Skip to content

Skip to table of contents

Waswe, Iu Savve Finis?

Waswe, Iu Savve Finis?

Hu nao dadi bilong Joseph?

Joseph, datfala carpenter from Nazareth, hem adoptim Jesus. Bat hu nao dadi bilong Joseph? Taem Matthew storyim laen bilong Jesus hem sei Jacob hem dadi bilong Joseph bat taem Luke storyim datwan hem sei Joseph hem “son bilong Heli.” Why nao hem luk olsem tufala talem difren samting?—Luke 3:23; Matthew 1:16.

Matthew sei “Jacob hem dadi bilong Joseph.” Long Greek languis, datfala toktok “dadi bilong” hem minim Jacob hem really dadi bilong Joseph. Matthew story abaotem laen bilong Joseph start kam from King David. From Joseph kam from datfala laen and hem adoptim Jesus, Jesus garem raet for kamap king.

Bat why nao Luke sei Joseph hem “son bilong” Heli? Bikos “son bilong” savve minim tu “son-in-law bilong.” Luke kolem nara man tu son nomata hem son-in-law. Long Luke 3:27 hem sei Shealtiel hem “son bilong Neri,” bat really dadi bilong Shealtiel hem Jeconiah. (1 Chronicles 3:17; Matthew 1:12) Luk olsem Shealtiel maritim wanfala dota bilong Neri, so Shealtiel hem son-in-law bilong datfala man. Luke fit for sei Joseph hem “son” bilong Heli bikos hem maritim Mary, dota bilong Heli. Luke story abaotem laen bilong Mary, wea hem mami bilong Jesus. (Rome 1:3) So Matthew story abaotem laen bilong dadi bilong Jesus and Luke storyim laen bilong mami bilong Jesus.

Wanem nao olketa iusim for wakem long material and dye long taem bilong Bible?

Olketa faendem disfala pis wool kaleko long cave klosap long Dead Sea. Luk olsem hem bilong bifor 135 C.E.

Long Middle East bifor, olketa savve iusim wool bilong sheepsheep, and hair bilong goat and camel, for wakem long material. Main samting olketa iusim for wakem material hem wool, and staka taem Bible story abaotem olketa sheepsheep, wei for katem wool bilong sheepsheep, and kaleko wea olketa wakem long wool. (1 Samuel 25:2; 2 Kings 3:4; Job 31:20) Long Egypt and Israel, olketa growim wankaen grass (flax) for wakem linen. (Genesis 41:42; Joshua 2:6) Maet long Israel bifor, olketa no growim olketa cotton plant, bat Bible storyim pipol long Persia garem cotton material. (Esther 1:6) Silk hem expensive material, and luk olsem olketa bisnisman bilong Far East bae tekem kam olketa material olsem.—Revelation 18:11, 12.

Datfala buk Jesus and His World sei kala bilong wool hem savve white or brown. Olketa savve dyem wool tu. Olketa wakem purple dye wea expensive from olketa sea snail, and olketa savve iusim olketa plant, rut, leaf, and olketa insect for wakem long red, yellow, blue, and blak dye.