1, 2. (a) Dahme sapwellimen Koht “kisakis kesempwal” kin pidada? (b) Peidek dah kan me kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?

 SIOHWA ketikihong kitail kisakis en limpoak me keieu laud ni eh ketin poaronedohng sampah sapwellime Iehros, Sises! (Sohn 3:16; 1 Sohn 4:9, 10) Wahnpoaron Pohl kahdaneki kisakis wet “kisakis kesempwal” ehu. (2 Kor. 9:15) Dahme kahrehda Pohl doadoahngki lepin lokaia pwukat?

² Pohl ese me meirong en Sises kin kamehlelehiong kitail me sapwellimen Koht inou kaselel koaros pahn pweida. (Wadek 2 Korint 1:20.) Met wehwehki me sapwellimen Koht “kisakis kesempwal” kin pidada soahng teikan likin meirong en Sises. E kin pidada irair mwahu oh limpoak loalopwoat koaros me Siohwa pahn ketin kasalehiong kitail ni ahnsou kohkohdo. E apwal en kawehwehda soangen kisakis kesempwal wet ni ahl ehu me kitail kak uhdahn wehwehki. Ia pahn atail pepehm ong kisakis kesempwal wet? Oh ia duwen kisakis wet eh pahn kamwakid  kitail en kaunopada ong Kataman en pwoulahn Krais me pahn wiawi Niesil en March 23, 2016?

3, 4. (a) Ia omw pepehm ni emen eh kihong uhk kisakis ehu? (b) Ia duwen kisakis tohrohr ehu eh kak wekidala omw mour?

³ Kitail kin perenki ni emen eh kihong kitail kisakis ehu. Ahpw ekei kisakis kin uhdahn kesempwal oh kakete kahrehiong kitail en wekidala atail mour. Karasepe, medewehla ma ke iang pidada tiahk en mwersuwed ehu. Kalokepe iei mehla. Ahpw ni soh kasikpe, emen me ke sehse toukihda ih en uhd ale kalokepe wet. E men tounmeteikihla eh mour ong uhk! Ia pahn omw pepehm ong soangen kisakis wet?

⁴ Soangen kisakis limpoak oh tohrohr wet pahn kahrehiong uhk en medemedewe ma mie mehkot ke anahne wekidala nan omw mour. Ele e pahn kamwakid uhk en kalaudehla omw kadek oh poakohng meteikan oh pil mahkohng koaros me sohte kadek ong uhk. Erein omw mour, ke pahn men kasalehda me ke kalahnganki mwekid en tounmetei wet me wiawihda.

5. Ia duwen sapwellimen Koht kisakis en pweinen pweipwei sapahlo eh laudsang kisakis koaros?

⁵ Sapwellimen Koht kisakis en pweinen pweipwei sapahlo kin uhdahn laudsang kisakis me mi nan karasaraso. (1 Pit. 3:18) Medewehla dahme kahrehda: Kitail koaros sohsohki dihp sang Adam oh kalokepen dihp iei mehla. (Rom 5:12) Ahpw limpoak iei me kamwakid Siohwa en ketin poaronedohng sampah Sises pwehn “pwoukihla aramas koaros.” (Ipru 2:9) Sapwellimen Sises meirongo pahn pil wia laudsang! E pahn kamwomwala mehla kohkohlahte. (Ais. 25:7, 8; 1 Kor. 15:22, 26) Koaros me kin pwoson Sises pahn kousoan ni meleilei oh nsenamwahu kohkohlahte, irail kan me pahn iang Krais wia nanmwarki kei nanleng oh pil irail me wia towe kan en Wehin Koht nin sampah. (Rom 6:23; Kaud. 20:6) Ia pil ekei kapai me iang kisehn sapwellimen Koht kisakis wet?

6. (a) Kapai dah kan sang sapwellimen Siohwa kisakiso me ke kasikasik? (b) Soahng siluh dah kan me sapwellimen Koht kisakiso pahn kamwakid kitail en wia?

⁶ Sampah pahn wiahla paradais ehu, me soumwahu kan pahn mwahula oh me melahr kan pahn iasada. Mepwukat iang wia kisehn sapwellimen Koht kisakiso. (Ais. 33:24; 35:5, 6; Sohn 5:28, 29) Kitail kin poakohng Siohwa oh sapwellime Ohlo pwehki ara ketikihong kitail “kisakis kesempwal” wet. Dahme kisakis wet pahn kamwakid kitail en wia? E pahn kamwakid kitail en (1) alasang mwahu Krais Sises, (2) poakohng riatail Kristian kan, oh (3) mahkohng meteikan sang mohngiongitail.

7, 8. Ia pahn atail pepehm ong sapwellimen Krais limpoak, oh dahme met pahn kamwakid kitail en wia?

⁷ Keieu, kitail anahne mwekidki en doadoahngki atail mour pwehn kawauwih Sises. Wahnpoaron Pohl koasoia: “Pwe limpoak en Krais me kamwakamwakid kiht.” (Wadek 2 Korint 5:14, 15.) Pohl ese me ma kitail mwekidki sapwellimen Sises limpoak laud, limpoak wet pahn kamwakid kitail en poakohng oh kawauwih Sises. Ei, ni atail uhdahn wehwehkihla dahme Siohwa ketin wiadahr ong kitail, sapwellime limpoak pahn kamwakid kitail en mour ni ahl ehu me Sises kin kupwurperenki. Ia duwen atail en wia met?

⁸ Limpoak ong Siohwa pahn kamwakid kitail en alasang sapwellimen Sises mehn  kahlemeng oh idawehn sapwellime ahl akan. (1 Pit. 2:21; 1 Sohn 2:6) Ni atail kin peikiong Koht oh Krais, kitail kin kadehdehda atail limpoak ong ira. Sises mahsanih: “Mehmen me kin rong oh kapwaiada ei kosonned kan, iei ih me kin poakohng ie. Semei pahn loalloale mehmen me kin poakohng ie, oh I pil pahn poakohng, oh kasalehiong pein ngehi.”​—Sohn 14:21; 1 Sohn 5:3.

9. Soangen kasongosong dah kan me kitail ahneki?

⁹ Erein ahnsoun Katamano, nan March de April, e mwahu en doudouloale ia duwen atail kin doadoahngki atail mour. Eri pein idek rehmw: ‘Ni ahl dah kan me I kin alasang Sises? Wasa dah kan me I kak kamwahwihala?’ E kesempwal en pein idek rehtail peidek pwukat pwehki sampah wet men kitail en mour pahrekiong arail mour. (Rom 12:2) Ma kitail sohte kanahieng, kitail kakete lohdi pahn kasongosong en tepida alasang sounpadahk kan, irail me ndand kan nan kasdo de nan palien mwadong en sampah wet. (Kol. 2:8; 1 Sohn 2:15-17) Ia duwen atail kak pelian kasongosong pwukat?

10. Peidek dah kan kitail kak idek rehtail erein ahnsoun Katamano, oh dahme pasapeng ko pahn kamwakid kitail en wia? (Menlau kilang tepin kilel.)

¹⁰ Ahnsoun Katamano pil wia ahnsou mwahu en tehk mwomwen atail likou, kasdo, koul oh pil dahme kitail kin kilang nan neitail computer, cell phone de tablet kan. Pein idek rehmw: ‘Ma Sises ket limwahi oh mahsanihada dahme I likawih, I pahn namenengkihda?’ (Wadek 1 Timoty 2:9, 10.) ‘Ia duwe, ei likou kan kasalehda me I kin idawehn Krais? Sises pahn kupwurperenki uhdiahl soangen kasdo kan me I kin kilang? E pahn ketin karonge soangen koul kan me I kin rong? Ma Sises ketin doadoahngki nei cell phone de tablet, I pahn namenengkihda dahme e mahsanihada loale? E pahn apwal ong ie en kawehwehiong Sises dahme kahrehda I perenki soangen video game me I kin mwadongki?’ Atail limpoak ong Siohwa anahne kamwakid kitail en kesehsang kitail soahng koaros me sohte konehng Kristian men en ahneki de naineki, sohte lipilipil ia uwen pweilaud. (Wiewia 19:19, 20) Ni ahnsou me kitail inoukihong Siohwa atail mour, kitail inoukihda me kitail en doadoahngki atail mour pwehn kawauwih Krais. Eri kitail en dehr kolokol mehkot me kak kahrehda en apwal ong kitail en alasang Sises.​—Mad. 5:29, 30; Pil. 4:8.

11. (a) Ia duwen atail limpoak ong Siohwa oh Sises eh kamwakid kitail nan doadoahk en kalohk? (b) Ia duwen atail limpoak eh kak kamwakid kitail en sewese meteikan nan mwomwohdiso?

¹¹ Atail limpoak ong Sises kin kamwakid kitail en ngoangki kalohk oh padahk. (Mad. 28:19, 20; Luk 4:43) Erein ahnsoun Katamano, ke kak koasoanehdi omw koasoandi kan en ehuehu rahn pwe ken kak wia sawaspen pioneer oh wiahda awa 30 de 50 nan kalohk? Emen brother me sounpar 84, me eh pwoudo melahr, medewe me e sohte kak pioneer pwehki e likeilapalahr oh pil kin soumwahu. Ahpw pioneer ko nan eh wasao men sewese ih. Re toukihda mehn peidaid oh pilada wasahn kalohk mwahu kan me e kak kalohk ie. Imwilahn met, brothero lel eh mehn akadei en wiahda awa 30. Ke kak sewese emen nan omw mwomwohdiso en iang wia sawaspen pioneer nan March de April? Mehlel, kaidehn koaros kak pioneer, ahpw kitail kak doadoahngki atail ahnsou oh kehl pwehn kalaudehla atail doadoahk ong Siohwa. Duwehte Pohl, ma kitail wia met, kitail pahn kasalehda me kitail kin mwekidki sapwellimen Sises limpoak. Pil dahme sapwellimen Koht limpoak pahn kamwakid kitail en wia?

12. Dahme sapwellimen Koht limpoak kin kamwakid kitail en wia?

¹² Keriau, sapwellimen Koht limpoak anahne kamwakid kitail en poakohng riatail Kristian kan. Wahnpoaron Sohn wehwehki met. E ntingihedi: “Kompoakepahi ko, ma iei duwen sapwellimen Koht limpoak ong kitail met, a kitail en pil poakpene.” (1 Sohn 4:7-11) Eri ma kitail kin mwekidki sapwellimen Koht limpoak, kitail anahne poakohng riatail kan. (1 Sohn 3:16) Ia duwen atail kak kasalehda limpoak ong irail?

13. Mehn kahlemeng dahieu me Sises ketin wiahda me pid poakohng meteikan?

¹³ Sapwellimen Sises mehn kahlemeng kin kasalehiong kitail ia duwen atail kak poakohng meteikan. Ni eh ketiket sampah, e ketin sewese aramas akan, ahpw mehlel me aktikitik kan. E ketin kamwahwihala me soumwahu, nehtuk, maskun, salengepon oh me sohte kak lokaia kan. (Mad. 11:4, 5) Weksang kaunen pelien lamalam ako, Sises kin kupwurperenki padapadahki aramas akan me men sukuhlki duwen Koht. (Sohn 7:49) E ketin poakohng me aktikitik ako oh ketin doadoahk laud pwehn sewese irail.​—Mad. 20:28.

14. Dahme ke kak wia pwehn kasalehda omw limpoak ong riomw kan?

¹⁴ Ahnsoun Katamano pil wia ahnsou mwahu en medemedewe ia duwen omw kak sewese riatail kan nan mwomwohdiso, ahpw mehlel me mah kan. Ke kak mwemweitla rehrail? Ke kak wahla kanarail mwenge, sewesehkin irail arail doadoahk kan nan imwarail, sewesehki mehn peidaid ong mihting kan, de luke irail en iang uhk kalohk? (Wadek Luk 14:12-14.) Mweidohng sapwellimen Koht limpoak en kamwakid uhk en kasalehda limpoak ong riomw kan!

15. Dahme kitail anahne pohnese?

¹⁵ Kesiluh, sapwellimen Siohwa limpoak kin kamwakid kitail en mahkohng riatail Kristian kan. Kitail koaros sohsohki dihp sang Adam eri sohte me kak nda: “I sohte anahne pweinen pweipwei sapahl me Sises ketin wiadahro.” Sapwellimen Koht ladu me keieu lelepek pil anahne kisakis en pweipwei sapahl wet. Koht ketin mahkohng pweipwand laud me emenemen kitail ahneki! Dahme kahrehda e kesempwal en pohnese  met? Kitail kak diar pasapengpen met nan ehu sapwellimen Sises karasaras ko.

16, 17. (a) Dahme kitail anahne sukuhlki sang sapwellimen Sises karasaraso duwen nanmwarkio oh ladu ko? (b) Mwurin omw doudouloale sapwellimen Sises karasaraso, dahme ke koasoanehdi teng en wia?

¹⁶ Sises ketikihda karasaras en nanmwarki men me mahkikihong nah laduwo lapalahn pweipwand ehu me uwe toala million kei. Ahpw mwuhr, laduwo sohte mahkohng emen ienge ladu me pweipwandkihong ih toalahte depe. Mahk me nanmwarkio kasalehiong laduwo anahne kamwakid ih en mahkohng kiseh ladu teio. Nanmwarkio inenen lingeringerda ni eh rongada me nah laduwo sohte mahkikihong ienge ladu teio pweipwand tikitik me e pweipwandkihong ih. E nda: “Papah suwed men kowe! I mahkikihong uhk omw pweipwand ong ie koaros pwehki omw peki mahk rehi; a dahme ke sohte mahkikihong iengomw papaho, duwehte ei mahkohng uhk?” (Mad. 18:23-35) Duwehte nanmwarkio, Siohwa ketin mahkikihong kitail lapalahn pweipwand ehu. Dahme sapwellimen Siohwa limpoak oh mahk pahn kamwakid kitail en wia?

¹⁷ Ni atail kaunopada ong Katamano, ele kitail en pein idek rehtail: ‘Mie riei Kristian me kansensuwedihehla? I apwalki mahkohng ih?’ Ma ei, met iei ahnsou mwahu en alasang Siohwa, me kin ketin “kupwur mahk.” (Neh. 9:17; Mel. 86:5) Ma kitail kin kalahnganki sapwellimen Siohwa mahk lapalap, kitail pahn kasalehda mahk ong meteikan sang nan mohngiongitail. Ma kitail sohte poakohng oh mahkohng riatail kan, kitail sohte kak kasik me Siohwa pahn ketin poakohng oh mahkohng kitail. (Mad. 6:14, 15) Ma kitail mahkohng meteikan, met sohte pahn wekidala ire mehlelo me meteikan kansensuwedihkitailla, ahpw e pahn sewese kitail en nsenamwahu ahnsou kohkohdo.

18. Ia duwen sapwellimen Koht limpoak eh sewese emen sister en kanengamahiong soh unsek en emen sister?

¹⁸ E kakete apwal en kanengamahiong soh unsek en riatail Kristian kan. (Wadek Episos 4:32; Kolose 3:13, 14.) Emen sister me wia met iei Lily. Lily sewese liohdi men me adaneki Carol. ^[1] (Menlau kilang ire kan mwuri.) Karasepe, e kin wahla Carol wasa koaros me Carol anahne kohla ie. E pil wahla ih netinet oh wia soahng tohto ong ih. Mendahki soahng koaros me Lily wiahda, Carol kin ahnsou koaros kaulim, oh ekei pak e kin apwal en sewese ih. Ahpw Lily kin kilangwohngete irair mwahu kan en Carol oh sewese ih erein sounpar kei lao Carol soumwahuda laud oh mehla. Mendahki e apwal ong Lily en sewese Carol, e nda: “I kasikasik en tuhwong Carol ni eh pahn iasada. I men ese mwomwen ih ni ahnsou me e pahn unsekla.” E sansal me sapwellimen Koht limpoak kak kamwakid kitail en kanengamahiong soh unsek en riatail kan oh kasikasik ahnsowo me soh unsek en aramas pahn sohla mie kohkohlahte.

19. Ia duwen sapwellimen Koht “kisakis kesempwal” eh pahn kamwakid uhk?

¹⁹ Siohwa uhdahn ketikihong kitail “kisakis kesempwal” ehu. Kitail en ahnsou koaros kalahnganki! Ahnsoun Katamano iei ahnsou mwahu en doudouloale mehkoaros me Siohwa oh Sises ketin wiahda ong kitail. Atail limpoak en kamwakid kitail en alasang mwahu Sises, kasalehda limpoak ong riatail kan, oh mahkohng irail sang mohngiongitail.