1. Chakre chuech, en ang’o maber mosenenore ayanga sama itimo tije Nyasaye?

CHAKRE Nyasaye chue gik moko, nodwaro mondo chuechne duto obed e riwruok achiel. Yesu ma en jal ma Nyasaye nokwongo chueyo nowacho niya: ‘Ne an bute gi kanyono, ka jatich molony; mi [Jehova] ne mor koda pile.’ (Nge. 8:30) Jehova gi Yesu Wuode noriwore kanyachiel e chueyo gik mopogore opogore ma waneno e piny ndalogi. Jotich Nyasaye machon bende ne riwo lwedo tije duto ma Nyasaye ne miyogi. Waneno mano kaluwore gi kaka ne gigero yie e kinde Noa, kaka ne gichungo, gigonyo, kendo giting’o tabernakel e thim. E hekalu, ne giwero wende mamit gi dwol mopogore opogore ka gipako Jehova. Mago duto ne ok nyal timore ka onge winjruok maber e kindgi.—Cha. 6:14-16, 22; Kwan 4:4-32; 1 We. 25:1-8.

2. (a) En chuny mane ma ne nenore ayanga e kanyakla mar Jokristo mokwongo? (b) Wadwaro nono penjo mage?

² Chuny mar tiyo kanyachielni be nonenore maler e kanyakla mar Jokristo mokwongo kitayogi gi Yesu Kristo. Jaote Paulo nolero ni kata obedo ni Jokristo mowal ne nigi “mich mopogore opogore,” kendo ne gitimo “migepe mopogore  opogore mag konyo ji” kod “tije mopogore opogore,” giduto ne gin “ringruok achiel.” (Som 1 Jo-Korintho 12:4-6, 12.) To nade kindegi? Wanyalo timo ang’o mondo wasik ka watiyo kanyachiel gi kuwe e lando wach maber, e riwo lwedo tije mag kanyakla, kendo tiyo kanyachiel gi joodwa?

3. Jaote Johana noneno fweny mane?

³ E kinde Jokristo mokwongo, jaote Johana noneno e fweny malaike abiriyo ka moro kamoro kuomgi goyo turmbeta. Kane malaika mar abich ogoyo turmbetane, Johana noneno ka “sulwe moro” lwar piny koa e polo. ‘Sulweno’ ne nigi ofungu mar dho abiso. Notiyo gi ofunguno yawo dho abiso mi iro nowuok kanyo. Det-bonyo mang’eny nowuok ei irono mi gibiro oko e piny. Kar chamo yiende gi alode, det-bonyogo nochako monjo “joma onge gi alama mar Nyasaye e lela wengegi.” (Fwe. 9:1-4) Onge kiawa ni Johana nong’eyo ni det-bonyo ne nyalo ketho kama duong’. Donge kinde moro det-bonyo nomonjo piny Misri machon e ndalo Musa? (Wuok 10:12-15) Det-bonyo ma ne Johana onenogi, ochung’ne Jokristo mowal sama gilando ote motegno mag kum mag Nyasaye. Bende iriwogi lwedo gi dhano milionde ma nigi geno mar dak e piny. Tijni osekonyo ji mang’eny weyo dinde mag miriambo mokwako piny mangima ma Satan osebedo ka chiko!

4. En tich mane ma jotich Nyasaye nyaka tim, to ginyalo time maber e yo mane?

⁴ Jotich Jehova nigi ting’ maduong’ mar lando “wach maber” e piny mangima ka pok giko ochopo. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Mani oriwo gwelo “ng’ato ka ng’ato ma riyo omako mondo obi” omodh “pi ngima nono.” (Fwe. 22:17) Wan kaka jokanyo mag kanyakla mar Jokristo, wanyalo timo ang’o mondo wachop ting’ ma omiwani? Mana ka ‘watiyo kanyachiel’ ka wariwore.—Efe. 4:16.

5, 6. Ere kaka wanyiso ni wariwore e piny mangima sama walando wach maber?

⁵ Mondo wachopne ji mang’eny kaka nyalore gi wach maber mar Pinyruoth, dwarore ni watim tijwa mar lendo e yo mochanore. Mano e momiyo inyisowaga kaka onego watim tijni. Gik mipuonjowa e kanyakla magwa e piny mangima ikowa mondo watim tijni ka wariwore kanyachiel. Bang’ bedo gi romo mar dhi lendo, wawuokga mondo wadhi waland wach Pinyruoth ne ji duto. Wachiwo oteno seche ma wawuoyo gi ji, ka watiyo gi bugewa tara gi tara ma lero Muma. Be itimoga kinda mondo iluw kaka ichikowa e kinde kampen makende ma wajatimo? Kuom timo kamano, inyiso ni iriwori gi dhano milionde ma tiyo kanyachiel e lando ote mar malaika moro ma “huyo e kor polo,” miwuoyo kuome e Fweny 14:6.

⁶ Mano kaka wamorga sama wasomo Kitabu cha Mwaka ma nyiso dongruok ma nitie e tijwa! Par ane bende kaka wariwoga lwedo tij gwelo ji e chokruogewa madongo mag ndalo adek, chokruogewa makende kod chokruogewa moriwo pinje mang’eny. E chokruogewagi, wachikoga itwa malong’o ne twege migolo kitiyo gi Muma, neno kata winjo drama kendo neno ranyisi migolonwa. Thothne migepegi konyowaga neno kaka Nyasaye gwelowa e yor hera mondo watine gi chunywa duto. Rapar mar tho Yesu bende riwowaga kanyachiel. Nikech wadwoko erokamano ne Nyasaye kuom ng’wono ma nonyisowa, kendo waluwo chik ma Yesu nomiyowa, waduto  wachokorega mondo watim nyasino higa ka higa chieng’ Nisan 14 bang’ podho chieng’. (1 Kor. 11:23-26) Ok Joneno mosebatisi kende e ma biroga e Raparno. Kodong’ jumbe matin to watimo nyasino, watemoga ahinya gwelo joma nie alwora mar kanyaklawa mondo gibi e nyasi maduong’no.

7. Sama waduto watiyo kanyachiel, mano konyowa chopo ang’o?

⁷ Dede achiel ok nyal ketho kama duong’. E yo machalo kamano, kinda ma ng’ato achiel timo nyalo nenore ka gima tin. Kata kamano, ka watiyo kanyachiel, wanyalo konyo dhano milionde mang’eny obi ir Jehova, Jal mowinjore omi duong’ gi pak duto! Tij lendo ok e yo kende ma konyowa bedo gi winjruok achiel kaka jotich Nyasaye.

8, 9. (a) Paulo notiyo gi ranyisi mane mondo opuonjgo Jokristo gimomiyo onego gisik ka gin gi winjruok? (b) Wanyalo riwo lwedo nade chenro mag kanyakla?

⁸ E barua ma nondiko ne Jo-Efeso, Paulo nolero kaka kanyakla ochan kod gimomiyo dwarore ni “wadong e weche duto.” (Som Jo-Efeso 4:15, 16.) Ang’o ma biro konyowa ng’ato ka ng’ato e kanyakla mondo watim dongruok ma kamano? Kotiyo gi ranyisi mar dend dhano, Paulo nojiwo ahinya gimomiyo ne dwarore ni wabed gi winjruok kitayowa gi Yesu Kristo ma e wi kanyakla. Nonyiso kaka onego wabed gimoro achiel “ka fuoni ka fuoni tiyo tichne.” Ere kaka ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo konyo mondo kanyakla oriwre kendo obed gi winjruok maber gi Nyasaye bed ni wan joma tindo kata joma dongo, motegno kata ma ok otegno?

⁹ Yo achiel maduong’ en kuom nyiso bolruok kendo miyo luor jogo ma Yesu omiyo ting’ mar tayo kanyakla. Jogi gin jodong-kanyakla. (Hib. 13:7, 17) Timo kamano ok yot ndalo duto kata kamano, wanyalo yudo chir kuom kwayo Nyasaye mondo otawa e wi wachno. Rohone maler nyalo konyowa riwo lwedo chenro mag kanyakla gi chunywa duto. Omiyo, kapo ni seche moko wawinjo ka teknwa luwo kaka ichikowa, onego wapar matut kaka nyiso bolruok biro kelo kuwe gi winjruok e kanyakla. E wi mano, riwo lwedo chenrogo biro miyo wamed herore.

10. Ere kaka jokony-tich konyoga kanyakla mondo obed gi winjruok? (Ne picha manie chak sulani.)

¹⁰ Jokony-tich bende konyoga kama duong’ ahinya mondo winjruok obedie e kanyakla. Kata bed ni gin johigni adi, owetegi chiworega chuth e timo tije ma konyo ji duto e kanyakla. Kuom ranyisi, gikonyo jodong-kanyakla neno ni wan gi buge moromo mag lendo. E wi mano, gikonyo e weche mag ler kod tije mag rito Od Romo mondo osik kondisore maber kendo girwako welo mobiro e chokruogewa. Sama wadhi nyime riwo lwedo owetewagi, wakonyo mondo tije kanyakla otimre e yo mochanore maber.—Pim gi Tich Joote 6:3-6.

11. Owetewa ma pod tindo nyalo timo ang’o mondo gikony kanyakla osik koriwore?

¹¹ Owetewa mathoth mochung’ motegno osesiro tije kanyakla kuom higni mang’eny. Kata kamano nikech hikgi medo niang’, mano nyalo monogi timo gik mathoth kaka ne gitimo chon. Omiyo nyalo dwarore ni gitim lokruoge moko. Owete ma pod tindo nyalo konyo ahinya. Kata obedo ni owete matindogo pod ok olony ahinya, ka otieggi to ginyalo kawo ting’ momedore e kanyakla. Mano kaka en gima ber ka  jokony-tich timo dongruok mondo gibed jodong-kanyakla! (1 Tim. 3:1, 10) Moko kuom jodong-kanyakla ma pod tindo osetimo dongruok ma gibedo jorit-alwora ka gijiwo owete gi nyimine e kanyakla mathoth. Donge wamor gi kony ma owetego chiwo?—Som Zaburi 110:3; Eklesiastes 12:1.

12, 13. Ang’o ma nyalo konyo ji duto e ot mondo obed gi winjruok maber e kindgi?

¹² Ka wamedo wuoyo e wi tiyo kanyachiel, we wane kaka wanyalo timo kamano e utewa. Ji mang’eny osefwenyo ni bedo gi Lamo mar Joot mitimo juma ka juma nyalo konyo ahinya e jiwo winjruok e kind joma tindo gi joma dongo. Kinde ma jaber kaka mago itiyogago kiwuoyo e wach Nyasaye to mano miyo joot siko koriwore. E kinde ma utimo Lamo mar Joot, unyalo timo ikruok ne tij lendo to mano nyalo miyo joot ong’e lendo e yo mong’ith. Sama joot wuoyo e wi Wach Nyasaye, gimedo bedo osiepe, nikech giduto gihero Nyasaye kendo gidwaro timo dwache.

¹³ Dichwo gi dhako nyalo timo ang’o mondo winjruok ma gin-go e kindgi omi Jehova pak? Sama gitiyo ne Jehova gi chunygi duto, winjruok manie kindgi biro bedo maber. Moko kuom joma nonyiso ni oherore ne gin Ibrahim gi Sara, Isaka kod Rebeka, kaachiel gi Elkana gi Hanna. Joma okendore bende onego otim kamano. (Cha. 26:8; 1 Sa. 1:5, 8; 1 Pet. 3:5, 6) Mano biro miyo winjruok manie kindgi obed motegno kendo gisud machiegni gi Wuonwa manie polo.—Som Eklesiastes 4:12.

14. Ka jaodi ok ti ne Jehova, inyalo timo ang’o mondo kend maru obed motegno?

¹⁴ Jokristo madier ok onego okendre gi joma ok gin jotich Nyasaye wetegi. (2 Kor. 6:14) To nade owete gi nyimine modak gi joma ok gin Joneno wetegi? Moko kuom joma tiyo ne Nyasaye ndalogi nopuonjore adiera kane gisekendo kata osekendgi. Omiyo joma gikendorego ok gin Joneno. Kata kamano, tiyo gi puonj ma yudore e Muma nyalo miyo winjruok obedie e ot. Mano dwaro ni iriw nyawadu lwedo kaka nyalore ma ok iketho chik Nyasaye. Timo kamano ok yot kinde duto, kata kamano nitie ber mang’eny ma nyalo betie. Tiyo gi puonj mag Muma bende nyalo bedo matek sama chwori kata chiegi oweyo kanyakla. Mano e gima notimore ne nyaminwa moro miluongo ni Mary. En kaachiel gi chwore miluongo ni David, ne gisebedo ka gitiyo ne Jehova kanyachiel. Kata kamano, chwore noweyo dhi e chokruoge mag kanyakla kuom higni 25. Mary ne ok oweyo dhi e chokruoge mag kanyakla gi chokruoge madongo kendo notimo kinda mondo oti gi puonj mag Muma sama en pacho. E wi mano, nojapuonjo nyithindgi auchiel wach Nyasaye. Kane nyithindo osebedo joma dongo mowuok pacho, Mary nodong’ pacho kong’ichno. Mos mos David nochako somo gasede ma Mary ne wenega. Bang’ kinde nochako dhi e Od Romo, kendo nyakware moro ma wuowi ne makonega kom. Kane David ok odhi e chokruok, nyakwareno ne wachonega niya, “Kwara, namakoni kom to ok ibiro.” David sani mor tiyo ne Jehova, kendo Mary mor ahinya ni gitiyo ne Nyasaye kanyachiel kendo.

15. Ere kaka joma osebudho e kend nyalo konyo joma pok obudho e kend?

¹⁵ Kaluwore gi kaka Satan monjo joot kindegi, dwarore ahinya ni jotich Nyasaye obed gi winjruok maber e kend  margi. Kata bed ni usedak e kend kuom higni adi, par gima in iwuon inyalo wacho kata timo mondo iteg kend maru. Joma hikgi oseniang’ nyalo konyo ahinya joma pod tindo e wi wachni. Ginyalo gwelo joma pok obudho e kend mondo gitim lamo mar joot kanyachiel kodgi. Sama joma pok obudho e kendgo ni kod joma osebudho e kend, ginyalo neno kaka hera kod winjruok maber gin gik ma dwarore ahinya kata bed ni usekendoru kuom higini adi.—Tito 2:3-7.

16, 17. En ang’o ma jotich Nyasaye moriwore geno neno e kinde mabiro?

¹⁶ Tem ane paro e kinde mag Muma ka Jo-Israel timo nyasi moro e hekalu man Jerusalem. Nyaka bed ni ne giikore ne wuodhno, ne gikonyore sama gin e wuoth, kendo riwore kanyachiel e lamo sama gin e hekalu. Magi duto ne dwaro ni giriw paro kamoro achiel. (Luka 2:41-44) Sama pod wan e wuoth mar dhi e piny manyien, wan bende dwarore ni wati kanyachiel ka wariwore. Timo kamano dwaro ni ng’ato ka ng’ato kuomwa otim kinda. Be nyalo dwarore ni ipar matut kuom kaka inyalo timo kamano?

¹⁷ Par ane gueth mathoth moritowa nyime! Waseweyo chien ngima kod yore mochochni mantie e piny marachni. Sani koro waneno kaka weche ma Isaya gi Mika nokoro chopo, ni oganda Nyasaye ne dhi riwore kanyachiel sama gidhi e “got ka ma od Jehova obetie.” (Isa. 2:2-4; som Mika 4:2-4.) Mano kaka lamo marwa oting’ore malo ahinya “e ndalo [mag gikogi].” To mano doko mor maduong’ ma wabiro bedogo e kinde ma dhano duto biro dak kanyachiel ka gin gi winjruok maber kendo giriwore gadier!