Mulukuli aba Bucine ku Bufumu bwa BaLesa
“Tabali pali babo aba pa calo ca panshi.”—YOA. 17:16.
INYIMBO: 63, 129
1, 2. (a) Mba nindo ukuba aba bucine kuli baLesa kucindamine, kabili findo ifi tatwelelwepo ukucita? (Boneni icikope icili peulu.) (b) Ni kundo abantu abengi baba aba bucine, kabili findo fingafumamo?
ABAPYUNGISHI ba baYawe tabalibikamo mu fyakupikishanya ifya mu calo ifili koti kulitoota pakuti pa calo cabo, umushobo, neli ifyakutantaka. Mba nindo? Ni pakuti bonse abalituulile kuli baYawe balilaile ati bakalukutemwa baLesa, bakalukuli aba bucine kuli bo, kabili ati bakalukubomfwila. (1 Yoa. 5:3) Tulafwaya ukulukulonda ukufunda kwa baLesa ukulungeme nangaba na kuko twikala, ifi twakulile, icalo twafyalilweko, neli umushobo wesu. Ukulukuli aba bucine kuli baYawe na ku Bufumu bwabo kucindeme ukwakuti ukucila na pa fintu fyonse. (Mat. 6:33) Pa kulangisha ati ba bucine, abaKlistu tabelelwepo ukulukulibikamo mu fya kupikishanya ifya muli cicino icalo.—Yisa. 2:4; pendeni Yoane 17:11, 15, 16.
2 Abantu ba mu calo balaba aba bucine ku calo cabo, umushobo, ku fyakutantaka fyabo, neli kwi bumba lya ba fyakwangala. Ukuba aba bucine muli yeyo inshila kulalengesha abantu ukutatika ukweshanya, ukulwa, ne kwipayana. Ifi abantu bashilisha amakatasho akube’fi filatukuma na fwebo neli aba mu cisoolo cesu ni pakuti tulekala mu calo umuli abantu abacite’fyo. Pakuti baLesa balilengele abantu ne makosa akwishibe’filungeme, ifi abekalikishi basalululapo ukucita fingatulengesho’kufiitwa. (Ifyakuta. 1:27; Ndute. 32:4) Kani mulacita shani ili ifya kube’fi fyacitika? Kani mulekala lukoso neli mulalibikamo mu fyakupikishanya ifya mu calo?
3, 4. (a) Mba nindo abaKlistu tabalibikilamo mu fyakupikishanya ifya muli cicino icalo? (b) Findo twakulabilapo muli lilino isambililo?
3 Abantu abengi balalibikamo mu fyakupikishanya ni pakuti abekalikishi balabalengesha ukusumina ati efi injikale sha calo shelelwe ukucita. AbaKlistu ba cine tabacitapo ifyo. Tatulibikamo mu fyakupikishanya ifya muli cicino icalo, kabili tatulwako inkondo. (Mat. 26:52) Tatulangulukapo ati ukwikalika kwa mu fyalo fimo kuweme ukucila mu fyalo fimbi. (2 Koli. 2:11) Pakuti tatuli pali babo aba pa calo ca panshi, tatulibikamo mu fyakupikishanya neli panini.—Pendeni Yoane 15:18, 19.
4 Pakuti tatuwamininepo, bambi tungalukubona abantu bambi koti ni fyefyo twalukubabona ili tatungaba Bamboni. (Jele. 17:9; Efesa 4:22-24) Popele, muli lilino isambililo, twakulabila pa kufunda ukungatofwako ukubulo’kubona abantu muli yeyo inshila. Nakabili, twakulabila pa fingatofwako ukulukuli aba bucine ku Bufumu bwa baLesa.
UMULANDU TATULIBIKILAMO MU FYA CALO
5, 6. Ili baYesu baali pa calo, balukubona shani abantu abalekenelekene, kabili ni pali wisa mulandu?
5 Kani tamwishipo ifyakucita mu fintu ifipusenepusene, cingawama ukulipusha ati, ‘Kani ni baYesu nga balicitile shani pa fya kube’fi?’ Ku mupunda baYesu baalukwikala, kwali amabumba abantu aapusenepusene. Kwali abafumine ku Judiya, Galili, Samalya, na mu mipunda imbi. Baibolo ilabuulishisha ati paali ukupikishanya pa mabumba aya. (Yoa. 4:9) Kwali ukupikishanya pa baFalishi ne baSadukayo (Ifyacit. 23:6-9), pa bantu ne basonkeshi (Mat. 9:11), na pa baasambishiwe ku baLabi na baabo abatabasambishiwepo kuli bo. (Yoa. 7:49) Mu mpindi ya basambile ba kutanga, abaIshilaeli balukwikalikwa ku baLoma, kabili abaIshilaeli baalipatile abaLoma. Nangaba ati baYesu baalukusambisha bucine kabili baaliishi ati ukupuluka kwalituliile ku baJuda, tabalukukoseleshapo abasambile babo ukulanguluka ati baalicindeme ukucila bambi. (Yoa. 4:22) Sombi, baalukubakoselesha ukutemwa abantu bonse.—Luku 10:27.
6 Mba nindo baYesu tabakwatiilepo umusalululo? Ni pakuti bo na baWishibo balabona abantu bonse ati balilingene. Ili baYawe balengele Adama na Efa, baalukufwaya ati abantunshi bakumane mu calo conse. (Ifyakuta. 1:27, 28) BaLesa baalilengele abantunshi ati balukufyala abantu aba mishobo iipusenepusene. Ici cilalangisha ati baYawe na baYesu tababonapo ati umushobo umbi, icalo cimbi, neli umulaka umbi filicindeme ukucila pa fibyakwe. (Ifyacit. 10:34, 35; Ukufisulula 7:9, 13, 14) Fyopele’fyo efi na fwebo twelelwe ukuba.—Mat. 5:43-48.
7, 8. (a) Kani abaKlistu balyelelwe ukuba ku kabeya ka bani? (b) Cindo icingashilisha amakatasho abantunshi?
7 Pano kuli ku kabeya uku twelelwe ukuba, e kweba ati tulyelelwe ukusumina ati baYawe ebelelwe ukwikalika. Mwi bala lya Edeni, Satana alilabiile ati baYawe tabekalikapo bwino abantunshi. Popele, fwense tulyelelwe ukusalululapo kani kusumina ati inshila baYawe bekalikilamo abantunshi iweme ukucila iyakwe Satana, neli kani inshila yakwe Satana eiweme. Kani muli bucine mulaba ku kabeya ka baYawe pa kulukumfwila ukufunda kwabo pa mupunda wa kulukulonde’fi mulanguluka? Kani mulicetekele ati Ubufumu bwabo ebukashilisha lukoso amakatasho abantunshi? Neli mulicetekele ati abantunshi bangalikalika?—Ifyakuta. 3:4, 5.
8 Ifi mungaasuka ifi ifyakwipusha fikalangisha ifi mungacita kani abantu bamubuuleni ati mulabilepo pa fya mapolitiki. Aba fya mapolitiki na bambi abafwaya ukwalule’fintu mu bwikalikishi kale batatikile ukwesha ukofwako abantu. Nangaba ati ifi aba abantu bafwaya ukucita fingalukuli lukoso bwino, abaKlistu ba cine balicetekele ati Ubufumu bwa baLesa ebungashilisha amakatasho abantunshi kabili ebukacita lukoso ifilungeme. Pakuti kani onse mwi kelesha alipeelwe amakosa akulabila inshila abona ati eiweme, ukwakubula ne kukanika mwi kelesha nga muli imipaka.
9. Kani ni bwisa ubukatasho ubwali mwi kelesha lya mu Kolinto, kabili bwali ne kushila shani?
9 Akale, mwi kelesha lya buKlistu mu Kolinto mwali ukupikishanya. Bambi mwi kelesha baalukulabila ati: “Ndi wakwe Paulu; bambi ati: Ndi wakwe Apolo; bambi ati: Ndi wakwe Kefasi; na bambi nabo ati: Ndi wa baKlistu.” Ukuba, tatwishipo icalengeshe uku ukupikishanya. Nangabe’fyo, Paulu alifiitilwe pa fyafuminemo. Popele alibepwishe ati: “Kani baKlistu balilekanishiwe?” Kani uku ukupikishanya kwali ne kushila shani? Paulu alyebele abaKlistu ati: “Mwe bakwasu, ndukumukombeteleni, mwi shina lya baShikulu besu Yesu Klistu, ati mwense mulukulabila kumo, kabili imipaka tekwikala pakati pali mwebo, sombi ati mulukukumankana bwino ne mutima umo, ne kulanguluka kumo.” Fyopele’fyo, na mwi kelesha lya buKlistu ino mpindi tamwelelwepo ukuba imipaka neli panini.—1 Koli. 1:10-13; pendeni AbaLoma 16:17, 18.
10. Kani Paulu alibuulishishe shani umulandu abaKlistu tabelelwepo ukulibikilamo mu fyakupikishanya ifya mu calo?
10 Paulu alikoseleshe abaKlistu abasufishiwe ukulukwalakanya makosa pa bucetekelo bwabo ubwa kwiulu pa mupunda wa kwalakanya pa fintu fya panshi pano. (Filip. 3:17-20) * Baali ne kuba ni nkalamba neli intumi isha kwimakaninako baKlistu. Intumi tashilibikamo mu fya calo bashitumineko, sombi shilaba isha bucine ku fyalo ifyashitumine. (2 Koli. 5:20) AbaKlistu abacetekele ukwikala pa calo nabo ba bucine ku Bufumu bwa baLesa. Pakuti pali fyefyo, tabelelwepo ukulibikamo mu fyakupikishanya ifya mu calo.
IFINGAMOFWENIKO UKULUKULI ABA BUCINE KULI BAYAWE
11, 12. (a) Kani ni kwisa ukulanguluka ukufulile mu calo uku tatwelelwepo ukuba nako? (b) Bukatasho bwa kuba shani umuKlistu umo ali nabo, kabili alibushilishishe shani?
11 Mu fyalo ifingi, abantu balalitoota pakuti pa calo bafyalilweko, ifyakutantaka fyabo, ne mulaka balabila. Mu mipunda ya kube’fyo, abaKlistu balyelelwe ukwishiba ifyakucita ukulosha ku fyakupikishanya ifya mu calo. Kani bangacita shani ifyo?
12 Ku cakubwenako, Mirjeta * alifyalilwe mu calo icalukwitwa ati Yugoslavia. Ku mupunda akuliile, alisambishiwe ukupata aba ku calo ca Serbia. Ili asambilile ati baYawe tabakwetepo umusalululo kabili ati Satana eulengesha abantu ukupatana, alyeseshe ukushilisha umusalululo. Nangabe’fyo, ili pabuukile’nkondo pa ba ku calo ca Serbia ne ba mushobo wakwe, Mirjeta alitatikilo’kupata aba ku calo ca Serbia nakabili. Ici calilengeshe alukukatashiwa ukutulisha kuli bo. Pano, alikutulukile ati ifi alukulanguluka tafyawemepo. Popele, alitembeele kuli baYawe ati bamofweko ukushilisha uku ukulanguluka kabili ati bamofweko ukukusha umulimo wakwe uwa kutulisha ne kupyungako bupainiya. Mirjeta alilabiile ati: “Ndibwene ati ukubika makosa akalango ku mulimo wa kutulisha kulingofweleko makosa. Ili ndukutulisha, ndesha ukutuntulula imibelo ya baYawe. Ukucite’fi kulingofweleko ukushilisha ukulanguluko’kubipile.”
13. (a) Findo fyalengeshe Mboni umbi ukufiitwa, kabili alicitile shani? (b) Findo tungasambililako ku fyamucitikiile Zoila?
13 Nga tulabile na pali Mboni umbi. Ishina lyakwe ni Zoila. Uyu Mboni alifumine ku calo ca Mexico. Buno bukumo ali mwi kelesha ilili ku Yulopu. Bambi mwi kelesha ali abafumine ku fyalo fimbi ifya mu Latin America balitatikile ukutongaala icalo afumineko, amekalilo amuli ceco icalo, ne nyimbo. Kani ni mwebo nga mwalyumfwile shani? Muli bucine, ifya kube’fyo fyalilengeshe Zoila ukufiitwa. Pano, alikombetele baYawe ati bamofweko ukushilishisha uku ukufiitwa. Ukuba, fwe bambi tucili tulafiitwa pa fya kube’fyo. Mu cinenene tatwelelwepo ukulabila neli ukucita ifingalengesha abantu bambi ukufiitwa. Kabili tatwelelwepo ukucita ifingalengesha mwi kelesha mwabe’mipaka.—Loma 14:19; 2 Koli. 6:3.
14. Kani findo fingofwako abaKlistu ukulukubona abantu koti ni fyefyo baYawe bababona?
14 Kani uku mwakuliile kuli abantu abalitoota pakuti pa mupunda bafyalilweko? Kani na mwebo mulalitoota pa fya kube’fyo? AbaKlistu tabelelwepo ukulukulitoota pakuti pa calo bafyalilweko, neli ukulukuseka bambi pa mekalilo abo. Pano, nga kani mwabona ati mucilanguluka ifibipile pa bantu aba ku fyalo fimbi, aba mushobo umbi, neli abalabila umulaka umbi? Cingawama kani mwaalakanya pali fyefyo baYawe babona abantu abalitoota neli aba musalululo. Nakabili, cingabe’ciweme ukufwaya-fwailapo ifyebo na fimbi pali cici icebo pa mapempelo acisoolo neli pa kulisambisha Baibolo. Eli pano mukalombe baYawe ati bamofweniko ukulukubona abantu koti ni fyefyo bo bababona.—Pendeni AbaLoma 12:2.
Pa kuba aba bucine kuli baYawe, tulyelelwe ukulukubomfwila nangaba na fyefyo bambi bangacita (Boneni palakalafu 15 na 16)
15, 16. (a) Findo bambi bangacita kani tuli aba bucine kuli baLesa? (b) Kani abafyashi bangofwako shani abana babo ukulukuli aba bucine kuli baLesa?
15 Pakuti abapyungishi ba baYawe balafwayo’kulukuli na cimanga umuswetele, mu fintu fimbi ificitika balyelelwe ukuboneka abapuseneko ne bantu bambi. Cipale bangaba ni babo tupyunga nabo, aba tusambilila nabo, aba twikala nabo apepi, neli abakwasu. (1 Pet. 2:19) BaYesu baalitucenjeshe ati aba muli cicino icalo bakatufiitilwa. Popele, tatwelelwepo ukukankamana kani ifya kube’fi fyacitika. Aba tabalipo ni Mboni sha BaYawe tabomfwishapo umulandu tatulibikilamo mu fyakupikishanya ifya mu calo. Pano fwebo, tuliishi ati cicindeme ukubulo’kulibikamo mu fya calo.
16 Pakweba ati tulukuli aba bucine kuli baYawe, tulyelelwe ukulukubomfwila nangaba na fyefyo bambi bangacita neli ifi bangalabila. (Dan. 3:16-18) Uuli onse lukoso angatiina abantu. Nangabe’fyo, cingabe’cikateshe ku banike ukuba abapuseneko ku babyabo. Mulyelelwe ukofwako abana benu kani balabapangilisha ukucindika imbendela (flag) neli ukusefyako amaolide aku calo. Pa Mapempelo Acisoolo, mulukubofwako ukwishiba ifi bangalukuli aba bucine mu makatasho akube’fi. Basambisheni ifya kubuulishisha bwino ifi basumiinemo ne mucinshi. (Loma 1:16) Kani cingelelwa, mungaya mu kwambaala ne basambishi babo aba ku sukuulu, ukubabuulishisha ifi tusumiinemo.
MULUKULITEMWESHA FYONSE IFI BAYAWE BAALENGELE
17. Findo ifi tatwelelwepo ukulukulanguluka, kabili ni pali wisa mulandu?
17 Impindi ishingi, tulatemwa umushobo wesu, icalo twafyalilweko, umulaka tulabila, ne fyakulya tubeleshe. Nangabe’fyo, tatwelelwepo ukulukulanguluka ati ifi tutemenwe efiweme ukucila ifi bambi batemenwe. BaYawe balilengele ifintu ifipusenepusene ifi tungalitemwesha. (Amasa. 104:24; Ukufisulula 4:11) Popele, ili tulukucite’fintu, tatwelelwepo ukulukulanguluka ati inshila twishi iya kucitilamo ifintu eiweme ukucila iya bambi.
18. Ni bwisa bune ubuli mu kubona abantu koti ni fyefyo baYawe bababona?
18 BaLesa balukufwaya abantu bonse abalekenelekene ukwishiba bucine ne kwikala umuyayaya. (Yoa. 3:16; 1 Tim. 2:3, 4) Ukubulo’kuba ne musalululo kulatofwako ukulukuli abasangalele, kabili tulaba aba mutende ne ba mwi kelesha. Pakweba ati tulukuli aba bucine kuli baYawe, tatwelelwepo ukulibikamo mu fya calo. Tatwelelwepo ukulukuli ne musalululo mu kwanshika kwa baYawe. Muli bucine, tulatoota baYawe pa kutusambisha ukubulo’kulitoota ne kupatana, imibelo iifulile mu calo cakwe Satana. Umwimbishi wa masamo alilabiile ati: ‘Boneni ifi ciweme, kabili ifi celelwe ati abana-bankashi balukwikala mu butende!’ (Amasa. 133:1) Popele, nga tukoselele lukoso pa kulukuli aba mutende ku bantu bonse.
