Rwa ḇeri ḇe roi swewar na

Rwa ḇeri ḇe sasyos sarser

TOPIK UTAMA | REFO—SYAP ḆESMAI ROI ḆEDWAREK

Imuk Kwar Mḇoi Refoya Isya Pdef

Imuk Kwar Mḇoi Refoya Isya Pdef

SAMSWEN YA: Papirus ma perkamen iso roiebor manfasfas ma ḇefas kaḇer Refoya sḇuki fas. * (2 Timotius 4:13) Rariso roi sḇuki fas ani nḇuk samswen ḇe Refoya rai?

Papirus napyan fa namsawek, sananai ḇyedi nefadwer, ma na napokem. Richard Parkinson ma Stephen Quirke, manfawinanem Masir ḇekwar, sukofen, ”Papirus ani nari napokem fa nḇe rares ma fafen. Rofyor sikram na, syap ḇeniw ani na ḇyemankukef ḇaido nasnarem snar moḇ ḇepnunek ma na anir ḇaido as sya sanna rofyor siḇayekna.” Rofyor sisrowna, papirus ḇeḇeso napokem fasaw snaro sananai ya isyo kerna ḇaido ndoro moḇ ḇepnunek.

Perkamen ipokem fasaw ḇa ḇuro papirusna, ḇape na naḇyeḇa rofyor sifaduruna ḇa ḇaido ndoro moḇ ḇesam ḇaido ḇepnunek kaku, moḇ ḇedok, ḇaido sananai ya isyo kerna. * Perkamen ya kako na naḇyeḇa snar anir sya sanna. Inja, syap Everyday Writing in the Graeco-Roman East fyasnaḇair snar ”fasfas ḇekwar nabor ḇa fa nasya pdef”. Refoya napromes kwar ido, roi ḇero donna kako na napromes.

RARISO REFOYA ISYA PDEF: Sasoser Taurat iwan fa raja oser-oser ”fyas ro syap oso faro mankundi fasfas kaḇer ro sasoser ine”, iso syap ririm ḇerandak ro Refoya. (Ulangan 17:18) Osower ido, manḇekir ro fasfas kaḇer ine sifrur fasfas naḇor kaku ro abad randak Masehi, ma nasya nabor ro sinagoga ḇero Israel isof ro moḇ ḇebinkwan ro Makedonia! (Lukas 4:16, 17; Farfyar Ro Manwawansya 17:11) Rariso fasfas ḇekwar ḇeḇeso anna nasya kaker isof ro kirine?

Fasfas Ḇeniw Soren Ḇemar nasya kaker ro swaf taun utin ma utin snaro neḇekram ro rosaser ḇero aḇyaḇ moḇ ḇesyor

Philip W. Comfort, manfawinanem Ḇaḇeasas Babo, ikofen, ”Snonkaku Yahudi sya srir Syap Ḇesren ḇeniw ro fyom ḇaido rosaser insama napyum pdef.” Snonkaku Kristen sifrur pdef nyan ani. Inja, fasfas Refo ḇeḇeso ro fafisu ḇerandak sisrow na kwar ro rosaser, ro sim ḇepampan ma aḇyaḇ kako, ma ro moḇ ḇesyor kaku.

BON YA: Syaran ma syaran ro ḇar fasfas Refo nasya, ḇeḇesoya ḇeumur syadi ro 2.000 taun, nasya pdef isof ro kirine. Fasfas ḇekwar oso ḇaḇeri ḇena fasfas ḇebor ḇerama ro fafisu ḇepon iwara.

^ par. 3 Papirus iso roieḇor sḇuki fas, sifrur naro rokaker ḇero warya inja sapna imnis kuker snonsnon ḇyedi. Perkamen sifrur naro aiwan kif sena.

^ par. 5 Imnis raris, Deklarasi Kemerdekaan Amerika Serikat sifas naro perkamen yaḇori. Kirine, nasyadi ḇa ro 250 taun ramnai, fasfas ḇyena nasnai pyumḇa ma siwasya mnis na ḇa.