1, 2. (a) Mashuko akuba shani aaku munefu ao mufwaisha ukwisa mu kulitemwesha mu Paladaiso pa calo? (Boneni icikope icili peulu.) (b) Kani ni esa amashuko aku mupashi ao tukalitemwesha mu calo ca bukumo?

FWE bengi kani twaumfwa amashiwi akweba’ti “umweo uwa cine,” tulalanguluka pa bucetekelo bwa kwikala umuyayaya mu Paladaiso pa calo. Na cine, intangishi Paulu yalibuulishishe ati “umweo wa muyayaya” ne “mweo wa cine” fimo fyenka. (Pendeni 1 Timote 6: 12, 19.) Tulapembelela umweo wa muyayaya uukatulengesha ukuba abasangalele makosa. Cikateshe ukulukwalakanya ifi tukalukumfwa ukubuuka abakosele kabili abasangalele inshiku shonse. (Yisa. 35:5, 6) Alakanyeni ifi cikawama ukuba ne bakwasu, ifibusa fyesu, ukubikako na babo abakabuushiwa! (Yoa. 5:28, 29; Ifyacit. 24:15) Nakabili, tukakwata ishuko lya kwishibilapo na fimbi pali sayansi, inyimbo, umulimo wa kwibaka, neli imilimo imbi.

² Nangaba’ti tulapembelela ukulitemwesha ifya kube’fyo mu calo ca bukumo, ifintu ifi tukalitemwesha makosa fya ku mupashi. Cikatusangalasha makosa ukwishiba ati ishina lya baYawe lilicindikilwe kabili ati cilibwenekele apaswetele  ati ebelelwe ukwikalika. (Mat. 6:9, 10) Ukubono’kufwaya kwa baYawe pa calo na ku bantunshi kulukukonshiwa kukaleta ukusangalala kwa cinenene kuli fwebo. Kabili, langulukeni ifi cikaba icipubile kuli fwebo ukupalamina makosa kuli baYawe ili tukaya ili tuwaminina panini panini!—Amasa. 73:28; Jako. 4:8.

3. Kani tulyelelwe ukulyanshika kuli findo?

³ Tungacetekela ati aya amashuko tukaba na o pakuti baYesu baalilabile ati “ifintu fyonse fileshibwa [fipubile ukucita] kuli baLesa.” (Mat. 19:25, 26) Pano, kani tulukufwaya ukwikala mu calo ca bukumo ne kupitilisha ukwikalamo na panuma ya Kwikalika kwa BaYesu Ukwa Myaka 1,000, tulyelelwe ‘ukwikatisha’ ku mweo wa muyayaya. Tulyelelwe ukupembelela ukushila kwa cicino icalo icibipile, kabili tulyelelwe ne kucitapo fimo ku kulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo. Kani tungacita shani ifyo ili tulukwikala muli cicino icalo icibipile?

4. Buulishisheni ifi tungalyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo.

⁴ Kani tungalyanshika shani ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo? Tulabile ati tulukufwaya ukukuukila ku calo cimbi, kani tungalyanshika shani? Tungatatikilapo ukusambilila umulaka wa kuko ku calo. Ukusambilila pa mekalilo abo kungatofwako. Tungeshako ne kulyako ifyakulya balya. Tungeshako ne kutatiko’kwikala koti ni njikale sha muli ceco icalo. Ici cingawama, ni pakuti efi tukalukwikala ili tukakuukila kuli ceco icalo. Mu kupalako, tungalyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo pa kulukucite’fintu ifi tukalukucita na mumulya. Ukulosha kuli fyefyo, langulukeni pa fyakubwenako fyakonkapo.

5, 6. Kani ukulonda ifi ukwanshika kwa baYawe kulukutubuula pali ino mpindi kungatofwako shani ukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo?

⁵ Mu calo ca bukumo, cikaboneka apaswetele ati baLesa ebelelwe ukwikalika. Ici cikapusanako makosa na cicino icalo cakwe Satana umuli abantu abafwaya ukulitangilila. Abantu bambi balafwaya ukulukulicitile’fintu kabili balafwaya ati filukucitika ukwelelwa na fyefyo balukufwaya abene. Findo fifuminemo? Pakuti tabafwayapo ukutangililwa na baLesa, ukupenga, ulukansa na fimbi ifibipile filifuliileko. (Jele. 10:23) E mulandu tufwaisha ati impindi ikafike bwangu ili abantu bonse bakafwaya ukutangililwa na baYawe!

⁶ Cikaba lishuko ukwakuti ukutangililwa na baYawe ili tukalukupyungo’mulimo wa kuwamya icalo, ukusambisha abakabuushiwa, ne kucita ifi baYawe bafwaya abantushi ukulukucita. Pano findo tukacita kani bakatupeele umulimo woyo tatwatemenwepo? Kani tukaba ne cumfwila pa kupyungisha makosa mu mulimo bakatupeela ne kulitemwesha wenko’yo umulimo? Fwe bengi tungaasuka ati inya! Pano, kani tulasumina ukupyungo’mulimo uuli onse batupeela mu kwanshika kwa baLesa pali ino mpindi? Kani tulacite’fyo, ninshi tulukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo umu tukalukutangililwa na baYawe.

7, 8. (a) Nindo twelelwe ukubeela ne cumfwila? (b) Kani findo fyaalukile ku baKlistu bambi? (c) Tulicetekele ati amekalilo esu mu calo ca bukumo akaba shani?

⁷ Tungalyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo pa kulukulonda ifi ukwanshika kwa baYawe kulukutubuula pali ino mpindi. Nakabili, tungalyanshika kani tulukwikatana ne bakwabesu eli ne kubulo’kufwaisha ifintu ifingi. Kani tululukumfwila abalukututangilila ne kusumine’milimo iili yonse batupeela eli ne kusangalalila muli yeyo imilimo, ninshi na mu calo ca bukumo efi tukalukucita.  (Pendeni AbaEbeya 13:17.) Mu Calo Calailwe, baalukupyungishe’fipa pa kupeela abaIshilaeli imipunda ya bupyani. (Ifyakupe. 26: 52-56; Jos. 14:1, 2) Fya cine ati tatwishipo apo bakatupeelo’mupunda mu calo ca bukumo. Nangabe’fyo, ukuba ne cumfwila kukatofwako ukusumino’yo umupunda ne kuba abasangalele ili tukalukupyungila baYawe ukuli konse lukoso.

⁸ Lishuko ilyakuti ubukulu ukwikalikwa ne Bufumu bwa baYawe. Popele, tulyelelwe ukulukulonda fyonse lukoso ifi ukwanshika kwa baYawe kulukutubuula ne kupyunga bwino imilimo yeyo tupeelwe. Fya cine ati shimbi impindi ifintu fingaaluka. Ku cakubwenako, bambi abaalukupyungila pa Beteli ya ku United States balibatumine ukulukupengelwa abakutulisha abengi, kabili balalitemwesha amashuko aengi aali mu kupyungako imilimo imbi iya mpindi shonse. Bambi abaalukupyungo’mulimo wa kwenda balibabuulile ukutatiko’kupyunga bupainiya ubulibelele pakuti pa kucekula neli ifintu fimbi. Kani tulukusumine’milimo iili yonse, ukutembela kuli baLesa ati batofweko, ne kupyungisha mu milimo yesu, tukaba abasangalele kabili baYawe bakatushukisha nangaba’ti tulukwikala mu nshiku sha kupelako ishikateshe. (Pendeni Ifisimpi 10:22.) Kani findo twalakanya ati efikatucitikila mu calo ca bukumo? Cipale tungalukulanguluka pa mupunda woyo tungatemwa ukwikalako mu calo ca bukumo, pano bangesa kutupeela umupunda umbi. Nangaba na kuko tukalukwikala ne milimo tukalukupyunga, ici twishi ca kweba’ti tukalukutoota baLesa kabili tukaba abasangalele.—Neya. 8:10.

9, 10. (a) Kani ni mwisa mumo mumo umu tukelelwa ukuba abatekenye mu calo ca bukumo? (b) Kani tungalangisha shani ati tulitekenye?

⁹ Mu calo ca bukumo, kukaba impindi ili tukelelwa ukuba abatekenye. Ku cakubwenako, tungomfwa ati abantu bambi babuuka, kabili ifibusa fyabo ne fisoolo fyabo basangalala. Pano fwebo tukelelwa ukupembelela kani abakwasu tabangabuushiwa. Kani efi cikaba, kani tukatekanya ne kusemba pamo ne bakalukusemba? (Loma 12:15) Ukupembelela ukukonshiwa kwa milayi ya baYawe ino mpindi kukatofwako ukutekanya na mu calo ca bukumo.—Uwaku. 7:8.

¹⁰ Nakabili tungalyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo kani tulukuba abatekenye ili kwaba ukwaluka mu kumfwisha bucine bwa mu Malembo. Kani tulalisambisha fwe bene ne kuba abatekenye ili bucine bulukubuulishishiwa bwino? Kani efi tucita, ninshi tatukakwatapo ubukatasho bwa kuba abatekenye mu calo ca bukumo ili baYawe bakalukubuulishisha ifyakulonda.—Ifisi. 4:18; Yoa. 16:12.

11. Kani baYawe balafwaya ati tulukwikala shani ne bantu bambi, kabili ukucite’fyo kukatofwako shani mu calo ca bukumo?

¹¹ Na imbi imibelo iingatofwako ukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo kufitulukilana. Muli ilya Imyaka 1,000 iya Kwikalika kwa BaYesu, pakapite’mpindi pakweba’ti abalungeme ne basendeme bakaleke ukucite’fibipile fyonse. (Ifyacit. 24:15) Kani tukalukufitulukilana pali yeyo impindi? Kani ino mpindi tatufiitilwapo bambi kabili tulabafitulukila, cikatupubila ukufitulukilana na pali yeyo impindi.—Pendeni AbaKolosai 3: 12- 14.

12. Buulishisheni ifi amekalilo esu ino mpindi angatofwako ukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo.

¹² Mu calo ca bukumo, talipo ni lyonse tukalukukwata ifi tulukufwaya pa mpindi tulukufifwaya. Sombi tukelelwa ukulukutoota pali fyonse lukoso ifi bakatupeela ne kubulo’kufwaya ati batupeele ifingi ni pakuti tukalukumfwila ukwikalika kwa baYawe.  Ici cikapengela ati tukalangishe’mibelo iiweme yeyo baYawe balukutusambisha pali ino mpindi. Ukulukwesha ukwikala koti ni fyefyo tukekala mu calo ca bukumo, kukatofwako ukuba ne mibelo yeyo tukalukuli na yo umuyayaya. Nakabili, ninshi tulukukosha ukucetekela kwesu mu ‘calo ca bantu icikesa.’ (Ebeya 2:5; 11:1) Ne cicililepo ca kweba’ti, ninshi tulukulangisha ati tulafwaisha ukwisa kwa calo ca bukumo umukaba ukulungama. Mu cinenene, tulukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo ica baLesa.

13. Kani ni ise’milimo tukabikako makosa akalango mu calo ca bukumo?

¹³ Nga tulabile pa nshila na imbi iya kulyanshikilamo ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo. Nangaba’ti mu calo ca bukumo balitulaile ukukwate’fyakulya ne fintu fimbi ifiweme, tukasangana ukusangalala ukukulu mu kukwata ifyakulya fya ku mupashi ifingi. (Mat. 5:3) Ukupyunge’milimo ya baYawe e cintu icikaba icicindeme makosa kuli fwebo, kabili e nshila tukalangishishamo ati tulukusangalalila muli baYawe. (Amasa. 37:4) Kani na ino mpindi twabika akalango ku kupyunge’milimo ya baLesa, ninshi tulukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo.—Pendeni Matayo 6:19-21.

14. Kani findo ifingofwako abanice ukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo?

¹⁴ Tungacita shani pakweba’ti tulukusangana ukusangalala mu kupyunge’milimo ya baLesa? Tungacite’fyo ukupitila mu kufwayo’kupyungako imilimo imo iya mu kwanshika kwa baLesa. Kani uli mwanice kabili ulukulanguluka pa kupyungila baYawe mu mweo obe, nindo tekuti ufwailepo ifyebo mu mabuuku esu ifilabila pa milimo ilekenelekene iya mpindi shonse ne kufwaya ati ukapyungeko imo? * Ungambaalako ne bapyungilepo umulimo wa mpindi shonse pa myake’ingi. Kani ulukupyungako iyi imilimo, ninshi ulukulyanshiko’kupyungako imilimo ya baLesa iikaba mu calo ca bukumo pakuti ikaba icindeme.

15. Kani ni fisa ifi abakutulisha ba Bufumu bangafwaya ukuwamyako?

¹⁵ Kani ni fisa ifi fwe bakutulisha ba Bufumu tungafwayo’kuwamyako? Tungafwayo’kuwamyako mu kabeya kamo aka mulimo wa kutulisha. Cipale tungafwayo’kumfwisha ukufunda kumo ukwa mu Baibolo na fyefyo tungakulonda. Nakabili, tungafwaisho’kuwamyako ukupenda kwesu ne fyasuko fyesu pa kubungana. Kabili kuli na fimbi ifi mungafwaya ukuwamyako. Pano, icebo icikulu ni cici: Ukufwaisho’kupyungako imilimo ya baLesa kukatofwako ukuba abasangalele ili tulukupyunge’milimo  tupeelwe mu kwanshika kwa baYawe, ne kulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo.

16. Nindo ukupyungila baYawe kubelele e mekalilo aaweme lukoso?

¹⁶ Kani ukulukulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo kulaalula ati ninshi tekuti tulitemweshepo amekalilo aweme buno bukumo? Koku mwane! Ukupyungila baYawe e mekalilo aatuletela ukusangalala ukucila na pa fintu fyonse lukoso. Talipo ati balatupangilisha ukubapyungila pakweba’ti tukapuluke pa kukululuka ukukulu. Sombi ni pakuti twalilengelwe ne kufwaisha kwa kupyungila baLesa, kabili ukucite’fyo kulatusangalasha. Ukutangililwa na baYawe ne kutemiwa kuli bo e fintu ificindeme makosa mu mweo wesu. (Pendeni Amasamo 63:1-3.) Na ino mpindi tulalitemwesha amashuko aafuma mu kupyungila baYawe. Popele, tatupengelapo ne kupembelele’calo ca bukumo pakweba’ti tulukulitemwesha. Fwe bambi tulilitemweshe aya amashuko pa myaka iingi kabili tulilibwenene fwe bene ati takulipo amekalilo aali onse aangatuletela ukusangalala ukucila pa mekalilo akupyungila baYawe.—Amasa. 1: 1-3; Yisa. 58: 13, 14.

17. Kani mu Paladaiso tukalukucitako ne fintu fya pa lwesu? Buulishisheni.

¹⁷ Mu calo ca bukumo tukalukucitako ne fintu tutemenwe pa lwesu. BaYawe baalitulengele ne kufwaisha kwa kucite’fintu ifitusangalasha pakweba’ti tulukulitemwesha mu mweo wesu. (Uwaku. 2:24) Mu nshila shonse lukoso, baYawe ‘bakekusha ukufwaya kwa fintu fyonse ifilabi.’ (Amasa. 145:16) Pano, ukusangalala kwesu kulakulilako ili tulukucite’fintu fya kulisangalasha kani twabika bucibusa bwesu na baYawe pantangiile. Ifi fyenka efi cikaba na mu Paladaiso pa calo. Tukashukishiwa kani tulukutango’kupensela Ubufumu bwa baLesa mu mweo wesu ne kubika akalango ku mashuko abantu ba baYawe balitemwesha pali ino mpindi.—Mat. 6:33

18. Tungalangisha shani ati tulukulyanshika ukwisa mu kwikala umuyayaya mu Paladaiso?

¹⁸ Mu Paladaiso, tukaba ne kusangalala uku tatungakwatapo mu mweo wesu. Popele, nga tulangishe ifi tufwaisha umweo wa cine pa kulyanshika ukwisa mu kwikala mu calo ca bukumo. Nga tupitilishe ukulukuli ne mibelo iweme ne kuba abasangalele ili tulukupyungisha mu mulimo tupeelwe uwa kutulishe’cebo iciweme ica Bufumu. Nga tulukusangalalila mu kupyunge’milimo ya baYawe. Nga tupembelele ukwisa kwa calo ca bukumo ne kucetekelo’kukosele ukwa kweba’ti fyonse lukoso ifi baLesa batulaile fikakonshiwa!