Ta Biblia, i orihinal nga Griego nga uvovug nga netransleyt nu karuan tu “mapammakatalakkan,” literal nga kebalinanna i gagangay nga mapia onu makasta nga innan nu meyannung ta moral.

Seriosowan na Cristiano ira i kinagi ni apostol Pablo nga naggafu ta Dios: “Karagatammi nga mattolay nga mapammakatalakkan ta ngamin nga ganna-gannug.” Anni i kebalinanna yatun?

Aru i magispeho kada umma nigeda mallawan ta balay. Ngatta? Megafu ta kayàda tu makasta i itsurada. Ngem egga i mas importante anne ta assissinnun onu ta estilo na vu. Wan, mapakasta onu maparake na kata-katoletam i itsuratam.

Kagian na Biblia nga egga tendensia tam nga magangngua tu marake. “I pakkaraga na futu na tolay ay marake mamegafu paga ta kabbinna,” kagian na Genesis 8:21. Yatutta, tapenu mabbalin tu mapammakatalakkan, mawag tu labanattam i tendensia nga makaliwa. Kinagi ni apostol Pablo i mismu nga pakillabanna ta liwa: “I kononaggan na futù ay umanugu ta dob na Dios, ngem matageno ku tu egga i tanakuan nga dob nga mammaguray ta baggì​—tanakuan nga dob nga mangontra ta dob nga anugutan na nono ku anna mamabbalin niakan tu presu na katagarulian nga mammaguray ta baggì.”​—Roma 7:22, 23.

Angngariganna, nu karagatan na futu tam nga magangngua tu marake anna matenta tam nga mabbalin tu ari mapammakatalakkan, awayya tam kontran yatun. Egga pappiliattam. Nu piliattam nga ibita i marake nga appana-panono, awayya tam mabbalin tu mapammakatalakkan maski nu ari tu kunnatun i pallevu tam.

Tapenu mabbalin tu mapammakatalakkan, mawag tam i atannang nga estandarte ta moral. Ngem makaparaddam ta mas aru i mangufu ta orasda ta pannono nu anni i passinnudda anne ta moral nga estandarte. Yari tu, malladdug onu maddarogas ira basta fabor ta situasiodda. Kagian na libru nga The (Honest) Truth About Dishonesty: “Kakuruganna, maddarogas tam adde ta punto nga mapammakatalakkan lagapa i pagimamma tam ta baggi tam.” Ngem mapia ta egga i mapattalakkan nga estandarte nga makoffun nittam nga maddesision nu anni ira i makagi nga ari mapammakatalakkan nga annangngua. Anni yatun?

Nammuan na minillion nga totolay nga egga yatun ta Biblia. Awan tu pakkurangan na Biblia nu meyannung ta moral nga estandarte. (Salmo 19:7) Mangiyawa yatun tu mapattalakkan nga giya meyannung ta familia, trabahu, moralidad, anna espiritualidad. Napurueban ngana tu efektibo yaw. Makoffun i dorob anna prinsipiona ira ta ngamin nga  totolay. Nu bibbigan, nonopan tu mapia, anna iyaplika i tabarang na Biblia, masanay tam i futu tam nga mabbalin tu mapammakatalakkan anna matunung.

Ngem ari laman tu fustu nga pakannammu ta Biblia i kawagan tapenu malabanattam i pabbalin tu ari mapammakatalakkan. Mattoletam ta marakay nga mundo nga mamilit nittam nga akseptan i nagukag ira nga estandartena. Yatun i rason nu ngatta mawag nga ipakimallo tam ta Dios i uffun anna suportana. (Filipos 4:6, 7, 13) Nu kuattam yatun, metaddaggattam i fustu anna mabbalittam tu mapammakatalakkan ta ngamin nga ganna-gannug.

Nakoffun kani Hitoshi, nga nakagi ta ollu nga artikulo, i reputasionna bilang mapammakatalakkan nga empleyado. Egga ngana i trabahuna anna tagibaloran na boss-na i pabbalinna tu mapammakatalakkan. “Mappappabalo ngà ta nakaleg ngà tu trabahu nga mapattalupaddiakku i marenu nga konsensia,” kunni Hitoshi.

Kurug gapa yatun ta tanakuan. Innan i karuan nga nabenefisiowan ta pangiyaplikada ta prinsipio na Biblia nga “mattolay nga mapammakatalakkan ta ngamin nga ganna-gannug.”

• Marenu nga Konsensia

  “Nagimmang ngà magiskuela turi ta 13 i dagukku tapenu mattrabahu kavulu na minakkoko ira. Yatutta naggafu ta pakkoko i 95 nga porsiento na kuartù. Turi ta nakitawa ngà, namegafu kami nga nakigigiammu tu Biblia ta Saksi ira ni Jehova. Nammuammi nga kalussaw ni Jehova * i pakkoko anna paddarogas, yari tu inulimi i pattolemi. Turi ta 1990, naddedika kami kani Jehova anna nabawtisowan bilang Saksina.”​—(Proverbio 6:16-19)

  Ta nappasa, napannu i balè tu nakoko nga ganna-gannug, ngem awan ngana ira yatun, yari tu marenu ngana i konsensià. Nu nonopakku i nappasa ira nga dagun turi ta minakkoko ngà paga, mappappabalo ngà ta dakal nga allo ni Jehova. Makakkasta i makkaturug ta kada gabi megafu ta ammù nga magayaya ngana si Jehova niakan.”​—Cheryl, Ireland.

  “Turi ta nammuan na boss ku nga ariakku nga inalawa i suhol na mabbalin nakuan nga kostumermi, kinagina niakan: ‘Pinabbalinnaka na Diosmu tu mapattalakkan nga tolay! Tadday nga bendision i keggam ta kompania tam.’ Megafu ta mapammakatalakkannà, marenu i konsensià ta arubang ni Jehova nga Dios. Moffunakku paga i familià anna i tanakuan ira nga kuan i kunnatun.”​—Sonny, Hong Kong.

• Memammo nga Nono

  “Executive assistant ngà ta tadday nga internasional nga bangko. Mas importante taw nga trabahu i parriku anne ta pabbalin tu mapammakatalakkan. Kunnaw i pagimamma na magaru, ‘Anni gapa i marake ta aggi-mittan nga paddarogas nu mamarriku mabba anna makoffun paga ta ekonomiya?’ Ngem ta pabbalikku tu mapammakatalakkan, memammo i nonoku. Determinado ngà tu kanayun nga mabbalin tu mapammakatalakkan maski anni paga i resultana yatun. Ammu na boss ku ira nga ariakku malladdug nira onu para nira.”​—Tom, United States.

• Respeto ta Baggi

  “Kinagi na supervisor-ku nga malladdug ngà meyannung ta nawawwan nga suplay ta pattrabahuan, ngem manakì ku. Turi ta nammuan nu sinni ira i nakkoko, nappabalo niakan i boss ku megafu ta mapammakatalakkannà. Mawag tu magutu ka nga mabbalin tu mapammakatalakkan ta mundo nga ari tu kunnatun. Ngem irespeto ittam na tanakuan anna mattalo ira nittam.”​—Kaori, Japan.

Marenu nga konsensia, memammo nga nono, anna respeto ta baggi​—benefisio ira nga mamakurug nga pammakapiammu i pabbalin tu mapammakatalakkan. Umanugu ka kari?