Sambizani Mwana Winu Munamana Kuti Wateŵetiyengi Yehova
“Zomerezgani kuti munthu waku Chiuta . . . wazitisambizi mo tazamuchitiya ndi mwana yo wazamuwaku.”
SUMU: 41, 6
1. Kumbi Manowa wanguchitanji wati wavwa kuti waŵengi ndi mwana?
MANOWA wanguvwa nkhani yakuziziswa ukongwa kwa muwolu waki. Wosi aziŵanga kuti munthukazi wabala cha. Kweni mungelu waku Yehova wanguwoneke muwolu waku Manowa. Iyu wangukamba kuti Manowa ndi muwolu waki aŵengi ndi mwana munthurumi. Vo yiwu aŵanaŵananga kuti vingachitika cha vinguchitika. Manowa watenere kuti wangukondwa ukongwa. Kweni waziŵanga so kuti wenga ndi ntchitu yikulu yakulera mwana. Pa nyengu iyi, ŵanthu anandi achitanga vinthu viheni. Mwaviyo, kumbi iyu ndi muwolu waki atingi achitengi wuli kuti asambizi mwana wawu ndi chilatu chakuti wateŵetiyengi Chiuta? Manowa “wanguŵeyere Yehova” kuti: “Chondi zomerezgani kuti munthu waku Chiuta [mungelu] yo mungumutuma wazi so wazitisambizi mo tazamuchitiya ndi mwana yo wazamuwaku.”
2. Kumbi ndi vinthu wuli vo mungasambiza mwana winu? (Wonani so bokosi lakuti “ Kusambira Bayibolu ndi Ŵana Ŵinu Ndiku Nkhwakuzirwa Ukongwa.”)
2 Asani ndimwi mpapi, mungavwisa chifukwa cho Manowa wangupemphe Chiuta kuti wamuwovyi kulera mwana. Namwi mwe ndi udindu ukulu wakuwovya mwana winu kuziŵa ndi kwanja Yehova. (Nthanthi 1:8) Ndichu chifukwa chaki apapi achikhristu achita Kusopa kwa Pabanja nyengu zosi. Kweni pe vinandi vo mutenere kuchita kuti uneneska umufiki pa mtima mwana winu. (Ŵerengani Marangu 6:6-9.) Kumbi mungachita wuli kuti musambizi mwana winu uneneska? Mu nkhani iyi kweniso yakulondopu, tisambirengi mo apapi angachitiya vo Yesu wachitanga. Chinanga kuti wenga mupapi cha, kweni apapi angasambiraku mo wasambiziyanga akusambira ŵaki. Iyu waŵayanjanga, wenga wakujiyuyuwa kweniso wakuwamu. Tiyeni tikambiskani jalidu lelosi pakulija.
MUYANJENGI MWANA WINU
3. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti wayanjanga akusambira ŵaki?
3 Yesu waŵakambiyanga akusambira ŵaki kuti watiŵayanja. (Ŵerengani Yohane 15:9.) Kulongo kuti waŵayanjanga, Yesu wapharazganga nawu pe cha, kweni wachezanga so nawu kaŵikaŵi. (Marko 6:31, 32; Yoh. 2:2; 21:12, 13) Mwakuti nawu aziŵanga kuti watiŵayanja. Kumbi imwi mungachita wuli nge mo Yesu wachitiyanga?
4. Kumbi mungalongo wuli kuti mutanja ŵana ŵinu? (Wonani chithuzi cho che papeji 3.)
4 Muŵakambiyengi ŵana ŵinu kuti mutiŵayanja ndipu nyengu zosi mulongongi kuti mbakukhumbika kwaku imwi. (Nthanthi 4:3; Tito 2:4) Samuel yo waja ku Australia wangukamba kuti: “Pa nyengu yo ndenga munamana, ada ayanjanga kundiŵerenge Buku Langu la Nkhani za m’Bayibolo mazulu ngengosi. Yiwu amukanga mafumbu ngo ndaŵafumbanga, andivumbatiyanga ndi kundifyofyontha. Kweni pati pajumpha nyengu, ndinguzizwa ndati ndavwa kuti Ada angukuliya m’banja lo layanjanga cha kuvumbatiyana ndi kufyofyonthana. Chinanga venga viyo, yiwu ayesesanga kulongo kuti atindiyanja. Ivi vinguchitiska kuti tiyanjanengi ukongwa. Kweniso ndawonanga kuti ndenga wakuvikilirika.” Wovyani ŵana ŵinu kuti nawu awonengi viyo. Muŵakambiyengi kuti “Nditikuyanjani.” Mulongongi kuti mutanja ŵana ŵinu. Mukambiskanengi nawu, kurya nawu ndi kuseŵe nawu.
5, 6. (a) Kumbi Yesu wachitanga nawu wuli wo waŵayanjanga? (b) Konkhoskani mo chilangu chakwenere chiwovye ŵana kuwona kuti mbakuvikilirika kweniso atanjika.
5 Yesu wangukamba kuti: “Wosi wo nditanja, nditiŵachenya ndi kuŵalanga.” * (Chiv. 3:19) Chinanga kuti akusambira aku Yesu apindananga kaŵikaŵi kuti mura ndiyani, Yesu wachitanga mphwayi cha. Ndipuso asani atondeka kuchita vo waŵakambiya, waŵalekanga waka cha. Waŵachenyanga pa nyengu ndi pa malu ngakwenere. Iyu wachitanga ivi mwachanju kweniso mwakuzika.
6 Mulongongi kuti mutanja ŵana ŵinu mwakuŵalanga. Nyengu zinyaki mutenere waka kuŵakambiya uheni ndi umampha wa chinthu chinyaki. Nyengu zinyaki mwana wangatondeka kuchita vo mwamukambiya. (Nthanthi 22:15) Asani wachita viyo, mutenere kuchita vo Yesu wachitanga. Mutenere kumulanga mwachanju ndipuso mwakuzika pa nyengu ndi malu ngakwenere. Mutenere kumupaska ulongozgi, kumusambiza ndi kumuchenya. Elaine yo waja ku South Africa wangukamba kuti: “Nyengu zosi apapi ŵangu andipasanga chilangu. Vo andikambiyanga kuti achitengi asani ndaleka kuvwiya, achitanga nadi venivo. Kweni yiwu andilanganga cha asani akwiya ndipuso andikonkhoskiyanga chifukwa cho andipasiya chilangu. Ivi vandiwovyanga kuwona kuti nde wakuvikilirika. Ndaziŵanga vo nditenere kuchita ndi vo nditenere cha kuchita.”
MUJIYUYUWENGI
7, 8. (a) Kumbi rombu lo Yesu wangupereka lilongo wuli kuti wenga wakujiyuyuwa? (b) Kumbi marombu nginu ngangawovya wuli ŵana ŵinu kuti agomezgengi Chiuta?
7 Rombu laku Yesu lakumaliya litenere kuti linguŵakwaska ukongwa akusambira ŵaki. Iyu wanguromba kuti: “Abba, Ada, vosi vamachitika ndi imwi, ndituziyenipu kapu iyi. Mwakukhumba kwangu cha, kweni mwakukhumba kwinu.” (Marko 14:36) Yapa akusambira aku Yesu atenere angusambirapu kuti asani Mwana waku Chiuta ndiyu wangujiyuyuwa kupempha chovyu, nawu akhumbikanga kuchita so viyo.
8 Kumbi ŵana ŵinu asambiranji pa marombu nginu? Mbuneneska kuti muromba kwaku Yehova kuti musambizi ŵana ŵinu kuromba cha. Kweni asani muromba kwaku Yehova kuti wakuwovyeni, ŵana ŵinu asambirengi kugomezga Yehova. Ana yo waja ku Brazil wangukamba kuti: “Asani m’banja lidu takumana ndi masuzgu, nge pa ambuya atama, apapi ŵangu apemphanga Yehova kuti waŵawovyi kukunthiyapu kweniso kuti waŵapasi zeru ndi chilatu chakuti asankhi umampha vakuchita. Chinanga vinthu vingasuzga wuli, yiwu agomezganga Yehova. Ivi vingundiwovya kuti nani ndigomezgengi Yehova.” Asani muromba ndi ŵana ŵinu, mungarombiyanga yiwu pe cha. Kweni mupemphengi so Yehova kuti namwi wakuwovyeni. Mungamupempha kuti wakuwovyeni pa nyengu yo mwamukambiskana ndi abwana ŵinu kuti akuzomerezgeni kuluta ku unganu wachigaŵa, kuti muleki kuchita mantha kupharazgiya ŵanthu wo muja nawu pafupi pamwenga kuti wakuwovyeni munthowa zinyaki. Asani muthemba Chiuta, ŵana ŵinu nawu achitengi so viyo.
9. (a) Kumbi Yesu wanguŵawovya wuli akusambira ŵaki kuti ateŵetiyengi anyawu mwakujiyuyuwa? (b) Asani mukhumbisiska kuteŵete Yehova, kumbi ŵana ŵinu asambirengenji?
9 Vo Yesu wakambanga ndi kuchita vinguwovya akusambira ŵaki kuti ateŵetiyengi anyawu mwakujiyuyuwa. (Ŵerengani Luka 22:27.) Iyu wangusambiza akusambira ŵaki kuti ajiperekengi pakuteŵete Yehova ndipuso pakuchita vinthu ndi Akhristu anyawu. Asani namwi mwe akujiyuyuwa ndipu mutijipereka pakuteŵete Yehova, ŵana ŵinu nawu achitengi so viyo. Debbie yo we ndi ŵana ŵaŵi wangukamba kuti: “Ndachitanga sanji cha asani murumu wangu yo ndi mura mumpingu, wacheza ndi abali pamwenga azichi. Ndaziŵanga kuti asani banja lidu likhumba chovyu, watiwovyengi.” (1 Tim. 3:4, 5) Murumu waki Pranas wangukamba kuti: “Ŵana ŵidu ŵati akuwa, akhumbisiskanga kuteŵete pa unganu wadera ndi kuchita mauteŵeti nganyaki. Ivi vinguŵawovya kuti aluti panthazi, asaniyi mabwezi nganandi ndi kujivwa kuti nawu ŵe m’gulu laku Yehova.” Sonu banja losi lichita uteŵeti wanyengu zosi. Asani mutijiyuyuwa ndi kujipereka pakuteŵete Yehova, ŵana ŵinu nawu asambirengi kuteŵete anyawu.
MUWENGEMU
10. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti ngwakuwamu gulu la ŵanthu lati laza kwaku iyu?
10 Yesu wenga wakuwamu. Waziŵanga chifukwa cho munthu wachitiya chinthu chinyaki. Mwakuyeruzgiyapu, ŵanthu anyaki ku Galile akhumbisiskanga kumulondo. (Yoh. 6:22-24) Kweni pakuti Yesu waziŵanga vo ve m’mtima, wanguwamu kuti ŵanthu yaŵa akhumbanga vo wasambizanga cha kweni chakurya. (Yoh. 2:25) Iyu wanguwona suzgu lo ŵenga nalu ndipu wanguŵawovya. Wanguŵakambiya vo akhumbikanga kuchita kuti asinthi.
Kumbi mwana winu watanja kupharazga? (Wonani ndimi 11)
11. (a) Kumbi mpapi wakuwamu wangaziŵa wuli kuti mwana waki watanja upharazgi pamwenga cha? Kambani chakuyeruzgiyapu. (b) Kumbi mungawovya wuli mwana winu kuti wayanjengi uteŵeti?
11 Chinanga kuti mungaziŵa cha vo ve m’mtima wa munthu, kweni namwi mungalongo kuti mwe akuwamu. Mungaziŵa mo mwana winu wawone uteŵeti. Apapi anandi atanja kupinga chakurya mu uteŵeti. Achita viyo kuti pa nyengu yinyaki ŵana ŵawu apumuwi ndi kurya. Asani namwi muchita viyo, mungachita umampha kujifumba kuti, ‘Kumbi mwana wangu watanja uteŵeti pamwenga chakurya?’ Asani mwawona kuti ŵana ŵinu atiwuyanja ukongwa cha uteŵeti, awovyeni kuti awuyanjengi. Mutenere kuŵapasa mwaŵi kuti nawu apharazgengepu.
12. (a) Kumbi Yesu wanguŵatcheŵeskanji akusambira ŵaki? (b) Nchifukwa wuli ulongozgi uwu wenga wa pa nyengu yaki?
12 Yesu wangulongo kuwamu munthowa yinyaki. Waziŵanga vinthu vo vingapangiska munthu kuti wachiti ubudi. Mwakuyeruzgiyapu, akusambira ŵaki aziŵanga kuti kuchita ureŵi nkhuheni. Kweni wanguŵakambiya vo vingachitiska munthu kuti wachiti ureŵi. Iyu wanguti: “Weyosi yo walutirizga kulereska munthukazi mwakumukhumbira, wachita nayu kali chigololu mumtima mwaki. Sonu asani jisu laku lakumaryi litikuguŵiska, ulikolowo ndi kulitaya.” (Mat. 5:27-29) Mazu yanga ngenga nga pa nyengu yaki kwa Akhristu wo ajanga mu Ufumu wa Aroma. Munthu munyaki wangulemba kuti pa madirama ngo Aroma achitanga “ŵanthu awonanga ndi kuvwa vinthu vamsiku. Vinthu vo venga vakusikuwa ukongwa ndivu avimbiyanga manja ukongwa.” Mwaviyo, Yesu wangulongo kuwamu kweniso kuti wayanjanga akusambira ŵaki pakuŵatcheŵeska vinthu ivi.
13, 14. Kumbi mungaŵavikiliya wuli ŵana ŵinu ku vakusangaluska viheni?
13 Kuwamu kungakuwovyani kuti muvikiliyi ŵana ŵinu ku vinthu vo vingananga ubwezi wawu ndi Chiuta. Mazuŵa nganu, ŵana angawonere vinthu vamsiku ŵeche anamana ukongwa. Mbuneneska kuti apapi achikhristu akambiya ŵana ŵawu kuti vinthu ivi viheni. Kweni kuwamu kungakuwovyani so kuziŵa vo vingachitiska kuti mwana winu wakhumbisiski kuwona vinthu vamsiku. Jifumbeni kuti: ‘Kumbi ndi vinthu wuli vo vingachitiska mwana wangu kuti wawonere vinthu vamsiku? Kumbi waziŵa uheni waki? Kumbi wafwatuka nani mwakuti wangandikambiya asani wakhumba kuwonere vinthu ivi?’ Chinanga kuti mwana winu wangaŵa munamana ukongwa, mungamukambiya kuti: “Asani ukhumba kuwonere vinthu vamsiku, undikambiyengi. Kuchita soni cha chifukwa ndikhumba kukuwovya.”
14 Kuwamu kukuwovyengi so kusankha vakusangaluska mwazeru. Pranas yo tamukambapu kali wangukamba kuti, “Sumu, mabuku pamwenga mafilimu vo isi ta apapi titanja ndivu ŵana angayamba so kwanja. Mungakamba vinthu vinandi kweni ŵana ŵinu atole vo muchita.” Asani ŵana ŵinu awona kuti musankha vakusangaluska vamampha, nawu achitengi so viyo.
CHIUTA WAUNENESKA WAVWENGI
15, 16. (a) Nchifukwa wuli mungasimikizga kuti Chiuta wakuwovyeningi kusambiza ŵana ŵinu? (b) Kumbi tazamukambiskananji mu nkhani yakulondopu?
15 Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguchitika Manowa wati wapempha Yehova kuti wamuwovyi kulera mwana waki? “Chiuta wauneneska wanguvwa mazu ngaku Manowa.” (Ŵer. 13:9) Mwa apapi ziŵani kuti Yehova wavwengi asani mutimupempha. Wamukengi marombu nginu ndipu wakuwovyeningi kusambiza ŵana ŵinu. Wakuwovyeningi kuti muje achanju, akujiyuyuwa kweniso akuwamu.
16 Nge mo Yehova wawovye apapi kusambiza ŵana ŵawu anamana, wangaŵawovya so kusambiza ŵana ŵawu achinyamata. Nkhani yakulondopu yikonkhoska mo mungalondore Yesu pa nkhani ya chanju, kujiyuyuwa ndi kuwamu pakusambiza ŵana ŵinu achinyamata kuteŵete Yehova.
^ ndimi 5 Mu Bayibolu, mazu ngakuti chilangu ngang’anamuwa so kulunguchizga, kusambiza, kupereka ulongozgi, kweni kwambula kukalipa.
