Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

Sungkunsungkun Sian na Manjaha

Sungkunsungkun Sian na Manjaha

Nandigan do naposo ni Debata ditaban Babel na Balga?

Masa on, dungkon taon 100 M jala marujung taon 1919. Boasa porlu dipatangkas pangantusionta?

Sude angka na masa di taon 1919 patuduhon, halak Kristen na miniahan ruar sian Babel na Balga jala dipasada tu huria Kristen naung dipabadia. Tapingkirhon ma on: Ndang sadia leleng dung mamarenta Harajaon ni Debata di surgo taon 1914, dipabadia ma naposo ni Debata sian ajaran na so sintong. * (Mal. 3:1-4) Dung i, taon 1919, dipillit Jesus ma ”naposo haposan jala na marroha” mangalehon ”angka naposona mangan di tingkina” asa badia nasida di adopan ni Debata. (Mat. 24:45-47) Jala di taon i, naposo ni Debata dipalua sian Babel na Balga. (Pgk. 18:4) Alai, nandigan do naposo ni Debata tartaban?

Di tingki naung salpu, dipaboa do tu hita marhite publikasi, tartaban do satongkin naposo ni Debata dibahen Babel na Balga, na dimulai taon 1918. Menara Pengawal 15 Maret 1992 mandok, taon 1918 naposo ni Debata tartaban dibahen Babel na Balga songon na hea masa tu bangso Israel. Alai, dung lam dipatangkas muse nunga tartaban naposo ni Debata leleng andorang so taon 1918.

Surirang di Hesekiel 37:1-14 paboahon naposo ni Debata tartaban, alai ndang sadia leleng dipalua muse. Si Hesekiel mandapot parnidaon taringot rura na gok holiholi. Didok Jahowa, ”Angka holiholion sandok pinompar ni Israel do.” (Ayat 11) Israel na didok di ayat on ndang holan bangso Israel, alai dohot do ”Israel ni Debata”, i ma angka na miniahan. (Gal. 6:16; Ul. 3:21) Di parnidaon on, mulak mangolu angka holiholi i jala gabe sapunguan tentara na mansai torop. On manggombarhon naposo ni Debata na ruar sian Babel na Balga taon 1919. Alai, songon dia do surirang on manggombarhon naung leleng do nasida tartaban?

Na parjolo, si Hesekiel paboahon angka holiholi i nunga mahiang situtu. (Hes. 37:2, 11) On patuduhon adong halak naung leleng mate. Na paduahon, ndang pintor hibul diida si Hesekiel mulak mangolu na mate i. Parjolo, dibege ibana soara na mardarakdarak, dung i marsipadomuan ma angka holiholi i, dung i ditutup uraturat ma holiholi i jala tubu sibuk dohot hulingkuling. Dung i, masuk ma hosa tu angka badan i gabe mangolu ma nasida. Dung mulak mangolu nasida, dilehon Jahowa ma tano inganan ni nasida. Sude on ndang masa di bagasan satongkin.—Hes. 37:7-10, 14.

Songon surirang on, leleng do halak Israel diparhatoban. Halak Israel ditaban taon 740 SM, tingki sampulu marga ni Israel di harajaon utara dipaksa manadingkon hutana. Dung i, di taon 607 Jerusalem dilengsehon halak Babilon. Halak Israel na dua marga di harajaon Juda dipaksa manadingkon hutana. Taon 537, mulak ma muse deba halak Israel tu Jerusalem pajongjongkon bagas joro jala mulak muse manomba Jahowa. I ma ujung ni nasida tartaban.

Sude na masa on patuduhon, ndang holan taon 1918 sahat tu 1919 halak Kristen na miniahan i tartaban dibahen Babel na Balga. Hea do dipaboa Jesus leleng ni panabanan i. Didok ibana, simaremeeme, i ma halak Kristen na so sintong dipasombu do rap tubu dohot eme, i ma ”angka anak harajaon i”. (Mat. 13:36-43) Holan saotik do halak Kristen na sintong di tingki i. Torop na mandok dirina Kristen, alai mangajarhon na sala jala manadingkon hasintongan. I do alana, didok huria Kristen di tingki i ditaban Babel na Balga. Nasida tartaban dungkon taon 100 M sahat tu na dipabadia huria ni Debata.—Ul. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3, 6; 1 Joh. 2:18, 19.

Saleleng marratus taon, umbalga do huaso ni pemimpin ni gereja sian huaso ni pemimpin politik jala torop jolma dirajai nasida. Umpamana, diorai nasida do molo adong halak nampuna Bibel jala ndang dipaloas manang ise pe manjaha Bibel. Ditutung do molo adong na manjaha Bibel. Jala, molo adong na mangalo ajaran ni pemimpin ni gereja, hona uhum do nasida. Alani i, ndang adong na boi marsiajar Bibel manang mangajarhon hasintongan di tingki i.

Na taparsiajari muse sian parnidaon ni si Hesekiel, mulak mangolu muse naposo ni Debata jala dipalua sian agama na so sintong. Songon dia do on masa jala nandigan do i mulai? Dipaboa di parnidaon i soara na mardarakdarak. On masa ndang sadia leleng andorang so ari parpudi. Saleleng martaontaon, adong do halak na mangalului hasintongan jala manomba Debata nang pe godang angka ajaran na so sintong. Marsitutu nasida marsiajar Bibel jala paboahon hasintongan i tu na asing. Adong na marsitutu menerjemahon Bibel tu hata na diantusi godang halak.

Di ujung ni taon 1800-an, ditutup sibuk dohot hulingkuling ma holiholi i. Si Charles Taze Russell dohot angka donganna, marsitutu manomba Jahowa jala marsiajar Bibel. Diurupi nasida muse na asing mangantusi hasintongan i marhite Zion’s Watch Tower dohot angka publikasi na asing. Dung i, ”Drama-Foto Penciptaan” taon 1914 dohot buku The Finished Mystery taon 1917, patoguhon haporseaon ni naposo ni Jahowa. Ujungna taon 1919, dipahehe ma nasida jala dilehon tano inganan ni nasida. Mulai sian i, na mangkirim mangolu salelengna di tano on, nasida rap dohot na miniahan. Rap nasida manomba Jahowa gabe tentara na mansai torop.—Hes. 37:10; Sak. 8:20-23. *

Sian on taboto, naposo ni Debata tartaban dibahen Babel na Balga dungkon taon 100 M. Di tingki on ma godang halak manimbil sian hasintongan jala mangajarhon ajaran na sala. Saleleng marratus taon i, ndang mura laho manomba Jahowa. Dipatudos do nasida songon halak Israel tingki tartaban. Alai saonari, dibaritahon do hasintongan i tu sude halak. Las ma rohanta ala hita mangolu di tingki ni ”angka na pantas marroha, marsinondang”. Saonari, torop halak na boi paiashon dirina jala mamillit mangihuthon hasintongan!—Dan. 12:3, 10.

Tingki Sibolis mangunjuni Jesus, tu bagas joro do ibana ditogihon manang holan marhite parnidaon?

Ndang tangkas taboto songon dia Sibolis patuduhon bagas joro i tu Jesus.

Disurat si Mateus dohot si Lukas do taringot na masa i. Si Mateus mandok, ”Ditogihon sibolis i ma Ibana” tu Jerusalem jala ”dipajongjong ma Ibana tu atas bagas joro i”. (Mat. 4:5) Si Lukas mandok, ”Ditogihon do Ibana tu Jerusalem, dipajongjong ma Ibana tu palaspalas ni bagas joro.”—Luk. 4:9.

Hea dipaboa tu hita marhite publikasi, ndang tu bagas joro Jesus diboan tingki diunjuni Sibolis. The Watchtower 1 Maret 1961 paboahon, sarupa do on songon tingki Sibolis patuduhon harajaon ni portibi on tu Jesus sian dolok na timbo. Publikasi i mandok, ndang adong dolok na timbo disi na boi mangida sude harajaon di portibi on. Dos songon i do ra dibahen Sibolis tingki diboan Jesus tu bagas joro. Alai hea dipaboa muse di Menara Pengawal, mate do Jesus molo manimbung ibana sian bagas joro.

Adong na mandok, ndang boi Jesus jongjong di bagas joro ala ibana ndang halak Levi. Alani i, didok nasida marhite parnidaon do tingki Jesus diunjuni asa manimbung sian bagas joro. Marratus taon andorang so i, hea do diboan panurirang Hesekiel tu bagas joro i marhite parnidaon.—Hes. 8:3, 7-10; 11:1, 24; 37:1, 2.

Alai, molo Jesus diboan tu bagas joro marhite parnidaon, sungkunsungkunna:

  • Songon dia ma Jesus boi tarelaela laho manimbung sian bagas joro i?

  • Na asing muse, dipangido Sibolis do asa dibahen Jesus batu gabe roti jala dipangido asa disomba ibana, molo songon i, situtu do dihalomohon Sibolis asa manimbung Jesus sian bagas joro i?

Alai, molo tutu do Jesus diboan Sibolis tu bagas joro, sungkunsungkunna:

  • Na dialo Jesus do patik ni Debata tingki jongjong ibana di bagas joro?

  • Songon dia do boi Jesus di bagas joro hape ibana diunjuni di padang pasir?

Taparrohahon ma hatorangan na mangurupi hita laho mangantusi sungkunsungkun na paduahon:

Songon na disurat Professor D. A. Carson hata Junani ”bagas joro” na didok si Mateus dohot si Lukas, olo do ra mandok humaliang ni bagas joro i, ndang holan inganan na badia inganan ni halak Levi. Di sabola tenggara ni bagas joro i, adong do inganan na timbo di bagas joro i jala sude halak boi ro tusi. Olo do ra Jesus diboan tu inganan i. Timbo ni inganan i sian rura Kidron hirahira 140 meter. Sejarawan Josepus mandok, alani timbo ni inganan i boi mambahen sasahalak na jongjong disi gabe mirdong. Alani i, nang pe Jesus ndang halak Levi boi do ibana jongjong disi.

Songon dia do boi Jesus di bagas joro hape ibana diunjuni di padang pasir? Ndang taboto tangkas taringot i. Di Bibel dipaboa, Jesus diboan tu Jerusalem. Ndang dipaboa Bibel tu hita, sadia dao padang pasir i tu Jerusalem. Dung i, ndang dipaboa sadia leleng Sibolis mangunjuni Jesus. Boi do Jesus mardalan pat tu Jerusalem nang pe ingkon leleng ibana asa sahat.

Olo do ra marhite parnidaon dipatuduhon Sibolis tu Jesus ”nasa harajaon na di portibi on”. Alana ndang adong dolok na timbo di portibi on, inganan na boi mangida angka harajaon i. Boi do on dipatudos songon sasahalak manonton bioskop, marhite i boi diida angka inganan na adong di liat portibi on. Nang pe marhite parnidaon, lomo roha ni Sibolis asa disomba ibana. (Mat. 4:8, 9) Tingki diboan Jesus tu bagas joro, ra lomo do roha ni Sibolis asa manimbung Jesus sian bagas joro i. Alai, ndang tarelaela Jesus tu hata ni Sibolis i. Molo holan marhite parnidaon do i dibahen Sibolis, ndang marlapatan elaelana i!

Alani i, tutu do ra Jesus laho tu Jerusalem jala jongjong di bagas joro. Alai, songon na dipaboa di mula ni artikel on, ndang tangkas taboto songon dia i masa. Na tangkas taboto, diunjuni Sibolis do Jesus asa mardosa, alai ndang olo Jesus tarelaela.

^ par. 4 Ida Menara Pengawal 15 Juli 2013, hlm. 10-12, par. 5-8, 12.

^ par. 12 Surirang di Hesekiel 37:1-14 dohot Pangungkapon 11:7-12 patorangkon taringot na masa taon 1919. Surirang di Hesekiel 37:1-14 patuduhon, sude naposo ni Debata mulak manomba Jahowa dung leleng tartaban. Alai, Pangungkapon 11:7-12 patuduhon, punguan na metmet na miniahan na manguluhon naposo ni Debata boi nasida muse mangaradoti ulaon marbarita.