Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MALONGESO A CHIFUKILO | MUZE MUTUFWISA MUTU YOZE TWAKUZANGA

Kutakamisa Waze Ananenganyana

Kutakamisa Waze Ananenganyana

Hiunevu ngwe kuushi ni yize muwamba hanga utakamise sepa lie unanenganyana mumu kafwisa mutu yoze te azanga? Ha mashimbu amwe mutuhasa kwivwa ngwe tunahono yize mutwamba hanji mutulinga, mba hi ku songo ni che mutulinga chakuhi. Alioze kuli yuma yipema yize mutuhasa kulinga.

Ha mashimbu amwe, yize mutu akufupiwa chili wika kuya ni kumumeneka ni kwamba amwe maliji, ngwe wano, “Mukwetu yinyengo yinji ngunevu.” Ku mavungu anji, kukakaminya ni kukwata mutu yoze wafwisa chili chikuma chilemu chize chakusolola ngwo yena unamutakamisa. Nyi kanazange kuhanjika ndambu, mupanjike ni keke yeswe. Chuma chipema chize muhasa kulinga chili kukwasa ku yimwe milimo yize ayo kechi kuhasa kulinga ha shimbu liacho ngwe kuteleka, kufunga ana, hanji kukwasa ululikiso wa kufunda mufu nyi muchilita. Yitanga yino muyihasa kukwasa kuhiana kuhanjika maliji anji.

Ha kupalika cha mashimbu, muhasa kuya hanga uhanjike hakutwala kuli mutoki, hanji kuhanjika ha yimwe yitanga yipema chipwe yuma yipema yize apwile ni kulinga. Sango jacho mujihasa kuneha chiseke kuli mutu yoze wafwisa. Chakutalilaho, Pam, yoze wafwishile mukwo-lunga, Ian, hakupalika cha miaka 6, yamba ngwenyi: “Atu ha mashimbu amwe kakungulweza yuma yipema yize Ian apwile ni kulinga, yize yami te chanyingikine, yino yakunguvwisa kuwaha ku mbunge.”

Sango jinji jinasolola ngwo atu anji waze akufwisa kakwaaha ukwaso unji kuuputukilo, alioze hakupalika cha mashimbu kakwaavulama, masepa jo kakuputuka kulinga milimo yo. Kashika, mashimbu eswe twatamba kusa tachi hanga tununge ni kukwasa sepa yoze wafwisa. * Atu anji waze ananenganyana kakusakwilila chinji ha ukwaso uze akwaha hanga atepulule yinyengo yo.

Tutalenu chilweza cha Kaori, umwe mukweze wapwo wa ku Japão yoze wafwishile naye hakupalika cha tukweji 15 yafwisa nawa yayo. Alioze, katambwile ukwaso kuli mandumbu a zango. Ndumbu Ritsuko kali ni miaka yinji kuhiana Kaori, chipwe chocho yapwa sepa lia Kaori. Kaori yamba ngwenyi, “Kwamba pundu, chakapwile ni chiseke ha ukwaso wacho. Chakazangile ni umwe asalakane chihela cha mama, nawa chakanyongene ngwami, te mukusoloka umwe mutu yoze machilinga. Alioze, hakumona zango lize Mama Ritsuko asolwele hali yami, yingulikata nenyi. Ha poso jeswe, te twakuya ni kwambujola hamuwika ni kuya ku kukunguluka hamuwika. Te kakungusanyika tulie hamuwika, kungunehana kulia ni kungusonekena mikanda mashimbu eswe. Ha chino yinguputuka kuzanga chinji yitanga yipema ya Mama Ritsuko.”

Hikwapalika miaka 12 chize haze naye ya Kaori afwile, alioze musono iye ni mukwo-lunga kali mapionelu ha shimbu lieswe. Kaori yamba ngwenyi, “Mama Ritsuko, kananungu ni kusolola zango hali yami. Muze nakufuna ku zuwo, nakumumeneka ni kuwahilila chinji ni usepa uze tukwete.”

Chilweza chikwo cha mutu yoze wayukile ha utakamiso uze amuhele, kali Poli, umwe Chela cha Yehova wa ku Chipre. Poli mukwo-lunga Sozos te chimbovu nawa kahichikile chilweza chipema cha kafunga mukwa-Kristu, yoze te wakusanyika ana-ashiwa ni tuliwa ku zuwo lio hanga alie hamuwika. (Tiangu 1:27) Susumuku Sozos yafwa muze te ali ni miaka 53, ni umwe musongo upi wa wongo. Poli yamba ngwenyi, “Nafwishile lunga liami washishika yoze natwamine nenyi ha miaka 33 ya umbachiso.”

Wana majila alita akukwashilamo atu waze afwisa

Muze te hafunda mukwo lunga, Poli yaya ni kutwama mu Canadá hamwe ni mwanenyi Daniele wa miaka 15. Kuze-kwene yaputuka kulikata ni mandumbu jenyi, Yela ja Yehova. Poli yamba ngwenyi, “Masepa a chikungulwila chaha te kanyingikine yuma yikalu yize twapalikile ku mashimbu akunyima. Alioze yino kuyakaakwikile kukundama kuli yetu ni kutumeneka ni kututakamisa ni maliji a zango ni kutwaha ukwaso ungunu. Ukwaso wacho wejile ha mashimbu alita mumu mwanami te kakunyonga chinji tato! Mandumbu waze akusongwela chikungulwila kasolwele zango lingunu hali Daniele. Umwe te kakusanyika Daniele nyi malinga chimwe chiwanyino ni masepa hanji kuya ni kwasa ndundu.” Eswe aali, mwana ni naye kali kanawa musono.

Chochene, kuli majila anji waze mutuhasa kuhanyinamo utakamiso ni ukwaso kuli yoze wafwisa usoko. Mbimbiliya nawa yakututakamisa hakutwaha kutalatala cha kulutwe lia matangwa.

^ kax. 6 Atu amwe kakusoneka tangwa lize mutu afwile ha umwe mukanda hanga chipwe chiwulwiso ha kuhana utakamiso nyi muufupiwa muze maheta ha tangwa liacho.