Skip to content

Skip to table of contents

KAVEINGA TEFITO

Ko e Hā Ne Faingataʻaʻia mo Pekia Ai ʻa Sīsuú?

Ko e Hā Ne Faingataʻaʻia mo Pekia Ai ʻa Sīsuú?

“Ko e fou mai ʻi he tangata pē taha [ʻĀtama] ʻa e hū ʻa e angahalá ki he māmaní pea mo e maté fakafou ʻi he angahalá.”—Loma 5:12

Ko e hā haʻo tali kapau ʻe ʻeke atu, “ʻOkú ke loto ke moʻui taʻengata?” Ko e tokolahi tahá te nau pehē ʻoku nau loto ki ai ka ʻoku nau fakakaukau ʻoku taʻemalava ke hoko. Ko e maté ko e founga ia ʻo e moʻuí, ʻoku nau pehē ʻoku fakanatula pē ia.

Tau pehē ʻoku ʻeke atu ʻa e fehuʻí kia koe, “ʻOkú ke mateuteu ke mate?” Ko e anga-mahení, ko e tokolahi te nau tali ʻikai. Ko e hā ʻoku fakahaaʻi hení? Tatau ai pē pe ko e hā e faingataʻa ʻoku tau fehangahangai mo iá, ʻoku fakanatula pē ke tau maʻu ʻa e holi ke moʻui. ʻOku fakahaaʻi ʻe he Tohi Tapú naʻe ngaohi ʻe he ʻOtuá ʻa e tangatá fakataha mo e holi ke moʻui. Ko e moʻoni, ʻoku pehē ai “kuo ne ʻai ʻa itaniti ki honau loto.”—Koheleti 3:11.

Kae kehe, ko e moʻoni ʻoku ʻikai ke moʻui ʻa e tangatá ʻo taʻengata. Ko ia ai, ko e hā naʻe fehālaakí? ʻIkai ko ia pē, kuo fai ʻe he ʻOtuá ha meʻa ke fakaleleiʻi ʻa e tuʻungá? Ko e tali ʻi he Tohi Tapú ʻoku fakafiefia pea ʻoku ʻi ai mo e ngaahi tataki ʻoku fakahaaʻi ai ʻa e ʻuhinga naʻe faingataʻaʻia mo pekia ai ʻa Sīsuú.

MEʻA NE FEHALAAKÍ

Ko e ʻuluaki vahe ʻe tolu ʻo e tohi Sēnesi ʻi he Tohi Tapú ʻoku tala mai ai naʻe muʻaki taumuʻa ʻa e ʻOtuá ki he ʻuluaki ongo meʻa fakaetangatá ʻa ʻĀtama mo ʻIvi, ke na maʻu ʻa e ʻamanaki ʻo e moʻui taʻengatá mo e meʻa naʻe pau ke na fai ke maʻu iá. ʻOku toe fakamatala ʻa e vahé ki he founga ʻo ʻena taʻemalava ke talangofua ki he ʻOtuá mo e mole ʻa e ʻamanakí. ʻOku tala mahino ʻa e talanoá—ka ʻoku ʻi ai ʻa e niʻihi ʻoku nau fakakaukau ko ha fananga. Ka ʻi he tohi Sēnesí hangē ko e Kōsipelí, ʻoku ʻomai ai ʻa e fakapapauʻiʻanga ke fakamoʻoniʻi ʻoku moʻoni ʻa e lēkooti hisitōliá. a

Ko e hā ko ha ola ia ʻo e talangataʻa ʻa ʻĀtamá? ʻOku tali ʻe he Tohi Tapú: “Ko e fou mai ʻi he tangata pē taha [ʻĀtama] ʻa e hū ʻa e angahalá ki he māmaní pea mo e maté fakafou ʻi he angahalá, pea ko ia kuo mafola ai ʻa e maté ki he tangata kotoa pē koeʻuhi kuo nau angahala kotoa pē.” (Loma 5:12) ʻI he talangataʻa ki he ʻOtuá, naʻe angahala ai ʻa ʻĀtama. Naʻe mole ai ʻa e ʻamanaki ʻo e moʻui taʻengatá pea faai atu pē ʻo mate. ʻI he hoko ko hono hakó, ʻoku tau maʻu tukufakaholo ai ʻa e nunuʻa ʻo e angahalá. Ko hono olá ʻoku tau tofanga ʻi he mahamahaki, hoholo ke motuʻa mo e maté. Ko e fakamatala ko eni ʻo e ʻuhinga ʻoku tau mate aí ʻoku fehoanaki ia mo e meʻa ʻoku ʻilo ʻe he kau faisaienisí ʻo fekauʻaki mo hono maʻu tukufakaholo ʻe he fānaú ʻa e ngaahi ʻulungaanga pau mei heʻenau mātuʻá. Ka kuo fai ʻe he ʻOtuá ha meʻa ke fakaleleiʻi ʻa e tuʻungá?

MEʻA KUO FAI ʻE HE ʻOTUÁ

ʻIo, kuo fokotuʻutuʻu ʻe he ʻOtuá ʻa e fakaleleiʻanga pe ko hono fakatau mai ʻa e meʻa naʻe fakamoleki ʻe ʻĀtama mei hono hakó, ʻa ia ko e ʻamanaki ki he moʻui taʻengatá. Naʻe fakahoko fēfē eni ʻe he ʻOtuá?

ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú ʻi he Loma 6:23, “ko e totongi ʻoku ʻoatu ʻe he angahalá ko e mate.” ʻOku ʻuhinga ení ko e maté ko e nunuʻa ia ʻo e angahalá. Naʻe angahala ʻa ʻĀtama pea mate. ʻI he tuʻunga meimei tatau, ʻoku tau angahalaʻia ko ia ʻoku tau tofanga ʻi he totongi ʻo e angahalá, ko e mate. Ka kuo fanauʻi kitautolu ʻi he tuʻunga angahalaʻia neongo ʻoku ʻikai ko hotau foʻui. Ko ia ʻi he ʻofa ʻa e ʻOtuá naʻá ne fekauʻi hono ʻAló ʻa Sīsū, ke ne tali ʻa e ‘totongi ʻa e angahalá’ maʻa kitautolu. ʻOku malava fēfē eni?

Ko e pekia ʻa Sīsuú ʻoku fakaava ai ʻa e hala ki ha fiefia ʻi he moʻui taʻengata

Fakafou ʻi he tangata ʻe taha, ko e tangata haohaoa ko ʻĀtamá naʻá ne ʻomai ʻa e angahalá mo e maté kiate kitautolu fakafou ʻi he talangataʻa, ko e talangofua ha tangata haohaoa naʻa mo e iku ki he mate, naʻe fiemaʻu koeʻuhí ke fakatauʻatāinaʻi kitautolu mei he moʻua ko iá. ʻOku tali heni ʻe he Tohi Tapú: “Hangē tofu pē ko e fou mai ʻi he talangataʻa ʻa e tangata ʻe toko taha ʻo fokotuʻu ai ʻa e tokolahi ko e kau angahalá, ʻoku pehē pē foki ʻa e fou mai ʻi he talangofua ʻa e foʻi toko taha ʻo fokotuʻu ai ʻa e tokolahi ʻoku nau māʻoniʻoni.” (Loma 5:19) Ko Sīsū ʻa e “foʻi toko taha” ko iá. Naʻá ne tukuange ʻa hēvani, pea hoko ko ha tangata haohaoa b, pea pekia maʻa kitautolu. Ko e olá, ʻoku tau maʻu ai ha tuʻunga māʻoniʻoni ʻi he vakai ʻa e ʻOtuá mo e ʻamanaki ʻo e moʻui taʻengatá.

ʻUHINGA NE FAINGATAʻAʻIA MO PEKIA AI ʻA SĪSUÚ

Ko e hā naʻe fiemaʻu ai kia Sīsū ke pekia kae fakahoko ení? ʻE lava ʻe he ʻOtua Māfimafi-Aoniú ʻo ʻoatu ha tuʻutuʻuni ke fakaʻatā ʻa e hako ʻo ʻĀtamá ke nau moʻui taʻengata? ʻIo, kuo pau pē naʻá ne maʻu ʻa e mafai ke fai ia. Ka, ʻe fepaki ia mo ʻene tuʻutuʻuni fakalaó, ko e totongi ʻo e angahalá ko e mate. Ko e lao ko iá ʻoku ʻikai ke lava ʻo liliu pe fetongi. Ko e uho ia ʻo e fakamaau totonú.—Saame 37:28.

Kuo fifili ʻa e kakaí, pe kuo leʻei ʻe he ʻOtuá ʻene fakamaau totonú ʻi he ngaahi tuʻunga kehé. Ko e fakatātaá, ʻokú ne faitotonu nai kapau te ne fili pe ko hai ʻi he hako ʻo ʻĀtamá ʻoku taau ki he moʻui taʻengatá? ʻOku fai ha falala te ne tauhi ʻene ngaahi talaʻofá? ʻI he pipiki ʻa e ʻOtuá ki he fakamaau totonú ʻi heʻene ngāue ki hotau fakahaofí ʻoku fakapapauʻi mai ai te ne fai maʻu pē ʻa e meʻa ʻoku totonú.

Fakafou ʻi he pekia ʻa Sīsuú, naʻe fakaʻatā ai ʻe he ʻOtuá ʻa e hala ki he moʻui taʻengata ʻi he Palataisí ʻi māmani. Fakatokangaʻi ʻa e lea ʻa Sīsū ʻoku hiki ʻi he Sione 3:16: “Naʻe ʻofa lahi ʻaupito ʻa e ʻOtuá ki he māmaní ʻo ne foaki ai hono ʻAlo tofu-pē-taha-ne-fakatupú, koeʻuhi ko e tokotaha kotoa pē ʻokú ne ngāueʻi ʻa e tui kiate iá ke ʻoua naʻa ʻauha ka ne maʻu ʻa e moʻui taʻengatá.” Ko e pekia ʻa Sīsuú ko e fakahāhā ia hono tauhi maʻu ʻe he ʻOtuá ʻene fakamaau totonú, kae makehe angé ko ʻene ʻofa lahi ki he faʻahinga ʻo e tangatá.

Kae kehe, ko e hā ne pau ai kia Sīsū ke faingataʻaʻia mo pekia ʻi ha langa lahi fakaʻulia ʻi hono fakamatalaʻi he ngaahi Kōsipelí? ʻI hono fakamoʻulaloaʻi ʻa ia tonu ki ha fuʻu ʻahiʻahi kae tauhi maʻu ʻene anga-tonú, naʻe fakamoʻoniʻi tā tuʻo taha ʻe Sīsū ʻa e taukaveʻi e Tēvoló ko e faʻahinga ʻo e tangatá ʻe ʻikai te nau mateaki ai pē ki he ʻOtuá ʻi he tofanga he ʻahiʻahí. (Siope 2:4, 5) Ko e taukaveʻi ko iá naʻe lavameʻa ia hili hono fakalotoʻi ʻe Sētane ʻa ʻĀtama haohaoa ke faiangahala. Ka ko Sīsū—ko e tatau ia ʻo ʻĀtama haohaoá—naʻá ne tauhi maʻu pē ʻene talangofuá neongo e fuʻu ʻahiʻahi anga-kakahá. (1 Kolinitō 15:45) Naʻá ne fakamoʻoniʻi ai naʻe mei lava pē ʻa ʻĀtama ke talangofua ki he ʻOtuá kapau naʻá ne fili ke fai pehē. ʻI he kītaki ʻa Sīsū he malumalu ʻo e ʻahiʻahí, naʻá ne fokotuʻu ha faʻifaʻitakiʻanga ke tau muimui ai. (1 Pita 2:21) Kuo tāpuakiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa Sīsū ʻa hono ʻAlo haohaoá, ʻi hono foaki kiate ia ʻa e moʻui taʻefaʻamaté ʻi hēvani.

FOUNGA HOʻO MAʻU ʻAONGÁ

Naʻe hoko moʻoni ʻa e pekia ʻa Sīsuú. ʻOku fakaʻatā ai e hala ki he moʻui taʻengatá. ʻOkú ke loto ke moʻui taʻengata? Naʻe fakahaaʻi ʻe Sīsū ʻa e meʻa ʻoku fiemaʻu ke tau faí ʻi heʻene pehē: “Ko ʻeni ia ʻe maʻu ai ʻa e moʻui taʻengatá, ko ʻenau hoko ʻo ʻiloʻi koe, ko e ʻOtua moʻoni pē taha, pea mo e tokotaha ko ia naʻá ke fekau maí, ʻa Sīsū Kalaisi.”—Sione 17:3.

Ko e kau fai pulusi ʻo e makasini ko ení ʻoku nau fakaafeʻi atu koe ke ako lahi ange kia Sihova, ko e ʻOtua moʻoní mo hono ʻAló ʻa Sīsū Kalaisi. ʻOku fiefia ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova ho feituʻú ke tokoniʻi koe. ʻE toe maʻu mo ha fakamatala ke tokoni atu, ʻaki ho ʻaʻahi ki heʻemau uepisaiti, www.pr418.com.

a Sio ki he “The Historical Character of Genesis,” ʻi he Insight on the Scriptures, Voliume 1 peesi 922, pulusi ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová.

b Naʻe ʻohifo ʻe he ʻOtuá ʻa e moʻui ʻa hono ʻAló ki he manava ʻo Melé ʻone feitama, mo fakamalumalu ʻe he laumālie māʻoniʻoní ʻa Sīsū mei he taʻehaohaoa tukufakaholo meia Melé.—Luke 1:31, 35.