1, 2. (a) Fifulo nshi ababomfi ba kwa Yehova aba ku kale balepepelapo Lesa? (b) Bushe Yesu alemona shani itempele lyali mu Yerusalemu? (c) Finshi twalasambilila muli cino cipande?

UKUTULA fye na kale, ababomfi ba kwa Lesa balakwata ififulo apo bapepela Lesa. Nalimo Abele apeelele Lesa amalambo pa ciipailo. (Ukute. 4:3, 4) Noa, Abrahamu, Isaki, Yakobo e lyo na Mose bonse balikuulile ifiipailo. (Ukute. 8:20; 12:7; 26:25; 35:1; Ukufu. 17:15) Yehova aebele abena Israele ukukuula icikuulwa ca mushilo. (Ukufu. 25:8) E lyo pa numa, balikuulile itempele ilya kupepelamo Yehova. (1 Isha. 8:27, 29) Ilyo abaYuda bafumine muli bunkole mu Babiloni, balepepela Lesa mu masunagoge. (Marko 6:2; Yoh. 18:20; Imil. 15:21) Abena Kristu ba kubalilapo balelonganina mu mayanda ya ba bwananyina. (Imil. 12:12; 1 Kor. 16:19) Muno nshiku, abantu ba kwa Yehova isonde lyonse balonganina mu Mayanda ya Bufumu ku kusambilila no kupepa Yehova.

² Yesu alitemenwe sana itempele lya kwa Yehova ilya mu Yerusalemu ica kuti kalemba wa mbila nsuma alandile pa mashiwi ya kusesema ayalanda pali Yesu, atile: “Nalitemwisha ing’anda yenu.” (Amalu. 69:9; Yoh. 2:17) Pali ino nshita tatwita Amayanda ya Bufumu ukuti “ing’anda ya kwa Yehova” nga filya baleita  itempele mu Yerusalemu. (2 Imila. 5:13; 33:4) Na lyo line, mu Baibolo mwaliba ifyo tufwile ukulakonka pa kuti tulelanga ukuti twalicindika ififulo tupepelapo Lesa. Muli cino cipande twalalanda pali fimo ifyo Baibolo yalandapo pa kuti twishibe ifyo tufwile ukulamona Amayanda ya Bufumu, ifyo tufwile ukulayawamya ne fyo tulingilile ukulasangwilako. *

3-5. Cinshi Ing’anda ya Bufumu yabelako, kabili tufwile ukulamona shani ukulongana ukuba pa Ng’anda ya Bufumu?

³ Ing’anda ya Bufumu e cifulo apo tupepela Lesa wa cine. Pa fintu ifisuma ifyo Yehova atupeela pa kuti tutwalilile ukuba ifibusa fyakwe, paba no kulongana kwa cila mulungu ukuba pa Ng’anda ya Bufumu. Pali uku kulongana Yehova, alabomfya icilonganino cakwe ukutusambilisha ifingi ifilenga ukuti tuleba ne nsansa. Kanshi nga tulesangwa kuli uku kulongana ninshi Yehova no Mwana wakwe e batwitile. Nangu ca kuti lyonse tulalya “ifya kulya fya kwa Yehova,” tatufwile ukulaba ukuti ili lishuko nga nshi.—1 Kor. 10:21.

⁴ Yehova alishiba ukuti uku kulongana kwalindama sana kuli ifwe, e mulandu wine aebele umutumwa Paulo ukulemba ukuti twilapuswa ku kulongana pa kuti tulepepela Yehova pamo kabili tulekoseleshanya. (Belengeni AbaHebere 10:24, 25.) Bushe kuti twalanga ukuti twalicindika Yehova nga ca kuti tatulesangwa ku kulongana pa milandu fye iishacindama no kucindama? Kanshi kuti twalanga ukuti tulatasha Yehova nga ca kuti tulepakanya ukulongana kabili tuleyasukapo na bwino.—Amalu. 22:22.

⁵ Kuti twalanga ukuti twalicindika icifulo ca kupepepo Lesa nga ca kuti tulecisunga ica busaka, kabili tufwile no kulacita ifilanga ukuti twalicindika ukulongana ukuba pa Ng’anda ya Bufumu. Nga tulecita ifi tukalanga ukuti twalicindika ishina lya kwa Lesa ilyalembwa pa Ng’anda ya Bufumu.—Linganyeniko 1 Isha. 8:17.

6. Finshi abantu bamo balanda pa fyo Amayanda ya Bufumu yamoneka e lyo ne fyo abalonganinapo bamoneka? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁶ Abashili ba Nte balamona ifyo twacindika ififulo fyesu ifyo tupepelapo Lesa. Ku ca kumwenako, umwaume umo uwikala ku Turkey alandile ukuti: “Nalitemenwe sana ukumona ifyo Ing’anda ya Bufumu yaba iya busaka kabili apabula icimfulumfulu. Abalonganinapo balafwala bwino, baliba ne nsansa kabili balimpokelele bwino. E ico nalitemenwe icine cine.” Uyu mwaume alitendeke ukulongana, kabili tapapitile ne nshita iitali alibatishiwe. Ica kumwenako na cimbi ca kuti, mu musumba umo uwa ku Indonesia, bamunyinefwe balitile abalashi ba buteko aba muli uyu musumba e lyo na bantu bambi ku kumona ifyo Ing’anda ya Bufumu ya kuulilwe. Ilyo umukalamba wa musumba amwene ifyo Ing’anda ya Bufumu baikuulile bwino, ifyo ya kuulilwe ne fyo ulubansa na maluba fyalemoneka bwino, alitemenwe icine cine. Alandile ukuti, “cailanga fye apabuuta tuutu kuti mwalikwata icitetekelo icakosa muli Lesa pantu Ing’anda ya Bufumu ilemoneka iya busaka.”

7, 8. Kuti twalanga shani ukuti twalicindika Yehova ilyo tuli pa Ng’anda ya Bufumu?

⁷ Kuti twalanga ukuti tulacindika Lesa nga ca kuti twaliba ne mibele iisuma, tulafwala bwino kabili tulaipempenkanya bwino ilyo tuli pa kulongana. Ici tacilolele mu kuti tufwile ukulafwala ifya mutengo sana pa kuti tulemoneka bwino. Nangu ca kuti takwaba ifunde ililanda ifyo tufwile ukufwala ilyo tuli pa kulongana, tatufwile ukufwala kwati tuli  pa kutuusha. Kwena Yehova afwaya ukuti ababomfi bakwe e lyo nabo twita ku kulongana ukubika amano ku kulongana. Kanshi ilyo tuli pa kulongana tatufwile ukulenga bambi bafwilwa ukubika amano ku kulongana pa mulandu ne fyo tufwele, ukutumishanya amameseji pa foni, ukulanda nabo twikele nabo ne lyo ukulya ilyo tulelongana. Mwe bafyashi mufwile ukusambilisha abana benu ukuti pa Ng’anda ya Bufumu te pa kwangalila iyo.—Luk. Mil. 3:1.

⁸ Ilyo Yesu asangile abalecita amakwebo mwi tempele lya kwa Lesa, alifulilwe nga nshi ica kuti alibatamfishe bonse. (Yoh. 2:13-17) Kanshi na Mayanda ya Bufumu yene fifulo fya kupepelapo Yehova no kusambilila ifya kwa Lesa. E ico tatufwile ukucita amakwebo nelyo ukulanda amalyashi ya makwebo ilyo tuli pa Ng’anda ya Bufumu.—Linganyeniko Nehemia 13:7, 8.

9, 10. (a) Bushe ciba shani pa kuti Amayanda ya Bufumu yakuulwe, kabili ni yanga ayakuulwa? (b) Bushe icilonganino ca kwa Lesa cayafwa shani ifilonganino ifishakwete indalama sha kubomfya ku kukuula Amayanda ya Bufumu?

⁹ Icilonganino ca kwa Yehova cilakuula Amayanda ya Bufumu ukubomfya indalama isho tusangula. Aba bomba umulimo wa kulemba amaplani ya fyo Amayanda ya Bufumu yakalamoneka e lyo na bakuula, tababalipila lelo baipeelesha fye abene. Bushe umulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu wenda shani? Ukutula pa 1 November 1999, ilyo uyu mulimo watendeke, Amayanda ya Bufumu ukucila pali 28,000 yalikuulwa icalo fye conse. Kanshi pa myaka 15 iyapita, Amayanda ya Bufumu nalimo 5 yalakuulwa cila bushiku.

¹⁰ Icilonganino ca kwa Yehova cilapekanya indalama sha kubomfya pa kukuula Amayanda ya Bufumu mu fifulo umo aba bwananyina balekabila umwa kulonganina, kabili cilatuma na bamunyinefwe ku kwafwilisha umulimo wa makuule. Kanshi icilonganino ca kwa Yehova cikonka ifyo Baibolo itweba ukuti ifyapula pa fyo bamo bakwete filunde pa finono ifikwete bambi, pa kuti “kukabe ukulingana.” (Belengeni 2 Abena Korinti 8:13-15.) Ukucita ifi kwalenga Amayanda ya Bufumu ukukuulwa mu fifulo umo bamunyinefwe bashakwete indalama sha kubomfya ku kuikuulila Amayanda ya Bufumu.

11. Finshi bamunyinefwe bamo balanda nga babakuulila Ing’anda ya Bufumu, kabili mwaumfwa shani pali ifi balanda?

¹¹ Bamunyinefwe aba mu cilonganino ca ku Costa Rica abo bakuulile Ing’anda ya Bufumu balembele ukuti, “Nga tuli pa Ng’anda ya Bufumu tumona kwati tulelota fye! Tatwaletontonkanya ukuti tukakwata Ing’anda ya Bufumu iisuma. Twakuulile Ing’anda ya Bufumu mu nshiku fye 8! Ni Yehova e walenga ukuti icilonganino cakwe citukuulile Ing’anda ya Bufumu iisuma ukubomfya indalama isho bamunyinefwe  basangula. Iyi Ng’anda ya Bufumu ca bupe icisuma ico Yehova atupeela. Kanshi twaliba ne nsansa nga nshi.” Tulatemwa ukumfwa ifyo bamunyinefwe batasha Yehova pa fisuma ifyo abacitila. Yehova alepaala umulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu, pantu lyonse Ing’anda ya Bufumu nga yakuulwa abantu abengi abafwaya ukusambilila pali Yehova balatendeka ukwisa mu kulongana.—Amalu. 127:1.

12. Finshi tulingile ukulacita pa kuti tuleyafwilishako umulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu?

¹² Bamunyinefwe abengi balaba ne nsansa ilyo babombako umulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu. Nampo nga kuti twakuulako Ing’anda ya Bufumu nelyo iyo, bonse twalikwata ishuko lya kwafwilisha umulimo wa kukuula Amayanda ya Bufumu ukubomfya imisangulo yesu. Kanshi tulingile ukulapashanya abantu ba kwa Lesa aba ku kale abalesangwilako mu kuitemenwa ku makuule ya fifulo fya kupepelapo Yehova.—Ukufu. 25:2; 2 Kor. 9:7.

13, 14. Finshi Baibolo ilanda ifilenga ukuti tulesunga Ing’anda ya Bufumu iya busaka?

¹³ Ing’anda ya Bufumu nga yakuulwa, tufwile ukulaisunga iya busaka pa kuti cilemoneka apabuuta ukuti Lesa uo tupepa wa busaka, wa mushilo kabili taba na cimfulunganya. (Belengeni 1 Abena Korinti 14:33, 40.) Baibolo ilanda ukuti nga tulefwaya ukuba aba mushilo no kuba aba busaka ku mupashi, tufwile ukuba aba busaka na ku mubili. (Ukus. 19:8) Kanshi nga tulefwaya ukuba ifibusa fya kwa Yehova tufwile ukuba aba busaka na ku mubili.

¹⁴ Kanshi nga ca kuti tulesunga Ing’anda ya Bufumu iya busaka tatwakaleumfwa insoni ukwita abantu ku kulongana pantu twalishiba ukuti ifyo tubasambilisha e fyo na ifwe  tucita. Bakamona ukuti Lesa uo tupepa wa mushilo kabili nomba line ali no kulenga isonde ukuba paradaise.—Esa. 6:1-3; Ukus. 11:18.

15, 16. (a) Mulandu nshi limo cafisha ukusunga Ing’anda ya Bufumu iya busaka, lelo mulandu nshi cacindamina ukulaisunga iya busaka? (b) Bushe baeluda mwapekanya shani umulimo wa kuwamya Ing’anda ya Bufumu, kabili cinshi ifwe bonse tulingile ukulacita?

¹⁵ Abantu bamo balibika sana amano ku busaka ukucila bambi. Nalimo icalenga ukuti cibe ifi ni nkulilo yabo kabili nalimo bamo mu cifulo bekala mwaliba ulukungu na matipa. Bamo bekala mu fifulo umushaba sana amenshi ne fintu fimbi ifya kubomfya pa kuwamya. Te mulandu ne nkulilo ya bantu ne fyo incende yaba uko mwikala, mufwile ukulasunga Ing’anda ya Bufumu iya busaka pantu palilembwa ishina lya kwa Yehova kabili e cifulo apo tupepela Lesa wa cine.—Amala. 23:14.

¹⁶ Baeluda mufwile ukutantika bwino ifyo icilonganino cilingile ukulawanya Ing’anda ya Bufumu kabili mufwile no kupekanya ifya kubomfya pa kuwamya pa kuti icifulo ca kupepelapo Yehova cilemoneka bwino. Baeluda na kabili mufwile ukulayangalila umulimo wa kuwamya. Mufwile no kupekanya ukuwamya Ing’anda ya Bufumu lyonse pa numa ya kulongana e lyo no kuwamya ukubako limo limo. E ico bonse mu cilonganino tufwile ukulabombela pamo pa kuti tulesunga Ing’anda ya Bufumu iya busaka.

17, 18. (a) Finshi twingasambilila kuli Yoashi na ku Mfumu Yoshia? (b) Mulandu nshi uo tufwile ukusungila Ing’anda ya Bufumu bwino?

¹⁷ Ababomfi ba kwa Yehova balesha na maka ukuwamya ifyonaika pa fifulo bapepelapo Yehova pa kuti filemoneka bwino. Ilyo Yoashi aleteka mu Israele, aebele bashimapepo ukubomfya imisangulo iyo abena Israele baletwala pe tempele ku ‘kucilika imilale ya ku ng’anda, ponse apali umulale.’ (2 Isha. 12:4, 5) Ilyo papitile imyaka ukucila nalimo 200, Imfumu Yoshia nayo yalibomfeshe imisangulo ya pe tempele ku kuwamya ifyaonaike ku ng’anda ya kwa Lesa.—Belengeni 2 Imilandu 34:9-11.

¹⁸ Lipoti iyafuma ku maofeshi ya musambo mu fyalo fimo ilanda ukuti, abantu abengi tababika amano ku kuwamya ifikuulwa nelyo ukulungisha ifyo babomfya pa kubomba uyu mulimo. Nalimo muli ifi fyalo mwaba fye abantu abanono abaishiba ukuwamya ifyonaika nelyo tabakwata indalama isha kuwamisha ifyonaika pa Ng’anda ya Bufumu. Ukulanda fye icishinka nga tatulewanya ifyonaika pa Ng’anda ya Bufumu, panono panono ikonaika ica kuti na bantu tabakacindike icifulo tupepelapo Yehova. Lelo nga ca kuti bonse mu cilonganino tulebombesha ukusunga bwino Ing’anda ya Bufumu, tukalenga ishina ilya kwa Yehova ukucindikwa kabili tukalabomfya bwino indalama isho aba bwananyina basangula.

19. Finshi mwakulacita pa kuti mulelanga ukuti mwalicindika ififulo fya kupepelapo Lesa wa cine?

¹⁹ Ing’anda ya Bufumu cifulo icapeelwa kuli Yehova. Kanshi te cifulo ca muntu nelyo icilonganino, te mulandu ne shina ilyo Ing’anda ya Bufumu yalembeshiwamo. Ifyo Amalembo yalanda kuti fyatwafwa ukwishiba ifyo tufwile ukulamona ififulo fya kupepelapo Yehova. E ico bonse mu cilonganino tufwile ukulacita ifilanga ukuti twalicindika ififulo tupepelapo Lesa wa cine pa kulasangula indalama sha kubomfya ku kukuula ififulo fya kupepelapo, no kulabombako umulimo wa kuwamya Amayanda ya Bufumu no kulayasunga aya busaka. Nga tulecitako ifi twalandapo, ninshi tulelanga ukuti twalitemwisha icifulo ca kupepelapo Yehova nga filya Yesu acitemenwe.—Yoh. 2:17.