Skip to content

Skip to table of contents

ESPERIÉNSIA

Jeová nia bensaun mak halo riku haʼu-nia moris

Jeová nia bensaun mak halo riku haʼu-nia moris

HAʼU moris iha tinan 1927 iha suku kiʼik ida naran Wakaw, Saskaxevaun, rai-Kanadá. Ami maun-alin naʼin-hitu, mane naʼin-haat, no feto naʼin-tolu. Tanba ami iha família boot, husi kiʼik kedas haʼu toman atu ransu ho ema barak.

Husi tinan 1930 krize ekonomia ida halo susar ba ami-nia família. Maski ami laʼós família riku ida, maibé ami nunka falta ai-han. Iha ami-nia pekuáriu, ami hakiak manu no karau entaun ami sempre iha manu-tolun, susu-been, keiju no manteiga. Ema hotu iha ami-nia família iha serbisu atu halo hodi buat hotu bele laʼo ho diʼak.

Haʼu iha memória diʼak barak kona-ba tempu haʼu sei kiʼik, hanesan masán nia morin neʼebé halo nakonu ami-nia uma. Tanba bainhira haʼu-nia apá ba sidade atu faʼan produtu husi ami-nia pekuáriu, nia fila fali lori doos nakonu ho masán neʼebé foin kuʼu. Ami kontente tebes bele han masán gostu nian loroloron!

AMI-NIA FAMÍLIA APRENDE LIA-LOOS

Bainhira haʼu tinan neen, haʼu-nia família foin rona kona-ba lia-loos. Iha tempu neʼebá, haʼu-nia apá-amá nia oan-mane primeiru, Johnny, mate bainhira nia sei bebé hela. Ho triste, haʼu-nia inan-aman husu ba padre, “Johnny agora iha neʼebé?” Padre hatete katak, tanba Johnny seidauk sarani, nia la bá lalehan, maibé nia iha Limbu, fatin neʼebé ema jentiu diʼak nia klamar sira neʼebé seidauk sarani nia hela-fatin. Padre mós dehan, se sira fó osan ba nia, nia sei reza hodi Johnny bele sai husi limbu hodi bá fali lalehan. Hanoin toʼok, ita sei sente oinsá? Apá-amá laran hakribi tebes toʼo sira lakohi koʼalia tan ho padre neʼe. Maibé sira hakarak hatene nafatin, Johnny iha neʼebé.

Loron ida haʼu-nia amá hetan livru ida husi Testemuña ba Jeová naran Where Are the Dead? (Ema mate iha neʼebé?) Nia laran-manas hodi lee livru neʼe. Bainhira apá fila fali ba uma, amá dehan ho kontente: “Agora haʼu hatene Johnny iha neʼebé! Nia toba deʼit, maibé loron ida nia sei hadeer fali.” Iha kalan neʼe haʼu-nia apá lee hotu livru neʼe. Apá-amá sente kmaan tebes hodi hatene Bíblia nia hanorin katak ema mate toba deʼit, no iha futuru sira sei hetan moris-hiʼas fali.—Eclesiastes (Pengkhotbah) 9:5, 10; Apóstolu 24:15.

Buat neʼebé sira aprende troka ami-nia família nia moris, hodi lori kmaan no solok ba ami. Sira komesa estuda Bíblia ho Testemuña sira no tuir reuniaun hamutuk ho kongregasaun kiʼik iha Wakaw, iha neʼebá ema barak iha família husi rai-Ukránia. Liutiha tempu uitoan, haʼu-nia inan-aman hola parte ona iha serbisu haklaken.

Lakleur ami muda ba Kolómbia Britániku no kongregasaun iha neʼebá simu ami ho liman rua. Haʼu lembra fali tempu diʼak sira neʼebé ami prepara Livru Haklaken hamutuk atu estuda iha reuniaun domingu nian. Ami hotu haburas daudaun domin kleʼan ba Jeová no ba Bíblia nia hanorin. Haʼu bele haree Jeová nia bensaun mak halo riku ami-nia moris.

La fasil ba ami labarik sira atu koʼalia ba ema kona-ba ami-nia fiar. Maibé buat ida neʼebé ajuda, mak haʼu ho haʼu-nia alin Eva prepara hamutuk oinsá atu fahe revista sira no depois ami uza buat neʼebé ami prepara hodi halo drama kiʼik iha Reuniaun Serbisu. Maski ami ema moedór, maibé neʼe ajuda ami atu aprende koʼalia ho ema seluk kona-ba Bíblia. Haʼu agradese tebes ba treinu haklaken nian neʼebé ami hetan.

Buat ida neʼebé ami gosta tebes kona-ba tempu neʼebé ami sei kiʼik mak bainhira ami konvida irmaun-irmán sira neʼebé serbí tempu-tomak atu hela ho ami. Porezemplu, ami gosta tebes ami-nia katuas área nian Jack Nathan, nia hela ho ami durante tempu nia vizita ami-nia kongregasaun. * Nia sempre konta istória barak neʼebé anima ami, no dalan neʼebé nia gaba husi laran book ami atu serbí Jeová ho laran-metin.

Haʼu hanoin-hetan, uluk haʼu dehan ba haʼu-nia an, “Bainhira haʼu boot, haʼu hakarak sai hanesan irmaun Nathan.” Tuir loloos, ninia ezemplu neʼe mak ikusmai ajuda haʼu hakarak serbí Jeová tempu-tomak. Bainhira haʼu tinan 15, haʼu foti desizaun ona atu serbí Jeová. Iha tinan 1942, haʼu no Eva hetan batizmu.

TEMPU NEʼEBÉ KOKO AMI-NIA FIAR

Durante Funu Mundiál Segundu, ema barak hatudu patriotizmu. Mestra Scott mak mestra ida neʼebé la iha toleránsia no nia hasai haʼu-nia alin-feto rua no alin-mane ida husi eskola tanba sira lakohi fó onra ba bandeira. Depois, nia haruka mós haʼu-nia mestra atu hasai haʼu. Maibé haʼu-nia mestra hatete ba nia, “Ita-nia rai fó liberdade ba ema hotu. Ema hotu iha direitu atu la hola parte iha serimónia patriótiku nian.” Mestra Scott hakaʼas haʼu-nia mestra maibé nia dehan, “Neʼe mak desizaun neʼebé haʼu foti ona.”

Mestra Scott hatete: “Ó la iha direitu atu foti desizaun hanesan neʼe. Se ó la hasai Melita, haʼu sei kesar ó.” Haʼu-nia mestra dehan ba haʼu-nia inan-aman katak, maski nia hatene buat neʼe la loos, maibé nia presiza hasai haʼu husi eskola, selae, nia sei lakon ninia serbisu. Maibé neʼe laʼós problema mai ami tanba ami hetan livru eskola nian neʼebé ami uza atu estuda iha uma deʼit. Lakleur, ami muda ba fatin ida dook kilómetru 32 no ami komesa tuir eskola seluk.

Durante tempu funu sira, governu bandu ita-nia livru sira kona-ba Bíblia. Maibé ami haklaken nafatin husi uma ba uma hodi uza Bíblia deʼit, no tan neʼe, ami sai matenek kona-ba fahe mensajen kona-ba Maromak nia Ukun husi eskritura sira. No ida-neʼe mós ajuda ami atu sai ema kristaun neʼebé maduru no oinsá Jeová apoia ami.

FOTI PIONEIRU

Haʼu matenek kona-ba tesi fuuk no mós manán prémiu balu

Bainhira haʼu no Eva remata ami-nia eskola, ami foti pioneiru. Atu hetan osan uitoan, haʼu serbisu iha loja ida. Depois, haʼu tuir kursu ba fulan neen kona-ba tesi fuuk nian, tanba neʼe mak buat ida neʼebé haʼu gosta atu halo iha uma. Haʼu hetan serbisu iha salon, no haʼu mós hanorin tesi fuuk fulan ida dala rua. Hodi nuneʼe haʼu bele apoia haʼu-nia pioneiru.

Iha tinan 1955, irmaun Nathan Knorr husi sede jerál ho ninia feen mai atu tuir reuniaun boot ida iha Vankover, Kanadá. Sira husu haʼu atu tesi ninia feen nia fuuk. Irmaun Knorr gosta dalan neʼebé haʼu tesi ninia feen nia fuuk no nia hakarak atu hasoru haʼu. Nuʼudar ami koʼalia hamutuk, haʼu dehan ba nia katak haʼu planu atu tuir reuniaun boot “Triumphant Kingdom” iha Novaiorke, U.S.A., no depois Nuremberg, Alemaña. Nia konvida haʼu atu serbisu iha Betel Brooklyn ba loron sia.

Haʼu-nia tempu iha Novaiorke troka haʼu-nia moris. Haʼu hasoru mane joven ida naran Theodore (Ted) Jaracz. Haʼu hakfodak bainhira nia husu ba haʼu, “Ita pioneiru ka?” Haʼu hatán, “Lae.” Haʼu-nia kolega ida, LaVonne rona hela ami koʼalia, no nia dehan, “Sin, nia pioneiru.” Ted konfuzaun uitoan no husu ba nia, “Ida-neʼebé mak koʼalia loos, Ita ka nia?” Haʼu esplika katak uluk haʼu pioneiru no haʼu iha planu atu foti fali pioneiru bainhira haʼu fila husi reuniaun boot sira neʼebé haʼu atu tuir.

KABEN HO MANE ESPIRITUÁL

Ted moris iha Kentucky, U.S.A., iha tinan 1925. Nia hetan batizmu bainhira nia tinan 15. Ninia família seluk la tama lia-loos, maski nuneʼe, tinan rua liutiha Ted foti pioneiru regulár. Nia halo serbisu tempu-tomak ba Jeová ba tinan 67.

Iha fulan-Jullu 1946, bainhira Ted tinan 20, nia remata eskola misionáriu Gilead nian no depois serbí nuʼudar katuas área nian iha Cleveland, Ohio. Tinan 4 liutiha neʼe, nia hetan knaar nuʼudar koordenadór ba sukursál iha Austrália.

Ted mós tuir reuniaun boot iha Nuremberg, Alemaña no ami konsege koñese malu diʼak liután. Neʼe halo ami naʼin-rua gosta malu liután. Haʼu kontente atu rona ninia planu sira atu serbí Jeová ho laran tomak. Nia sériu tebes iha dalan neʼebé nia serbí Jeová, maibé nia mós laran-diʼak tebes. Nia sempre tau ema seluk nia hakarak uluk liu ninian. Reuniaun boot neʼe hotu tiha, nia fila fali ba Austrália, no haʼu mós fila ba Vankover. Maibé ami hakerek nafatin karta ba malu.

Ted hela iha Austrália ba tinan lima depois fila fali ba Estadus Unidus. Nia muda ba Vankover hodi pioneiru iha neʼebá. Haʼu kontente atu haree katak haʼu-nia família gosta tebes nia. Haʼu-nia maun, Michael, sempre hakarak atu proteje haʼu, no nia la gosta se irmaun klosan ida hatudu sentimentu gosta ba haʼu. Maibé lakleur, Michael mós gosta Ted. Nia dehan ba haʼu: “Melita, ó hetan mane diʼak ida. Ó tenke tau matan didiʼak nia hodi ó la lakon nia.”

Ami kaben tiha iha tinan 1956 no ba tinan barak ami kontente serbí Jeová tempu-tomak

Haʼu mós sai gosta tebes Ted. Ami kaben iha loron 10 Dezembru 1956. Ami halo serbisu pioneiru hamutuk hahú husi Vankover, tuirmai iha Kalifórnia, no depois neʼe ami hetan knaar atu serbí nuʼudar katuas área nian iha Missouri no Arkansas. Semana-semana ba tinan 18 ami vizita kongregasaun sira iha Estadus Unidus. Tanba ami hetan esperiénsia kapás iha serbisu haklaken no kontente tebes atu ransu hamutuk ho irmaun-irmán sira, ami ladún hanoin kona-ba susar hodi moris simples ho sasán uitoan deʼit.

Buat ida haʼu gosta tebes kona-ba Ted mak nia hafolin tebes ninia serbisu ba Jeová, Ida neʼebé boot liu iha lalehan no rai. Ami gosta tebes lee no estuda Bíblia hamutuk. Iha kalan, antes toba, ami hakruʼuk besik kama no nia halo orasaun ba ami naʼin-rua. Depois ami halo ami-nia orasaun ida-idak nian. Bainhira Ted hanoin barak kona-ba buat ruma, haʼu hatene, tanba nia sempre tun husi kama leten, hakruʼuk fali no halo orasaun naruk ida. Haʼu gosta tebes katak nia hakarak koʼalia ba Aman Jeová kona-ba buat kiʼik no buat boot.

Ami kaben tiha ba tinan balu, Ted dehan ba haʼu katak nia sei komesa han paun no hemu tua-uvas iha Memoriál. Nia dehan: “Haʼu halo orasaun makaʼas kona-ba neʼe atu hatene ho loloos se ida-neʼe mak Jeová nia hakarak ka lae.” Tuir loloos, haʼu ladún hakfodak atu hatene katak Maromak hili nia ho espíritu santu atu serbí iha lalehan. No haʼu haree ida-neʼe nuʼudar knaar espesiál tebes atu apoia Kristu nia alin sira.—Mateus 25:35-40.

SERBISU SANTU NEʼEBÉ FOUN

Iha tinan 1974 Ted hetan konvite atu serbí nuʼudar membru husi Grupu Administradór ba Testemuña ba Jeová. Tempu uitoan liutiha, sira bolu ami atu serbí iha Betel iha Brooklyn. Ted halaʼo ninia knaar iha Grupu Administradór, no haʼu serbisu hamoos kuartu no tesi fuuk iha salon.

Ted nia knaar sira inklui atu vizita sukursál oioin. Nia interese tebes kona-ba rai sira neʼebé governu bandu ita-nia serbisu haklaken, hanesan Europa Leste. Bainhira ami feriadu hela iha rai-Suésia, Ted dehan mai haʼu: “Melita, iha rai-Polónia governu bandu serbisu haklaken. Haʼu hakarak tebes bá iha neʼebá atu ajuda irmaun-irmán sira.” Entaun, ami trata vistu no bá rai-Polónia. Ted hasoru malu ho irmaun balu neʼebé tau matan ba serbisu haklaken. Sira laʼo hamutuk ba oras barak hodi ema seluk la bele rona ba sira-nia koʼalia. Irmaun sira-neʼe halo enkontru hamutuk ba loron haat. Maski Ted okupadu tebes durante tempu neʼe, maibé nia kontente tanba nia bele ajuda ninia família espirituál.

Iha fulan-Novembru 1977 ami vizita fali rai-Polónia. Ted, no mós irmaun Franz, no irmaun Daniel Sydlik, mak halo vizita ofisiál primeiru nuʼudar reprezentante husi Grupu Administradór. Iha neʼebá, ita-nia serbisu sei bandu hela, maibé membru tolu husi Grupu Administradór neʼe konsege vizita sidade oioin hodi koʼalia hamutuk ho koordenadór sira, pioneiru sira no Testemuña sira neʼebé kleur ona iha lia-loos.

Ted no ema seluk iha Ministériu da Justisa iha sidade Moskovu bainhira ita-nia serbisu haklaken foin hetan rejistu legál

Tinan tuirmai, Milton Henschel no Ted vizita fali Polónia no hasoru malu ho autoridade sira neʼebé komesa hatudu toleránsia ba Testemuña ba Jeová. Iha tinan 1982, governu Polónia fó lisensa ba ita-nia irmaun sira iha neʼebá atu halaʼo reuniaun boot sira ba loron ida nian. Depois, iha tinan 1983, sira aluga salaun sira atu halaʼo reuniaun sira neʼebé boot liu. Iha tinan 1985, maski ita-nia serbisu bandu hela, maibé ami bele halaʼo reuniaun boot haat iha estádiu boot sira. Iha fulan-Maiu 1989, bainhira irmaun sira planu hela atu halaʼo reuniaun sira neʼebé boot liután, Testemuña ba Jeová hetan rejistu legál husi governu Polónia. Tempu neʼe halo Ted kontente tebes.

Reuniaun boot iha rai-Polónia

PROBLEMA HO SAÚDE

Iha tinan 2007 ami atu bá Áfrika Súl hodi tuir dedikasaun sukursál nian. Bainhira ami iha Inglaterra, Ted kona tensaun no doutór dehan nia la bele kontinua ho nia viajen neʼe. Bainhira Ted sai diʼak fali, ami fila fali ba Estadus Unidus. Maibé semana balu liutiha nia kona estrok, no ninia isin sorin loos la bele book an.

Foufoun, Ted la bele bá serbisu tanba nia presiza tempu kleur atu sai diʼak fali. Maibé ami kontente tanba nia bele koʼalia nafatin. Maski nia la bele halo buat barak, nia koko atu sai okupadu ho ninia serbisu. Nia mós bele rona ba enkontru Grupu Administradór nian liuhusi telefone.

Ted hafolin tebes tratamentu neʼebé nia simu husi irmaun-irmán sira iha Betel. Neineik-neineik nia isin komesa book an fali. Nia bele halaʼo ninia knaar balu iha Betel no iha kongregasaun, no durante tempu neʼe, nia sempre kontente deʼit.

Tinan tolu liutiha, nia kona estrok ida tan, no nia mate nonook iha loron-kuarta 9 Juñu 2010. Tuir loloos, haʼu hatene kleur ona katak ikusmai Ted sei remata ninia knaar iha rai neʼe hodi bá lalehan, maibé haʼu nafatin sente laran-kanek no hanoin loos nia toʼo agora. Haʼu fó agradese ba Jeová tanba nia bele uza haʼu atu ajuda Ted. Ami serbí hamutuk Jeová tempu-tomak ba tinan 53. Haʼu mós fó agradese ba Jeová tanba Ted ajuda haʼu atu hakbesik liután ba haʼu-nia Aman iha lalehan. Haʼu la iha duvida katak Ted nia knaar foun neʼebé nia halo agora daudaun, lori solok ba nia.

ADAPTA HAʼU-NIA MORIS FOUN

Haʼu gosta tebes serbisu no fó treinu ba ema seluk iha salon Betel

Tanba haʼu moris kontente hamutuk ho haʼu-nia laʼen ba tinan barak, haʼu sente susar atu adapta haʼu-nia moris foun neʼebé la ho Ted. Uluk, Ted no haʼu gosta tebes hasoru bainaka sira neʼebé mai Betel no tuir ami-nia reuniaun. Maibé agora tanba nia la iha ona, haʼu-nia forsa la hanesan uluk ona, no haʼu mós la bele ransu hamutuk ho irmaun-irmán sira hanesan uluk haʼu halo. Maski nuneʼe, haʼu gosta tebes halibur hamutuk ho haʼu-nia irmaun-irmán doben sira iha Betel no iha kongregasaun. Programa Betel nian la fasil, maibé neʼe lori solok mai haʼu tanba bele serbí Jeová iha dalan hanesan neʼe. Haʼu-nia domin ba serbisu haklaken mós buras nafatin. Dala ruma haʼu kole no la bele laʼo kleur, maibé haʼu kontente tebes hodi bele hola parte haklaken iha dalan no halaʼo estudu Bíblia nian.

Haʼu sente kontente katak haʼu bele halo Jeová nia serbisu ho laʼen ida neʼebé diʼak, maski haʼu haree buat aat sira akontese iha mundu agora. Jeová nia bensaun mak halo riku duni haʼu-nia moris.—Provérbios (Amsal) 10:22.

^ par. 13 Bele lee Jack Nathan nia istória iha Menara Pengawal, 1 Setembru 1990, p. 10-14.