Ko Iosepha e kamuta no Nazareta, koia te metua angai o Iesu. Inara koai to Iosepha metua tane? Kua taiku te evangeria a Mataio ia Iakoba i roto i te papaanga o Iesu, inara te akakite ra a Luka e ko Iosepha, e tamaiti “na Eli.” Eaa ra i akaraanga tuke ei?​—Luka 3:23; Mataio 1:16.

Te na ko ra te akapapaanga a Mataio: “Anau akera ta Iakoba ko Iosepha,” te akaari maira te reo Ereni e ko Iakoba tikai te metua anau o Iosepha. No reira te akapapa ra a Mataio i to Iosepha papaanga tupuna, koia oki te uanga ariki o Davida, ka na roto mai te tikaanga tikai ki te terono tei tukuia ki te tamaiti angai a Iosepha, ko Iesu.

I tetai tua, te na ko ra te akapapaanga a Luka e: “E tamaiti aia na Iosepha, na Eli.” Taua tuatua ra, ‘tamaiti na,’ ka māramaia ei “tamaiti ongai nana.” Ka kitea mai tetai tupuanga aiteitei i roto ia Luka 3:27, ko Salatiela, tona metua anau ko Iekonia, inara kua akanooia aia ei tamaiti “na Neri.” (1 Paraleipomeno 3:17; Mataio 1:12) Kua akaipoipo a Salatiela i te tamaine a Neri, e kua riro mai i reira ei tamaiti ongai nana. Mei te reira katoa a Iosepha e “tamaiti” aia na Eli, kua akaipoipo aia i te tamaine a Eli ko Maria. No reira, te akapapa ra a Luka i to Iesu papaanga tupuna “i te akonoanga i te kopapa nei;” na roto i tona metua vaine anau ko Maria. (Roma 1:3) Te oronga maira te Pipiria e rua nga akapapaanga tupuna tikai o Iesu.

Te uru mamoe, te pakiri puakanio, e te pakiri kamera tei taangaanga matauia i te tua Itinga o te Rā. Ko te kakau tei matau roaia e uru mamoe, e te taiku putuputu ra te Pipiria i te mamoe, te pakoti anga uru mamoe, e te kakau uru mamoe. (1 Samuela 25:2; 2 Ariki 3:4; Iobu 31:20) Kua taangaangaia te orongā tei tupu i Aiphiti e Iseraela ei maani i te kakau orongā. (Genese 41:42; Iosua 2:6) Penei kare to Iseraela i tatanu ana i te vavai i te tuatau Pipiria, inara kua taiku te Tuatua Tapu e kua taangaangaia te vavai i Peresia. (Esetera 1:6) Te silika e kakau oko maata, penei kua okoia e te aronga okooko mei te au ngai mamao i te Itinga Rā.​—Apokalupo 18:11, 12.

“E tukeke te kara o te uru mamoe, mei te teatea ki te paraoni tou e te au kara tukeke i roto,” i karanga ai te puka Jesus and His World. Kapiti mai, kua takarakaraia te uru mamoe. Kua rauka mai tetai kara vareau oko maata mei tetai au patito. Kua taangaangaia te ua rakau, te aka, te au rau, e te au manumanu ei maani i te au kara mei te muramura, rengarenga, auika, e te kerekere.