “dua na ilawalawa me vakatokai ena yacana.” (Caka. 15:14; Aisea 43:10) Eda masuta na Tamada vakalomalagi: “Me vakarokorokotaki na yacamuni.” Nomu masu va qo ena uqeti iko mo kerei Jiova me vukei iko mo kua ni cakava se tukuna e dua na ka ena beci kina na yacana tabu. Eda sega ni vinakata meda  vakataki ira eso ena imatai ni senitiuri era sega ni cakava na ka era vunautaka. E vakamacalataki ira na yapositolo o Paula: “Sa mai vosabeci na yaca ni Kalou vei ira na lewe ni veimatanitu ena nomuni ivalavala.”—Roma 2:21-24.

8, 9. Tukuna na ivakaraitaki ni nona veivakalougatataki o Jiova vei ira na kauaitaka mera vakarokorokotaka na yacana.

⁸ Eda vinakata meda vakarokorokotaka na yaca ni Kalou. Ni tawanamaki nona mate na watina e dua na tacida yalewa mai Norway, a biu duadua tu mai o koya kei na luvena tagane yabaki rua. E vakamacalataka: “Dua dina na gauna dredre vei au. Au masu e veisiga, voleka ni veiaua noqu dau kerea meu vakaukauataki ena vuku ni veilecayaki ni lomaqu, me kua kina ni beitaki Jiova o Setani ena vuku ni noqu vakatulewa cala se na noqu sega ni yalodina. Au vinakata meu vakarokorokotaka na yaca i Jiova, au vinakata tale ga na luvequ me raici tamana tale ena Parataisi.”—Vkai. 27:11.

⁹ Vakacava, a rogoca o Jiova na mataqali masu ni veinanumi va qo? Vaka kina. E vukei na tacida qo ni dau veimaliwai wasoma kei ira na tacina lotu vaKarisito dau veikauaitaki. Oti tale e lima na yabaki mani vakamautaka e dua na qase ni ivavakoso. Ena gauna qo sa dua tale ga na tacida na luvena tagane yabaki 20. E kaya na tacida yalewa qo: “Dua na ka na levu ni noqu marau ni vukei au o watiqu ena nona susugi o luvequ.”

10. Na cava me caka me vakarokorokotaki tawamudu kina na yaca ni Kalou?

¹⁰ Na cava me caka me vakarokorokotaki tawamudu kina na yaca ni Kalou qai sega ni vosavakacacataki? Me rawa qori, ena vinakati vei Jiova me vakarusai ira na sega ni tokona na nona veiliutaki. (Wilika Isikeli 38:22, 23.) Sa na vakalesui tiko mai vakamalua noda bula uasivi na kawatamata. Dua na ka noda vinakata mera vakaraitaka na ibulibuli vuku kece nira doka na yaca savasava i Jiova! Sa na qai yaco me “ka kece ga . . . vei ira na tamata kece,” na Tamada vakalomalagi dauloloma.—1 Kor. 15:28.

11, 12. Ni voleka ni cava na ika19 ni senitiuri, na cava era qai kila na lotu vaKarisito dina?

¹¹ Ni bera ni lako cake i lomalagi o Jisu, eratou tarogi koya na nona yapositolo: “Turaga, oni na vakalesuya tale na matanitu vei Isireli ena gauna qo?” E sauma o Jisu ni se sega ni kena gauna me ratou kila na gauna ena veiliutaki kina na Matanitu ni Kalou. E tukuna vei ratou na nona tisaipeli o Jisu me ratou raica tiko ga vakabibi na nodratou cakacaka vakavunau. (Wilika Cakacaka 1:6-8.) E vakavulici ira tiko ga na nona imuri o Jisu mera vakanamata ena veiliutaki ni Matanitu ni Kalou. O ira gona na lotu vaKarisito tekivu mai na nodratou gauna na yapositolo, era sa masuta tiko me yaco mai.

¹² Ni sa voleka na gauna me veiliutaki o Jisu mai lomalagi ena Matanitu ni Kalou, e vukei ira na nona tamata o Jiova mera kila na cakacakataki ni ka ena yaco. Ena 1876, a vola o Charles Taze Russell e dua na ulutaga e tabaki ena mekesini Bible Examiner. Na kena ulutaga, “Gentile Times: When Do They End?” (Gauna Cava e Mai Mudu Kina Nodra Gauna na Veimatanitu?) e dusia tiko na yabaki vakairogorogo ni 1914. E sema vata na ulutaga qori ina “vitu na gauna” e cavuti ena parofisai i Taniela kei na “nodra gauna lokuci na veimatanitu” e cavuta o Jisu. *—Tani. 4:16; Luke 21:24.

13. Na cava e yaco ena yabaki 1914? Na cava e vakaraitaka na veika e yaco e vuravura me tekivu mai na gauna qori?

 ¹³ Ena 1914 a yaco na ivalu ena veimatanitu e qali e Urope, na ivalu qo e tara na vuravura taucoko. Ni mai cava ena 1918, dua na ka na leqa ni kakana kei na veitakavi ni matetaka mera lai mate sara kina e le levu ni vakatauvatani kei ira na mate ena ivalu. Tekivu vakayacori tale ga kina “na ivakatakilakila” e vakamacalataka o Jisu me dusia na nona tiko tawarairai ni Tui vou kei vuravura. (Maciu 24:3-8; Luke 21:10, 11) Veirauti vinaka na ivakadinadina e dusia na yabaki 1914 na gauna “e soli vua” na Turaga o Jisu Karisito “na isala vakatui.” E “lako yani me ravuravu, me vakaotia sara nona ravuravu.” (Vkta. 6:2) E vakasavasavataki lomalagi ni valuti Setani kei na nona timoni ra qai kolotaki mai vuravura. Tekivu mai na gauna qori e vakila tu na kawatamata na dina ni vosa uqeti vakalou qo: “Drau na rarawa na vuravura kei na wasawasa, ni sa lako sobu vei kemudrau na Tevoro, e cudru vakalevu, ni kila tiko ni sa lekaleka nona gauna.”—Vkta. 12:7-12.

14. (a) Na cava e bibi kina meda masuta tiko ga me yaco mai na Matanitu ni Kalou? (b) Na cava e noda itavi dokai?

¹⁴ E vakamacalataka na parofisai ena Vakatakila 12:7-12 na kena veiliutaki na Matanitu ni Kalou me donuya na itekitekivu ni veika e vakararawataka tu na kawatamata. Tekivu veiliutaki ena Matanitu ni Kalou o Jisu ena kedra maliwa na kena meca. Ni bera ni vakaotia nona ravuravu kei na nona tinia na ivakarau ca e vuravura, eda na masuta tiko ga me yaco  mai na Matanitu ni Kalou. Ena gauna vata qori, me salavata na noda masu kei na noda bula nida vakaitavi ena vakayacori ni dua tale na tiki ni “ivakatakilakila” e bibi duadua. E parofisaitaka o Jisu: “Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka qo ni Matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece, sa na qai yaco na icavacava.”—Maciu 24:14.

15, 16. E rawa ni salavata vakacava noda bula kei na masu me caka na loma ni Kalou e vuravura?

¹⁵ Rauta ni 6,000 na yabaki sa oti, a uasivi na vakayacori ni loma ni Kalou e vuravura. Sa rauta me raica o Jiova na keda itekitekivu vinaka na kawatamata qai kaya: “Sa bau totoka dina.” (Vkte. 1:31) Oti oya a veivorati o Setani, tekivu mai na gauna qori era le vica sara era cakava tiko na loma ni Kalou e vuravura. E ka dokai nida bula tiko nikua ena gauna era masuta tiko kina e voleka ni walu na milioni na iVakadinadina me yaco na loma ni Kalou e vuravura ra qai saga tale ga me salavata na nodra bula kei na nodra masu. Laurai qori ena ivakarau ni nodra bula kei na nodra gumatua na veivakatisaipelitaki.

¹⁶ Kena ivakaraitaki, e kaya e dua na tacida yalewa e papitaiso ena 1948 a daukaulotu tu mai Aferika: “Me salavata ga kei na ka e kerei qo ena masu ni Turaga, au dau masulaka mera vaqarai na vaka na sipi ra qai vukei mera kilai Jiova de qai bera. Niu vakarau vunau vua e dua, au dau kerea na vuku me tara na lomadra na itukutuku vinaka. Ni sa kune o ira na vaka na sipi, au masulaka me vakalougatataka o Jiova na noda sasaga meda karoni ira.” Sa rauta me dau vuavuaivinaka nona cakacaka vakaitalatala na tacida yabaki 80 qo, ena nodra veivuke eso tale era vukei kina e levu mera iVakadinadina i Jiova. E macala ni o dau vakasamataki ira na itabaqase ivakaraitaki vinaka era solia nodra vinaka kece ena vakayacori ni loma ni Kalou, ke lailai mada ga na ka era cakava.—Wilika Filipai 2:17.

17. Na cava nomu rai ena ka ena cakava o Jiova ena noda masuta me vakayacori na lomana e vuravura?

¹⁷ Eda na masuta tiko ga na vakayacori ni loma ni Kalou me yacova na gauna era vakarusai kina mai vuravura na meca ni Matanitu ni Kalou. Eda na qai raica na kena caka na loma ni Kalou ena ivakatagedegede e levu sara nira sa vakaturi e bilioni ena vuravura parataisi. E kaya o Jisu: “Ni kua ni kurabui ena ka qo, ni sa voleka mai na gauna mera rogoca kina na [domoqu] o ira kece na tu ena ibulubulu nanumi mera tucake mai.” (Joni 5:28, 29) Dua dina na gauna marautaki qori nida na kidavaki ira na wekada voleka era sa mate! Na Kalou ena “qusia tani tale ga na wainimata kece mai na [matada].” (Vkta. 21:4) Levu vei ira na vakaturi mai qo era “sega ni yalododonu,” era sega ni vulica na ka dina me baleta na Kalou o Jiova kei Luvena ena gauna era mate kina. Dua na ka dokai meda vakavulici ira na vakaturi mai mera kila na loma ni Kalou, da qai vukei ira mera rawata na “bula tawamudu.”—Caka. 24:15; Joni 17:3.

18. Na cava eda gadreva sara tu ga na kawatamata?

¹⁸ Na duavata kei na bula vakacegu e vuravura raraba e vakatau ena vakarokorokotaki ni yaca i Jiova ena vuku ni Matanitu ni Kalou. Na kena vakayacori na imatai ni tolu na ka e kerei ena masu ni Turaga ena vakayacori kina na ka sara ga eda gadreva tu na kawatamata. Ena gauna vata qori, eso tale na ka eda gadreva e cavuti tiko ena va tale na ka e kerei ena masu ni Turaga e vakavulica o Jisu. Ena veivosakitaki qori ena ulutaga tarava.