Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Tetehk oh Mwekidki Pakairpen Soahng Keper Kak Doarehla Omw Mour!

Tetehk oh Mwekidki Pakairpen Soahng Keper Kak Doarehla Omw Mour!

NI December 26, 2004, lapalahn rerrer en sahpw ehu me itikada pwelen Simeulue, deke ehu me mi paliepeng en palimese en Sumatra, Indonesia. Koaros me mi ni oaroahro kilikilengla nansedo. Uho mwadangete pedepedala. Ahnsowohte, koaros tepida tangadahla pohn kumwukumw kan, weriwerki, “Smong! Smong!” me wehwehki iloak laud ni arail lokaia. Mwurinte minit 30, iloak laud kan pwungudohng pohn oaroahro, kauwehla pali laud en ihmw kan oh kisin kahnimw kan.

Dekehn Simeulue iei tepin wasa me iloak laud wet lel. Ahpw, rehn meh 78,000 me kin kousoan wasao, mehte 7 me mehla. Dahme kahrehda malaulau me mehla? * Lepin kahs ehu ong tohndekeo iei: ‘Ma rerrer kehlail ehu pwarada oh sehdo pedepedala, tenge pohn kumwukumw kan, pwe sehdo pahn mwadangete pwungudohng ni oaroahro.’ Sang soahng kan me wiawiher mahs, aramas akan en Simeulue esehlahr kasawihada me iloak laud ehu kohkohdo ni sehdo eh kin wekila. Tetehk oh mwekidki kilel en mehkot keper doarehla arail mour.

Paipel kin koasoia duwen apwal ehu me kohkohdo, “kahn kamakam kowahlap me sohte kin wiawi sang mahs kohdo lel met, soh, e sohte pil pahn pwurehng wiawi.” (Madiu 24:21NW) Ahpw met kaidehn ih imwin sampah, me dene pahn ohkihla soahng kan me aramas akan kin wia de soangen kahpwal kan me kin kauwehla sahpw kan, pwehki kupwuren Koht iei sampah wet en mihmi kohkohlahte. (Melkahka 104:5) Ahpw, kahn kamakam kowahlap me kohkohdo iei mwekid ehu me Koht pahn ketin wia pwehn “kauwehla irail kan me kin kauwehla sampah!” E pahn wia imwilahn soahng suwed oh lokolok koaros. (Kaudiahl 11:18; Lepin Padahk 2:22) Ia uwen eh pahn wia kapai kaselel ehu!

Pil ehu, weksang ilok laud kan, rerrer en sahpw kan, de posopos en pwolkeno kan, kasohrala lapalap me kohkohdo sohte pahn kemehla aramas sohte lipilipil. Paipel mahsanih, “Koht iei limpoak,” oh Koht me mware iei Siohwa ketin inoukidahr me “me pwung kan pahn koukousoan nan sahpwo oh re pahn sapwenikihla kohkohlahte.” (1 Sohn 4:8; Melkahka 37:29) Eri ahpw, ia duwen omw kak pitsang kahn kamakam kohwahlapo oh paieki kapai kaselel kan me inoudahr? Ire kesempwal wasaht iei: Tetehk oh mwekidki pakairpen soahng keper kan!

TETEHK MWAHU WEKIDEKLA KAN EN SAMPAH WET

Kitail sohte kak uhdahn ese iahd rahnen kasohrlahn soahng suwed oh lokolok kan pwehki Sises mahsanih: “A duwen rahno oh ahnsowo, sohte emen me ese iahd e pahn leledo, oh tohnleng en nanleng kan, pil Sapwellimen Sahmo sohte mwahngih, Sahmohte me mwahngih.” Ahpw, mendahki met, Sises ketin kangoange kitail en kin “mwasamwasahn.” (Madiu 24:36; 25:13) Ong dah? Paipel kawehwehiong kitail irair kan en sampah me pahn wiawi mwohn Koht eh pahn ketikihdo imwio. Duwehte tohn dekehn Simeulue ar tetehk mwahu wekila mwadang en uho eh wia kilel ong irail me mie ilok laud pahn kohdo, wekidekla laud kan me pid irair en sampah wet pahn wia kilel ong kitail en ese me imwio keren. Kakon me iangete kisehn oaralap wet kasalehda ekei wekidekla laud kan me Paipel kin kasalehda.

Mehlel me ehuehu soangen irair pwukat me kileldi nan kakono kin wiawi mahs, ahpw kaidehn koaros wiawi ni ahnsou ehute. Ahpw Sises ketin mahsanih me ni atail kilang “mepwukat koaros,” kitail pahn ese me imwio kerendohr. (Madiu 24:33) Pein idek rehmw, ‘Iahd nan poadopoad me soahng pwukat koaros (1) pweidahr sampah pwon, (2) pwarada ahnsou ehute, oh (3) suwedla ni uwe ieu me saikinte pak ehu wiawi sang mahs?’ Sansal me kitail momour nan soangen ahnsou pwuko.

KASALEPEN SAPWELLIMEN KOHT LIMPOAK

Emen president en Amerika mahs koasoia, “Soahng kan me kin pakairki keper kan . . . uhdahn kin doarehla mour.” Mwurin ilok laud me wiawi nan pahr 2004, soahng kan me kin pakairki keper en ilok wiawihda pwehn pere mouren aramas sang ilok laud kan ahnsou kohkohdo. Pil duwehte, mie soahng kan me Koht ketin ketikihda pwehn wia pakairpen soahng keper me kohkohdo mwohn imwio eh pahn leledo. Paipel kohpada: “Rongamwahu en Wehin Koht pahn lohkseli wasa koaros nin sampah, pwe kadehde en mie ong aramas koaros​—a mwuri, imwin sampah ahpw pahn kohdo.”​—Madiu 24:14.

Sounkadehdehn Siohwa kan doadoahngkihla awa billion 1.9 nan pahr nekiero kelehpw ong doadoahk en kalohki rongamwahwo nan sahpw 240 oh ni soangen lokaia tohtohsang 700. Mwekid en kekeirda wet kihda mehn kadehde kehlail me imwio kerendohr. Mwekidki limpoak ong mehn mparail, Sounkadehdehn Siohwa kan sohte kin kesehla mwahl arail ahnsou ahpw kin pakairkihong meteikan duwen sapwellimen Koht rahn en kadeik me kerekerendohr mehlel. (Madiu 22:39) Pwehki omw pil kak iang paiekihda ire pwukat, met kadehdehda me Siohwa ketin poakohng uhk. Tamataman, “[Koht] sohte ketin kupwurki emen en lekdekla, pwe e ketin kupwurki koaros en wiliakapwala oh sohpeisang nan diparail kan.” (2 Piter 3:9) Ke pahn mwekidki sapwellimen Koht limpoak oh peikiong pakairpen soahng keper kan?

TENGE WASAHN RUKUSANG KEPER!

Tamanda ia duwen irail me kousoan nan kahnimw kan ni oaroahr en Simeulue arail tangasang wasao oh tangalahng pohn kumwukumw kan pwehn pitsang keper ni ahnsowohte me re tehkada me uho pedepedala; re sohte awih uho en pwurodo. Arail pilada wia met doareirailla. Pwehn pitsang kahn kamakam kowahlapo, ke pil pahn anahne wia mehkot pwehn komourala, duwehte ni karasaras tenge nahna kan mwohn eh pahn sohla ahnsou. Ia duwen? Koht ketin kamwakid soukohp Aiseia en ntingihdi luhk karuwaru wet me pahn kohda “ni rahn ekei me pahn kohdo,” me iei nan ahnsou pwukat me kitail kin wie momour. Ireo mahsanih: “Nna, kitail kohdalahng pohn dohlen KAUN-O . . . E ahpw pahn ketin kasalehiong kitail kupwure, pwe kitail en keid nan sapwellime ahl akan.”​—Aiseia 2:2, 3.

Kohdalahng pohn koadoken nahna ehu pahn kahrehiong uhk en mi wasa ile ieu me ke pahn kak kilengdiong pohn wasa kan oh pahn wia wasahn rukusang keper. Duwehte met, esehla sapwellimen Koht ahl akan ni arail sukuhlkihsang nan Paipel kin sewesehdahr aramas rar kei nan sampah pwon en wiahda wekidekla katapan kan nan ar mour. (2 Timoty 3:16, 17) Ni ar wiahda wekidekla pwuko, irail tepida “keid nan sapwellime ahl akan” oh paieki kenikenla rehn Koht ni eh ketin apwahpwalih oh pere irail.

Ia duwe, ke pahn mwekidki luhko oh mweidala ken mihla pahn sapwellimen Koht epwel limpoak nan rahn apwal pwukat? Se kangoangeiuk en tehk kanahieng mehn kadehde kan sang Paipel me pid “imwin rahn akan” me sansalda nan koakon me iang kisehn oaralap wet. (2 Timoty 3:1) Sounkadehdehn Siohwa kan nan omw wasa pahn perenki sewesekin uhk sawas me ke anahne ong wehwehkihla iren Paipel kan oh ia duwen omw pahn kapwaiada ire pwukat. De ke kak diar pasapengpen omw peidek kan ni omw pahn kohla nan nait website, www.pr418.com. Kilang pahnangin BIBLE TEACHINGS > BIBLE QUESTIONS ANSWERED.

^ Uwen tohtohn aramas me mehkihla iloak laud wet me wiawi nan pahr 2004 meh 220,000, iei ehu rehn iloak laud kan me keieu kemehla aramas tohto nan poadopoad.