1. (a) San miti Petrus di wan bigi winti wai na tapu a Se fu Galilea? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.) (b) Fu san ede Petrus bigin sungu?

NA APOSTEL Petrus nanga wan tu tra disipel e feti fu pari a boto fu den abra a Se fu Galilea. A de netiyuru èn wan bigi winti e wai. Wantronso den e si Yesus e waka na tapu a se. Petrus e bari kari Masra Yesus èn a e aksi en efu a kan waka abra a watra go miti en. Yesus e taigi Petrus fu kon na en. Ne Petrus e komoto na ini a boto èn wan wondru e pasa. A e waka na tapu a se go na Yesus! Ma syatu baka dati Petrus e bigin sungu. Fu san ede? Fu di a luku a bigi winti èn a kon frede. Petrus e bari kari Yesus èn esi-esi Yesus e grabu en hori, dan a e taki: „Yu no e bribi nofo. Fu san ede yu bigin tweifri?”—Mat. 14:24-32.

2. San wi o luku now?

² Te wi e luku san miti Petrus, dan dati e leri wi wan tu sani di abi fu du nanga bribi. Meki wi go luku dri aksi di abi fu du nanga a tori disi: (1) Fa Petrus sori na a bigin taki a ben bribi taki Yehovah ben man yepi en? (2) Fu san ede Petrus bigin lasi bribi? (3) San yepi Petrus fu tranga a bribi fu en? Te wi o luku den sani disi, dan dati o yepi wi fu si fa wi kan „tanapu kánkan na ini a bribi”.—1 Kor. 16:13.

3. (a) Fu san ede Petrus kren komoto na ini a boto? (b) San wi du fu wi sori taki wi abi bribi neleki Petrus?

³ Di Petrus kren komoto na ini a boto fu waka na tapu a watra, a du en fu di a ben abi bribi. Di Yesus kari en, Petrus ben e bribi taki Gado ben o sori a krakti fu en fu yepi en neleki fa a krakti disi ben e yepi Yesus. Na so a de tu taki di wi gi wisrefi abra na Yehovah èn wi teki dopu, wi du disi fu di wi ben abi bribi. Yesus gi wi a kari fu tron bakaman fu en. A ben wani taki wi musu teki na eksempre fu en. Wi ben musu sori bribi na ini en èn na ini Gado, èn wi no ben musu tweifri taki den ben o yepi wi.—Yoh. 14:1; leisi 1 Petrus 2:21.

4, 5. Fu san ede bribi na wan prenspari sani?

⁴ Bribi na wan sani di prenspari trutru. Petrus ben abi bribi èn dati meki a ben man waka na tapu a watra. Na so a bribi fu wi o meki tu taki wi man du sani di no man gi libisma (Mat. 21:21, 22). Fu eksempre, furu fu wi kenki a fasi fa wi ben e denki nanga a fasi fa wi ben e tyari wisrefi. Son leisi den kenki disi ben bigi so te taki den sma di ben sabi wi fosi, bijna no ben man sabi wi moro. Wi tyari den kenki disi kon fu di wi ben abi bribi èn dati meki Yehovah yepi wi. (Leisi Kolosesma 3:5-10.) Fu di wi ben abi bribi, meki wi gi wisrefi abra na Yehovah èn wi tron en mati. Noiti wi ben o man du den sani disi nanga wi eigi krakti.—Ef. 2:8.

⁵ Bribi e meki taki wi abi krakti. A o meki taki wi man feti nanga Didibri di de wan tranga feanti fu wi (Ef. 6:16). Boiti dati, te wi e frutrow na tapu Yehovah, dan dati o yepi wi fu no broko wi ede tumusi te wi e kisi tesi. Yehovah taki dati te wi e poti a Kownukondre na a fosi presi fu di wi abi bribi, dan a o gi wi den sani di wi abi fanowdu (Mat. 6:30-34). Ma a moro prenspari sani na taki te wi abi bribi, dan wi o kisi a moro moi kado di libisma oiti kisi. Dati na a têgo libi.—Yoh. 3:16.

6, 7. (a) Nanga san wi kan agersi a bigi winti nanga den skwala di ben meki Petrus kon frede? (b) Fu san ede wi musu frustan taki wi kan lasi wi bribi?

⁶ Di Petrus waka na tapu a watra, a kon frede. Fu san ede? Fu di a si a bigi winti nanga den bigi skwala. Wi kan agersi a winti nanga den skwala fu a se nanga den furu tesi nanga problema di e miti Kresten na ini a ten disi. Srefi te den tesi disi hebi, wi kan tanapu kánkan fu di Yehovah e yepi wi. Hori na prakseri taki a no a winti di ben e wai so tranga noso wan bigi skwala fu a se, meki taki Petrus bigin sungu. Luku san Bijbel e taki fu a tori. „Di Petrus si fa a bigi winti e wai, dan a kon frede” (Mat. 14:30). Petrus no poti prakseri moro na Yesus, ma a luku a bigi winti. Dati meki a bribi fu en kon swaki. A srefi sani kan pasa nanga wi tu. Efu wi e poti prakseri na den problema fu wi di de leki wan bigi winti, dan wi kan bigin tweifri taki Yehovah o yepi wi.

⁷ Ma toku wi kan lasi wi bribi. Fu san ede a bun fu hori disi na prakseri? Fu di Bijbel e taki dati wan ’sondu de di kan kisi wi makriki’. San na a sondu disi? Na te wi e lasi wi bribi (Hebr. 12:1). A sani di miti Petrus, e sori taki te wi e poti prakseri nomo na den tesi nanga den problema di e miti wi, dan wi bribi kan kon swaki esi-esi. Fa wi o sabi taki a bribi fu wi e kon swaki? Den aksi di e kon now o yepi wi fu ondrosuku wisrefi.

8. San kan meki taki wi no e si den pramisi fu Gado moro leki sani di o pasa trutru?

⁸ Mi e si den pramisi fu Gado ete leki sani di o pasa trutru? Fu eksempre, Gado  pramisi taki a o pori a grontapu fu Satan. Ma a grontapu disi abi someni sani di kan puru wi prakseri soleki telefisi nanga Internet. A kan taki den sani disi meki wi bribi na ini den pramisi fu Gado kon swaki? Efu dati de so, dan wi kan bigin tweifri efu a kaba de krosibei trutru (Hab. 2:3). Meki wi luku ete wan eksempre. Gado gi wi a lusu-paiman èn a pramisi taki a o gi wi pardon fu den sondu fu wi. Ma efu wi e tan poti prakseri na den fowtu di wi meki na ini a ten di pasa, dan wi kan bigin tweifri efu Yehovah ’figi wi sondu puru’ trutru (Tori 3:19). A bakapisi kan de taki wi no e prisiri moro nanga a diniwroko èn wi o tapu fu preiki gi tra sma.

9. San kan pasa te wi e poti moro prakseri na sani di wi wani du gi wisrefi?

⁹ Mi de fayafaya ete gi a diniwroko fu Gado? Na apostel Paulus sori taki te wi e wroko fayafaya gi Yehovah, dan wi „de seiker fu a howpu” gi a ten di e kon. Ma san kan pasa te wi e bigin poti moro prakseri na sani di wi wani du gi wisrefi? Kon meki wi taki dati wi e teki wan wroko di e pai bun, ma di e meki taki wi no man du so furu moro gi Yehovah. Disi kan meki taki wi bribi e kon swaki. Te fu kaba, wi o „kon lesi” èn wi no o du ala san wi man gi Yehovah.—Hebr. 6:10-12.

10. Te wi e gi trawan pardon, dan fa wi e sori taki wi e bribi na ini Yehovah?

¹⁰ A hebi gi mi fu gi trawan pardon? Te trawan du wan sani di hati wi, dan kande wi e poti prakseri na a fasi fa wi e firi. Wi ati e bron nanga den èn wi no e taki moro nanga den. Na a tra sei, te wi e gi sma pardon, dan wi e sori taki wi e bribi na ini Yehovah. Fa so? Den sma di sondu teige wi, de na paiman na wi, neleki fa wi de na paiman na Gado te wi e sondu teige en (Luk. 11:4). Te wi e gi trawan pardon, dan wi musu hori na prakseri  taki a moro prenspari sani na fu prisiri Yehovah en ati, na presi fu meki sma pai wi baka gi den fowtu fu den. Den bakaman fu Yesus ben kon si taki bribi ben de fanowdu fu man gi trawan pardon. Di a taigi den taki den ben musu gi pardon srefi na sma di ben e sondu teige den ibri tron baka, den begi en: „Gi wi moro bribi.”—Luk. 17:1-5.

11. San kan meki taki wi no e kisi wini fu rai di wan sma e gi wi?

¹¹ Mi ati e bron te wan sma e gi mi rai di komoto fu Bijbel? Wi musu luku bun fu no suku fowtu na a sma di e gi wi rai noso na a rai di a gi wi. Na presi fu dati, wi musu luku sortu wini a rai abi gi wi (Odo 19:20). Noso wi kan misi wan okasi fu kon denki leki fa Gado e denki.

12. Te wan sma abi a gwenti fu krutu den wan di e teki fesi, dan san dati e sori?

¹² Mi e krutu den brada di e teki fesi na ini a gemeente? Di den Israelsma poti prakseri na a takru nyunsu di den tin spion tyari kon, den bigin krutu Moses nanga Aron. Dati meki Yehovah aksi Moses o langa a pipel ben o tan sondro fu bribi En (Num. 14:2-4, 11). Te yu luku en bun, dan di den Israelsma krutu Moses nanga Aron, den sori taki den no ben frutrow na tapu Gado di ben poti den man disi fu teki fesi. Na so a de tu na ini a ten disi. Te ala ten baka wi e krutu den sma di Gado poti fu teki fesi, dan dati e sori taki a bribi fu wi na ini Gado kon swaki.

13. Fu san ede wi no musu lasi-ati te wi si taki wi bribi kon swaki pikinso?

¹³ Ma no lasi-ati te yu ondrosuku yusrefi èn yu kon si taki a bribi fu yu kon swaki pikinso. Srefi Petrus di ben de wan apostel, kon frede èn a bigin tweifri. Fu taki en leti, son leisi Yesus ben piri-ai gi ala den apostel fu di den ’no ben abi nofo bribi’ (Mat. 16:8). A prenspari sani di wi kan leri fu san miti Petrus na san a du baka di a bribi fu en kon swaki èn a bigin sungu.

14, 15. (a) San Petrus du di a bigin sungu? (b) Fa wi kan „poti ala wi prakseri” na Yesus, aladi wi no man si en?

¹⁴ San Petrus du di a bigin sungu? Petrus ben man swen bun. Sobun, a ben kan swen go baka na a boto (Yoh. 21:7). Ma na presi fu frutrow na tapu ensrefi, a bigin poti prakseri baka na Yesus èn a meki Yesus yepi en. Te wi si taki wi bribi e kon swaki, dan wi musu teki na eksempre fu Petrus. Ma fa wi kan du dati?

¹⁵ Neleki fa Petrus ben e poti prakseri na Yesus baka, na so wi musu „poti ala wi prakseri na Yesus” tu. En na „a Moro Prenspari Fesiman fu wi bribi èn a sma di meki a bribi fu wi kon bun dorodoro”. (Leisi Hebrewsma 12:2, 3.) Wi no man si Yesus leki fa Petrus ben e si en. Ma wi kan „poti ala wi prakseri” na Yesus te wi e ondrosuku den leri fu en nanga den sani di a du èn te wi e pruberi fu du den finifini. Meki wi go luku wan tu fu den sani di Yesus du. Te wi e teki na eksempre fu en, dan wi o kisi a yepi di wi abi fanowdu fu meki wi bribi kon tranga.

16. Fa wi kan studeri Bijbel fu tranga a bribi fu wi?

¹⁶ Kisi moro frutrow na ini Bijbel. Yesus no ben tweifri taki Bijbel na Gado Wortu di e gi wi a moro bun yepi di de (Yoh. 17:17). Efu wi wani bribi na ini Bijbel neleki Yesus, dan wi musu leisi en ala dei, wi musu studeri en èn wi musu denki dipi fu den sani di wi e leri. Te wi e studeri Bijbel èn wi e kon si sani di wi no e frustan so bun, dan wi musu go ondrosuku den sani disi finifini. Meki wi luku wan tu eksempre. Yu e bribi taki wi e libi na ini den lasti dei? Studeri Bijbel profeititori di e buweisi taki wi e libi na ini den lasti dei trutru. Na so a bribi fu yu taki a kaba de krosibei, o kon moro tranga. Yu wani meki yu bribi na ini den pramisi fu Gado kon moro tranga? Dan studeri den Bijbel profeititori di  kon tru kaba. Yu e bribi trutru taki Bijbel bun gi wi na ini a ten disi? Dan leisi fa brada nanga sisa kenki a libi fu den fu di Bijbel yepi den. *—1 Tes. 2:13.

17. (a) Fu san ede Yesus ben man tan gi yesi na Gado, aladi a ben kisi hebi tesi? (b) Fa yu kan teki na eksempre fu en?

¹⁷ Poti prakseri na den blesi di Yehovah pramisi wi. Fu di Yesus ben e prakseri a ’prisiri di ben e wakti en’, meki a ben man tan gi yesi na Gado aladi a ben kisi hebi tesi (Hebr. 12:2). Noiti a ben meki den sani fu grontapu puru en prakseri (Mat. 4:8-10). Fa wi kan teki na eksempre fu Yesus? Denki dipi fu den moi pramisi fu Yehovah. Pruberi fu si yusrefi na ini a nyun grontapu. Skrifi san yu o du te yu de na ini a paradijs, noso meki wan tekening fu dati. Noso meki wan lijst fu den sma di yu wani miti te den kon na libi baka èn sortu tori yu ben o wani taki nanga den. Si den pramisi disi leki pramisi di e kon fu Gado. No si den nomo leki sani di Gado pramisi ala libisma, ma leki sani di a pramisi yu spesrutu.

18. Fa begi kan yepi yu fu meki yu bribi kon moro tranga?

¹⁸ Begi fu kisi moro bribi. Yesus leri den bakaman fu en fu aksi Yehovah fu a gi den santa yeye (Luk. 11:9, 13). Te yu e du disi, dan begi Gado meki a gi yu moro bribi fu di dati na wan fu den fasi fu a yeye. Taigi Gado finifini san yu wani èn aksi en fu gi yu a krakti fu feti nanga iniwan sani di e sori taki a bribi fu yu kon swaki. Fu eksempre, kande yu kon si taki a hebi gi yu fu gi trawan pardon.

19. Suma wi musu teki leki mati?

¹⁹ Suku mati di abi wan tranga bribi. Yesus ben luku bun sortu sma a ben teki leki en mati. Den moro bun mati fu en ben de den apostel. Den ben sori taki den ben abi bribi, den ben e tai hori na Gado èn den ben e du den sani di Yesus ben leri den. (Leisi Yohanes 15:14, 15.) Sobun, te yu wani mati, dan suku den na mindri sma di abi wan tranga bribi èn di e gi yesi na Yesus. Hori na prakseri taki bun mati no frede fu taigi makandra krin san den e denki, srefi te den musu gi makandra rai.—Odo 27:9.

20. Sortu wini wi e kisi te wi e yepi trawan fu abi wan moro tranga bribi?

²⁰ Yepi trawan fu kisi wan moro tranga bribi. Den sani di Yesus taki èn du, yepi den bakaman fu en fu kisi wan moro tranga bribi (Mark. 11:20-24). Te wi e teki na eksempre fu Yesus, dan wi o yepi trawan fu kon abi wan moro tranga bribi èn wi srefi o kisi wan moro tranga bribi tu (Odo 11:25). Te yu e preiki èn yu e gi trawan leri, dan taki fu den buweisi di e sori taki Gado de trutru, taki a lobi wi èn taki Bijbel na Gado Wortu. Yepi yu brada nanga sisa tu fu meki a bribi fu den kon moro tranga. Kon meki wi taki dati wan sma e bigin tweifri. Kande a e bigin krutu den brada di e teki fesi na ini a gemeente. No de esi fu drai baka gi a sma disi. Na presi fu dati, pruberi fu yepi en aladi yu e hori en firi na prakseri. Sori en san a kan du fu meki a bribi fu en kon tranga baka (Yud. 22, 23). Efu yu e go na skoro ete èn a sma di e gi yu leri e taki fu evolutie, dan abi deki-ati èn sori en taki yu e bribi taki na Gado meki ala sani. Yu o fruwondru kande fu si fa den sani di yu taki abi krakti na tapu a sma di e gi yu leri èn na tapu den pikin fu yu klas.

21. San Yehovah pramisi ibriwan fu wi?

²¹ Yehovah nanga Yesus yepi Petrus fu no frede moro èn fu no tweifri. Bakaten a tron wan bun eksempre gi tra Kresten fu di a ben abi wan tranga bribi. Na so Yehovah e yepi wi alamala fu tanapu kánkan na ini a bribi. (Leisi 1 Petrus 5:9, 10.) A tru taki wi musu meki muiti fu kisi wan tranga bribi, ma Yehovah o blesi wi te wi e du a muiti dati.