1, 2. (a) Ligongo cici Aklistu akusosekwa kuŵa ŵakulupicika kwa Mlungu, soni yeleyi yikamulana catuli ni ungajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.) (b) Ana ŵandu ŵajinji akusaŵa ŵakulupicika ku yindu yapi, nambo ana yakuyicisya yakwe yikusaŵa yatuli?

AKLISTU akusaŵa ŵakulupicika ndaŵi syosope soni ngakusajigala nawo mbali mu yakutendekwa ya m’cilamboci yayikusagaŵanya ŵandu. Ligongo cici? Ligongo lyakuti tukusamnonyela Yehofa, tuli ŵakulupicika kwa jwalakwe soni tukusampikanila. (1 Yoh. 5:3) Tukusasacilila kuya ndamo syakulungama sya Mlungu mwangajigalila ya kwatukusatama soni kwatwatyocele. Kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa soni ku Ucimwene wakwe kuli kwakusosekwa mnope kupunda cilicose. (Mat. 6:33) Kuti tuŵe ŵakulupicika ngatukusosekwa kwinjilila m’maukangani ga m’cilamboci.—Yes. 2:4; Aŵalanje Yohane 17:11, 15, 16.

² Ŵandu ŵajinji akusaŵa ŵakulupicika ku cilambo cawo, mtundu wawo, ndamo syawo, kapena ku makuga gakutenda mang’asi ga m’cilambo cawo. Nambo kulupicika ku yindu yeleyi kutendekasisye kuti ŵandu atendeje yindu mwampikisano, aŵenganeje mnope soni atamose kuwulagana kwene. Yakuyicisya ya yeleyi yikusatukwaya  m’weji soni maŵasa getu ligongo lyakuti tukutama ni ŵandu ŵakusakala. Pakuŵa Mlungu ŵatupanganyisye ni mtima wakusaka yindu yacilungamo, mpaka yiŵe yangasawusya kwinjilila patukuyiwona kuti maboma gakutenda yindu yangali cilungamo. (Gen. 1:27; Deut. 32:4) Ana pakuyiwona yindu yeleyi yili mkutendekwa akusatenda yatuli? Ana akusajinjililaga?

3, 4. (a) Ligongo cici Aklistu ngakusajinjilila m’maukangani ga m’cilamboci? (b) Ana citulijiganye yatuli mu ngani ajino?

³ Maboma mpaka gakanganicisyeje ŵandu kuti ajigaleje nawo mbali m’maukangani gagakusapagwa m’cilambo. Nambo Aklistu ŵasyesyene ngakusakunda yeleyi. Ngatukusajinjilila m’maukangani gandale kapena kuputa nawo ngondo. (Mat. 26:52) Ngatukusaganisya kuti mbali jine ja cilambo ca Satanaci jili jambone kupunda jijakwe. (2 Akoli. 2:11) Pakuŵa nganituŵa mbali ja cilambo capasi, ngatukusatenda cilicose cakwayana ni maukangani ga m’cilambo.—Aŵalanje Yohane 15:18, 19.

⁴ Pakuŵa tuli ŵangali umlama, ŵane mpaka yasawusyeje kumasya nganisyo syakuŵengana ni ŵandu ŵamtundu wine. (Yer. 17:9; Aef. 4:22-24) Ngani ajino cijitukamucisye kulola yindu yatukusosekwa kutenda kuti tumalane ni nganisyo syelesi. Citulolesoni yampaka tutende pakwiganya nganisyo soni cikumbumtima cetu kuti tuŵe ŵakulupicika kwa Mlungu.

5, 6. Ana Yesu ŵajiwonaga mwatuli mitundu jakulekanganalekangana ja ŵandu, soni ligongo cici?

⁵ Naga yikwasawusya kuŵambala kwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci, akusosekwa kuliwusya kuti, ‘Ana akaŵe Yesu akatesile yatuli? Yesu ŵatamaga m’cilambo mumwapali ŵandu ŵakutyocela ku Yudeya, ku Galileya, ku Samaliya, soni m’yilambo yine. Baibulo jikusalosya kuti ŵanduŵa ŵaŵenganaga mnope. (Yoh. 4:9) Afalisi ni Asaduki ŵaŵenganagasoni. (Mase. 23:6-9) Ŵandu ŵaŵenganagasoni ni ŵakomesya msongo. (Mat. 9:11) Soni Ayuda ŵaŵalijiganyisye Cilamusi ŵaŵenganaga ni ŵane ŵanganalijiganya. (Yoh. 7:49) M’yaka 100 yandanda, Aloma ŵalamulilaga Yisalayeli, nambo Ayisalayeli ŵaŵengaga Alomawo. Atamose kuti Yesu ŵaŵicilaga kunyuma usyesyene soni ŵamanyililaga kuti Ayisalayeli ŵaliji ŵandu ŵapajika ŵa Mlungu, jwalakwe nganiŵajiganya ŵakulijiganya ŵakwe kuti aliwoneje kuŵa ŵapenani kupunda ŵane. (Yoh. 4:22) Mmalo mwakwe jwalakwe ŵalimbikasisye kuti ŵanonyeleje ŵandu wosope.—Luk. 10:27.

⁶ Ligongo cici Yesu nganajinjililaga m’maukangani gagapagwaga pasika pa Ayuda? Ligongo lyakuti jwalakwe soni Atati ŵakwe ngakusajinjilila m’maukangani ga m’cilamboci. Yehofa kupitila mwa Mwanagwe paŵapanganyisye jwamlume ni jwamkongwe, ŵasakaga kuti jemanjaji aŵelece ŵanace ni gumbala cilambo cosope. (Gen. 1:27, 28) Mlungu ŵapanganyisye ŵandu m’litala lyakuti aŵeleceje ŵandu ŵamitundu jakulekanganalekangana. Yehofa soni Yesu ngakusalola kuti mtundu wa ŵane, kwakutyocela, kapena ciŵeceto yili yambone kupunda ya ŵane. (Mase. 10:34, 35; Ciu. 7:9, 13, 14) Tukusosekwa kuya cisyasyo cawo camboneci.—Mat. 5:43-48.

7, 8. (a) Ana Aklistu akusosekwa kwinjilila pa cakutendekwa capi? (b) Ana tukusosekwa kumanyilila cici pangani ja kumasya yakusawusya ya m’cilamboci?

⁷ Pana cakutendekwa cimo catukusosekwa kwinjilila, cacili kuŵa ku mbali ja Ulamusi wa Yehofa. Mumgunda wa Edeni, Satana ŵasasile kuti Yehofa ngakusiŵalamulila cenene ŵandu. Satana ŵasakaga kuti ŵandu akulupilileje kuti jwalakwejo akusatenda yindu cenene kupunda Mlungu. M’yoyo, apano jwalijose akusosekwa kusagula kuŵa kumbali ja Mlungu  kapena ja Satana. Ana akusaŵa ku mbali ja Yehofa mwakupikanila malamusi gakwe mmalo mwakwamba kutenda yindu yakuganisya? Ana akusakulupilila kuti Ucimwene wa Mlungupe ni wawucimasya yakusawusya ya ŵandu? Kapena ana akusaganisya kuti mundu mpaka akombole kulilamulilaga jika?—Gen. 3:4, 5.

⁸ Kajanje kawo pa yiwusyoyi mpaka kalosye mwampaka ŵajanjile ŵandu ali ŵawusye nganisyo syawo pangani sya m’cilamboci. Ŵandale soni yiwanja yine yiŵele yili mkulinjilila kupata matala gakamucisya kuti ŵandu akamulaneje. Yakutenda ŵandu ŵeleŵa mpaka yiwonece kuŵa yakamucisya. Nambo Aklistu akusamanyilila kuti Ucimwene wa Mlungupe ni wampaka umasye yakusawusya ya ŵandu soni kuyikasya cilungamo. Wosope mumpingo tukusakuya yakusatusalila Yehofa, mmalo mwakwamba kutenda yindu yatukuyiwona kuti yili yambone kwa m’weji. Yeleyi ni yayikusakamucisya kuti mpingo wosope uŵeje wakamulana.

9. Ana mu mpingo wa ku Kolinto wa mu yaka 100 yandanda mwapali cakusawusya catuli, nambo ana Paulo ŵalimbikasisye kutenda cici?

⁹ Kwende tulole yaŵatesile Aklistu ŵane ŵa mu yaka 100 yandanda pandaŵi jele mumpingo mwapagwile ngani jajatendekasyaga ŵandu kuti akakamulanaga. Aklistu ŵane ŵa ku Kolinto ŵasalaga kuti: “‘Une ndili jwa Paulo,’ ‘Une ndili jwa Apolo,’ ‘Une ndili jwa Kefa,’ ‘Une ndili jwa Klistu.’” Paulo paŵamanyilile yeleyi yamsakalisye ligongo ŵamanyililaga kuti yeleyi ciyisokonasye mtendele mumpingo. M’yoyo ŵawusisye kuti “Ana Klistu ali jwamgaŵikane?” Pakusaka kwakamucisya kumasya nganisyo syakulemwecekasi, Paulo ŵalimbikasisye Aklistuwo kuti, “Ngwadandaulila, acalongo acimjangu mu lina lya Ambuje ŵetu Yesu Klistu, kuti wosope aŵeceteje mwakamulana soni kuti pakaŵa kugaŵikangana pasikati pawo, nambo aŵe ŵakamulana pakola mtima umo ni nganisyo syakulandana.” Moŵa aganosoni, mumpingo mukapagwaga kugaŵikangana kulikose.—1 Akoli. 1:10-13; Aŵalanje Aloma 16:17, 18.

10. Ana ndumetume Paulo ŵasasile cisyasyo catuli pakusaka kulosya kuti Aklistu ngakusosekwa kwinjilila m’maukangani ga m’cilamboci?

¹⁰ Paulo ŵalimbikasisye Aklistu ŵasagulwe kuti aganicisyeje mnope ya kwinani ngaŵaga ya yindu yapacilambo capasi. (Afi. 3:17-20) * Jemanjaji ŵasosekwaga kutenda yindu mpela ŵakwimila Klistu. Mundu jwakwimila cilambo cine ngakusajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo caŵamtumisyeco. Mwakulandana ni yeleyi, Aklistu ŵasagulwe ngakusasosekwa kwinjilila mu yandale kapena yakusawusya yine ya m’cilamboci. (2 Akoli. 5:20) Aklistu ŵakwete cembeceyo cakutama kwangamala pacilambo capasi akusaŵasoni ŵakulupicika ku Ucimwene wa Mlungu soni ngakusajinjilila m’maukangani ga m’cilamboci.

11, 12. (a) Ana yakutendekwa yapi yampaka yimlepelekasye Mklistu kuŵa jwakulupicika ku Ucimwene wa Mlungu? (b) Ana Mklistu jwine ŵasimene ni cakutendekwa catuli, soni ŵamalene naco mwatuli?

¹¹ M’yilambo yakulekanganalekangana, ŵandu akusakamulana mnope ni ŵandu ŵakulandana nawo mbili, ndamo, soni ciŵeceto. M’yakutendekwa yeleyi, Aklistu akusosekwa kwiganya nganisyo soni cikumbumtima cawo kuti akajigalila kaganisye keleka. Ana mpaka atende catuli yeleyi?

¹² Kwende tulole cisyasyo ca Mirjeta. * Jwalakwe ŵapagwile m’cilambo cele pandanda ŵacikolangaga kuti Yugoslavia. Ŵandu ŵa m’cilamboci ŵaŵengaga mnope ŵandu ŵakutyocela ku Serbia. Mirjeta paŵalijiganyisye kuti Yehofa  nganaŵa jwalusagu soni kuti Satana ni jwakusalimbikasya kuti ŵandu aŵenganeje, jwalakwe ŵatandite kulingalinga mwamtawu kuti acenje kaganisye kakwe. Nambope mitundu jakulekanganalekangana ja ŵandu ja m’yilamboyi pajatandite kuputana ngondo, jwalakwe ŵatanditesoni kwaŵenga ŵandu ŵa ku Serbia mwati nganasakaga kwalalicila. Nambo kaneko ŵamanyilile kuti nganisyo syakulemwecekasi ngaŵa mkutyoka jika. M’yoyo ŵam’ŵendile Yehofa kuti amkamucisye kumalana ni nganisyo syelesi, soni kuti ajonjecesye mtawu wakwe mu undumetume ni kuŵa mpayiniya. Mirjeta ŵasasile kuti, “Nayiweni kuti kumalila ndaŵi jejinji mu undumetume kuli kwakamucisya mnope. Pandili mu undumetume ngusilingalinga kuya ndamo syacinonyelo sya Yehofa, soni yeleyi yingamucisye kuti nganisyo syangu syakulemweceka simaleje.”

13. (a) Ana cici cacamtendekasyaga mlongo jwine kulaga mnope nganisyo? (b) Ana mpaka tulijiganye cici pa yayamtendecele Zoila?

¹³ Kwendesoni tulole cisyasyo ca mlongo jwine lina lyakwe Zoila. Jwalakwe ali jwa ku Mexico, nambo apano ŵasamile ku Europe. Mumpingo mwakusasongana mwanasoni abale ni alongo ŵakutyocela ku Latin America. Jwalakwe ŵayiweni kuti ŵane mwa jemanjaji akusanyosya ndamo atamose nyimbo sya m’cilambo cakwe. Ana yeleyi yikatendecele wawojo akatesile yatuli? Zoila ŵalagaga mnope nganisyo ni yeleyi. Nambope jwalakwe ŵam’ŵendile Yehofa kuti amkamucisye kumasya nganisyo silisyose syakulemweceka syaŵakolaga mumtima mwakwe. Tukusosekwa kwiticisya kuti pana ŵane pasikati petu ŵakusalajililape kuukamula mtima pasimene ni yindu mpela yeleyi. Yeleyi payitutendecele, ngatukusosekwa kuŵeceta kapena kutenda yindu yampaka yisokonasye mkamulano wetumumpingo, kapena yakulosya kuti mtundu wine wa ŵandu uli wambone kupunda ujakwe.—Alo. 14:19; 2 Akoli. 6:3.

14. Ana cici campaka cakamucisye kutanda kwawona ŵandu ŵane mpela mwakusiŵawonela Yehofa?

¹⁴ Ana mwaŵalelele acinangolo ŵawo kapena kumalo kwaŵakulile yatendekasisye kuti anonyeleje mnope cilambo cawo? Ana akwetepe nganisyo syelesi mumtima mwawo? Aklistu ngakusosekwa kunda kuti kunonyela cilambo cawo kwatendekasyeje kwawona ŵandu ŵane mwakulemweceka. Nambo ana akusosekwa kutenda cici pamanyilile kuti akwete nganisyo syakulemweceka kwa ŵandu ŵa m’yilambo, ndamo, yiŵeceto, kapena mtundu wine? Mpaka yiŵe cenene kuganicisya mwakusaluwonela Yehofa lusagu kapena kunonyela mnope cilambo. Mpaka atende cenene kuwungunya yeleyi pakutenda lijiganyo lyapajika kapena pa kulambila kwa peŵasa. Kaneko am’ŵende Yehofa kuti ŵakamucisye kutanda kwawona ŵandu ŵane mpela mwakusiŵawonela jwalakwejo.—Aŵalanje Aloma 12:2.

15, 16. (a) Ana ŵandu ŵane mpaka atende yatuli patukulingalinga kuŵa ŵakulupicika kwa Mlungu? (b) Ana acinangolo mpaka ŵakamucisye catuli ŵanace ŵawo kuti ajendelecele kuŵa ŵakulupicika kwa Mlungu?

¹⁵ Jwakutumicila jwa Yehofa jwalijose mpaka asimanikwe mu ndamo jele cikumbumtima cakwe mpaka cimlekasye kutenda yine yakwe. Yeleyi mpaka yitendekwele kumasengo, kusukulu, kunyumba, kapenasoni kwine. (1 Pet. 2:19) Yesu ŵatukalamwisye kuti, ŵandu ŵajinji cacituŵenga patukulingalinga kuŵa ŵakulekangana nawo. Nambo tukumbucileje kuti ŵandu ŵajinji ŵakusatusisya ngakusamanyilila yakwamba Ucimwene wa Mlungu, soni kusosekwa kwa kuŵa ŵakulupicika ku Ucimwenewo ngaŵaga ku maboma ga ŵandu.

¹⁶ Tukusosekwa kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa atamose payikuwoneka kuti citusimane ni yakusawusya. (Dan. 3:16-18) Ndaŵi syejinji yikusaŵa yakusawusya mnope kwa ŵacinyamata kuti alilekanganyeje ni ŵane ligongo lya woga. Naga ŵanace ŵawo akusimana ni  yakutendekwa yine mpela kulambila mbendela kapena kusangalalila cilambo, akusosekwa kwakamucisya mwacitema. Pa Kulambila kwa Peŵasa mpaka ŵakamucisye ŵanace ŵawo kupikanicisya mwakusayiwonela Yehofa yindu yeleyi. Kutenda yeleyi kucakamucisya kuti alimbeje mtima pasimene ni yakulingwa. Ŵakamucisyejesoni kuti asaleje yasimicisye mumtima mwawo mwakupikanika cenene soni mwaucimbicimbi. (Alo. 1:16) Mpaka atendesoni cenene kusimana ni aciticala ŵa ŵanace ŵawo ni kwalondecesya yatukusakulupilila.

17. Ana tukusosekwa kuŵambala kuganisya yatuli, soni ligongo cici?

¹⁷ Yisyene kuti mpaka tusangalaleje ni malo, ndamo, ciŵeceto, soni yakulya ya m’cilambo catukulile. Nambope tukusosekwa kuŵambala kuganisya kuti yatukusasangalala nayoyo yili yambone kupunda yakusasangalala nayo ŵane. Yehofa ŵapanganyisye yindu yakulekanganalekangana kuti tusangalaleje nayo. (Sal. 104:24; Ciu. 4:11) M’yoyo ngatukusosekwa kuganisya kuti katende kane ka yindu kali kambone kupunda kane.

18. Ana kwawona ŵane mwakusiŵawonela Yehofa kwana umbone watuli?

¹⁸ Mlungu akusasaka kuti ŵandu ŵamitundu josope amanyilile usyesyene soni casangalale ni umi wangamala. (Yoh. 3:16; 1 Tim. 2:3, 4) Kupikana soni kunda nganisyo sya ŵane mpaka kututendekasye kuŵa ŵakusangalala soni ŵakamulana mumpingo. Patukwendelecela kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa, tukusosekwa kuŵambala kwinjilila m’maukangani ga m’cilamboci. M’weji tukusaŵengana ni ndamo sya kulikwesya soni mpikisano syasiwandile mnope m’cilambo ca Satanaci. Tukusam’yamicila mnope Yehofa ligongo ŵatujiganyisye kunonyela mtendele soni kuŵa ŵakulinandiya. Tukusapikana mumtima mpela muŵapikanilaga jwamalumbo juŵatite, “Alole! Yili yambone soni yakusangalasya mnope abale patemi pampepe mwakamulana.”—Sal. 133:1.