1, 2. ¿Kʼusi chalbe skʼoplal kʼalal stekʼub yakan xi li ta Tsʼibetik ta Evreo Kʼope?

LI TA Isaías 66:1, xi laj yal li Jeovae: «Li vinajele jaʼ jchotleb; li banamile jaʼ stecʼub cacan». Li ta Isaías 60:13 ta Scʼop Dios ta Chamulae, chal ti Diose ‹tixil noʼox yutsil o lek kʼupil ti bu ta stekʼan yoke›. ¿Kʼuxi chut sventa mas tixil noʼox yutsil o mas lek kʼupil sba yuʼun stekʼub yakan li Jeovae? ¿Kʼu yelan xuʼ jkolta jbatik li buchʼutik liʼ nakalutik ta Balumil sventa lekuk kʼupil sba li stekʼubil yakane?

² Kʼalal stekʼub yakan xi li ta Tsʼibetik ta Evreo Kʼope, jaʼ chalbe skʼoplal li templo ta voʼneal Israele (Lamentaciones 2:1; Salmo 132:7). Li Jeovae toj kʼupil toʼox chil li voʼneal temploe, yuʼun jaʼ te toʼox ch-ichʼat ta mukʼ xchiʼuk xuʼ xkʼupil kʼoptaat yuʼun li yajtuneltak ta Balumile.

3. 1) ¿Kʼusi tskoltautik sventa xkichʼtik ta mukʼ Dios li avie? 2) ¿Kʼusi ora lik ayanuk li templo ta mantale?

³ ¿Kʼusi tskoltautik sventa xkichʼtik ta mukʼ Dios li avie? Oy jun templo ta mantal, pe maʼuk jpʼejuk na kʼuchaʼal li templo toʼoxe. Moʼoj, taje jaʼ skʼoplal li kʼusi xchapanoj Dios sventa chichʼ ichʼel ta mukʼ xchiʼuk sventa xijkʼot ta yamigoe. Taje xuʼ jech chkʼot ta pasel koliyal ti cham sventa tspojutik li Jesuse.  Li kʼusi xchapanoj taje jun xa noʼox yutsil tskʼupil kʼopta Jeova, ti mu xkoʼolaj kʼuchaʼal ta jpʼejuk nae. ¿Kʼusi ora lik ayanuk li templo ta mantale? Ayan ta sjabilal 29 kʼalal laj yichʼ voʼ Jesus xchiʼuk laj yichʼ tʼujel sventa xtun kʼuchaʼal Mero Bankilal Pale li ta templo ta mantal yuʼun Jeovae (Evreos 9:11, 12).

4, 5. 1) ¿Kʼusi la skʼan jpastik li yajtunelutik Jeova chal ta Salmo 99? 2) ¿Kʼusi skʼan jakʼbe jbatik ta jujuntal?

⁴ Ep ta jtojbetik ta vokol Jeova ti jech la xchapan sventa xuʼ xichʼ ichʼel ta mukʼe. ¿Kʼuxi xuʼ chkakʼtik ta ilel taje? Jaʼ kʼalal chkalbetik krixchanoetik ti Jeova sbi li Diose xchiʼuk ti la stak talel Jesus sventa xcham ta jkojtike. Xijmuyubaj yuʼun ti oy mas ta vaxakib miyon testigoetik ti tskʼupil kʼoptaik jujun kʼakʼal li Jeovae. Epal krixchanoetike xchʼunojik ti chbat yichʼik ta mukʼ Dios ta vinajel kʼalal mi chamike. Pe li voʼotike jnaʼojtik ti mu jechuk taje, yuʼun jaʼ xa yorail avi ti skʼan xkichʼtik ta mukʼe.

⁵ Kʼalal ta jkʼupil kʼoptatik li Jeovae, jaʼ me yakal ta jchanbetik li tukʼil yajtuneltak ta voʼnee (kʼelo Salmo 99:1-3, 5-7). Li ta voʼnee ep buchʼutik lek laj yilik li kʼusi la xchapan Dios sventa xichʼ ichʼel ta mukʼe, junantik taje jaʼ li Moises, Aaron xchiʼuk Samuele. Li avie oy chaʼvokʼ buchʼutik ti jmoj chichʼik ta mukʼ li Jeovae. Li jvokʼe jaʼ li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele. Li buchʼutik taje chtunik ta Balumil ta yamakʼil templo ta mantal kʼalal skʼan toʼox xbatik ta vinajel sventa chtunik ta paleal xchiʼuk li Jesuse. Li xchaʼvokʼale jaʼ skʼoplal li epal miyon ‹yan chijetik› ti tukʼ tskoltaik li buchʼutik tʼujbil chbatik ta vinajele (Juan 10:16). Pe skʼan xi jakʼbe jbatik ta jujuntale: «¿Mi yakal ta jkolta jba sventa li kʼusi xchapanoj Dios yoʼ xichʼ ichʼel ta mukʼe?».

6, 7. 1) ¿Kʼusi kʼot ta pasel kʼalal jaʼtik toʼox lik ayanuk li stsobobbail yajtsʼaklomtak Kristoe? 2) ¿Kʼusi kʼot ta pasel li ta 1919?

⁶ Li jtakbol Pabloe laj yalbe skʼoplal ti oy buchʼutik chlik skontrainik li melel relijione, vaʼun maʼuk xa melel chanubtasel chakʼik ta chanel li ta tsobobbaile (Echos 20:28-30; 2 Tesalonisenses 2:3, 4). Taje jech kʼot ta pasel kʼalal mu toʼox sta sien jabil ti lik ayanuk li stsobobbail yajtsʼaklomtak Kristoe. Ta skoj taje mu kʼunuk ta naʼel buchʼu jaʼik li melel yajtuneltak Diose. Pe kʼalal echʼ xaʼox jayibuk sienal jabil xtoke, li Jesuse tunesat yuʼun Jeova sventa xakʼ ta naʼel buchʼutik ti ta melel chtunik li ta stemplo ta mantale.

⁷ Lek vinaj skʼoplal ta 1919 ti buchʼutik te chtunik ta melel li ta stemplo ta mantale. Li buchʼutik taje oy kʼusitik la sjel talel ta xkuxlejalik sventa jech chtunik kʼuchaʼal tskʼan li Jeovae (Isaías 4:2, 3; Malaquías 3:1-4). Kʼalal jech taje lik kʼotuk ta pasel li kʼusi akʼbat yil yuʼun Dios li Pabloe. ¿Kʼusi taje? Jkʼeltik batel.

8, 9. ¿Kʼusi jaʼ skʼoplal li «paraiso» akʼbat yil Pabloe?

⁸ Ta sjuʼel li Jeovae oy kʼusi laj yakʼbe yil Pablo ti chkʼot ta pasel ta jelavele (kʼelo 2 Korintios 12:1-4). Li Pabloe «paraiso» xi laj yakʼbe sbi li kʼusi laj yile. ¿Kʼusi jaʼ skʼoplal taje? Xuʼ van oxtos kʼusi skʼan xal. Li baʼyele, xuʼ van jaʼ li paraiso ti poʼot xa chkʼot ta pasel li ta Balumile (Lukas 23:43). Li ta xchibale, xuʼ van jaʼ skʼoplal ti batsʼi jun xa noʼox koʼontontik xchiʼuk ti jmoj tsobolutik li ta achʼ balumile. Li yoxibale, jaʼ van skʼoplal li «sparaiso Diose», jaʼ xkaltik, li kʼupil sba bendisionetik oy ta vinajele (Apokalipsis 2:7).

⁹ ¿Kʼu yuʼun laj yal Pablo ‹ti mu x-al yuʼun› li kʼusitik laj yaʼie? Yuʼun maʼuk  toʼox yorail ti bikʼitik xa noʼox chalbe skʼoplal li kʼusitik labalik sba taje. Pe li avie, li yajtunelutik Jeovae x-albe kuʼuntik krixchanoetik li kʼusitik lek ta jkʼupintik ta slumale.

10. ¿Kʼusi jaʼ skʼoplal li templo ta mantale, xchiʼuk kʼusi ta jkʼan ta xkaltik kʼalal «oyutik ta jun paraiso yaʼeluk» xijchie?

¹⁰ Li ta jvuntike nopoltik noʼox chalbe skʼoplal ti xkoʼolaj kʼuchaʼal oyutik xa ta jun paraiso yaʼeluke. Pe li paraiso taje, ¿mi koʼol van skʼoplal xchiʼuk li templo ta mantale? Moʼoj. Jech kʼuchaʼal laj xa kaltike, li templo ta mantale jaʼ skʼoplal li kʼusi xchapanoj Dios sventa xuʼ xkichʼtik ta mukʼe. Pe kʼalal chkaltik ti «oyutik ta jun paraiso yaʼeluke», jaʼ chkalbetik skʼoplal li jun oʼontonal xchiʼuk ti jmoj tsobol yuʼun steklumal li Jeovae. Ta skoj li paraiso taje xuʼ xvinaj buchʼutik te chtunik li ta templo ta mantale (Malaquías 3:18).

11. Alo kʼusi matanal jtaojtik li avie.

¹¹ Ti oyutik xa ta jun paraiso yaʼeluke, chʼiem xa talel xchiʼuk mas xa stsakoj yipal xchiʼuk jaʼ laj yakʼ jchabitik Jeova akʼo mi jmulavil krixchanoutik. Skotol taje jech lik kʼotuk talel ta pasel ta 1919. ¿Mi yakal chakoltavan sventa jech xkʼot ta pasel taje? ¿Mi jaʼ matanal chavaʼi ti chakolta ta abtel Jeova sventa xichʼ ichʼel ta mukʼ liʼ ta Balumile?

12. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti yakal xa chkʼot ta pasel li kʼusi chal Isaías 60:17? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale.)

¹² Li ta jvokʼ s-organisasion Dios ti liʼ oy ta Balumile, ep kʼusitik jelem talel xchiʼuk ep kʼusitik lekubtasbil. Taje jech xa onoʼox yaloj chkʼot ta pasel li j-alkʼop Isaiase (kʼelo Isaías 60:17). Li kerem tsebetik ti jaʼik stestigotak Jeovae xchiʼuk li buchʼutik achʼik toe xuʼ van jaʼ noʼox yaʼiojbeik skʼoplal li kʼusitik jelem talel ta skoj ti oy buchʼu loʼiltabatik o la skʼelik ta jvuntike. Pe oy ep ermanoetik ti laj yil ta xkuxlejalik li kʼusitik jel taje, yuʼun jal xa yochelik ta mantal. Li ermanoetik taje lek xchʼunojik ti Diose yakal tstunes ajvalil Jesus sventa tsbeiltas li s-organisasione. Mi ta jchikintabetik sloʼilik li ermanoetik ti tukʼ yakʼoj sbaik taje, ta me xchʼi li spatobil koʼontontik ta stojolal Jeovae.

13. ¿Kʼusi chal akʼo jpastik li Salmo 48:12 kʼalal ta 14?

¹³ Jkotoltik skʼan jloʼiltabetik yantik li kʼusitik kʼotem ta pasel ta s-organisasion Jeovae. Ta skoj ti oyutik ta jun balumil ti toj chopole toj labal sba ti jun xa noʼox koʼontontik oyutik xchiʼuk ti jmoj tsobolutik ta slumal Jeova akʼo mi jelel jlumaltike. Jaʼ yuʼun «li tsʼacal olnichʼonetique», jaʼ xkaltik, li kerem tsebetik xchiʼuk li buchʼutik achʼike, skʼan jloʼiltabetik ta sventa li s-organisasion Diose xchiʼuk ta sventa ti oyutik xa ta jun paraiso yaʼeluke (kʼelo Salmo 48:12-14).

14, 15. 1) ¿Kʼusitik jel li ta sjabilaltik 1970? 2) ¿Mi oy kʼusi lek kʼot ta pasel ta skoj li kʼusitik jel li ta organisasione?

¹⁴ Li buchʼutik jal xa yochelik ta mantale laj yil ta xkuxlejalik li kʼusitik laj jelanuk talel ti mas xa kʼupil-o sba li jvokʼ s-organisasion Jeova liʼ ta Balumile. Xi jun chib skʼelobile: leʼ xa ta jayibuk jabile oy toʼox jun siervo de congregación li ta jujun tsobobbaile. Li ta jujun Betele oy toʼox jun siervo de sucursal. Li ta Smeʼ nail abtelal ta Estados Unidose oy toʼox jun presidente de la Sociedad Watch Tower. Akʼo mi oy toʼox yajtuneltakik ti tukʼ chtunik li jujun ermanoetik taje, li kʼusi chkʼot ta pasel ta melele jaʼ ti oy noʼox jun buchʼu sbainoj ti chal kʼusi chichʼ pasel li ta jujun tsobobbaile, li ta jujun Betel o li ta Smeʼ nail abtelale. Pe ta sjelavel 1970 oy kʼusitik jel, maʼuk xa noʼox jun buchʼu chal kʼusi chichʼ pasel li ta  tsobobbaile, moʼoj, jaʼ xa oy ta sba jtsop moletik. Li avi une, oy xa jtsop moletik li ta jujun tsobobbaile, oy xa jun komite li ta jujun Betele. Jech xtok, li stestigoutik Jeovae beiltasbilutik yuʼun jtsop moletik ti Jtsop Jbeiltasvanej sbi kuʼuntike.

¹⁵ ¿Mi oy kʼusi lek kʼot ta pasel ta skoj li kʼusitik jel li ta organisasione? Oy ta melel. Yuʼun li kʼusitik jele jaʼ ta skoj ti mas xa xichʼ aʼibel smelolal li Vivliae. Ti maʼuk xa noʼox jun krixchano ta xal kʼusitik chichʼ pasele, ta stabe sbalil li s-organisasion Diose. Skotol li moletike, ti jaʼ ‹viniketik jech kʼuchaʼal matanal› yakʼoj li Jeovae, xuʼ skolta sbaik ta skoj ti oy lek stalelalike (Proverbios 24:6; Efesios 4:8).

16, 17. Ta skotol li kʼusitik jelemik ti achʼtik to jech laj yichʼ pasele, ¿kʼusi ti mas akʼupinoje xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁶ Kaltik junantik li kʼusitik jelemik ti achʼtik to jech laj yichʼ pasele. Jech kʼuchaʼal liʼe, li jvuntike mas xa ta xkʼot ta oʼontonal ti kʼu yelan pasbile xchiʼuk mas xa jtunelik. Jech xtok, ta jtunestik ta cholmantal li kʼusitik achʼ chlokʼanuk talele. Koliyal li jpajinatik ta jw.org mas xa ep krixchanoetik ta xichʼik akʼbel li beiltaseletik ta sventa mantale. Skotol li kʼusitik jelanuk taje jaʼ te chakʼ ta ilel Jeova ti oy ta yoʼonton xchiʼuk skʼanojan li krixchanoetike.

¹⁷ Ta jtojtik ta vokol xtok li kʼusitik laj yichʼ jelel ta sventa tsobajeletike, yuʼun oy xa yorail kuʼuntik sventa jchantik Vivlia ta jtuktik noʼox o xchiʼuk li kutsʼ kalaltike. Jech xtok, ta jtojtik ta vokol li kʼusitik jelanuk ta sventa li kʼusitik ch-echʼ ta j-asambleatike. ¡Yuʼun mas xa chlekub jujun jabil! Ta jtojtik ta vokol xtok li kʼusitik ta jchantik ta jeltos chanob vunetik ta Vivliae. Skotol li kʼusitik jelanuk taje jaʼ svinajeb ti jaʼ tsbeiltas batel Jeova li s-organisasione  xchiʼuk mas xa tskʼupiltas batel li jparaisotike.

18, 19. ¿Kʼuxi xuʼ xijkoltavan sventa mas jkʼupiltastik li jparaisotike?

¹⁸ Li Jeovae yakʼojbutik jmotontik sventa mas jkʼupiltastik li jparaisotike, jaʼ xkaltik, li jun oʼontonal xchiʼuk ti jmoj tsobolutike. ¿Kʼuxi xuʼ jpastik taje? Jtos ti kʼuxi xuʼ jpastike jaʼ ti jcholtik mantale xchiʼuk ti junuk noʼox koʼontontik xijchanubtasvan ta Vivliae. Kʼalal ta jkoltatik junuk krixchano sventa xkʼot ta stestigo Jeovae, mas xa chmukʼib batel li jparaisotike (Isaías 26:15; 54:2).

¹⁹ Yan ti kʼuxi xuʼ xijkoltavan sventa mas jkʼupiltastik li jparaisotike jaʼ ti xkakʼtik persa sventa masuk xlekub batel li jtalelaltik kʼuchaʼal yajtsʼaklomutik Kristoe. Mi jech la jpastike mas me kʼupil sba chil yan krixchanoetik li jparaisotike. Jaʼ yuʼun, ¿kʼusi chnopaj-o talel krixchanoetik li ta j-organisasiontik sventa xchanik ta stojolal li Jeova xchiʼuk Jesuse? Jutuk mu skotoluk veltae chnopajik talel ta skoj li jlekil talelaltike, maʼuk noʼox ta skoj li yojtikinobil kuʼuntik ta Vivliae.

20. Jech kʼuchaʼal chal ta Proverbios 14:35, ¿kusi skʼan jpastik?

²⁰ Ta xmuyubaj tajek Jeova xchiʼuk Jesus kʼalal chilik ti solel kʼupil sba xvinaj li jparaisotike. Ta xijmuyubaj ek kʼalal ta jkolta jbatik sventa kʼupiluk sba xvinaje. Pe mas to me chijmuyubaj kʼalal mi la jkʼatajestik ta jun paraiso li Balumile. Li ta Proverbios 14:35 xi chale: «Me lec bij li jʼabtel yuʼun ajvalile, lec xcuxet yoʼnton ta stojol». Jaʼ yuʼun, skʼan pʼij xkakʼ jbatik xchiʼuk xkakʼbetik yipal sventa mas jkʼupiltastik li jparaisotike.