1. Na cava nona itovo talei duadua na Kalou? Cava nomu rai me baleti koya ni o kila ni dauloloma?

E TUKUNA na iVolatabu ni “Kalou ga na loloma.” Kena ibalebale, ni loloma e sega wale ga ni nona itovo talei, ia na ‘Kalou sara ga na loloma.’ (1 Joni 4:8) Qori e nona itovo talei duadua. E sega ni dauloloma ga o Jiova, e vatuka sara ga ni loloma. E talei dina meda kila ni Kalou dauloloma qo e Dauveibuli ni maliwalala kei na kabula kece! Na ka kece e cakava e yavutaki ena loloma.

2. Na cava e vakadeitaka vei keda na loloma ni Kalou? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

² Nona lomani ira nona ibulibuli o Jiova e vakadeitaka vei keda ni na vakayacora ena kena vinaka duadua na nona yalayala vua na kawatamata, ra qai vakalougatataki o ira na vakarurugi ena nona veiliutaki. Kena ivakaraitaki, ena loloma i Jiova “sa lokuca o koya e dua na siga me lewai vuravura kina ena yalododonu ena liga i koya e lesia,” o Jisu Karisito. (Caka. 17:31) Eda nuidei ni na yaco dina qori. Kena ibalebale, era na vakalougatataki me tawamudu na yalomalumalumu  kei ira na talairawarawa ena veigauna se bera mai.

3. Na cava nomu rai ke sega ni lomani keda na Kalou?

³ Ena vakacava na bula ke sega ni lomani keda na Kalou? Ena veiliutaki tiko ga na tamata qai vakamuai ira voli na kalou ni vuravura qo o Setani na Tevoro e sega ni dauloloma. (2 Kor. 4:4; 1 Joni 5:19; wilika Vakatakila 12:9, 12.) Sa na qai ca ga na ituvaki ena veigauna se bera mai ke sega na loloma ni Kalou.

4. Na cava e vakatara kina o Jiova me vorati na dodonu ni nona veiliutaki?

⁴ A vorata na veiliutaki i Jiova na Tevoro qai vakamuai rau na imatai ni veiwatini me rau cakava tale ga qori. E vakalewa na dodonu ni nona veiliutaki cecere na Kalou. E vaka me tukuna tiko ni vinaka cake nona veiliutaki mai vua na Dauveibuli. (Vkte. 3:1-5) Mani solia o Jiova vei Setani e dua na gauna lekaleka me vakadinadinataka nona ile. Ni Kalou vuku o Jiova, e veirauti vinaka na gauna me vakadinadinataki kina ni dodonu ga nona veiliutaki. Na veika ca e yaco ena gauna sa oti e vakaraitaka ni sega ni rawa ni vakarautaka na tamata se o Setani na veiliutaki vinaka.

5. Na cava e vakadinadinataki ena ka e yaco ena gauna sa oti?

⁵ Ena 100 na yabaki sa oti, e sivia ni 100 na milioni era vakamatei ena ivalu. Sa qai torosobu tiko ga nikua na ituvaki kei vuravura. Qo sara ga na ka e parofisaitaka na iVolatabu ni na yaco ena “iotioti ni veisiga” ni ituvaki qo, ni “o ira na daucaka ca kei ira na dauveidabui era na qai torosobu ga.” (2 Tim. 3:1, 13) Sa vakadinadinataki ena veika e yaco ena gauna sa oti na dina ni ka e tukuna na iVolatabu: “Au kila vinaka, kemuni Jiova, ni sega ni vu vua na tamata na nona sala. E sega ni vu vua na tamata e lako tu me lewa na nona ilakolako.” (Jere. 10:23) E sega ni buli keda o Jiova meda lewai keda ga.

6. Na cava e vakalaiva kina na Kalou me yaco na veika ca?

⁶ Nona vakalaiva me yaco na veika ca, e vakaraitaka tale ga kina o Jiova ni vinaka duadua ga nona veiliutaki. Ni sa vakarusa o Jiova na veika ca kei ira na vakavuna tiko, ena sega ni vakatara tale me vakalewai nona veiliutaki se me soli na gauna me vakadinadinataka kina e dua nona ile. Ena vakayagataka o Jiova na veika e yaco ena gauna sa oti me yavu ni nodra vakarusai totolo na vorati koya. Ena sega tale ni vakatarai na veika ca.

7, 8. E vakaraitaka vakacava o Jiova nona loloma?

⁷ E levu na sala e vakaraitaka kina o Jiova nona loloma. Kena ivakaraitaki, vakasamataka na vakatubuqoroqoro ni maliwalala. E vica vata na bilioni na isoso kalokalo ena maliwalala, dua na isoso kalokalo e tiko kina e vica vata na bilioni na vuravura kei na kalokalo. Na noda isoso kalokalo e vakatokai na Milky Way galaxy. Na matanisiga e dua vei ira na kalokalo qori. Ke sega na matanisiga, ena sega na bula e vuravura. E laurai ena ibulibuli kece qo, ni Kalou dina ga o Jiova, e laurai tale ga kina na nona itovo me vaka na kaukaua, vuku, kei na loloma. Io, me “tekivu mai na gauna a buli kina na vuravura e kilai na veika tawarairai me baleti koya, ya na  nona kaukaua e sega ni vakaiyalayala, vaka kina ni o koya dina ga na Kalou.”—Roma 1:20.

⁸ E bulia na ka kece e vuravura o Jiova me yaga vei ira na nona ibulibuli, ni bulia na vuravura me rawa kina na bula. E bulia na parataisi totoka me yaga vei ira na kawatamata, e solia tale ga vei ira na vakasama kei na yago uasivi mera bula tawamudu kina. (Wilika Vakatakila 4:11.) Kena ikuri, “e solia o koya na kakana vei ira na kabula kece, ni tawamudu na dei ni nona loloma.”—Same 136:25.

9. Na cava e dau vakaraitaka tale ga o Jiova? Eda kila vakacava?

⁹ E Kalou dauloloma o Jiova, e vakaraitaka tale ga ni cata na ka ca. Kena ivakaraitaki, e kaya na Same 5:4-6 me baleti Jiova: “O kemuni na Kalou oni sega ni dau taleitaka na ca . . . Oni cati ira kece e ca na nodra ivakarau.” Kena ikuri: “E sevaka o Jiova na tamata voravora qai veivakaisini.”

10, 11. (a) Na cava ena cakava o Jiova vei ira na daucaka ca? (b) Ena vakalougatataki ira vakacava na talairawarawa o Jiova?

¹⁰ Ni Kalou dauloloma o Jiova qai cata na ca, e nona inaki me vakarusa na veika ca e vuravura kei na maliwalala ena gauna veiganiti. E yalataka na iVolatabu: “Nira na vakarusai laivi na daucaka ca, ia o ira na dau nuitaki Jiova era na taukena na vuravura. Malua mada vakalailai, sa na sega vakadua na daucaka ca . . . Era na yali na meca i Jiova me vaka na veico bulabula, era na yali vaka na kubou.”—Same 37:9, 10, 20.

¹¹ Ena dua tale na yasana, e yalataka tale ga na iVolatabu: “O ira na yalododonu era na taukena na vuravura, era na qai bula tawamudu kina.” (Same 37:29) O ira na yalododonu qo era na “kunea na marau vakasakiti ena levu ni vakacegu.” (Same 37:11) Ena yaco dina qori ni dau kauaitaka na noda Kalou dauloloma na ka eda vinakata na nona dauveiqaravi yalodina. E kaya na iVolatabu: “Ena qusia tani tale ga na wainimata kece mai na matadra, sa na sega tale na mate, na lolosi, na tagiyaso, kei na mosi. Sa oti na veika e dau yaco e liu.” (Vkta. 21:4) Sa dua dina na gauna totoka vei keda eda vakavinavinakataka mai vu ni lomada na loloma i Jiova da qai talairawarawa ina nona veiliutaki!

12. O cei o ira na “tawacala”?

¹² E kaya na iVolatabu: “Vakasamataki koya e tawacala, qai raici koya tiko ga na yalododonu, ni na vakacegu nona veigauna se bera mai. Ia o ira kece na dau talaidredre era na vakarusai, na nodra veigauna se bera mai na daucaka ca ena muduki.” (Same 37:37, 38) Ena mai kilai Jiova kei Luvena o “koya e tawacala” qai muria na loma ni Kalou. (Wilika Joni 17:3.) O ira qo era raica vakabibi na ka e tukuni ena 1 Joni 2:17: “Sa takali tiko yani na vuravura kei na kena gagadre, ia o koya e cakava na loma ni Kalou ena tu ga me sega ni mudu.” Sa voleka sara na icavacava ni vuravura qo, e bibi gona meda “nuitaki Jiova qai muria nona sala.”—Same 37:34.

13. E vakaraitaka vakacava o Jiova nona lomani ira na ivalavala ca?

¹³ Eda sega ni uasivi, ia eda rawa ni ‘muria na sala i Jiova.’ Eda rawa tale ga ni veiwekani voleka kei Jiova ena levu ni nona loloma. E vakarautaka na isoro ni veivoli i Jisu Karisito me rawa kina vei keda na talairawarawa meda sereki  mai na ivau ni ivalavala ca kei na mate e vakadewa o Atama. (Wilika Roma 5:12; 6:23.) E nuitaki Luvena duabau ga o Jiova, ni a yalodina tu ena dua na gauna balavu mai lomalagi. Ni Tama dauloloma, e mositi Jiova nona vakararawataki vakatawadodonu o Jisu e vuravura. Ia e yalodina o Jisu ni tokona na veiliutaki cecere ni Kalou qai vakaraitaka ni rawa vua na tamata uasivi me yalodina tiko ga vei Jiova ena gauna dredre sara mada ga.

14, 15. Na cava e rawati ena nona mate o Jisu?

¹⁴ Ni vakatovolei vakaca o Jisu, e yalodina tiko ga qai tokona na veiliutaki cecere i Jiova me yacova nona mate. Eda vakavinavinakataka ena vuku ni nona mai mate, sa mai sauma kina o Jisu na ivoli meda vosoti kina da qai bula tawamudu ena vuravura vou a yalataka tu na Kalou! E vakaraitaka na yapositolo o Paula na nodrau ivakaraitaki ni loloma o Jiova kei Jisu ni kaya: “Nida se malumalumu tu, sa mai mate na Karisito ena kena gauna lokuci ena vuku ni tamata ivalavala ca. De na bolea cake e dua me mate ena vuku ni tamata vinaka, sega soti ena vukuna e dua e yalododonu. Ia e vakaraitaka na Kalou ena nona lomani keda ni mai mate na Karisito ena vukuda nida se ivalavala ca  tu.” (Roma 5:6-8) E vola na yapositolo o Joni: “E kilai na loloma ni Kalou ena ka e yacovi keda ni tala mai vuravura na Kalou na Luvena e duabau ga e vakatubura, meda vakabulai kina ena vukuna. Na loloma qo e sega ni vakatau ena noda lomana na Kalou, o koya ga e lomani keda qai tala mai na Luvena me isoro ni noda ivalavala ca meda veiyaloni kina kei koya.”—1 Joni 4:9, 10.

¹⁵ Ena vuku ni nona loloma na Kalou, e kaya o Jisu: “Na levu ni nona lomani vuravura na Kalou e solia kina na Luvena e duabau ga e bulia, mera kua ni rusa kina o ira na vakaraitaka nodra vakabauti koya, mera rawata ga na bula tawamudu.” (Joni 3:16) Na levu ni nona lomani keda na Kalou e soli Luvena kina me keda ivoli se mani mosimosi mada ga vua. E tawamudu na nona loloma. Eda na nuidei tu ga kina. E vola o Paula: “E dei tu na lomaqu ni na sega ni rawata na mate, na bula, na agilosi, na veimatanitu, na veika era tu nikua se veika ena yaco mai, na kaukaua cava ga, se dua na ka mai cake se ka e ra, se dua tale na kabuli, me tawasei keda mai na loloma ni Kalou e mai vakaraitaka o Karisito Jisu na noda Turaga.”—Roma 8:38, 39.

16. Na cava na Matanitu vakaMesaia, e digitaki cei o Jiova me veiliutaki kina?

¹⁶ E laurai vinaka nona lomani keda na Kalou ena ituvatuva e vakarautaka me baleta na Matanitu vakaMesaia. Sa solia oti tu o Jiova na lewa vei Luvena, ni lomani keda qai dodonu me veiliutaki. (Vkai. 8:31) Nira sa vakaturi na 144,000, era na veiliutaki kei Jisu mai lomalagi nira kila vinaka na ivakarau ni bula ni tamata. (Vkta. 14:1) Na Matanitu ni Kalou e usutu bibi ni nona veivakavulici o Jisu, e vakavulici ratou nona tisaipeli me ratou masuta: “Tamai keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni. Me yaco mai na nomuni Matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi.” (Maciu 6:9, 10) Era na kalougata dina na talairawarawa ni vakayacori na masu qori!

17. Na cava na duidui ni veiliutaki i Jisu kei na veiliutaki ni tamata ivalavala ca?

¹⁷ E duidui sara vakalevu nona veiliutaki vakayalololoma o Jisu ni vakatauvatani kei na nodra veiliutaki na tamata, nira mate kina e vica vata na milioni ena ivalu! O Jisu e kauaitaki ira dina na vakarurugi ena nona veiliutaki. E vakaraitaka vinaka tale ga na itovo talei i Jiova, vakauasivi na loloma. (Vkta. 7:10, 16, 17) E tukuna o Jisu: “Ni lako mai vei au o kemuni kece oni oca, oni bikai voli ena icolacola bibi, au na vakacegui kemuni. Ni mai cola na noqu ivua moni vuli vei au, niu yalomalumalumu, au yalomalua tale ga, oni na kunea kina na vakacegu. E veivakacegui na noqu ivua, e mamada tale ga na noqu icolacola.” (Maciu 11:28-30) Sa dua dina na yalayala totoka!

18. (a) Na cava sa cakava tiko na Matanitu ni Kalou me tekivu mai na 1914? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga tarava?

¹⁸ E kilai mai na parofisai ena iVolatabu ni tekivu veiliutaki na Matanitu ni Kalou ena 1914 ni sa tiko o Karisito. Me tekivu mai na gauna qori, era sa kumuni tiko na ivovo ni lumuti era na veiliutaki kei Jisu mai lomalagi. Era kumuni tale ga na “isoqosoqo levu” era na bula sivia na icavacava ni ituvaki qo, mera bula yani ena vuravura vou. (Vkta. 7:9, 13, 14) Era sa le vica ena gauna qo na isoqosoqo levu? Na cava mera cakava? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga tarava.