Zozef, enn sarpantie dan Nazaret, ti papa adoptif Zezi. Me kisannla ti papa Zozef? Lalis bann anset Zezi dan Levanzil Matie mansionn enn sertin Zakob. Parkont Levanzil Lik dir ki Zozef ti “garson Eli.” Kifer ena sa diferans-la?​—Lik 3:24; Matie 1:16

Liv Matie dir: “Zakob ti papa Zozef.” Matie servi enn mo Grek ki montre dan enn fason bien kler ki Zakob ti vre papa Zozef. Alor Matie montre ki Zozef li enn desandan Lerwa David. Ek se koumsa ki Zezi, garson adoptif Zozef, ena sa drwa legal pou vinn lerwa la.

Me liv Lik dir: “Zozef . . . ti garson Eli.” Mo “garson” dan sa verse-la vedir “zann.” Lik 3:27 servi mem mo kan li dir ki Shealtiel ti “garson Neri.” An-realite Shealtiel so vre papa ti Yekonia. (1 Kronik 3:17; Matie 1:12) Me sirman Shealtiel ti marye avek enn tifi Neri, ki so nom pa mansione dan Labib, ek koumsa mem li’nn vinn Neri so zann. Li parey pou Zozef. Mem si li ti marye avek Mari, tifi Eli, Labib apel li “garson” Eli. Lik montre ki Zezi “antan ki enn imin” ti enn desandan Mari, so vre mama. (Romin 1:3) Alor, Labib montre ki ena de diferan lalis bann anset Zezi ek zot itil.

Lontan dan Izrael ek lezot nasion alantour, ti servi boukou lalenn mouton, pwal kabri ek pwal samo pou fer bann latwal. Bann latwal ki ti plis servi ti fer ar lalenn, ek Labib souvan koz lor mouton, tir lalenn mouton, ek linz an lalenn. (1 Samiel 25:2; 2 Lerwa 3:4; Zob 31:20) Dan l’Égypte ek dan Izrael, ti fer plantasion pie lin ek ti servi sa pou fer bann latwal an lin. (Zenez 41:42; Zozie 2:6) Bann Izraelit pa ti plant koton, me bann Lekritir montre ki ti servi sa fib-la dan Pers. (Ester 1:6) Laswa ti enn lix ek ti kout bien ser. Kitfwa se zis bann marsan ki sorti dan les l’Asie ki ti inport sa.​—Revelasion 18:11, 12.

Liv Zezi ek So Lepok (an Angle) dir: “Ti ena enn varyete kouler lalenn ki ti existe, depi blan ziska maron fonse ek lezot kouler ankor.” Anplis, souvan ti tenn lalenn. Ti fabrik enn tintir kouler violet apartir sertin kokiyaz ek sa tintir-la ti kout bien ser. Ti osi fabrik bann tintir kouler rouz, zonn, ble ek nwar abaz plizir varyete plant, rasinn, fey, ek insek.