1, 2. (a) Wetin mek i impɔtant fɔ lɛ Kristian dɛn sɔpɔt Gɔd? Aw dis de sho se Kristian dɛn nɔ fɔ put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn we de apin na dis wɔl? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.) (b) Wetin bɔku pipul dɛn na di wɔl kin sɔpɔt? Wetin kin apin we dɛn de sɔpɔt dɛn tin dɛn ya?

TRU Kristain dɛn nɔ de put an pan wɔ. Bɔt nɔto dat nɔmɔ dɛn nɔ de put an pan, dɛn nɔ de miks pan ɛnitin we go mek pipul dɛn nɔ gɛt wanwɔd, lɛk fɔ tek wan kɔntri bɛtɛ pas ɔda kɔntri. Wetin mek? Na bikɔs ɔl di wan dɛn we dɔn gi dɛn layf to Jiova dɔn prɔmis am se dɛn go lɛk am, sɔpɔt am, ɛn obe am. (1 Jɔn 5:​3) Wi want fɔ obe Gɔd in lɔ dɛn ilɛk usay wi de, ilɛk aw dɛn mɛn wi, di kɔntri we wi kɔmɔt, ɔ di kɔlchɔ we wi gɛt. Fɔ sɔpɔt Jiova ɛn in Kiŋdɔm impɔtant pas fɔ sɔpɔt ɛni ɔda tin. (Mat. 6:​33) Kristian dɛn go sho se dɛn de sɔpɔt Gɔd in Kiŋdɔm we dɛn nɔ miks pan ɛni agyumɛnt ɔ fɛt-fɛt we kin apin na dis wɔl.—Ayz. 2:​4; rid Jɔn 17:​11, 15, 16.

² Pipul dɛn we nɔ no Jiova kin rili sɔpɔt dɛn kɔntri, dɛn trayb, ɔ dɛn kɔlchɔ ɔ ivin di spɔt tim we de na dɛn kɔntri. Dis kin kam wit kɔmpitishɔn, bad at ɛn sɔntɛnde dɛn kin ivin kil dɛnsɛf ɔ kil bɔku pipul dɛn. Ilɛksɛf pipul dɛn sɔlv dɛn prɔblɛm  ya di rayt we ɔ dɛn nɔ sɔlv am di rayt we, i kin afɛkt wi ɛn wi famili bikɔs we de liv na dis wɔl. Di kayn we aw Gɔd mek mɔtalman mek wi ebul fɔ no if sɔntin rayt ɔ i nɔ rayt, so we mɔtalman gɔvmɛnt dɛn disayd fɔ du sɔntin we rɔng, i kin mɔna wi. (Jɛn. 1:​27; Dyut. 32:​4) Wetin yu kin du we dɛn kayn tin ya kin apin? I kin izi fɔ lɛ wi sɔpɔt wan pɔsin ɔ jɔyn pan di agyumɛnt.

3, 4. (a) Wetin mek Kristian dɛn nɔ de put an pan di prɔblɛm dɛn we de apin na dis wɔl? (b) Wetin wi go tɔk bɔt insay dis atikul?

³ Di gɔvmɛnt dɛn na di wɔl kin fos di wan dɛn we de na dɛn kɔntri fɔ sɔpɔt wan say we prɔblɛm bigin. Tru Kristian dɛn nɔ de du dat. Wi nɔ de put an pan di pɔlitiks na dis wɔl ɛn wi nɔ de tek gɔn fɔ fɛt. (Mat. 26:​52) Wi nɔ de tink se wan say na Setan in wɔl bɛtɛ pas di ɔda say. (2 Kɔr. 2:​11) Bikɔs wi nɔ de miks pan di tin dɛn we de apin na di wɔl, dis dɔn mek wi nɔ de put an pan di prɔblɛm dɛn we de apin.—Rid Jɔn 15:​18, 19.

⁴ Bikɔs wi nɔ pafɛkt, dis kin mek i nɔ izi fɔ lɛ wi lɛf fɔ tink bad bɔt ɔda pipul dɛn. (Jɛr. 17:​9; Ɛfi. 4:​22-24) Dis atikul go gi sɔm advays dɛn we go ɛp wi fɔ lɛf dis abit. Wi go lan bak aw wi go tren wi maynd ɛn kɔnshɛns so dat wi go kɔntinyu fɔ sɔpɔt Gɔd in Kiŋdɔm.

5, 6. We Jizɔs bin de na dis wɔl, aw i bin de trit difrɛn difrɛn pipul dɛn? Wetin mek i bin de du dat?

⁵ If yu nɔ no wetin fɔ du we sɔntin apin to yu, i go fayn lɛ yu aks yusɛf dis kwɛstyɔn, ‘If na Jizɔs dis kayn tin bin apin to, wetin i fɔ dɔn du?’ Di say we Jizɔs bin de difrɛn difrɛn pipul dɛn bin de de. Pipul dɛn frɔm Galili, frɔm Sameria ɛn ɔda say dɛn. Di Baybul tɔk se di pipul dɛn we bin de na dɛn difrɛn aria dɛn ya bin de gɛt prɔblɛm wit dɛnsɛf. (Jɔn 4:​9) Prɔblɛm bin de bitwin di Farɛsi ɛn di Sadyusi dɛn (Akt 23:​6-9), bitwin di Ju pipul dɛn ɛn di taks kɔlɛktɔ dɛn (Mat. 18:​17), ɛn bitwin di wan dɛn we go na dɛn Ju lɔ skul ɛn di wan dɛn we nɔ go. (Jɔn 7:​49) Insay di apɔsul dɛn tɛm na di Roman dɛn bin de rul di Izrɛlayt dɛn ɛn di Izrɛlayt dɛn nɔ bin lɛk di Roman dɛn. Jizɔs bin de prich di tru tin dɛn na Gɔd in wɔd ɛn i no se di Ju pipul dɛn spɛshal to Gɔd, bɔt i nɔ ɛva tich in disaypul dɛn se dɛn bɛtɛ pas ɔda pipul dɛn. (Jɔn 4:​22) Bifo dat, i tɛl dɛn fɔ lɛk ɔlman.—Lyuk 10:⁠27.

⁶ Wetin mek Jizɔs bin de trit ɔlman di sem? Na bikɔs in ɛn in Papa lɛk ɔlman. Jiova yuz in Pikin fɔ mek di fɔs man ɛn uman. Di rizin we mek i du dat na fɔ lɛ dɛn bɔn pikin dɛn ɛn ful ɔp di wɔl. (Jɛn. 1:​27, 28) Di we aw Gɔd mek mɔtalman na fɔ lɛ dɛn bɔn difrɛn difrɛn kayn pipul dɛn. So Jiova ɛn Jizɔs nɔ de tek wan kɔntri bɛtɛ pas ɔda kɔntri, ɔ wan langwej bɛtɛ pas ɔda langwej ɛn dɛn nɔ de tek am se wetman bɛtɛ pas blakman. (Akt 10:​34, 35; Rɛv. 7:​9, 13, 14) So wi fɔ falamakata dɛn fayn ɛgzampul.—Mat. 5:​43-48.

7, 8. (a) Wetin Kristian dɛn fɔ sɔpɔt? (b) Wetin Kristian dɛn fɔ no we i kam pan aw fɔ sɔlv di prɔblɛm dɛn we pipul dɛn kin gɛt pan pɔlitiks ɛn ɔda tin dɛn?

⁷ Wan tin de we wi fɔ sɔpɔt, dat na di rayt we Jiova gɛt fɔ rul. Setan bin chalenj Jiova na di gadin we bin de na Idɛn. I se Jiova nɔ sabi fɔ rul mɔtalman. Setan want lɛ mɔtalman biliv se di we aw i de rul bɛtɛ pas di we aw Gɔd de rul. So naw wi ɔl fɔ disayd udat wi go sɔpɔt. Yu de sɔpɔt Jiova bay we yu de obe in lɔ dɛn ɛn du di tin dɛn  we i want ɔ yu de du wetin yu want? Yu de si Gɔd in Kiŋdɔm se na in nɔmɔ go sɔlv ɔl mɔtalman prɔblɛm dɛn? Ɔ yu biliv se mɔtalman go ebul fɔ rul dɛnsɛf?—Jɛn. 3:​4, 5.

⁸ Di ansa dɛn we yu go gi go sho wetin yu go du we pipul dɛn aks yu wetin yu tink bɔt di prɔblɛm dɛn we de apin na di wɔl. Pɔlitishian dɛn ɛn ɔda ɔganayzeshɔn dɛn kin tray tranga wan fɔ no aw fɔ sɔlv di prɔblɛm dɛn we kin apin. Na tru se dɛn kin want fɔ du di rayt tin ɛn dɛn kin gɛt zil fɔ du am. Bɔt Kristian dɛn no se na Gɔd in Kiŋdɔm nɔmɔ go sɔlv mɔtalman prɔblɛm dɛn ɛn na in go mek ɔlman du wetin rayt. Wi fɔ lɛf ɔltin na Jiova in an. Na Jiova de tɛl wi wetin fɔ du na di kɔngrigeshɔn. Bɔt if ɔlman na di kɔngrigeshɔn de du wetin i tink se rayt fɔ am yu tink se wanwɔd go de na di kɔngrigeshɔn?

9. Insay di apɔsul dɛn tɛm, us prɔblɛm bin de insay di Kristian kɔngrigeshɔn we bin de na kɔrint? Wetin di apɔsul Pɔl bin tɛl dɛn fɔ du?

⁹ Lɛ wi si wetin di Kristian dɛn we bin de trade bin du we dɛn bin gɛt wan prɔblɛm na di kɔngrigeshɔn. Sɔm Kristian dɛn na Kɔrint bin de se: “‘A de fɔ Pɔl,’ ‘Bɔt mi de fɔ Apolɔs,’ ‘Bɔt mi de fɔ Sifas,’ ‘Bɔt mi de fɔ Krays.’” Ilɛk wetin apin, wan tin we wi no na dat, di apɔsul Pɔl bin vɛks fɔ dat. I bin aks dɛn se: “Bɔt fɔ se Krays sheb?” Aw dɛn go ebul fɔ sɔlv dis prɔblɛm we dɔn mek wanwɔd nɔ de? Pɔl tɛl in kɔmpin Kristian dɛn se: “Mi brɔda dɛn, a de tek wi Masta in nem we na Jizɔs Krays fɔ beg una, fɔ lɛ una ɔl gɛt wanwɔd ɛn una nɔ fɔ sheb, bɔt una fɔ de as wan, una fɔ gɛt di sem maynd ɛn una fɔ de tink di sem we.” So wi nɔ fɔ du ɛnitin we go mek wanwɔd nɔ de na di kɔngrigeshɔn.—1 Kɔr. 1:​10-13; rid Lɛta Fɔ Rom 16:​17, 18.

10. Us ɛgzampul di apɔsul Pɔl bin yuz fɔ ɛp Kristian dɛn fɔ no se dɛn nɔ fɔ put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn we de apin na dis wɔl?

¹⁰ Pɔl bin tɛl anɔyntɛd Kristian dɛn fɔ pe atɛnshɔn pan di op we dɛn gɛt fɔ go na ɛvin. I se mek dɔn nɔ pe atɛnshɔn pan di tin dɛn we de na dis wɔl. (Fil. 3:​17-20) * Fɔ ɛgzampul, di gɔvmɛnt dɛn na di wɔl kin sɛn pipul dɛn fɔ go wok na ɔda kɔntri. Dɛn pipul ya we dɛn kin sɛn no se dɛn nɔ fɔ put an pan di pɔlitiks ɔ ɔda prɔblɛm dɛn we de insay di kɔntri we dɛn go. Na so di anɔyntɛd Kristian dɛn tan, dɛn de na di wɔl fɔ du di wok we Jizɔs gi dɛn. Dɛn nɔ de put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn na di wɔl. (2 Kɔr. 5:​20) Kristian dɛn we gɛt di op fɔ de na dis wɔl dɛnsɛf de ɔnda Gɔd in Kiŋdɔm, so i nɔ go fayn fɔ lɛ dɛn put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm we de apin na dis wɔl.

11, 12. (a) Aw di say dɛn we wi de kin mek i nɔ izi fɔ lɛ wi kɔntinyu fɔ sɔpɔt Gɔd in Kiŋdɔm? (b) Us prɔblɛm we bin mit wan sista? Wetin i bin du fɔ sɔlv am?

¹¹ Na bɔku say dɛn na di wɔl, pipul dɛn kin lɛk dɛnsɛf ɛn gɛt wanwɔd bikɔs dɛn kɔmɔt na di sem say ɔ bikɔs dɛn de tɔk di sem langwej ɛn dɛn gɛt di sem kɔlchɔ. Dɛn kayn say dɛn ya, Kristian dɛn fɔ tren dɛn maynd ɛn dɛn kɔnshɛns so dat we prɔblɛm kam dɛn nɔ go sɔpɔt nɔbɔdi. Aw dɛn go du dis?

¹² Fɔ ɛgzampul, wan sista we nem Mijita * bɔn na wan kɔntri we nem Yugoslavia. Di we aw dɛn mɛn am, na fɔ lɛ i et  di Sabian pipul dɛn. Mijita kam lan se Jiova nɔ lɛk wan pɔsin pas ɔda pɔsin. Ɛn i kin no bak se na Setan de mek pipul dɛn de et dɛnsɛf, i tray tranga wan fɔ chenj di we aw i bin de tink bɔt ɔda pipul dɛn. Bɔt we wan trayb bigin fɛt wan ɔda trayb na di eria usay i de, i bigin fɔ tink bad bɔt di Sabian pipul dɛn bak. Ɛn dis bin mek i nɔ izi fɔ lɛ Mijita prich to dɛn. I kam fɔ no se dis abit nɔ go jɔs kɔmɔt pan am lɛk dat. So i pre to Jiova fɔ ɛp am fɔ lɛ i lɛf dis abit ɛn i beg am bak fɔ ɛp am fɔ du mɔ na fil savis so dat i go bigin fɔ payɔnia. Mijita tɔk se “A dɔn kam fɔ si se we yu pe atenshɔn mɔ pan di prichin wok, i go rili ɛp yu. We a de du di prichin wok, a kin tray fɔ falamakata Jiova in fayn fayn kwaliti dɛn, ɛn dis dɔn ɛp mi fɔ lɛf fɔ tink bad bɔt ɔda pipul dɛn.”

13. (a) Wetin bin apin we mek wan sista fil bad? Wetin i bin du? (b) Us lɛsin we lan frɔm di tin we apin to Zɔila?

¹³ Wan ɔda ɛgzampul na bɔt wan sista we nem Zɔila. Na Mɛksiko Zɔila bin de, bɔt naw i de na wan kɔngrigeshɔn na Yurop. Dis sista kam no se sɔm brɔda dɛn we kɔmɔt na ɔda pat na Latin Amɛrika bin de mek fɔn bɔt in kɔntri, di we aw dɛn de du tin, ɛn ivin dɛn myuzik. If na bin yu, wetin yu fɔ dɔn du? Zɔila bin fil bad we i yɛri dis. Bɔt i pre lɛ Jiova ɛp am lɛ i nɔ du ɛnitin we nɔ go fayn. Sɔm pan wi stil de tray fɔ kɔntrol wi at we sɔntin lɛk dis apin. Wi nɔ ɛva want fɔ du ɔ se sɔntin we go pwɛl di wanwɔd we wi brɔda dɛn gɛt ɔ di wanwɔd we ɔda pipul dɛn gɛt.—Rom 14:​19; 2 Kɔr. 6:⁠3.

14. Wetin go ɛp yu fɔ si pipul dɛn di we aw Jiova de si dɛn?

¹⁴ Sɔntɛm di we aw dɛn mɛn yu ɔ di say we yu de bin mek yu de sɔpɔt yu kɔntri ɔ yu eria. Yu stil de tink dis sem we? Kristian dɛn nɔ fɔ alaw di we aw dɛn lɛk dɛn kɔntri fɔ ambɔg di we aw dɛn de si ɔda pipul dɛn. Bɔt wetin yu go du if yu kam si se yu de tink bad bɔt pipul dɛn we kɔmɔt na ɔda kɔntri, we gɛt difrɛn kɔlchɔ, we de tɔk difrɛn langwej, ɔ we gɛt difrɛn kɔlɔ? I go fayn fɔ lɛ yu tink gud wan bɔt aw Jiova de si pɔsin we de fil se wan kɔntri bɛtɛ pas ɔda kɔntri ɔ we et ɔda pipul dɛn fɔ no gud rizin. I go fayn bak fɔ lɛ wi stɔdi mɔ bɔt dis tɔpik na wi famili wɔship ɔ we wi wangren de stɔdi. Dɔn beg Jiova lɛ i ɛp yu fɔ si tin di we aw i de si am.—Rid Lɛta Fɔ Rom 12:⁠2.

15, 16. (a) Aw ɔda pipul dɛn go trit wi bikɔs wi difrɛn? (b) Aw mama ɛn papa dɛn go ɛp dɛn pikin dɛn fɔ tinap tranga wan fɔ Jiova?

¹⁵ Ɔl Jiova in savant dɛn go mitɔp prɔblɛm dɛn we dɛn kɔnshɛns go ɛp dɛn fɔ no se dɛn fɔ difrɛn frɔm di wan dɛn we de arawnd dɛn. Dɛn fɔ difrɛn frɔm dɛn wokmet dɛn, dɛn klasmet dɛn, dɛn neba dɛn, dɛn fambul dɛn, ɛn ɔda pipul dɛn. (1 Pit. 2:​19) Fɔ tru, wi fɔ rili difrɛn frɔm ɔda pipul dɛn! Wi nɔ fɔ sɔprayz if di pipul dɛn na di wɔl et wi bikɔs wi difrɛn, Jizɔs bin dɔn tel wi se dɛn go et wi. Bɔku pan di wan dɛn we kin tɔk bad bɔt wi nɔ no di rizin we mek wi nɔ de put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn we de apin na di wɔl. Bɔt wi no se i rili impɔtant nɔ fɔ put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn.

¹⁶ Fɔ sho se wi rili de sɔpɔt Jiova, wi fɔ tinap tranga wan so dat wi nɔ go du di tin dɛn we Jiova nɔ want. (Dan. 3:​16-18) Bɔku bɔku pipul dɛn kin fred dɛn kɔmpin mɔtalman, bɔt na di yɔŋ wan dɛn mɔ kin fred dɛn kɔmpin dɛn, ɛn dis kin mek i nɔ izi fɔ lɛ dɛn du wetin rayt. If dɛn de fos yu  pikin dɛn fɔ salut di flag na skul ɔ jɔyn fɔ sɛlibret ɔlide dɛn we gɛt fɔ du wit di kɔntri, i go rili fayn fɔ ɛp dɛn. Yuz di famili wɔship fɔ ɛp yu pikin dɛn fɔ no aw Jiova fil bɔt dɛn tin ya so dat dɛn nɔ go fred fɔ tɔk to pipul dɛn. Ɛn ɛp dɛn fɔ sho rɛspɛkt to pipul dɛn we dɛn de ɛksplen klia wan bɔt di tin dɛn we dɛn biliv. (Rom 1:​16) Fɔ ɛp yu pikin dɛn bak, i go fayn fɔ tɔk to dɛn ticha dɛn bɔt dɛn tin ya if nid de fɔ du dat.

17. Uskayn abit wi fɔ lɛf? Wetin mek wi fɔ lɛf am?

¹⁷ Na tru se wi lɛk wi kɔntri, wi kɔlchɔ, wi langwej, ɛn di it dɛn we de na di kɔntri we wi bɔn. Bɔt wi fɔ lɛf di abit fɔ de tink se na “mi yon na di bɛst.” Jiova dɔn mek bɔku difrɛn difrɛn tin dɛn so dat wi go ɛnjɔy layf. (Sam 104:​24; Rɛv. 4:​11) So, wetin mek wi fɔ pin se wan we fɔ du tin bɛtɛ pas di ɔda we?

18. Wetin mek i fayn fɔ tink bɔt ɔda pipul dɛn di we aw Jiova de tink bɔt dɛn?

¹⁸ Gɔd want lɛ ɔlkayn pipul dɛn kam fɔ no di tru tin bɔt am ɛn ɛnjɔy layf we go de sote go. (Jɔn 3:​16; 1 Tim. 2:​3, 4) We wi lisin to ɔda pipul dɛn ɛn gri wit wetin dɛn se, ivin if i difrɛn frɔm wetin wi want fɔ se, i go mek wi ɛnjɔy wi layf ɛn i go mek wi gɛt wanwɔd wit wi brɔda ɛn sista dɛn. As wi de kɔntinyu fɔ sɔpɔt Jiova, wi nɔ fɔ put an pan pɔlitiks ɛn ɔda prɔblɛm dɛn we de apin na dis wɔl. Jiova in pipul dɛn nɔ de pan ɛni grup ɛn dɛn nɔ de sɔpɔt ɛni grup. Tide di pipul dɛn na Setan in wɔl prawd, dɛn nɔ gɛt wanwɔd, ɛn dɛn de pan kɔmpitishɔn. Bɔt wi tɛl Jiova tɛnki we i dɔn pul wi pan ɔl dis! So lɛ wi mekɔp wi maynd fɔ kɔntinyu fɔ gɛt wanwɔd wit wi brɔda ɛn sista dɛn. Wan pan di man dɛn we rayt di Sam buk bin tɔk bɔt dis, i se “I gud ɛn i fayn fɔ si we brɔda dɛn de togɛda wit wanwɔd!”—Sam 133:⁠1.