1. Kumbi Yehova ndi ŵanthu ŵaki agwiranga wuli ntchitu?

KUTULIYA po akwambiya kulenga vinthu, Yehova ndi Yesu mbakukoliyana. Yehova wangwamba kulenga Yesu. Pavuli paki, Yesu wagwiranga ntchitu ndi Yehova nge “mumisili waki.” (Nthanthi 8:30) Ateŵeti aku Yehova nawu akoliyananga pakugwira ntchitu yo angutumika. Mwakuyeruziyapu, Nowa ndi banja laki angukhome limoza chingaraŵa. Pavuli paki, Ayisraele nawu angugwiriya limoza ntchitu yakupanga chihema, kuchiphwasuwa ndipuso kuchinyamuwa kuluta nachu malu nganyaki. Munyumba yakusopiyamu, wosi akoliyananga pakumba sumu zakulumba Yehova. Ŵanthu aku Yehova achitanga vosi ivi chifukwa ŵenga akukoliyana.​—Chiy. 6:14-16, 22; Maŵ. 4:4-32; 1 Mik. 25:1-8.

2. (a) Kumbi Akhristu akwamba nawu agwiranga wuli ntchitu? (b) Tikambisanengi mafumbu nanga mu nkhani iyi?

² Akhristu akwamba nawu agwiriyanga limoza ntchitu  mwakulongozeka ndi Yesu yo ndi mutu wa mpingu. Wakutumika Paulo wangukamba kuti chinanga kuti Mkhristu weyosi wakusankhika wenga ndi “mphasu zakupambanapambana,” wachitanga “mauteŵeti ngakupambanapambana” ndi “ntchitu zakupambanapambana,” kweni wosi ŵenga liŵavu limoza. (Ŵerengani 1 Ŵakorinte 12:4-6, 12.) Nanga mazuŵa nganu? Kumbi tingachita wuli kuti tilutirizi kukoliyana pakupharazga uthenga wamampha? Kumbi tingakoliyana wuli mumpingu ndipuso mu banja?

3. Kumbi Yohane wanguwonanji?

³ Mu vyaka va mu 100 C E, wakutumika Yohane wanguwona angelu 7 ndipu weyosi wambanga mbata mwakukweza. Mungelu wachinkhondi wati wamba mbata yaki, Yohane wanguwona “nyenyezi” yichiwa pacharu chapasi kutuwa kuchanya. Ndipu “nyenyezi” iyi yenga ndi maki ngakujuliya chizenji. Yati yajula, kuchizenji kungutuwa josi ndipu mu josi mungutuwa azombi. M’malu mwakurya uteka ndi vimiti, azombi yaŵa alimbana ndi ŵanthu wo alivi chidindu chaku Chiuta pamasu pawu. (Chiv. 9:1-4) Yohane watenere kuti waziŵanga mo azombi anangiya vinthu. Mwakuyeruziyapu, azombi angunangapu vinthu ku Egipiti mu nyengu yaku Mosese. (Chit. 10:12-15) Azombi wo Yohane wanguwona amiya Akhristu akusankhika wo apharazga uthenga wacheruzgu. Yiwu agwiriya limoza ntchitu iyi ndi ŵanthu anandi wo alindiza kuzija pacharu chapasi. Ntchitu yakupharazga yitovya ŵanthu anandi kusiya visopa vawu vaboza ndi kufwatuka ku muwusu waku Satana.

4. Kumbi ŵanthu aku Chiuta akupasika ntchitu wuli, ndipu tingayifiska pijapija asani tichitanji?

⁴ Ŵanthu aku Yehova akupasika ntchitu yikulu yakupharazga “uthenga wamampha” pacharu chosi chapasi umaliru wechendazi. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Uthenga uwu usazgapu kudana ‘weyosi yo we ndi nyota’ kuti ‘wamwi maji nga umoyu kwawezi.’ (Chiv. 22:17) Kumbi tingayifiska wuli ntchitu iyi? Tingayifiska pijapija asani ‘tikoliyana.’​—Ŵaef. 4:16.

5, 6. Kumbi ndi vinthu wuli vo tichita mwakukoliyana?

⁵ Kuti tifiski kupharazga uthenga wamampha ku ŵanthu anandi, tikhumbika kuyichita mwandondomeku. Ndichu chifukwa chaki tilonde ulongozi. Ulongozi wo tilonde kuziya ku mpingu pacharu chosi chapasi utitiwovya kuti tipharazgengi mwakukoliyana. Asani tamala kunozeke uteŵeti, tiluta kuchipharazga uthenga wamampha wa Ufumu ku ŵanthu. Tipharazga uthenga uwu mwakukambisana nawu kweniso kuŵapasa mabuku ngo ngakonkhosa Bayibolu. Nyengu zinyaki tipempheka kuchitaku upharazgi wapade. Asani tichita ntchitu iyi, tikoliyana ndi abali ndi azichi anandi pacharu chosi wo apharazga uthenga wakuyanana waka. Kweniso tigwira ntchitu limoza ndi angelu wo atovya ŵanthu aku Chiuta kupharazga uthenga wamampha.​—Chiv. 14:6.

⁶ Tikondwa ukongwa asani tiŵerenga mu Buku Lapachaka vo tosi tichita pacharu chosi. Kweniso tikoliyana asani tigaŵiya timapepala takudaniya ŵanthu ku unganu wachigaŵa, wapade ndi wa vyaru. Pa maunganu  yanga, tivwisiya nkhani zakuchiska zakutuliya mu Malemba, tiwonere maseŵeru ndi vakuwoniyapu. Nkhani izi zititichiska kuti titeŵetiyengi Chiuta ndi mtima widu wosi. Kukumbukiya nyifwa yaku Yesu naku so kutitiwovya kuti tije akukoliyana. Tosi pacharu chapasi tichita Chikumbusu chaka chechosi pa Nisani 14 asani lumwi lasere. Tichita viyo chifukwa chakuti tiwonga lisungu likulu laku Chiuta kweniso tivwiya vo Yesu wangulamula. (1 Ŵakor. 11:23-26) Ku Chikumbusu kutuza Akaboni akubatizika pe cha. Asani kwaja masabata ngamanavi kuti tichiti Chikumbusu, tidana ŵanthu anandi kuti azi.

7. Kumbi ntchinthu wuli chichitika asani tigwiriya limoza ntchitu?

⁷ Zombi yumoza wangananga ukongwa cha vinthu. Mwakuyanana waka, munthu yumoza wangakwanisa cha kupharazgiya ŵanthu wosi. Asani tigwiriya limoza ntchitu yakupharazga, titovya ŵanthu anandi kuti aziŵi Yehova. Kweni nkhupharazga pe cha ko kutovya ŵanthu aku Chiuta kuti akoliyanengi.

8, 9. (a) Kumbi Paulo wangugwiriskiya ntchitu vinthu wuli pakukhumba kukonkhosa kuti Akhristu atenere kukoliyana? (b) Kumbi ntchinthu wuli chingatiwovya kuti tije akukoliyana mumpingu?

⁸ Mukalata yo Paulo wangulembe Akhristu a ku Efesu, wangukonkhosa mo mpingu uchitiya vinthu, ndipuso wangukamba kuti weyosi wakhumbika ‘kukuwa mu vinthu vosi.’ (Ŵerengani Ŵaefesu 4:15, 16.) Paulo wangugwirisiya ntchitu vo liŵavu lichita pakukhumba kukonkhosa kuti Mkhristu weyosi wangawovya kuti mpingu uje wakukoliyana ndi kulondo Yesu yo ndi Mulongozi wa mpingu. Iyu wanguti viŵalu vosi va liŵavu vilumikizana mumajoyini. Kumbi weyosi wangawovya wuli kuti mpingu uje wakukoliyana?

⁹ Titenere kuvwiya ndi kutumbika ŵara wo Yesu wakuŵasankha kuti alongozengi mpingu. (Ŵah. 13:7, 17) Nyengu zinyaki vingaŵa vakusuza kuchita viyo. Asani ve viyo, titenere kupempha Chiuta kuti watiwovyi. Iyu watipasengi mzimu waki kuti utiwovyi kukoliyana ndi vo ŵara anoza. Asani nyengu zinyaki tiwona kuti tingafisa cha kulondo ulongozi wo ŵara atipasa, titenere kuŵanaŵaniya mo tingawovye kuti mpingu uje wakukoliya asani tingavwiya. Asani tikoliyana, viwovyengi kuti tosi tiyanjanengi ukongwa.

10. Kumbi ateŵeti akovya atovya wuli kuti mpingu uje wakukoliyana? (Wonani chithuzi cho che papeji 13.)

¹⁰ Ateŵeti akovya atovya ukongwa kuti mpingu uje wakukoliyana. Abali ndi azichi wosi ayanduwa ndi vo abali yaŵa achita. Mwakuyeruziyapu, yiwu atovya ŵara kuwonesesa kuti mabuku ngakupharazgiya ngalipu ngakukwana. Kweniso atovya kuphwere Nyumba ya Ufumu. Alonde so alendu wo atuza ku maunganu. Asani tikoliyana ndi ateŵeti akovya, titovya kuti vinthu viyendengi umampha pa mpingu.​—Yeruzgiyani ndi Machitidu 6:3-6.

11. Kumbi anyamata angawovya wuli kuti mpingu wawu ukoliyanengi?

¹¹ Abali anandi akukhwima aja ŵara kwa vyaka vinandi. Kweni chifukwa chakukota, angatondeka kuchita vinandi. Mwaviyo kusintha kungaja umampha kuti abali wo  ŵeche anyamata aŵawovyi. Chinanga kuti abali yaŵa aziŵa vinandi cha, kweni asani asambizika angayenere maudindu. Vija vakukondwesa ukongwa asani ateŵeti akovya akhumba kuja ŵara. (1 Tim. 3:1, 10) Ŵara anyaki wo ŵeche anyamata, aluta panthazi ukongwa ndipu awonere madera. Yiwu ateŵete abali ndi azichi mumipingu yinandi. Kumbi titawonga cha anyamata wo akhumbisiska kuwovya pa mpingu?​—Ŵerengani Sumu 110:3; Wakutaula 12:1.

12, 13. Kumbi ntchinthu wuli chingawovya wosi mu banja kuti akoliyanengi?

¹² Kumbi tingawovya wuli kuti tikoliyanengi mu banja lidu? Anandi awona kuti asani achita Kusopa kwa Pabanja sabata yeyosi, vitovya kuti wosi akoliyanengi. Pa nyengu iyi, yiwu akambisana vinthu vauzimu. Ivi vitovya kuti akoliyanengi. Asani ayesere mo angachipharazgiya, vitovya kuti apharazgengi mwalusu. Yiwu atanjana ukongwa asani atuvwa munyawu wamukapu kweniso kuwona kuti weyosi mu banja watanja Chiuta ndipu wakhumba kumukondwesa.

¹³ Kumbi ŵanthu akutolana akhumbika kuchitanji kuti akoliyanengi? Asani wosi atanja Yehova ndipu atimuteŵete limoza, akondwa ukongwa ndipuso akoliyana mu banja mwawu. Yiwu atenere so kuyanjana nge mo achitiyanga Abrahamu ndi Sara, Isaki ndi Rabeka ndipuso Elkana ndi Hana. (Chiy. 26:8; 1 Sam. 1:5, 8; 1 Pet. 3:5, 6) Asani munthurumi ndi munthukazi achita ivi, aja akukoliyana kweniso ubwezi wawu ndi Yehova ukho ukongwa.​—Ŵerengani Wakutaula 4:12.

14. Asani munthu yo mukutolana nayu wateŵete Yehova cha, kumbi ntchinthu wuli cho mungachita kuti nthengwa yinu yilutirizi kuja yakukho?

¹⁴ Bayibolu likamba kuti Akhristu akhumbika cha kutolana ndi munthu yo ndi Kaboni cha. (2 Ŵakor. 6:14) Kweni abali ndi azichi anyaki akutolana ndi munthu yo ndi Kaboni cha. Anyaki akusambira unenesa ŵe pa nthengwa kali, kweni munyawu wangukana kusambira. Ndipu anyaki angutolana ndi Kaboni kweni muwolu wawu pamwenga mulumu wawu wakuleka kuwungana. Mu vakuchitika va nge ivi, Akhristu atesesa kuchita vo angafiska kuti nthengwa yawu yije yakukho mwakuvwiya ulongozi wa mu Bayibolu. Kweni ntchipusu cha kuchita viyo. Mwakuyeruziyapu, Mary ndi mulumu waki David ateŵetiyanga limoza Yehova. Pavuli paki, David wanguleka kuwungana. Kweni Mary wangusintha cha. Iyu wangulutiriza kuvwiya mulumu waki, kusambiza uneneska ŵana ŵaki 6, kweniso kuluta ku maunganu nga mpingu ndi ngakulungakulu. Ŵana ŵati akuwa, angutuwapu pa nyumba. Mwaviyo, Mary wachitanga phukwa. Pavuli paki, David wangwamba kuŵerenga magazini ngo muwolu waki wamusiliyanga. Pati pajumpha nyengu, wangwamba so kuwungana ndipu muzuku waki wa vyaka 6 wamusungiyanga malu. Asani waja ku maunganu, muzuku waki wamukambiyanga kuti, “Ndingukusoŵani msanawale ku maunganu.” David wangwamba so kuteŵete Yehova pati pajumpha vyaka 25. Sonu iyu ndi muwolu waki akondwa kuteŵete limoza.

15. Kumbi wo aja pa nthengwa vyaka vinandi angaŵawovya wuli wo atolana sonu?

¹⁵ Chifukwa chakuti Satana watimbanyiza mabanja mazuŵa nganu, nkhwakukhumbika  ukongwa kuti ateŵeti aku Chiuta akoliyanengi mu banja. Kaya mwaja vyaka vinandi wuli pa nthengwa, mutenere kuŵanaŵaniya vo mungakamba pamwenga kuchita kuti banja linu lije lakukho. Wo aja pa nthengwa vyaka vinandi angawovya wo atolana sonu pa nkhani iyi. Nyengu zinyaki, yiwu angaŵadana kuti akajepu pakusopa kwa pabanja. Wo atolana sonu angawona kuti kuyanjana ndi kukoliyana nkhwakukhumbika ukongwa kaya ŵanthu atolana kwa vyaka vinandi wuli.​—Tito 2:3-7.

16, 17. Kumbi ŵanthu aku Chiuta alindizanji?

¹⁶ Ayisraele akoliyananga asani aluta ku phwandu ku Yerusalemu. Yiwu akhumbikanga kunozeke ulendu uwu. Pavuli paki, ayendiyanga limoza ndi kuwovyana. Ndipu asani afika ku Yerusalemu, athamikanga ndi kusopa Yehova pamoza. (Luka 2:41-44) Mazuŵa nganu, po tinozeke umoyu wa m’charu chifya, tosi titenere kuchita vo tingafiska kuti tije akukoliyana. Kumbi muwona kuti pe nthowa zinyaki zo mungachitiya venivi?

¹⁷ Ŵanthu m’charu ichi akoliyana cha ndipu atambana pa vinthu vinandi. Kweni tiwonga Yehova chifukwa watitiwovya kuja akukoliyana ndi kuziŵa unenesa. Ŵanthu ŵaki pacharu chapasi atimusopa munthowa yo iyu wakhumba. Mu mazuŵa nganu ngakumaliya, ŵanthu aku Yehova mbakukoliyana ukongwa kuluska kali. Nge mo Yesaya ndi Mika angukambiya, tosi “tikwere ku phiri laku Yehova” pamoza. (Yes. 2:2-4; Ŵerengani Mika 4:2-4.) M’charu chifya tazamukondwa ukongwa pa nyengu yo ŵanthu wosi azamukoliyana!