2004, December 26 ah Indonesia ram, Sumatra tikulh i rilitlang nitlak chaklei ah a ummi Simeulue tikulh ah 9.1 tha a ummi li aa hnin. Rilikam i a ummi hna nih rili lei kha thinphang ngaiin an zoh lioah rili ti cu khulrang ngaiin a ṭum. Mah tikah khuami pawl cu “Smong, Smong” tiah an au i tlang cungah an tli. Mah cu tsunami caah an hmanmi an khua holh a si. Minit 30 chungah tilet nganpipi cu rilitlang leiah an hun kai i khuate hna le inn hna kha a hrawh dih cikcek.

Tsunami tilet aa thawk hmasa biknak hmun cu Simeulue tikulh a si. Mah tikulh ah minung 78,000 an um nain a thimi cu pasarih lawng an si. Zeicah mi tlawmte lawng an thih? * Tikulh i a ummi hna nih hitin an chim tawn: ‘A tha a ṭhawngmi li aa hnin hnuah rili ti a ṭum ahcun tlang cungah tli u. Zeicahtiah tlawmpal ah rili tilet nganpipi cu rilikam leiah an rak kai cang lai.’ Simeulue tikulh ah a ummi hna cu hlan i an rak tonmi thil in rili ti aa thlenmi kha zoh in tsunami a ra cang lai ti kha an hngalh khawh. Ralrin peknak an zulh caah luatnak an hmu.

Baibal nih a rauhhlan ah a cang hngami rawhralnak kong kha hitin a chim: “Vawlei hramthawk in nihin ni tiangah a ummi harnak a zeihmanh nakin cu caan i a ummi harnak cu a let tampi in a fak lai. Cu bantuk harnak cu a um zong a um bal ti lai lo.” (Matthai 24:21) Pathian nih vawlei hi zungzal hmun dingin a sermi a si caah minung tuahsernak ruang le leiser ral nganpipi ruangah vawlei cu a rawk lai tiah a chimduhmi a si lo. (Phungchimtu 1:4) Mah canah a ra dingmi harnak nganpi nih “vawlei a hrawktu hna” kha Pathian nih a hrawh hna lai, ṭhatlonak le sifah harnak vialte kha Pathian nih a donghter dih cang lai ti kha a chimduhmi a si. (Biathlam 11:18; Phungthlukbia 2:22) Mah cu a ṭha tukmi ruahchannak a si.

A ra laimi rawhralnak cu tsunami, lihnin, mei tlang puah ti bantukin sualnak a ngei lomi minung pawl a a thihter dihmi a si lai lo. Zeicahtiah “Pathian cu dawtnak a si” tiah Baibal nih a ti. “A dingmi cu ram [vawlei, NW] chungah him tein an um lai i ram cu zungzal in anmah ta a si lai” tiah Jehovah Pathian nih bia a kan kamh. (1 Johan 4:8; Salm 37:29) A ra laimi harnak nganpi chungin zeitindah na luat khawh lai, biakammi thluachuah pawl zeitindah na hmuh khawh lai? A biapi bikmi cu ralrin peknak zulh kha a si.

Ṭhatlonak le sifah harnak vialte a dongh lainak caan kha kan hngal kho lo. Zeicahtiah Jesuh nih hitin a ti: “Cu ni le cu caan cu zeitik ah dah a si lai ti kha ahohmanh nih an hngal lo; vancungmi zong nih an hngal lo, Fapa zong nih a hngal hlei lo, Pa lawnglawng nih a hngalh.” Asinain “ralring tein um” awkah Jesuh nih a kan forh. (Matthai 24:36; 25:13) Zei caah? Pathian nih donghnak a ratter hlanah vawleicung ah a cang hngami kong kha Baibal nih a chim. Simeulue tikulh i a ummi hna caah rili ti aa thlenmi cu tsunami a ra cang lai  ti ralrin peknak a si bantukin kan caah caan caankhat chungah a cangmi vawlei thil sining hna cu a rauhhlan ah donghnak a ra cang lai ti ralrin peknak a si ve. Baibal chimchungbia bantukin thil sining cheukhat aa thlenmi kha rinli kulh nih a langhter.

Hlanlio zongah rinli kulh chung i thil sining pakhat cio cu a rak cang tawn ti cu a hmaan ko. Asinain Jesuh nih “hi thil vialte” hi nan hmuh hna tikah donghnak a nai cang ti kha nan hngalh lai tiah a ti. (Matthai 24:33) Hitin i hal: Jesuh chimmi hi thil vialte cu ‘(1) vawleicung pumpi ah (2) caan caankhat chungah an tling i (3) a chiat chinmi’ caan cu minung tuanbia i zeitik caan ah dah a si? Atu kan chan ah hin a si.

“Ralrin peknak nih . . . nunnak a khamh” tiah hlanlio U.S. president pakhat nih a rak chim. 2004, tsunami a dih hnuah hmailei ah sunghralhnak le thihlohnak a tlawm deuh nakhnga tsunami a tlunnak hmun hna ah ralrin peknak thilri pawl an bunh. Cu bantukin donghnak a rat hlanah kan hngalh awk a simi ralrin peknak hna kha Pathian nih a kan timhtuahpiak. Baibal nih hitin a chimchung: “Miphun vialte hna ca i tehte si awkah vancung Pennak kong Thawngṭha hi khuazakip ah chim a si lai. Cun cu hnu lawngah cun donghnak cu a si lai.”—Matthai 24:14.

A luancia kumkhat chung lawngah Jehovah Tehte Hna nih ram 240 ah thawngṭha chimnak caah suimilam billion 1.9 leng an hman i holh phun 700 lengin phung an chim. Cutin kaupi in phungchim a simi nih donghnak caan a nai cang ti kha a langhter. An minunghawi kha an dawt hna caah Jehovah Tehte Hna nih a rauhhlan ah a ra dingmi Pathian biaceihnak ni kong kha mi an chimh zungzal hna. (Matthai 22:39) Mah ralrin peknak in Jehovah Pathian nih aan dawt ti kha na hngalh khawh. “[Pathian nih] pakhat tlau hmanh hi a  duhmi a si lo i mi vialte hi sual ngaihchihnak ngei hna seh ti tu hi a duhmi a si” ti kha i cinken. (2 Piter 3:9) Nangtah Pathian dawtnak kha lehrulh in ralrin peknak kha na zul maw?

Simeulue tikulh ah a ummi hna nih rili ti khulrang in a ṭummi an hmuh tikah ti a rak kai ṭhan tiang hngak loin tlang cung, a sannak lei ah an tli colh ti kha i cinken. Khulrang in an tlik caah an nunnak a rak him. Nang zong a ra laimi harnak nganpi in na luat nakhnga a tlai tuk hlanah a sannak hmun ah na tlik a hau. Zeitin in dah? Atu kan chan a simi ‘donghnak caan’ chungah kaupi in ṭuan a si hngami, lungthawh awk ngai a simi sawmnak kong pakhat kha Pathian nih Isaiah kha hitin a ṭialter: ‘Jehovah tlang ah cun hung kal u sih.Tuah hna seh ti a kan duhmi kha a kan cawnpiak lai i a kan thimpiakmi lam kha kan zulh lai.’—Isaiah 2:2, 3, NW.

Tlang par lei i na kal caah khua ṭha tein na hmuh khawh i a himnak hmun zong na hmuh lai. Cu bantukin vawleicung pumpi i mi nuai tampi cu Baibal an rel i Pathian phunglam kha an hun hngalhthiam caah an nunnak ah ṭhatnak a pe hngami thlennak tampi an tuah khawh. (2 Timote 3:16, 17) Cutin an tuahmi cu ‘[Pathian] thimpiakmi lam kha an zulhmi’ a si caah Pathian mithmai ṭha le huhphenhnak an hmu lai.

Mah sawmnak kha cohlang in hi harnak caan chungah Pathian huhphenhnak kha hmuh na duh maw? Hi cauk i rinli kulh ah langhtermi ‘donghnak caan’ he aa tlaimi Baibal chimchungbia hna kha nangmah theng nih ṭha tein hlathlai awkah kan in forh. Na umnak hmun ah a ummi Jehovah Tehte Hna cu Baibal kong ṭha tein na hngalhthiam i na nunnak ah na hman khawh nakhnga a herhmi zeipaoh bawmh awkah timhcia an si. Asiloah hngalh na duhmi kong hna kha kan website, www.pr418.com/mya ah na rel khawh. BAIBAL CAWNPIAKMI > BAIBAL BIAHALNAK A PHI timi tangah zoh.