Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Langulukainga pa Butemwe bwa Yehoba Bubula Kupwa

Langulukainga pa Butemwe bwa Yehoba Bubula Kupwa

“Nkalanguluka langulukanga pa mingilo yenu.”—SALA. 77:12.

NYIMBO 18, 61

1, 2. (a) Ñanyi bintu bimulengela kushiinwa’mba Yehoba watemwa bantu banji? (b) Bantu bebalengele na ñanyi kyubilo?

ÑANYI bintu bimulengela kushiinwa’mba Yehoba watemwa bantu banji? Saka mukyangye kukumbula buno bwipuzho, akilangulukai pa bino bya kumwenako: Pa myaka yavula, balongo ne banyenga bakwashishe nyenga Taylene kuba’mba kechi wafwainwa kukizhamo kwiketekela ne. Uno nyenga waambile’mba: “Inge Yehoba kechi wantemwa ne, inge kechi wankwashishe pa kimye kyabaya ne.” Ba Brigitte, bakomeshe baana babiji panyuma ya kufwisha bamwatawabo baambile’mba: “Kukomesha baana mu ino ntanda ya kwa Satana ke kintu kyakatazha bingi, kikatakata inge nsemi uji bunke. Pano bino, nashiinwa kuba’mba Yehoba wantemwa bingi, mambo wankwasha bingi mu bimye bya malwa, kabiji kechi undeka amba mpite mu makatazho o nakonsha kubula kuchinchika ne.” (1 Ko. 10:13) Ba Sandra baji na kikola kibula kupwa. Kimye kyo bajinga pa kushonkena, bebakwashishe kwi nyenga wasongolwa ku mulongo wayukanyikwa bingi. Bamwatawabo ba Sandra baambile’mba: “Nangwa kya kuba uno nyenga kechi twamuyukile bulongo ne, twaumvwine bingi bulongo pa kumona byo etutele muchima. Nangwatu bintu bicheche byawama bitubila balongo ne banyenga bimwesha kuba’mba Yehoba witutemwa bingi.”

2 Yehoba byo alengele bantu, wabikilemo kyubilo kya butemwe, kibalengela kutemwa bakwabo ne kukeba kwibatemwa. Pano bino, inge twatendeka kukolwa kolwa, kubula mali, nangwa inge mwingilo wetu wa kusapwila keabule kwenda bulongo, twakonsha kulefulwa. Inge twatendeka kumvwa nobe Yehoba kechi witutemwa ne, twafwainwa kuvulukanga’mba Lesa witunemeka bingi kabiji ‘witukwata ku kuboko kwetu kwa kilujo’ ne kwitukwasha. Inge twatwajijila kwikala ba kishinka kwi aye, kechi uketuvulama ne.—Isa. 41:13; 49:15.

3. Ñanyi bintu byakonsha kwitulengela kuketekela’mba Yehoba witutemwa bingi?

3 Abano bantu bo twaambapo baketekejile kuba’mba Lesa wajinga nabo kimye kyo bapichilenga mu meseko. Ne atweba twafwainwa kuketekela kuba’mba uji ne atweba. (Sala. 118:6, 7) Uno mutwe waamba pa butemwe bwa Lesa byo bumwekela mu (1) bintu byo alenga, (2) mu Mambo anji, (3) mu milombelo ne (4) mu bukuzhi. Kulanguluka pa bintu byawama bitubila Yehoba kuketulengela kumusanchila pa butemwe bwanji bubula kupwa.—Tangai Salamo 77:11, 12.

LANGULUKAINGA PA BINTU BYALENGA YEHOBA

4. Twakonsha kufunjilako ka ku bintu byalenga Yehoba? (Monai kipikichala kitanshi.)

4 Bintu byalenga Yehoba bimwesha kuba’mba witutemwa bingi. (Loma 1:20) Walengele ntanda kuba’mba twikalengamo ne kwiyowa bintu bijimo. Kabiji wakebelenga’mba tutwajijile kwikala bomi. Pa kuba’mba twikale bomi, twafwainwa kuja kajo. Onkao mambo, Yehoba walengele ntanda mu jishinda ja kuba’mba imeneshenga kajo kapusana pusana ka kuja bantu. Kabiji walengele bantu kuba’mba bakeyowenga pa kuja kajo. (Sapwi. 9:7) Nyenga Catherine watemwa bingi kutamba bilengwa na Lesa, kikatakata mu kimye kya mwela wa mebele mu Canada. Waambile’mba: “Nkumya bingi pa kumona bintu byonse byo bitendeka kukoma jikwabo. Bichi bitendeka kusapuka jibiji ne kulala buluba, ne bañonyi bayile kwalepa babwela jibiji, kabiji javula pa nzubo yami peya kañonyi kapasha kasosa saka kakeba twa kuja mu lubanza. Yehoba witutemwa bingi pa kwitupa bintu bya uno mutundu.” Shetu wa mwiulu watemwa bingi bilengwa byanji, kabiji ukeba’mba ne atweba tumwenengamo lusekelo.—Byu. 14:16, 17.

5. Butemwe bwa Yehoba bumwekela byepi mu jishinda jo alengejilemo bantu?

5 Yehoba witulengele na bulume bwa kwingila mingilo ne kumwenamo lusekelo. (Sapwi. 2:24) Wakebelenga kuba’mba bantu bayuzhe ntanda ne kwiijima ne kwikala na bunkambo pa masabi, pa bañonyi ne pa bilengwa byumi byonse. (Nte. 1:26-28) Na mambo a kuba Yehoba witutemwa bingi, witulengele na byubilo byawama bitulengela kwikala nobe aye.—Efi. 5:1.

NEMEKAI MAMBO A LESA

6. Mambo ka o twafwainwa kusanchila Lesa pa kwitupa Mambo anji?

6 Lesa wamwesha butemwe bwanji bukatampe pa kwitupa Mambo anji. Baibolo witubuula biji Lesa ne byo oba na bantu. Kya kumwenako, Binembelo bitubuula Lesa byo aubile na bena Isalela babulanga kumukookela. Salamo 78:38 waamba’mba: “Aye wibobijile lusa; wibalekejilengako mambo abo kabiji kechi wibonawine ne. Javula wabwezhangamo muchima. Kechi wakolomwene bukaji bwanji bonse ne.” Kulanguluka pa kino kyepelo kwakonsha kwimulengela kuyuka’mba Yehoba wimutemwa kabiji wimuta muchima. Yukai’mba Yehoba wimunemeka bingi.—Tangai 1 Petelo 5:6, 7.

7. Mambo ka Baibolo o anemena kwi atweba?

7 Twafwainwa kunemeka Baibolo, mambo jo jishinda Lesa jo esambilamo ne atweba. Inge bansemi ne mwana kebesambe bulongo, betemwa bingi na mwana ne kwiketekela. Po pamotu, Yehoba ye Shetu witutemwa. Nangwa kya kuba kechi twakimumonapo nangwa kumvwapo jiwi janji ne, kijitu nobe wisamba ne atweba kupichila mu Baibolo. Onkao mambo, twafwainwa kutwajijila kuteleka kwi aye. (Isa. 30:20, 21) Inge ketutange Mambo a Lesa, tumuyuka bulongo Yehoba ne kumuketekela, mambo ye witutangijila ne kwituzhikijila.—Tangai Salamo 19:7-11; Byambo bya Maana 1:33.

Nangwa kya kuba Yehu wakajipijile Yehoshafwata, Yehoba ‘watainemo bintu byawama’ mu uno mfumu (Monai mafuka 8, 9)

8, 9. Yehoba ukeba’mba tuyuke ka? Ambai kya kumwenako kya mu Baibolo.

8 Yehoba ukeba atweba kuyuka’mba witutemwa bingi kabiji kechi wata muchima pa bilubo byetu ne. Ukebamo byawama mwi atweba. (2 Moba 16:9) Kya kumwenako, waubile bino kwi Yehoshafwata, mfumu wa Yuda. Kimye kimo, Yehoshafwata waubile kintu kya bumbulwamaana byo aumvwañene na mfumu wa Isalela aye Ahaba kuya na kulwa na bena Silya ku Lamota-gileada. Nangwa kya kuba bangauzhi ba bubela 400 batundaikile mfumu watama aye Ahaba kuba’mba ukashinda, ngauzhi wa kine wa Yehoba aye Mikaya waawile amba uno mfumu bakamushinda. Ahaba wafwile mu nkondo, kabiji Yehoshafwata kwashajiletu pacheche kumwipaya. Byo abwelele ku Yelusalema, bamukajipijile bingi pa kwichina kala ne Ahaba. Nangwa byonkabyo, Yehu mwana wa kwa Hanani wamonanga bimwesho, wabuujile Yehoshafwata amba: “Kuji bintu byawama byo bataana mwi anweba.”—2 Moba 18:4, 5, 18-22, 33, 34; 19:1-3.

9 Mu myaka itanshi ya bukalama bwanji, Yehoshafwata wakambizhe babinemanga, bena Levi ne bañanga kuya mu mizhi yonse ya mu Yuda na kufunjisha bantu Mizhilo ya Yehoba. Uno mukwekele waendele bingi bulongo, mambo ne bantu ba mu bisaka bikwabo batendekele kwakamwa Yehoba. (2 Moba 17:3-10) Onkao mambo, nangwa kya kuba Yehoshafwata waubile kilubo, Yehoba kechi walubilemo bintu byawama byo aubile ne. Jino jishimikila ja mu Baibolo jituvululamo kuba’mba, nangwa kya kuba twi bambulwakulumbuluka, Yehoba ukatwajijila kwitutemwa inge twatwajijila kumutokesha ku muchima.

NEMEKAI LULOMBELO

10, 11. (a) Mambo ka lulombelo o lwaikela bupe bwanema kufuma kwi Yehoba? (b) Lesa wakonsha kukumbula byepi milombelo yetu?

10 Nsemi watemwa baana banji uteleka inge babena kukeba kwisamba nanji. Ukeba kuyuka bijikila byabo mambo wibata muchima. Shetu wa mwiulu aye Yehoba, naye uteleka inge ketwisambe nanji mu lulombelo. Lulombelo ke kintu kyanema bingi.

11 Twakonsha kulomba kwi Yehoba ponse po tukebela. Wakasuluka kuteleka ku milombelo yetu. Ye Mulunda netu uteleka ku milombelo yetu kimye kyonse. Ba Taylene bo twaambapo kala baambile’mba: “Mwakonsha kumubuulatu byonse biji ku muchima wenu.” Inge twalomba kwi Lesa ne kumubuula byonse biji ku muchima, wakonsha kukumbula lulombelo lwetu kupichila mu kyepelo kya mu Baibolo, kibaaba kya mu magazini etu, nangwa lutundaiko kufuma ku mulongo nangwa nyenga. Nangwa kya kuba kafwako muntu wakonsha kuyuka bulongo lukatazho lwetu ne, Yehoba aye umvwa misashijilo yetu. Byo akumbula milombelo yetu kimwesha’mba witutemwa bingi.

12. Mambo ka o twafwainwa kufunjila pa milombelo yanembwa mu Baibolo? Ambai kya kumwenako.

12 Twakonsha kufunjilako byavula bingi ku milombelo yanembwa mu Mambo a Lesa. Bimye bimo kyakonsha kuwama kufunda pa milombelo imo pa kimye kya kupopwela kwa kisemi. Kulanguluka pa bakalume ba Yehoba ba kala byo balombanga kwi Lesa kwakonsha kwitukwasha kuyuka bya kulomba. Kya kumwenako, akilangulukai pa lulombelo lwalombele Yona kimye kyo ajinga munda mwa jisabi. (Yona 1:17–2:10) Pitulukai mu lulombelo lwalombele Solomone kwi Yehoba kimye kyo apainenga nzubo ya Lesa. (1 Mfu. 8:22-53) Kabiji langulukai ne pa lulombelo lwa kumwenako lwa kwa Yesu. (Mat. 6:9-13) Kyakila pa byonse, “saka musolola kwi Lesa bintu byo mukeba.” Kikafumamo, “mutende wa Lesa wakila milanguluko ya bantu ukalama michima ne milanguluko yenu.” Kabiji mukamusanchilanga bingi Yehoba pa butemwe bwanji bubula kupwa.—Fili. 4:6, 7.

SANTAINGA PA BUKUZHI

13. Ñanyi jishuko jo tuji najo na mambo a bukuzhi?

13 Bupe bukatampe bwa kitapisho kya bukuzhi kya kwa Yesu bwapainwe kuba’mba “tukekale na bumi.” (1 Yoa. 4:9) Mutumwa Paulo waambile pa bukuzhi mumwekela butemwe bwa Lesa amba: “Kilishitu wafwijile bantu babula kwakamwa Lesa pa kimye kyatongwelwe. Mambo kechi kyapela muntu kufwila waoloka ne; pakuba muntu wawama, kampe umo wakonsha kwipana kumufwila. Bino Lesa witumwesha butemwe bwanji, mambo byo twakijinga bandengamambo, Kilishitu witufwijile.” (Loma 5:6-8) Bukuzhi jo jishinda Lesa jo amwesheshamo butemwe bwanji bukatampe, kabiji bwitulengela kwikala na jishuko ja kwitabilwa kwi Yehoba.

14, 15. Bukuzhi bwanemena ka ku (a) bena Kilishitu bashingwa? (b) ku boba baji na luketekelo lwa kwikala pano pa ntanda?

14 Na mambo a bukuzhi, jibumba jicheche ja bena Kilishitu bemwena Yehoba byo ebatemwa mu jishinda japusanako. (Yoa. 1:12, 13; 3:5-7) Byo kiji kuba’mba bashingwa na mupashi wazhila, bano bena Kilishitu baikala ke “baana ba Lesa.” (Loma 8:15, 16) Paulo walumbulwile’mba bena Kilishitu bashingwa ‘bebasangula ne kwibekazha pamo ne Kilishitu Yesu mu mapunzha a mwiulu.’ (Efi. 2:6) Bebapa kino kifulo mambo ‘bebabika katetesho na mupashi wazhila walayilwe, ko kayukilo ko bebapelejile jimo ka buswanyi bwabo,’ ko kuba’mba, ‘luketekelo lo bebatujila mwiulu.’—Efi. 1:13, 14; Kolo. 1:5.

15 Aba bonse babula kushingwa nabo bakonsha kwikala balunda na Lesa inge baketekela mu bukuzhi. Baji na jishuko ja kukekala baana ba Lesa ne kwikala myaka ne myaka mu Paladisa pano pa ntanda. Yehoba wamwesha kuba’mba watemwa bantu bonse kupichila mu bukuzhi. (Yoa. 3:16) Kituletela bingi lusekelo pa kuyuka kuba’mba inge ketwingijile Yehoba mu bukishinka, uketupa bumi bwawama mu ntanda ipya. Onkao mambo, twayai tumweshenga kuba’mba twanemeka bukuzhi, mambo jo jishinda jikatampe Lesa mo etumweshesha butemwe bwanji bubula kupwa.

MWESHAINGA AMBA MWATEMWA YEHOBA

16. Kulanguluka languluka pa mashinda Yehoba mo amweshesha butemwe bwanji kwitulengela kuba ka?

16 Kechi twakonsha kubala mashinda onse Yehoba mo amweshesha butemwe kwi atweba ne. Mfumu Davida waimbile’mba: “Milanguluko yenu byo neinemekapo! Anweba Lesa, yonse byo yavulapo! Inge nauba namba neibale, yavula bingi kukila busenga.” (Sala. 139:17, 18) Kulanguluka pa mashinda Yehoba mo etumweshesha butemwe bwanji kuketulengela kumutemwa ne kumwingijila na muchima yense.

17, 18. Ñanyi mashinda amo mo twakonsha kumweshesha’mba twamutemwa Lesa?

17 Kuji mashinda avula mo twakonsha kumweshesha’mba twamutemwa Yehoba. Kya kumwenako, twakonsha kumwesha byo twamutemwa Yehoba inge ketusapwile mambo awama a Bufumu na mukoyo. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Kabiji twakonsha kumwesha’mba twamutemwa Lesa inge twatwajijila kwikala ba kishinka kimye kyo tubena kupita mu meseko. (Tangai Salamo 84:11; Yakoba 1:2-5.) Nangwa meseko abaye kya mutundu ka, ketekelai kuba’mba Yehoba ubena kumona byo tubena kuyanda kabiji uketukwasha, mambo witunemeka bingi.—Sala. 56:8.

18 Kutemwa Yehoba kwitulengela kulanguluka pa byo alenga ne bintu bikwabo byawama byo auba. Tumwesha’mba twatemwa Lesa ne kunemeka Mambo anji inge ketufunde Baibolo na kizaku. Kabiji kutemwa Yehoba kwitulengela kufwenya kwipi ne aye mu lulombelo. Butemwe bo twatemwa Lesa bubayilako inge ketulanguluke pa kitapisho kya bukuzhi kyo apaine na mambo a bundengamambo bwetu. (1 Yoa. 2:1, 2) Ano o mashinda amo mo tumweshesha kuba’mba twamutemwa Yehoba na mambo a butemwe bwanji bubula kupwa.