Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

SANEYITSO LƐ MLITSƆƆMƆ | YE ANƆKWA MƐNI HEWƆ?

Nɔ Hewɔ ni Ehe Miihia ni Wɔye Anɔkwa

Nɔ Hewɔ ni Ehe Miihia ni Wɔye Anɔkwa

“Wɔyɛ nɔmimaa akɛ wɔyɛ henilee kpakpa, ni wɔmiisumɔ ni wɔkɛ anɔkwayeli aba wɔjeŋ yɛ nɔ fɛɛ nɔ mli.”​—Hebribii 13:18.

Yɛ Biblia lɛ mli lɛ, Hela wiemɔ ni bei komɛi lɛ atsɔɔ shishi akɛ “anɔkwayeli” lɛ shishitsɔɔmɔ ŋmiŋmi ji nɔ ko ni hi. Abaanyɛ atsɔɔ shishi hu akɛ nɔ ko ni yɔɔ fɛo yɛ jeŋba gbɛfaŋ.

Kristofoi buɔ bɔfo Paulo wiemɔ ni akɛ mumɔ tsirɛ lɛ ni eŋma akɛ: “Wɔmiisumɔ ni wɔkɛ anɔkwayeli aba wɔjeŋ yɛ nɔ fɛɛ nɔ mli” lɛ akɛ eji hiɛdɔɔ sane. Mɛni nakai wiemɔi biɔ ni wɔfee?

EBƐ MLƐO AKƐ ABAAYE ANƆKWA

Mɛi babaoo kwɛɔ amɛhe yɛ ashwishwɛ mli daa leebi dani amɛshiɔ shĩa. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ amɛmiisumɔ ni amɛhe afee fɛo. Shi nɔ ko yɛ ni ehe miihia kwraa fe yitsɔi ni aku lɛ jogbaŋŋ loo atade fɛfɛo. Yɛ anɔkwale mli lɛ, kɛ́ mɛi baabu wɔ loo amɛbuŋ wɔ lɛ, edamɔ sui ni wɔjieɔ lɛ kpo lɛ nɔ.

Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ feɔ lɛ faŋŋ akɛ, ewaaa akɛ wɔbaafee nɔ ko ni esaaa. Mose Klɛŋklɛŋ Wolo yitso 8:21 lɛ kɛɔ akɛ: “Gbɔmɔ tsuiŋ jwɛŋmɔ lɛ efɔŋ ji kɛjɛ egbekɛbiiashi.” No hewɔ lɛ kɛ́ wɔbaaye anɔkwa lɛ, esa akɛ wɔwu wɔshi eshafeemɔ su ni yɔɔ wɔhe lɛ. Bɔfo Paulo tsɔɔ bɔ ni ewuɔ eshiɔ eshafeemɔ su ni yɔɔ ehe lɛ mli akɛ: “Mimligbɛ gbɔmɔ lɛ náa Nyɔŋmɔ mla lɛ he miishɛɛ jogbaŋŋ, shi minaa mla kroko yɛ migbɔmɔtso lɛ mli ní wuɔ shiɔ mijwɛŋmɔ mla lɛ, ni eŋɔɔ mi nom ehãa esha mla ni yɔɔ migbɔmɔtso lɛ mli lɛ.”​—Romabii 7:22, 23.

Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, kɛ́ wɔtsui miitsirɛ wɔ ni wɔfee efɔŋ ko, ni wɔmiinu he waa akɛ wɔkaye anɔkwa lɛ, no etsɔɔɔ doo akɛ wɔfee nɔ ni wɔtsui shweɔ lɛ. Wɔbaanyɛ wɔhala akɛ wɔbaafee efɔŋ lɛ loo wɔfeŋ. Kɛ́ susumɔ gbonyo ko ba wɔyitsoŋ ni wɔkpoo lɛ, wɔbaanyɛ wɔya nɔ wɔye anɔkwa, eyɛ mli akɛ mɛi babaoo yeee anɔkwa.

WƆBAANYƐ WƆYE KUNIM

Ja wɔyɛ jeŋba kpakpa dani wɔbaanyɛ wɔye anɔkwa. Shi dɔlɛ sane ji akɛ, mɛi babaoo heɔ be kɛsusuɔ bɔ ni amɛbaasaa amɛhe amɛhã lɛ he moŋ fe ni amɛbaasusu bɔ ni esa akɛ amɛba amɛjeŋ amɛhã lɛ he. Enɛ hewɔ lɛ, kɛji amɛfee nibii ni tsɔɔ akɛ amɛyeee anɔkwa lɛ, amɛjieɔ amɛnaa. Wolo ko [The (Honest) Truth About Dishonesty] wie he yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ akɛ: ‘Kɛ́ wɔɔkɛɛ lɛ, bei komɛi lɛ wɔmaleɔ fioo koni akana wɔ akɛ mɛi ni yeee anɔkwa.’ Ani shishitoo mla ko yɛ ni abaanyɛ akɛ he afɔ̃ nɔ ni baaye abua wɔ ni wɔna kɛji eja akɛ akaye anɔkwa yɛ shihilɛi komɛi amli? Miishɛɛ sane ji akɛ, eko yɛ.

Mɛi akpekpei abɔ ena akɛ, Biblia lɛ tsuɔ enɛ he nii. Jeŋba he shishitoo mlai ni nɔ bɛ yɛ Biblia lɛ mli. (Lala 19:8) Ekɛ gbɛtsɔɔmɔi ni anyɛɔ akɛ he fɔ̃ɔ nɔ hãa yɛ nibii ni kɔɔ weku shihilɛ, nitsumɔ, jeŋba, kɛ Nyɔŋmɔjamɔ he. Ŋaawoo ni yɔɔ mli lɛ be hooo. Mlai kɛ shishitoo mlai ni yɔɔ mli lɛ he yɛ sɛɛnamɔ kɛhã mɔ fɛɛ mɔ, ekɔɔɔ he eko maŋ nɔ ni ojɛ loo wiemɔ ni owieɔ. Kɛ́ wɔkase Biblia lɛ jogbaŋŋ, ni wɔjwɛŋ nɔ ni wɔkaseɔ lɛ nɔ, ni wɔkɛtsu nii lɛ, ebaahã wɔtsɔse wɔtsui koni eye anɔkwa, ni efee nɔ ni ja be fɛɛ be.

Yɛ Biblia lɛ ni wɔbaakase lɛ sɛɛ lɛ, nɔ kroko hu yɛ ni baaye abua wɔ ni wɔye anɔkwa. Wɔyɛ jeŋ ni mɛi ni yɔɔ mli lɛ ajeŋba ekpɔtɔ mli, ni amɛnyɛɔ wɔnɔ koni wɔfee wɔnii tamɔ amɛ. No hewɔ ni esa akɛ wɔsɔle koni Nyɔŋmɔ aye abua wɔ lɛ. (Filipibii 4:6, 7, 13) Kɛ́ wɔfee nakai lɛ, wɔbaanyɛ wɔná ekãa kɛfee nɔ ni ja, ní wɔye anɔkwa yɛ nii fɛɛ mli.

SƐƐNAMƆI NI JƐƆ ANƆKWAYELI MLI KƐBAA

Akɛni Hitoshi, ni awie ehe yɛ klɛŋklɛŋ sane ni yɔɔ wolo nɛɛ mli lɛ mli lɛ hã ale lɛ akɛ eji nitsulɔ ni yeɔ anɔkwa hewɔ lɛ, ená he sɛɛ waa. Amrɔ nɛɛ eetsu nii eehã nitsumɔtsɛ ko ni sumɔɔ anɔkwa ni eyeɔ lɛ. Hitoshi wie akɛ: “Eŋɔɔ minaa akɛ miná nitsumɔ ni hãaa mihenilee abu mi fɔ́.”

Mɛi krokomɛi hu ena akɛ, sɛɛnamɔ yɛ he akɛ abaaye anɔkwa. Susumɔ nɔkwɛmɔnii komɛi ni tsɔɔ bɔ ni mɛi ená Biblia mli shishitoo mla ni tsɔɔ akɛ, “wɔkɛ anɔkwayeli aba wɔjeŋ yɛ nɔ fɛɛ nɔ mli” lɛ he sɛɛ.

  • Wɔnáa Henilee Kpakpa

    “Be ni miye afii 13 lɛ, mikpa skulyaa koni mikɛ julɔi ayatsu nii. Enɛ hewɔ lɛ, juu nɔ mitsɔɔ mináa shika kpotoo ni baa midɛŋ lɛ. Sɛɛ mli lɛ, mibote gbala mli, ni Yehowa Odasefoi kɛ mi kɛ miwu fɛɛ bɔi Biblia lɛ kasemɔ. Wɔkase akɛ Yehowa * Nyɔŋmɔ nyɛɔ nifeemɔi ni tsɔɔ akɛ ayeee anɔkwa lɛ, no hewɔ lɛ wɔkpɛ wɔyiŋ akɛ wɔbaatsake wɔshihilɛ. Yɛ afi 1990 lɛ, wɔjɔɔ wɔwala nɔ wɔhã Yehowa ni abaptisi wɔ akɛ Yehowa Odasefoi.”​—Abɛi 6:16-19.

    “Be ko ni eho lɛ, mishĩa lɛ mli eyi tɔ kɛ juu nibii sɔŋŋ, shi amrɔ nɛɛ ebɛ lɛ nakai; ni enɛ ehã miná henilee kpakpa. Kɛ́ misusu afii abɔ ni mikɛyeee anɔkwa lɛ he lɛ, midaa Yehowa shi waa yɛ mɔbɔ ni ená mi lɛ hewɔ. Akɛni mile akɛ amrɔ nɛɛ Yehowa sumɔɔ misane hewɔ lɛ, mitsui nyɔɔ mimli ni miwɔɔ fuaa daa gbi.”​—Cheryl, Ireland.

    “Be ni minitsumɔtsɛ lɛ na akɛ miheee nyɔɔŋ nii ní mɔ ko ni wɔtsuɔ nii wɔhãa lɛ miitao ni ehã mi lɛ, ekɛɛ mi akɛ: ‘O-Nyɔŋmɔ lɛ ehã ofee mɔ ko ni anyɛɔ amuɔ afɔ̃ɔ enɔ waa! Ehi akɛ wɔná mɔ ko tamɔ bo yɛ wɔnitsumɔ nɛɛ mli.’ Anɔkwa ni miyeɔ yɛ nɔ fɛɛ nɔ mli lɛ ehã miná henilee kpakpa yɛ Yehowa Nyɔŋmɔ hiɛ. Enɛ hãa miyeɔ mibuaa miweku lɛ kɛ mɛi krokomɛi koni amɛ hu amɛye anɔkwa.”​—Sonny, Hong Kong.

  • Wɔtoiŋ Jɔɔ Wɔ

    “Mitsuɔ nii yɛ majimaji ateŋ shikatoohe ko. Yɛ nitsumɔ nɛɛ mli lɛ, mɛi buɔ shika ni amɛbaaná lɛ fe anɔkwa ni amɛbaaye lɛ. Susumɔ ni mɛi babaoo hiɛ ji, ‘Mɛɛ tɔmɔ yɔɔ he akɛ mɔ ko baamale fioo koni ekɛná nii?’ Shi akɛni miyeɔ anɔkwa hewɔ lɛ, mitoiŋ ejɔ mi. Mitswa mifai shi akɛ, maya nɔ maye anɔkwa daa, ekɔɔɔ he eko nɔ ni baajɛ mli kɛba. Minitsumɔtsɛmɛi lɛ le akɛ mitoŋ amɛ abla, ni asaŋ mimaleŋ kɛfaŋ amɛhe.”​—Tom, United States.

  • Mɛi Buɔ Wɔ

    “Onukpa ni mitsuɔ nii yɛ eshishi lɛ kɛɛ mi koni mimale yɛ nibii komɛi ni wɔkɛtsuɔ nii ni elaaje lɛ he, shi mikpoo akɛ mafee nakai. Sɛɛ mli be ni amɔ mɛi ni ju nii lɛ, minitsumɔtsɛ lɛ da mi shi yɛ anɔkwa ni miye lɛ hewɔ. Ebiɔ ekãa dani abaanyɛ aye anɔkwa yɛ jeŋ ni ayeee anɔkwa yɛ mli nɛɛ mli. Shi kɛ́ wɔye anɔkwa lɛ, ehãa mɛi nyɛɔ amɛmuɔ amɛfɔ̃ɔ wɔnɔ, ni amɛbuɔ wɔ.”​—Kaori, Japan.

Kɛ́ wɔye anɔkwa lɛ, wɔnáa henilee kpakpa, wɔtoiŋ jɔɔ wɔ, ni mɛi buɔ wɔ. Ani okpɛlɛɔ nɔ nakai?

^ kk. 18 Yehowa ji Nyɔŋmɔ gbɛ́i taakɛ ejeɔ kpo yɛ Biblia lɛ mli lɛ.