Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

TBʼI XNAQʼTZBʼIL TOK TIʼJ T-XKʼOMIL: ¿NIMPE TOKLEN TUʼN QOK TE TBʼANEL XJAL?

¿Atxpe toklen tuʼn qok te tbʼanel xjal toj ambʼil jaʼlo?

¿Atxpe toklen tuʼn qok te tbʼanel xjal toj ambʼil jaʼlo?

In naqʼunantoq Hitoshi toj jun oficina te qʼil tajlal pwaq te jun ja te aqʼuntl toj tnam Japón. Toj jun maj akux in che keʼyin tiʼj tajlal pwaq junx tukʼil tpatrón xi tqʼamaʼn tpatrón te tuʼn tkubʼ tbʼinchan jun uʼj tukʼil nya tajlal pwaq. Noqtzun tuʼnj, xi tchikʼbʼaʼn Hitoshi qa mlaytoq bʼant tuʼn, tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn tnabʼil qa nya bʼaʼn jlu. Tuʼntzunju, tzaj tqʼamaʼn tpatrón qa ok kʼeletz lajoʼn toj aqʼuntl ex iktzun bʼaj.

Tej tikʼ junjuntl xjaw, tzaj bʼaj tkʼuʼj Hitoshi tuʼn tkanet jun taqʼun jatumel mintiʼ tuʼn t-xi tqʼamaʼn jun yol nya ax tok. Jun techel, tej tok toj xjel tiʼj jun aqʼuntl xi tqʼamaʼn qa nya taj tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼn jun uʼj nya toj tumel. Aju xjal in qanin xjel te tqʼama «¡Ax tok jun nya bʼaʼn ximbʼetz lu!». Xi qʼuqbʼaʼn tkʼuʼj kyuʼn qeju toj tja ex kyuʼn qe tamiw tuʼn miʼn ttzaj bʼaj tkʼuʼj, noqtzun tuʼnj, mintiʼxix in qe tkʼuʼj qa aju tuʼn tok te tbʼanel xjal mas bʼaʼn. Ax qʼamante jlu: «kubʼ nxjeline qa bʼaʼn tuʼn t-xi nqʼamaʼne aju in xi wokslaʼne».

Aju ik tiʼj Hitoshi in tzaj tyekʼun, qa bʼisbʼajilxix tuʼnju nya tkyaqil xjal nim toklen te kye tuʼn kyok te tbʼanel xjal. Axpe ikx, at junjun mas bʼaʼn in nel toj kywitz tuʼn miʼn kyok te tbʼanel xjal, mas ik tzeʼn kyoj kʼaẍjel. Toj tnam Sudáfrica, tqʼama jun xuʼj, moqa qya: «Toj aqʼuntl jatumel in chin aqʼunane at nim xjal in che sbʼun. Ex kyajbʼil tuʼn tbʼant quʼn ik tzeʼn kye, kyuw in nel jlu».

Aju nikʼaj yol atzun sbʼubʼilju mas at. Toj jun xnaqʼtzbʼil bʼant tuʼn aj qʼanil Robert Feldman, aju psicólogo te Universidad te Massachusetts, tqʼama qa tiʼj 100 xjal 60 in xi kyqʼamaʼn jun nikʼaj yol aj kyyolin toj 10 minut. «Tej tok qbʼiʼne jlu o kubʼ tene ximel tiʼj tqʼama aj qʼanil Feldman—. Nyatoq ximen quʼne qa aju nikʼaj yol in bʼant kyuʼn xjal junjun qʼij». Maske tkyaqil xjal nya kyaj tuʼn ttzaj qʼamaʼn nikʼaj yol kye, ¿tiquʼntzun ateʼ nim xjal in che nikʼan yol?

¿Tiquʼn ma chʼiy nikʼaj yol, aju elqʼabʼil ex junjuntl tten sbʼubʼil? ¿Tiʼ in tzaj tuʼnju in che nikʼan xjal yol? Aju mas nim toklen, ¿tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant quʼn tuʼn miʼn tel qkanoʼn kymod xjal ikju?