Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

XMAKNI REVISTA | ¿TUKU XLAKATA PATINALH CHU NILH JESÚS?

¿Xlikana chuna lalh?

¿Xlikana chuna lalh?

Kprimavera xla kata 33 makgnika Jesús xalak Nazaret. Limawakaka pi xlakatakima limapakgsin, ni lakgalhamanka akxni snokgka chu xtokgowakaka kkiwi. Lu patinalh akxni makgnika. Pero Dios malakastakwanilh chu titaxtulh tipuxum kilhtamaku, Jesús taspitpa kʼakgapun.

Uma tuku lalh lichuwinan akgtati Evangelios xla Tatsokgni xaGriego, o Nuevo Testamento. Pero ¿xlikana chuna lalh? Uma lu tlan takgalhskinin nema talakaskin namastakan xtakgalhtin, xlakata komo kaj cuento xwa, xtakanajlakan kstalaninanin Cristo nixlikana xwa chu takgalhkgalhin xla latamat nema ni kgalhi xlisputni kParaíso nikxni xkgantaxtulh (1 Corintios 15:14). Wa xlakata, komo xlikana chuna lalh, lu tlan takgalhkgalhin nema kgalhiyaw. Wa xlakata, ¿xaxlikana o ni xaxlikana tuku lichuwinankgo Evangelios?

TUKU LIMASIYA TUKU LANIT

Evangelios ni xtachuna la cuentos, xlakata liwana lichuwinan tuku lalh. Akgtum liʼakxilhtit, lichuwinan lhuwa kachikinin niku tlan kalakgapaxialhnankan la uku chu xtukuwanikan tiku lakputsanankgo wankgo pi latamakgolh (Lucas 3:1, 2, 23).

Tiku lakputsananikgo tuku lanit chu latamakgolh kxapulana chu kxliʼakgtiy siglo lichuwinankgolh Jesús. * Chuna la Evangelios lichuwinankgo pi makgnika Jesús, chuna xtlawakgo romanos amacha kilhtamaku akxni wi tiku xmakgnikgo. Nachuna, liwana wan pulakatunu tuku lalh chu aktanks lichuwinan, asta akxni ni lu tlan tuku tlawakgolh makgapitsi xtamakgalhtawakgen Jesús (Mateo 26:56; Lucas 22:24-26; Juan 18:10, 11). Putum uma liwana masiya pi tiku tsokgkgolh Evangelios wankgo tuku xaxlikana chu ni malakatsalikgo akxni lichuwinankgo Jesús.

¿LAKASTAKWANALH JESÚS?

Maski max putum kanajlakgo pi Jesús latamalh chu nilh, makgapitsi ni liwana kanajlakgo pi lakastakwanalh. Asta xʼapóstoles ni kanajlakgolh akxni xapulana kawanika pi xlakastakwananit (Lucas 24:11). Pero, liwana kanajlakgolh, akxni xlakan chu amakgapitsi kstalaninanin makglhuwa akxilhkgolh Jesús akxni xlakastakwananita. Makgtum, akxilhkgolh liwaka akgkitsis ciento latamanin (1 Corintios 15:6).

Maski xkalinka kpulachin chu xkamakgnika, kstalaninanin Cristo ni pekuankgolh chu kalitachuwinankgolh putum latamanin pi Jesús xmalakastakwanikanit, asta kalitachuwinankgolh tiku xmakgnikgonit Jesús (Hechos 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32). ¿Kalipekua xwilikgolh xlatamatkan kstalaninanin Cristo komo ni liwana xkatsikgolh pi Jesús xlikana xmalakastakwanikanit? Ni. Xlakata Jesús xmalakastakwanikanit, wa tuku tlakg xlakaskinka litaxtulh amacha kilhtamaku chu la uku.

Tuku Evangelios lichuwinankgo xlakata la makgnika Jesús chu malakastakwanika, liwana limasiya pi xaxlikana tuku tsokgkanit. Komo liwana nakalikgalhtawakgaya namakanajliyan pi xlikana chuna lalh. Tlakg natatliwakglha mintakanajla akxni liwana naʼakgatekgsa tuku xlakata chuna lalh. Artículo tuku aku mima nalichuwinan uma.

^ párr. 7 Tácito, lakachilh max kkata 55 akxni xminita Jesús, tsokgli: «Cristo, tiku kxtukuwani taxtucha tukuwani [cristianos], lu patinalh akxni xmapakgsinama Tiberio, kxmakan chatum kimapakgsinakan, Poncio Pilato». Suetonio na lichuwinan Jesús (xapulana siglo); historiador judío Josefo (xapulana siglo); Plinio el Joven, mapakgsina xalak Bitinia (akxni xtsukuma xliʼakgtiy siglo).