Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Uchila huahuacunata ali yachachipaichi

Uchila huahuacunata ali yachachipaichi

‘Taita Dios cachamushca canba runagutaca ñucanchipaman cutin cachamupai. Pai shamushpaca, huahuaguta imashna viñachinatami ñucanchiman yachachinga.’ (JUEC. 13:8)

Cántico 41, 6

1. Vijsayumi cani nijpica ¿imatata Manóah runaguca rurarca?

MANÓAH runagupa huarmica na huahuata tari ushashunllu carca. Shinapash, shuj punllaca Taita Diospa angelmi paiman ricurishpa huahuaguta charigringuimi nirca. Chaimandami, paipa huarmi vijsayumi cani nijpica, Manoahca ninanda cushijurca. Shinapash, taita canaca shuj jatun responsabilidad cajtami cuenta japirca. Chai punllacunapi ashtaca israelitacunaca nali cosascunatami ruranajurca. Shinaca Manoahpash, paipa huarmipash paicunapa huahua Jehovata sirvichun, juyachunga ¿imashinashi yachachina carca? Manoahca Jehová Diosta mañashpami nirca, huahuaguta ali viñachingapaj imata ruranata yachachichun canba angelta cutin cachamupai nishpa (Juec. 13:1-8).

2. Huahuacuna Jehová Diosta sirvichunga ¿imatata taitamamacunaca rurana can? (“Bibliataca ¿pimanda primero yachachina cangui?” nishca recuadrota ricupangui.)

2 Huahuacunata charishpaca, Manóah runagu imamanda Jehová Diosta mañashcataca quiquinga intindipanguimi. Quiquinbash quiquinba huahuacuna Jehovata rijsishpa, tucui shunguhuan juyachun ayudana responsabilidadtami charingui (Prov. 1:8). Chaimandami, cada semana Familiahuan Adorana Tutata rurangui. Chaita ruranami huahuacuna Jehovamanda, Bibliamanda ashtahuan yachajuchun ayudanga (Deuteronomio 6:6-9, liingui). Shinapash ¿imata ruranata ashtahuan ayudaita ushan? Jesuspa ejemplota yachajunami taitamamacunataca ayudaita ushan. Jesusca huahuacunata na charishca cashpapash, paipa catijcunataca juyaita, humilde cashcata ricuchishpa, aliguta intindishpami yachachin carca. Cai temapipash, caishuj temapipash Jesuspa ejemplota catishpa huahuacunata imashina ali viñachinatami yachajushun.

JUYAITA RICUCHIPAI

3. ¿Imamandata Jesuspa catijcunaca Jesús paicunata ciertopacha juyashcata yacharca?

3 Jesusca paipa catijcunataca cangunataca juyanimi ninmi carca (Juan 15:9, liingui). Ashtahuanbash, Jesusca paicunata yachachitallaca na yachachinllu carca. Paicunahuan ali amigo cashpa, paicunahuan yalingapami tiempota llujchin carca (Mar. 6:31, 32; Juan 2:2; 21:12, 13). Jesuspa catijcunaca Jesús paicunata ciertopacha juyashcataca alimi yacharca. Quiquingunapa huahuacunapash paicunata ciertopacha juyashcata yachachunga ¿imatata rurana capanguichi?

4. Huahuacunata juyashcata ricuchingapaca ¿imatata taitamamacunaca rurana capanguichi? (Callari dibujota ricupangui.)

4 Quiquinba huahuacunataca juyanimi ninami capangui. Quiquinba importante cashcatapashmi ricuchina cangui (Prov. 4:3; Tito 2:4). Australia llactapi causaj Samuel huauquica ninmi: “Ñuca uchila cajpica, ñuca taitaca cada tutami Mi libro de historias bíblicas librota liin carca. Imaguta tapujpipash contestashpa, ñucata ugllashpa, ñavipi muchashpami ali puñungui nihuan carca. Jipa huatacunamanga, ñuca taitapa familiaca chai costumbreta na charishcatami yachaj chayarcani. Ñuca taita shina viñashca cashpapash, ñucata juyashcata ricuchingapami ninanda esforzarirca. Chaimandami, ñuca taitahuanga ali llevarishpa tranquilo, cushilla sintirin carcani” nishpa. ¿Quiquinba huahuacunapash huauqui Samuel shina sintirichun munanguimanllu? Shina sintirichunga cutin cutinmi huahuacunataca juyanimi nishpa, ugllashpa, ñavipi muchashpa juyaita ricuchina cangui. Shinallata paicunahuan parlangapaj, micungapaj, pugllangapami tiempota llujchina cangui.

5, 6. a) Jesusca paipa catijcunata juyashcata ricuchingapaca ¿imatata rurarca? b) Huahuacunataca ¿imashinata viñachina capanguichi?

5 Jesusca nircami: “Ñuca juyashcacunataca, tucuicunatami jarcashpa, [o disciplinashpa] yachachini” nishpa (Apoc. 3:19). * Paipa catijcuna cutin cutin pi ashtahuan yali importante cashcamanda culirarinajujpipash, Jesusca na shaijurcachu. Shinapash, imapipash pandarijpica na yangata saquircachu. Jesusca paipa catijcuna pandarijpi chai rato tacurinapa randica, juyaihuan aliguman parlangapami tiempota llujchin carca (Mar. 9:33-37).

6 Huahuacunataca juyaimandami huaquinbica tacurina o astina tucun. Huaquinbica huahuacunaca ima ali cashcata, ima nali cashcata nijpica intindinllami. Shinapash, huahuacuna na cazujpica ¿imatata rurana cangui? (Prov. 22:15.) Jesuspa ejemplota catishpami, imapi pandarijpipash juyaihuan aliguman parlangapaj tiempota llujchina cangui. Sudáfrica llactapi causaj Elaine paniguca ninmi: “Ñuca taitamamacunaca tacurishpa o astishpapash imamanda shina rurashcataca aliguman, juyaihuanmi ñucahuanga parlan carca. Shinapash, nunca na yapata tacurinllu carca o maipash cachunga na astinllu carca. Tacurishami o astishami nishpaca, ñuca taitamamaca pactachinbachami carca” nishpa. Shina viñachishcamandami chai paniguca paipa taitamamacuna ciertopacha paita juyashcata yacharca.

HUMILDECUNA CAPAICHI

7, 8. a) Jesús mañashcamandaca ¿imatata paipa catijcunaca yachajurca? b) Humilde canata, Jehovapi confianata huahuacuna yachajuchunga ¿imatata rurana capangui?

7 Jesusca paipa contracuna huañuchingapaj nara japijpillatami Jehovata cashna mañarca: “Ñucata juyaj Taitalla, cambaca tucuita rurai ushanallami capan. Jayajta ufianshna cai llaquita ñuca apanataca jarcahuayari. Shina cashpapash ama ñuca munashcata rurapaichu, ashtahuangarin cambaj munaita pactachipai” nishpa (Mar. 14:36). Jesús shina mañajujta uyashpaca ¿imashinashi paipa catijcunaca sintirishcanga? Jesús jucha illaj cashpapash, Taita Dios paita ayudachun mañashpa humilde cashcata ricuchijpica, paipa catijcunaca shinallata rurangapami munashcanga.

8 Taitamamacuna, Jehovata mañajushpaca huahuacuna uyachunllaca na mañanajunguichichu. Shinapash, quiquingunapa mañaicunamandaca huahuacunaca ninandami yachajui ushan. Quiquinguna Jehová Diosta mañashpa humilde cashcata ricuchijpica, huahuacunapash Jehovapa ayudata mascana cashcatami yachajunga. Brasil llactapi causaj Ana paniguca ninmi: Ñuca taitacuna llaquicunata charishpaca, siempremi Jehovapa ayudata mascan carca. Ñuca abuelocuna ungushca cajpica, chai llaquita aguantangapaj, ali decisiongunata agllangapami Jehovata mañan carian. Ima llaquita charishpapash Jehovapi confiashpami tucuita paipa maquipi saquin carca. Chaita ricushpami ñucapash Jehovapi confianata yachajurcani nishpa. Quiquinba huahuacunahuan Jehovata mañajushpaca paicunata ayudachunllaca na mañanachu cangui. Quiquindapash ayudachunmi mañana cangui. Vecinocunaman na manllashpa villachingapaj o Jatun Tandanajuiman ringapaj trabajopi permisota cuchunmi mañaita ushangui. Quiquin humilde cashcata ricushpa, Jehovapi confiajta ricushpaca huahuacunapash chaitallatami yachajunga.

9. a) Jesusca paipa catijcuna humilde canata yachajuchunga ¿imatata rurarca? b) Taitamamacuna shujcunata ayudajpica ¿imatata huahuacunaca ruranga?

9 Jesusca paipa catijcunataca humildemi cana canguichi nishpapash paimi ejemplota curca (Lucas 22:27, liingui). Chaimandami, Jesusta catijcunaca Jehovata, huauquipanicunata tucui shunguhuan sirvinata yachajurca. Quiquingunapash ejemplohuanmi huahuacunamanga yachachita ushanguichi. Debbie shuti paniguca ishcai huahuacunatami charin. Chai panigupa cusaca Pranas shutimi, congregacionbi ancianomi can. Paniguca ninmi: “Ñuca cusaca congregacionbi huauquipanicunata ayudashpami ashtaca tiempota yalin carca. Shinapash, nunca na solalla sintirircanichu. Familia ucupi imapash minishtirijpi ñuca cusa chaipi canataca alimi yacharcani” nishpa (1 Tim. 3:4, 5). Chai cusahuarmica ishcandillatami ali ejemplota huahuacunamanga cushca. Pranas shuti huauquica ninmi: “Huahuacuna ashata jatunyashpaca congregacionbi, Jatun Tandanajuicunapi ayudanatami gushtan carca. Huauquipanicunahuan amigo cashpaca cushillami sintirin carca” nishpa. Cunanbica chai huauquica paipa huarmindi, huahuacunandimi tiempo completopi sirvinajun. Imashinami cai experienciapi ricunchi, huahuacunaca taitamamacunapa ejemplota catishpami shujcunata tucui shunguhuan ayudanata yachajun.

HUAHUACUNATA INTINDIPAICHI

10. Galileamanda gentecuna shamujpica ¿imatata Jesusca rurarca?

10 Jesusca gentecuna imata rurajtallaca na ricunllu carca. Jucha illaj caimandaca shungupi ima tiajtapashmi ali yachan carca. Chaimandami gentecuna imamanda imatapash rurajta ali intindin carca. Shuj punllaca, Galilea llactapi Jesús cajpica ashtaca gentecunami paipa catijcuna tucungapaj munanchi nishpa shamunajurca (Juan 6:22-24). Shinapash, Jesusca alimi yacharca paicunapa shungupi ima tiashcata. Paicunaca yachajunapa randica micunamandallami chaipi carca (Juan 2:25). Chaita ricushpami Jesusca na culirashpa, na shina canachu canguichi nishpa aliguman yachachirca (Juan 6:25-27, liingui).

¿Quiquinba huahuacunaca villachinata gushtanllu? (Párrafo 11​ta ricupangui.)

11. a) Huahuacuna villachinata gushtajta o na gushtajta yachangapaca ¿imatata rurana capangui? b) Huahuacuna cushilla villachichunga ¿imatata taitamamacunaca rurana can?

11 Taitamamacunaca huahuacunapa shungupi ima tiajtaca na yachai ushanguichichu. Shinapash, paicuna imashina sintirijta intindingapami esforzarina canguichi. Huaquin taitamamacunaca villachingapaj rishpaca, huahuacuna ashata samachun, imagutapash micuchunmi tiarin. Shinaca tapuripai: “Ñuca huahuacunaca ¿imatata ashtahuan gushtan? ¿Villachinata o samanata?” nishpa. Quiquinba huahuacuna aburririshpa, villachinata na gushtajta cuenta japishpaca ¿imatashi rurana cangui? Huahuacuna villachinata gushtachunga shuj shuj cosascunata rurashpami ayudana cangui. Shinallata, huahuacuna metacunata charichun, imagutapash paicuna rurai ushanalla cosascunata rurachunmi mandana cangui.

12. a) ¿Ima consejotata Jesusca paipa catijcunamanga curca? b) ¿Imamandata chai consejoca minishtirishcapacha carca?

12 Jesusca ¿imashinata paipa catijcunataca ashtahuan ayudarca? Jesuspa catijcunaca shuj jarihuan, shuj huarmihuan pinganai ruraicunata rurana jucha cashcataca alimi yacharca. Chaita yachashpami Jesusca paipa catijcunataca, juchapi urmachij ruraicunamandaca anchurinami canguichi nishpa intindichirca. Chaimandami nirca: “Maijambash shujpaj huarmitara ñucapaj cashcanman yashpa ricujushpaca, ñami paipaj shungupi yarishpallata, chai huarmihuan huainayashca. Shina cashcamanda, cambaj ali lado ñavi imatapash ricushpa nalita rurachingapaj munajpica, surcushpa shitangui” nishpa (Mat. 5:27-29). Chai tiempopi Roma llactapi causaj huauquipanicunapaca chai consejoca minishtirishcapachami carca. Shuj historiador nishca shinaca, romanocunapa teatrocunapica mapa, pinganai ruraicunatami nali shimicunahuan parlashpa ricuchin carca. Chai historiadorca ninmi: “Ashtahuan mapa, pinganai ruraicunata ricushpami gentecunaca cushijushpa maquita huactanajun carca” nishpa. Chaimandami, chai consejoca minishtirishcapacha carca. Chai consejomi Jesuspa catijcunataca chai nali ruraicunapi ama urmachun ayudarca.

13, 14. Mapa, pinganai ruraicunapi huahuacuna ama urmachunga ¿imatata taitamamacunaca rurana capanguichi?

13 Taitamamacuna, huahuacunata aliguta intindishpami paicunapash espiritualmente ali cachun ayudana canguichi. Cunanbica, huahuacunaca uchilamandapachami pornografiata, mapa, pinganai ruraicunata ricui callarinajun. Quiquingunaca chai ruraicunaca nalichu can nishpami huahuacunahuan parlashpapash, cashnami tapurina canguichi: “¿Imata ricushpashi ñuca huahuacunaca pornografiata ricungapaj munanman? ¿Pornografía nali cashcataca alichu intindin? Pornografiata ricuna munai shamujpica ¿paita ayudachun ñucahuan parlana confianzata charingacha?” nishpa. Huahuacuna uchilagu cajpipash cashnami ni ushanguichi: “Ima horapash Internetta ricujushpa nali o pinganai ruraicuna ricurijpi, chaicunata ricuna munai shamujpica, na pinganayachishpa ñucaman villanallami cangui, na manllanachu cangui. Canda ayudangapami munani” nishpa.

14 Samajushca tiempopi imata ruragrijushpapash alimi agllana canguichi. Pranas huauquita yarishun. Paica ninmi: “Taitamamacuna ima librota liijta, ima musicata uyajta, ima peliculacunata ricujtami huahuacunaca ricun. Huahuacunaca caita o chaita rurai nishcataca na yarinllu. Taitamamacuna imata rurashcatami paicunapash catin” nishpa. Shinaca, quiquinba huahuacuna ali decisionda agllachun munashpaca, ali ejemplotami ricuchina canguichi (Rom. 2:21-24).

JEHOVÁ DIOSMI AYUDANGA

15, 16. a) Huahuacunata ali viñachichun Jehová ayudanataca ¿imamandata taitamamacunaca seguro cana can? b) ¿Imatata caishuj temapica yachajupashun?

15 Manóah runagu huahuaguta aliguta viñachingapaj ayudachun mañajpica ‘Taita Diosca uyarcami’ (Juec. 13:9). Taitamamacuna, quiquingunapa mañashcatapash Jehová Diosca uyangami. Paimi huahuacunaman juyaita, humilde cashcata, aliguta intindishcata ricuchishpa viñachichun ayudanga.

16 Cai temapica, uchila huahuacunata ali viñachichun Jehová Dios ayudanatami yachajushcanchi. Caishuj temapica, Jesuspa ejemplota catishpa juyaita, humilde cashcata, intindishcata ricuchishpa solteroyajuj huahuacunata Jehovata sirvichun imashina ayudanatami yachajushun.

^ par. 5 Bibliapi disciplina nishpaca, alita rurachun ayudanata, yachachinata, ali ñanman tigrachun ayudanata, astinatami shina nin. Astina minishtirijpipash na yapata astinachu can.