Xana u tshame u titwa u nga pfuni nchumu loko munhu loyi u n’wi toloveleke a ri ni gome ro feriwa hi loyi a a n’wi rhandza? Minkarhi yin’wana hi nga ha kanakana ku vula kumbe ku endla swo karhi kutani hi nga vuli nchumu. Kambe ku ni swin’wana leswi pfunaka leswi hi nga swi endlaka.

Hakanyingi, i swa nkoka leswaku u va kona ni ku vula u ku: “Ndzi twa ku vava hi leswi ku humeleleke.” Eka mindhavuko yo tala, ku angarha munhu kumbe ku n’wi khoma katla i ndlela leyi pfunaka yo kombisa leswaku wa khathala hi yena. Loko munhu loyi a feriweke a lava ku vulavula, n’wi yingise hi ndlela leyi kombisaka ntwelavusiwana. Xa nkoka swinene, endlela ndyangu lowu feriweke mintirho leyi kumbexana wu tsandzekaka ku yi endla, yo fana ni ku sweka, ku khathalela vana hambi ku ri ku pfuneta hi malunghiselelo ya nkosi loko va swi tsakela. Sweswo swi nga pfuna swinene ku tlula ku vula marito yo chavelela.

Hi ku famba ka nkarhi u nga ha susumeteleka ku vulavula hi mufi, kumbexana u vulavula hi timfanelo takwe letinene kumbe mintokoto leyi tsakisaka. Ku vulavurisana ko tano ku nga ha endla leswaku loyi a feriweke a n’wayitela. Hi xikombiso, Pam, loyi a feriweke hi nuna wakwe Ian, malembe ya tsevu lama hundzeke u ri: “Minkarhi yin’wana vanhu va ndzi byela swilo  leswinene leswi Ian a swi endleke, leswi a ndzi nga swi tivi naswona swi ndzi endla ndzi tsaka.”

Xiviko xa valavisisi xi vula leswaku vanhu vo tala lava feriweke va pfuniwa ngopfu loko va ha ku feriwa kambe endzhakunyana vanghana va vona va nga ha va rivala, va nga ha va pfuni ivi va khomeka hi mintirho ya vona. Hikwalaho, nkarhi ni nkarhi burisana ni munghana wa wena loyi a feriweke. * Vanhu vo tala lava nga ni gome va swi tsakela sweswo leswaku va nga tshameli ku va ni gome.

Xiya xikombiso xa Kaori nhwanyana wa Mujapani, loyi a ri ni gome ro feriwa hi mana wakwe ivi endzhaku ka tin’hweti ta 15 a feriwa hi sesi wakwe. Lexi tsakisaka, u ye emahlweni a kuma nseketelo eka vanghana vakwe vo tshembeka. Un’wana wa vona loyi a vuriwaka Ritsuko loyi a nga nkulu ngopfu eka Kaori, u kombele ku va munghana wakwe lonkulu. Kaori u ri: “Ku vula ntiyiso a swi ndzi tsakisanga sweswo. A ndzi nga swi lavi leswaku munhu un’wana a tiendla mana wa mina hikuva a ndzi ehleketa leswaku a nga kona loyi a nga swi kotaka. Hambiswititano, ndlela leyi Manana Ritsuko a ndzi khomeke ha yona yi endle leswaku ndzi tolovelana na yena swinene. Vhiki ni vhiki, a hi famba swin’we eka ntirho wo chumayela hi tlhela hi ya eminhlanganweni ya Vukreste. Minkarhi yo tala a ndzi rhamba leswaku ndzi ya nwa tiya na yena, a a ndzi tisela swakudya a tlhela a ndzi tsalela mapapila ni makhadi. Langutelo lerinene ra Manana Ritsuko ri ndzi khumbe swinene.”

Se ku hundze malembe ya 12 mana wa Kaori a file naswona namuntlha yena ni nuna wakwe i vachumayeri va nkarhi hinkwawo. Kaori u ri: “Manana Ritsuko u ya emahlweni a kombisa leswaku wa khathala hi mina. Loko ndzi ri ekaya ndza n’wi endzela nkarhi ni nkarhi naswona ndza tiphina hi xinakulobye lexi khutazaka na yena.”

Xikombiso xin’wana i xa Poli, loyi a nga Mbhoni ya Yehovha eCyprus, loyi a pfunekeke hi ku seketeriwa nkarhi ni nkarhi. Poli a ri ni nuna loyi a ri ni musa loyi a a vuriwa Sozos, loyi tanihi murisi la nga Mukreste a a veka xikombiso lexinene hi ku rhamba vana lava nga riki na vatswari ni tinoni ekaya ra vona leswaku va tiphina hi swakudya ni xinakulobye. (Yakobo 1:27) Lexi twisaka ku vava, loko a ri ni malembe ya 53, Sozos u dlayiwe hi tshumba ra le byongweni. Poli u ri: “Ndzi feriwe hi nuna wa mina loyi hi tshameke swin’we malembe ya 33.”

Endzhaku ka nkosi, Poli na Daniel n’wana wakwe wa jaha, loyi a nga ni malembe ya 15 va rhurhele eCanada. Kwalaho va sungule ku hlanganyela ni vandlha ra Timbhoni ta Yehovha. Poli u ri: “Vanghana va le vandlheni lerintshwa a va nga tivi nchumu hi vutomi bya hina bya khale ni swiyimo swo tika leswi hi langutaneke na swona. Kambe sweswo a swi va sivelanga leswaku va hi tshinelela ni ku hi chavelela hi marito ya vona ya musa ni ku hi pfuna. Hakunene mpfuno wa vona a wu ri wa nkoka swinene hi nkarhi wolowo tanihi leswi n’wananga a a lava tatana wakwe! Lava rhangelaka evandlheni va kombise leswaku va khathala swinene hi Daniel. Un’wana eka vona a a rhamba Daniel loko a ri karhi a tiphina hi xinakulobye ni vanghana vakwe kumbe loko a ya tlanga bolo na vona.” Sweswi, Poli ni n’wana wakwe se swi va fambela kahle.

Entiyisweni, ku ni tindlela to tala leti hi nga pfunaka van’wana ha tona swin’we ni ku chavelela lava nga ni gome. Bibele yi tlhela yi hi chavelela hi ku hi nyika ntshembo lowu tsakisaka hi vumundzuku.