1. Hoe reageerde Manoah op het nieuws dat hij vader zou worden?

MANOAH was totaal verrast door het nieuws dat zijn vrouw hem vertelde. Ze was toch onvruchtbaar? Maar nu was er een engel aan haar verschenen om te vertellen dat ze een zoon zouden krijgen! Natuurlijk was Manoah gelukkig, maar hij was zich ook bewust van de zware verantwoordelijkheid. Hoe konden ze hun zoon leren Jehovah te dienen in een land waar zo veel mensen slechte dingen deden? Manoah smeekte: ‘Neem mij niet kwalijk, Jehovah. Laat alstublieft de man van de ware God [de engel] die gij zojuist gezonden hebt, nog eens bij ons komen en ons onderrichten wat wij met het kind dat geboren zal worden, dienen te doen’ (Recht. 13:1-8).

2. Wat is er betrokken bij het opvoeden van je kind? (Zie ook het kader ‘ Je belangrijkste Bijbelstudenten’.)

² Als je kinderen hebt, kun je wel begrijpen waarom Manoah dit dringende verzoek deed. Ook jij hebt de grote verantwoordelijkheid om je kind te helpen Jehovah te leren kennen en van Hem te houden (Spr. 1:8). Om dat doel te bereiken, zorgen christelijke ouders voor een zinvol en progressief programma van gezinsaanbidding. Maar wil een kind zich de waarheid echt  eigen maken, dan is er natuurlijk meer nodig dan een wekelijkse gezinsstudie. (Lees Deuteronomium 6:6-9.) Hoe kun je je kind helpen Jehovah te gaan dienen? In dit artikel en het volgende gaan we bespreken hoe ouders het voorbeeld van Jezus kunnen navolgen. Hoewel Jezus zelf geen vader was, kunnen ouders veel leren van de manier waarop hij zijn discipelen onderwees. Hij deed dat met liefde, nederigheid en inzicht. Laten we elk van deze eigenschappen onder de loep nemen.

3. Hoe uitte Jezus zijn liefde voor zijn discipelen?

³ Jezus zei vaak tegen zijn discipelen dat hij van ze hield. (Lees Johannes 15:9.) Hij toonde zijn liefde ook door veel tijd met ze door te brengen (Mark. 6:31, 32; Joh. 2:2; 21:12, 13). Hij was niet alleen hun leraar, maar ook hun vriend. De discipelen hoefden zich dan ook niet af te vragen of Jezus echt van ze hield. Hoe kun je Jezus hierin navolgen?

4. Hoe kun je je kinderen ervan verzekeren dat je van ze houdt? (Zie beginplaatje.)

⁴ Vertel je kinderen dat je van ze houdt, en laat vaak merken hoeveel ze voor je betekenen (Matth. 3:17; Tit. 2:4). Samuel uit Australië zegt: ‘Toen ik nog heel jong was, las m’n vader me elke avond voor uit Mijn boek met bijbelverhalen. Hij beantwoordde mijn vragen, knuffelde me en gaf me een kus voor het slapengaan. Ik was verbaasd toen ik er later achter kwam dat hij uit een gezin kwam waar ze niet gewend waren elkaar een kus of een knuffel te geven! Maar hij deed echt moeite om me te laten zien dat hij van me hield. Daardoor kreeg ik een hechte band met hem, en voelde ik me veilig en geborgen.’ Jouw kinderen zullen zich net zo voelen als ze regelmatig de woorden ‘ik hou van je’ horen. Laat zien dat je om ze geeft. Praat met ze, eet met ze en speel met ze.

5, 6. (a) Wat deed Jezus uit liefde voor zijn discipelen? (b) Leg uit hoe het juiste onderricht kinderen kan helpen zich veilig en geliefd te voelen.

 ⁵ ‘Allen voor wie ik genegenheid heb,’ zei Jezus, ‘wijs ik terecht en onderricht ik streng’ (Openb. 3:19). * Hoewel de discipelen herhaaldelijk ruzieden over wie de belangrijkste van hen was, bleef Jezus in ze geloven. Maar hij negeerde het niet als ze niet op zijn raad reageerden. Liefdevol en vriendelijk corrigeerde hij ze op een geschikt moment en op een geschikte plek (Mark. 9:33-37).

⁶ Laat je kinderen merken dat je van ze houdt door ze streng onderricht te geven. Soms is het genoeg om uit te leggen waarom iets goed is of slecht. Maar wat als je kind niet luistert? (Spr. 22:15) Volg dan het voorbeeld van Jezus. Geef je kinderen liefdevol leiding, opleiding en correctie. Wees daarbij geduldig, en kies het juiste moment en de juiste plek. Elaine uit Zuid-Afrika weet nog goed dat haar ouders heel consequent waren in het geven van streng onderricht. Als haar ouders zeiden dat ze straf zou krijgen als ze niet luisterde, dan hielden ze zich daar ook aan. Ze zegt: ‘Maar als ze me streng onderricht gaven, deden ze dat nooit terwijl ze boos waren. Ze legden ook altijd de reden uit. Het gevolg is dat ik me veilig voelde. De grenzen waren duidelijk, en ik wist wat er van me verwacht werd.’

7, 8. (a) Hoe laten Jezus’ gebeden zien dat hij nederig was? (b) Hoe kunnen jouw gebeden je kinderen helpen op God te vertrouwen?

⁷ Probeer je eens voor te stellen wat Jezus’ discipelen dachten toen ze, zelf of van anderen, hoorden wat hij in een van zijn laatste gebeden als mens zei: ‘Abba, Vader, voor u zijn alle dingen mogelijk; neem deze beker van mij weg. Doch niet wat ik wil, maar wat gij wilt’ (Mark. 14:36). * Toen ze merkten dat zelfs de volmaakte Zoon van God nederig zijn Vader om hulp smeekte, zullen ze ongetwijfeld hebben begrepen dat zij hetzelfde moesten doen.

⁸ Wat leren je kinderen van jouw gebeden? Als je nederig in het bijzijn van je kinderen bidt, doe je dat natuurlijk niet in de eerste plaats om ze te onderwijzen. Toch kunnen ze van jouw gebeden leren op Jehovah te vertrouwen. Ana uit Brazilië zegt: ‘Bij problemen, bijvoorbeeld toen mijn grootouders ziek waren, vroegen mijn ouders Jehovah de kracht om goed met de situatie om te gaan en de wijsheid om goede beslissingen te nemen. Zelfs onder zware druk lieten ze hun problemen in Jehovah’s handen. Daardoor heb ik geleerd op Jehovah te vertrouwen.’ Als je met je kinderen bidt, bid dan niet alleen voor hen. Vraag Jehovah ook om jou te helpen — bijvoorbeeld als je vrij moet vragen voor het congres, of als je vrijmoedigheid nodig hebt om getuigenis te geven aan de buren. Vertrouw nederig op God, dan zullen je kinderen dat ook leren.

9. (a) Hoe leerde Jezus zijn discipelen om anderen nederig te dienen? (b) Wat zullen je kinderen leren als jij bereidwillig anderen dient?

⁹ Door wat Jezus zei en deed, leerde hij zijn discipelen om anderen nederig te dienen. (Lees Lukas 22:27.) Zijn  apostelen zagen dat Jezus offers bracht om Jehovah te dienen en anderen te helpen, en ze leerden dat ook te doen. Jij kunt je kinderen hetzelfde voorbeeld geven. ‘Ik was nooit jaloers wanneer mijn man, een ouderling, tijd aan anderen besteedde’, zegt Debbie, moeder van twee kinderen. ‘Ik wist dat hij er voor ons zou zijn als we hem nodig hadden’ (1 Tim. 3:4, 5). Haar man, Pranas, voegt eraan toe: ‘Later hielpen onze kinderen graag mee op grote vergaderingen en bij theocratische projecten. Ze deden het goed in de waarheid, maakten vrienden en hadden het gevoel erbij te horen.’ Het hele gezin dient Jehovah nu in de volletijddienst. Ook jouw kinderen kunnen door je voorbeeld leren nederig en zelfopofferend anderen te dienen.

10. Hoe toonde Jezus bij een gelegenheid inzicht?

¹⁰ Jezus toonde inzicht door niet alleen te kijken naar wát mensen deden, maar ook waaróm ze iets deden. Bij één gelegenheid leek het alsof sommigen uit Galilea graag volgelingen van hem wilden worden (Joh. 6:22-24). Maar Jezus, die het hart kon lezen, onderscheidde dat ze meer geïnteresseerd waren in voedsel dan in zijn onderwijs (Joh. 2:25). Hij doorzag hun motieven, corrigeerde geduldig hun manier van denken en legde uit welke veranderingen ze moesten aanbrengen. (Lees Johannes 6:25-27.)

11. (a) Hoe helpt inzicht om erachter te komen hoe je kind over de velddienst denkt? (b) Hoe kun je de velddienst interessant maken voor je kind?

¹¹ Hoewel jij geen harten kunt lezen, kun je wel inzicht tonen om erachter te komen wat je kind van de velddienst vindt. Ouders lassen vaak tijdens de velddienst korte pauzes in om hun kinderen te laten uitrusten en ze wat te drinken te geven. Toch is het goed om je af te vragen: geniet mijn kind van de velddienst of alleen van de pauzes? Als je denkt dat je kinderen de velddienst niet echt leuk vinden, dan is het goed om samen doelen te stellen. Gebruik je creativiteit om ze  volop mee te laten doen, zodat ze zich nuttig voelen in de velddienst.

12. (a) Hoe toonde Jezus inzicht toen hij zijn volgelingen waarschuwde voor morele onreinheid? (b) Waarom kwam Jezus’ waarschuwing precies op het juiste moment?

¹² Jezus toonde ook inzicht door duidelijk te maken welke fouten tot ernstige zonde kunnen leiden. Zijn volgelingen wisten bijvoorbeeld dat seksuele immoraliteit verkeerd was. Maar Jezus waarschuwde ze voor de stappen die tot immoraliteit leiden, want hij zei: ‘Een ieder die naar een vrouw blijft kijken ten einde hartstocht voor haar te hebben, heeft in zijn hart reeds overspel met haar gepleegd. Indien nu uw rechteroog u doet struikelen, ruk het uit en werp het van u weg’ (Matth. 5:27-29). Die woorden waren precies wat christenen onder de Romeinse overheersing nodig hadden. Een historicus schreef over Romeinse toneelstukken uit die tijd: ‘Ogen zagen en oren hoorden allerlei obsceniteiten, en bij de schunnigste scènes werd het hardst geapplaudisseerd.’ Het was echt liefdevol van Jezus om zijn discipelen te waarschuwen voor dingen die het ze moeilijk zouden maken moreel rein te blijven.

13, 14. Hoe kun je je kinderen tegen onrein amusement beschermen?

¹³ Inzicht helpt je om je kinderen te beschermen tegen geestelijke schade. Kinderen kunnen tegenwoordig al op jonge leeftijd porno en ander immoreel materiaal te zien krijgen. Natuurlijk leren christelijke ouders hun kinderen dat het verkeerd is om naar immorele dingen te kijken. Maar inzicht helpt je te begrijpen hoe een kind toch nieuwsgierig kan worden naar pornografie. Vraag je af: Wat zou voor mijn kind een aanleiding kunnen zijn om naar porno te kijken? Weet hij waarom het zo gevaarlijk is? Ben ik benaderbaar en durft mijn kind dan ook naar me toe te komen voor hulp als hij ooit in de verleiding komt om naar porno te kijken? Zelfs als je kinderen nog vrij jong zijn, zou je tegen ze kunnen zeggen: ‘Als je ooit per ongeluk op een immorele site komt en je merkt dat je er eigenlijk naar wilt kijken, vertel het me dan alsjeblieft. Je hoeft je niet te schamen. Ik wil je graag helpen.’

¹⁴ Je toont ook inzicht door je eigen amusement zorgvuldig te kiezen. ‘Jouw keuze van muziek, films en boeken geeft de toon aan voor je gezin’, zegt Pranas, die eerder is aangehaald. ‘Je kunt van alles tegen je kind zeggen, maar een kind kijkt naar wat je doet en volgt je voorbeeld.’ Als je kinderen zien dat je selectief bent in je keuze van amusement, zullen ze je voorbeeld waarschijnlijk volgen (Rom. 2:21-24).

15, 16. (a) Waarom kun je er zeker van zijn dat God je zal helpen je kinderen de nodige leiding te geven? (b) Wat gaan we in het volgende artikel bespreken?

¹⁵ Wat gebeurde er toen Manoah God om hulp vroeg bij de opvoeding van zijn zoon? ‘De ware God luisterde naar de stem van Manoah’ (Recht. 13:9). Ouders, Jehovah zal ook naar jullie luisteren. Hij zal jullie gebeden verhoren en jullie helpen je kinderen de nodige leiding te geven. Je kunt hierin slagen met liefde, nederigheid en inzicht.

¹⁶ Jehovah helpt ouders ook bij de opvoeding van kinderen in de tienerleeftijd. Hoe kun je hen leren Jehovah te dienen? Het volgende artikel laat zien hoe Jezus’ voorbeeld van liefde, nederigheid en inzicht daarbij helpt.