1-3. Bushe ba Lana bashininkishe shani ukuti Yehova alishiba ifyo tukabila?

BA LANA tabakalabe icacitike bushiku bumo mu Germany mu 2012. Balishininkisha ukuti Yehova alyaswike amapepo yabili ayo bapepele. Bapepele ipepo lya kubalilapo ilyo bali mwi shitama ninshi baleya ku cibansa ca ndeke icali ukutali. Bapepele ukuti Yehova abafwe ukusanga inshila ya kutendekelamo ukushimikila abantu imbila nsuma mwi shitima. Ilyo bafikile pa cibansa ca ndeke, basangile ukuti indeke bali no kuya nayo, yali no kwima ubushiku bwakonkelepo. Tabakwete indalama ishingi, kabili tabakwete no kwa kulaala. Ba Lana balipepele kuli Yehova na kabili pa kuti abafwe.

² Ba Lana tabapwile no kupepa, baumfwile umuntu abaposha ati, “Uli shani Lana, cinshi ulecita kuno?” Uwabaposeshe mulumendo uo bali nankwe ku sukulu. Uyu mulumendo aali na banyina na banakulu abamushindike ilyo aali pa kuya ku South Africa ne ndeke. Ilyo ba Lana balondolwelele ukuti tabakwete ukwakulaala, ba Elke, banyina ba uyu mulumendo balibasendele ku mwabo. Ba Elke na banyina balisungile bwino sana ba Lana,  kabili balibepwishe amepusho ayengi pa fyo basuminamo, e lyo na pa mulimo wa nshita yonse uo babomba.

³ Pa numa ya kulya ica kulya ca lucelo ubushiku bwakonkelepo, ba Lana balyaswike amepusho na yambi ayo babepwishe pa fyaba mu Baibolo, kabili balisendele na adresi yabo pa kuti bakatwalilile ukulalanshanya nabo. Ba Lana balibweleele ku calo cabo kabili balitwalilila ukubomba bupainiya. Balishininkisha ukuti ‘Uumfwa amapepo’ e wabafwile ilyo bali pa bulendo.—Amalu. 65:2.

4. Finshi twalalandapo muli cino cipande?

⁴ Ilingi line tatulaba ukupepa kuli Lesa nga ca kuti twakwata ubwafya, kabili Yehova alatemwa nga ca kuti fwe babomfi bakwe twamweba ubwafya tukwete. (Amalu. 34:15; Amapi. 15:8) Nomba nga twatontonkanya sana pa mashiwi yaba mwi pepo lya cilangililo, kuti twaishiba ukuti kwaliba ifintu na fimbi ifyacindama sana ifyo nalimo tulaba ukupepelapo. Ku ca kumwenako, moneni ifyo bucibusa bwesu na Lesa bwalandwapo mu fintu fitatu ifya kulekelesha ifyaba mwi pepo lya cilangililo. Finshi fimbi ifyo tufwile ukusambilila pa kuti tulekonka filya Yesu alandile pa kupepela ifya kulya fya cila bushiku?—Belengeni Mateo 6:11-13.

5, 6. Mulandu nshi cawamina ukupepa ukuti Lesa atupeele ifya kulya nangu ca kuti natukwata?

⁵ Yesu talandile ukuti tufwile ukulapepa atuti “mpeeleni” ifya kulya, lelo atile tulepepa atuti “tupeeleni” ifya kulya. Ba Victor, ba kangilila wa muputule mu Africa batile: “Lyonse ndatasha Yehova pantu ine no mwina mwandi tatusakama ukwalafuma ifyo twalalya, tatusakamana no ko twalafumya indalama sha kusonkela ing’anda. Bamunyinefwe balatupeela fyonse ifyo tukabila cila bushiku. Lelo ndapepa ukuti bamunyinefwe abatwafwa nabo balekwata ifya kulya, e lyo na fimbi ifyo bakabila.”

⁶ Nga ca kuti ifwe natukwata ifya kulya, tufwile ukutontonkanya na pali bamunyinefwe abapiina nelyo abaponenwa na masanso. Tatufwile ukubapepelako fye, lelo tufwile no kubafwa. Ku ca kumwenako, kuti twabapeelako ifyo tukwete. Na kabili tufwile ukulasangula indalama sha kwafwa umulimo wa mwi sonde lyonse pantu balabomfya iyi misangulo ku kwafwa aba bwananyina.—1 Yoh. 3:17.

7. Cilangililo nshi Yesu alandile ilyo afundile ukuti ‘twilasakamikwa pa bushiku bwa mailo’?

⁷ Ilyo Yesu alandile amashiwi ya kuti, tupeeleni ifya kulya fya buno bushiku, afwile alosesha mu kuti tufwile ukupepela fye ifyo tulekabila pali ubo bwine bushiku. Pa numa yakulanda pa fyo Lesa asakamana amaluba ya mu mpanga, Yesu atile: “Bushe takacilepo ukumufwika, mwe ba citetekelo icinono? E ico mwisakamikwa amuti, . . . ‘Tulefwala nshi?’” Pa kulekelesha abebele aya mashiwi ayacindama aya kuti: “Mwilasakamikwa pa bushiku bwa mailo.” (Mat. 6:30-34) Aya mashiwi yalanga ukuti tatufwile ukulafwaya ifintu ifingi nga nshi, lelo tufwile ukuteka imitima ku fyo tukwata. Nalimo kuti twapepa kuli Lesa ukuti atwafwe ukukwata ing’anda ya kwikalamo, incito iya kusungilamo ulupwa, e lyo na mano ya kwishiba ifya kucita nga ca kuti umo mu lupwa alwala. Lelo kwena tatufwile ukulapepela fye ifyo tukabila pa kuti tuleikala bwino, tufwile no kulapepela ifintu ifyacilapo ukucindama, e kutila bucibusa bwesu na Yehova.

8. Bushe filya Yesu alandile pa fya kulya fya cila bushiku fifwile ukulenga tuletontonkanya na pali finshi? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁸ Yalya amashiwi Yesu alandile ukuti tulepepela fye ifya kulya fya bushiku bumo, yafwile ukulenga twatontonkanya na pa fya  kulya fya ku mupashi. Yesu atile: ‘‘Te ku fya kulya fyeka umuntu ekalila no mweo, lelo na ku mashiwi yonse ayafuma mu kanwa ka kwa Yehova.” (Mat. 4:4) Kanshi tufwile ukulapepa ukuti Yehova atwalilile ukulatupeela ifya kulya fya ku mupashi pa nshita yalinga.

9. Bushe imembu shaba shani kwati ni “nkongole”?

⁹ Ilyo Yesu alelanda pa membu, abomfeshe ishiwi lya kuti “inkongole.” Mulandu nshi abomfeshe ili ishiwi? (Mat. 6:12; Luka 11:4 moneni futunoti.) Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa August 15, 1951, lwalondolwele ukuti: “Nga twabembukila Lesa, ciba kwati tuli ne nkongole kuli ena. . . . Kabili kuti atukandilanapo. . . . Te kuti tube pa mutende nankwe, kabili te kuti tube ifibusa fyakwe. . . . Kuti twalanga ukuti twalimutemwa nga tulemumfwila, lelo nga twabembuka, tulaba ne nkongole kuli ena.”—1 Yoh. 5:3.

10. Cinshi Yehova abomfya pa kutweleela imembu, kabili tufwile ukulaumfwa shani pa fyo acita?

¹⁰ Pa kuti Lesa aletwelela imembu, abomfya ilambo lya cilubula ca kwa Yesu. Nangu ca kuti Yesu apeele icilubula imyaka mupepi na 2,000, tufwile ukulamona ukuti calicindama nga nshi na muno nshiku mwine. “Umutengo wa kulubwilako” imyeo yesu “ukalamba icine cine” ica kuti takwaba umuntunse uuli onse uwingatulipilila. (Belengeni Amalumbo 49:7-9; 1 Petro 1:18, 19.) Tufwile ukulatasha Yehova lyonse pali ubu ubupe ubukalamba ubo atupeela. E lyo amashiwi Yesu alandile aya kuti tulepepa ati tubeleleni uluse pa “membu shesu,” yafwile ukulenga twaishiba ukuti Abena Kristu banensu na bo bene balakabila ukubelelwa uluse. Kanshi Yehova tafwaya ukuti tuletontonkanya fye pali bucibusa bwesu nankwe, lelo afwaya tuletontonkanya na pali bucibusa Abena Kristu banensu bafwile ukukwata na ena, ukubikako fye na batubembukila. Kabili ilingi line bamunyinefwe batubembukila fye mu tuntu utunono, kanshi nga batubembukila, tufwile ukubeleela, nga filya Lesa atweleela, nga twacita ifi tukalanga ukuti twalibatemwa cine cine.—Kol. 3:13.

11. Mulandu nshi cawamina ukweleela abanensu?

¹¹ Icabipa ca kuti, limo pa mulandu wa buntunse, tulapata abantu banensu nga ca kuti batubifya. (Lebi 19:18) Nga twaebako bambi pa fyo umunensu atulufyenye,  abo twaebako nalimo kuti balamona kwati uwatulufyenye tacitile bwino, ici kuti calenga mu cilonganino mwaba amalekano. Nga twatwalilila fye ukufulilwa uwa bwananyina, ninshi tatutasha pa fyo Lesa atubelela uluse na pa cilubula atupeela. Shifwe kuti aleka ukutweleela nga ca kuti na ifwe tatuleelela abanensu. (Mat. 18:35) Ilyo Yesu apwile ukulanda pe pepo lya cilangililo, alilandile na pa cingacitika nga ca kuti tatuleelela abanensu. (Belengeni Mateo 6:14, 15.) Ica kulekelesha ca kuti, nga tulefwaya Lesa aletweleela, tufwile ukulaesha na maka yesu yonse ukukanalabembuka. E ico nga tulefwaisha ukutaluka ku fyabipa, tufwile no kulapepa kuli Lesa ukuti elatutwala mu kutunkwa.—1 Yoh. 3:4, 6.

12, 13. (a) Cinshi cacitike ilyo fye Yesu abatishiwe? (b) Cinshi ico tushilingile ukupeelela Lesa umulandu ilyo tuleeshiwa? (c) Bushe filya Yesu atwalilile uwa cishinka kuli Lesa mpaka afwa fyalangilile cinshi?

¹² Nga twatontonkanya pa cacitike ilyo fye Yesu abatishiwe, kuti twaishiba ifyo cacindamina ukulapepa kuti: “Mwitutwala mu kutunkwa.” Umupashi wa kwa Lesa e watungulwile Yesu mu matololo. Mulandu nshi? “Pa kuti ayetunkwa kuli Satana Kaseebanya.” (Mat. 4:1; 6:13) Bushe ici icacitiike cilatupapusha? Te kuti citupapushe nga ca kuti twalishiba bwino umulandu Lesa atumiine Umwana wakwe pano calo. Yesu aishile mu kupwisha umulandu waimine mu Edene ilyo Adamu na Efa bakeene ukutekwa na Lesa. Kwali ifyalingile ukwishibikwa bwino. Ku ca kumwenako, bushe Lesa alipangile fye bwino umuntu? Bushe umuntu uwapwililika kuti atwalilila ukuba uwa cishinka kuli Lesa nangu “umubifi” amutunke? E lyo bushe abantu kuti baleikala bwino sana nga ca kuti tabaletekwa na Lesa, nge fyo Satana asosele? (Ukute. 3:4, 5) Pa kuti ifi fyonse fishibikwe bwino, palingile ukupita inshita iikalamba, pa kuti abantu na bamalaika bashininkishe ukuti Yehova e walinga ukuteeka.

¹³ Yehova ni Lesa wa mushilo, kanshi tatunka abantu ukucita ifyabipa. Lelo uutunka abantu ni Satana, pantu Baibolo imwita ati, “Katunka.” (Mat. 4:3) Satana Kaseebanya kuti acita ifintu ifyalekanalekana ifingalenga twatunkwa. Lelo cishalila ku muntu umwine nampo nga alabelelekwa ku matunko ya kwa Satana nelyo iyo. (Belengeni Yakobo 1:13-15.) Ilyo Yesu atunkilwe kuli Satana, alikeene ukubelelekwa, kabili pa kukaana, aleyambula na malembo mu Cebo ca kwa Lesa. Kanshi Yesu alilangile ukuti Lesa e walinga ukuteeka. Lelo Satana talekele ukumutunka, alimushile “mpaka inshita imbi iyalinga.” (Luka 4:13) Kristu alitwalilile ukukaana amatunko ya kwa Satana, kabili aali ne cumfwila kuli Yehova uwalinga ukuteka. Ifi acitile filanga ukuti umuntu uwapwililika kuti atwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa nangu engeshiwa shani. Lelo Satana alesha Abena Kristu bonse, ukubikako fye na imwe bene.

14. Finshi tulingile ukulacita pa kuti twilabelelekwa ku matunko ya kwa Satana?

¹⁴ Apo na ino ine inshita umulandu uwaimine mu Edeni uwakuma imitikele ya kwa Lesa taulapwa, Yehova alileka Satana alebomfya icalo ku kutunka abantu, lelo Yehova ena tatunka bantu. Alitucetekela kabili nga twatunkwa alatwafwa. Apo Yehova alitupeela ubuntungwa bwa kusala ico tulefwaya, tatucingilila ku matunko yonse. Pa kuti twilabelelekwa ku matunko ya kwa Satana, tufwile ukulapepa kuli Yehova lyonse no kuba abalola. Bushe Yehova asuka shani amapepo nga twapepa?

15, 16. (a) Matunko nshi ayo tufwile ukulwisha? (b) Bushe nga twabembuka ninshi nani uwalenga?

¹⁵ Yehova alatupeela umupashi wa mushilo uutwafwa ukuba abakosa no kukaana  amatunko. Na kabili alabomfya Icebo cakwe e lyo ne cilonganino ku kutusoka pa fintu ifyo tulingile ukutalukako, pamo nga ukulapoosa sana inshita, indalama e lyo na maka yesu ku kufwaya ifintu ifishacindama. Ba Espen na ba Janne abekala mu calo icinkankaala ica ku Bulaya, balibombele bupainiya pa myaka iingi ukwali ukukabilila. Ilyo bakwete umwana, balilekele bupainiya, kabili pali ino nshita balikwata umwana na umbi. Ba Espen batile: “Apo twalileka bupainiya, lyonse tulapepa kuli Yehova ukuti twikawila mwitunko lya kufwaya ukukwata ifintu ifingi. Tulapepa kuti aletwafwa pa kuti tutwalilile ukuba abacincila mu milimo ya kwa Lesa.”

¹⁶ Itunko na limbi iliseekele sana muno nshiku, kutamba ifye shiku. Nga tuletamba ifye shiku, te kuti tubepeshe Satana ukuti e walenga. Mulandu nshi? Pantu Satana ne calo cakwe te kuti batupatikishe ukucita ifyo tushilefwaya. Bamo baliwila muli ici icimusango icishaibipila. Bamunyinefwe abengi nga nshi balitaluka ku fye shiku, kanshi na ifwe bene kuti twatalukako.—1 Kor. 10:12, 13.

17. (a) Finshi tufwile ukulacita pa kuti Lesa aletupokolola ku mubifi? (b) Cinshi cili no kucitika nomba line?

¹⁷ Nga tulefwaya ukulacita ifintu ukulingana ne fyo tupepa ukuti “tupokololeni ku mubifi,” tufwile ukulaesha na maka ‘ukukanaba aba muli ici calo’ ca kwa Satana. Tatufwile ‘ukutemwa ici calo nelyo ifya muli ici calo.’ (Yoh. 15:19; 1 Yoh. 2:15-17) Tufwile ukutwalilila ukulwisha na maka pa kuti twitemwa ifya muli cino calo. Ala cikawama nga nshi ilyo Yehova akaasuka ili pepo, ilyo akafumyapo Satana ne calo cakwe icabipa! Tatufwile no kulaba ukuti ukutula ilyo Satana apooselwe pano isonde, alishiba ukuti ashala fye ne nshita iinono sana. Kanshi alifulwa nga nshi, e ico alesha na maka yakwe yonse ukutufumya kuli Lesa. E ico tufwile ukutwlilila ukupepa ukuti Lesa aletupokolola kuli Satana.—Ukus. 12:12, 17.

18. Finshi tufwile ukutwalilila ukucita pa kuti tukapusuke impela ya cino calo ca kwa Satana?

¹⁸ Bushe mulafwaisha ukwisabako ilyo Satana bakamonaula? Nga mulafwaisha, ninshi mutwalilile ukupepa kuli Lesa ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukalenge ishina lya kwa Lesa ukuba ilya mushilo, kabili bukalenge no kufwaya kwakwe ukucitwa pano isonde. Mulepepa no kuti Yehova alemupeela ifya kulya fya ku mupashi, e lyo ne fyo mukabila mu mikalile yenu. Tulemukoselesha ukuti mulecita ifyo tusambilila mwi pepo lya kwa Yesu ilya cilangililo.