Go na content

Go na table of contents

Wan grontapu sondro ogri​—A sani dati kan?

Wan grontapu sondro ogri​—A sani dati kan?

Oiti wan sma du ogri nanga yu noso nanga wan famiri fu yu? Yu frede taki a sani dati o pasa nanga yu wan dei? Sma kon si taki „moro nanga moro sma na grontapu e kisi mankeri fu di trawan e du ogri nanga den”. Luku wan tu eksempre.

SMA E FON DEN PATNA ÈN DEN E DWENGI DEN FU ABI SEKS: Wan ondrosuku fu den Verenigde Naties e sori taki „man e fon den uma fu den èn den e dwengi den fu abi seks. A sani disi pasa nanga wán fu ibri dri uma na grontapu, awinsi wán leisi na ini den libi.” A sari fu taki dati na ini a ten di e kon a sani disi o pasa nanga wán fu ibri feifi uma na heri grontapu. Man o dwengi den fu abi seks nanga den, noso den o pruberi fu du dati.

OGRIDU NA STRATI: Soleki fa sma e taki, moro leki 30.000 grupu ogriman e du ogri na ini Amerkankondre. Na ini Latijns-Amerika, pikinmoro 1 fu ibri 3 sma kisi fu du nanga ogridu.

SMA E KIRI TRAWAN: Ondrosuku sori taki sma kiri pikinmoro 500.000 sma na ini 2012. Dati na moro sma leki den wan di dede na ini orloku. Na den kondre na a zuidsei fu Afrika èn na ini Mindri-Amerika, den kiri moro sma leki iniwan tra presi na grontapu. Moro leki fo tron so furu sma den e kiri drape. Na ini wán yari, den kiri moro leki 100.000 sma na ini Latijns-Amerika èn sowan 50.000 sma na ini Brasyonkondre wawan. Yu denki taki a problema disi o lusu fu ala ten?

OGRIDU MAN KON NA WAN KABA?

Fu san ede ogridu de na ala sei? Furu sani de di e tyari a problema disi kon. Luku wan tu fu den sani dati: A no ala sma e kisi san den abi reti na tapu èn fu di sma no gudu a srefi. Sma e dringi sopi te fu drungu èn den e gebroiki drugs. Pikin e si fa bigisma e du ogri. Furu sma no e lespeki a libi fu trawan. A gersi leki ogriman no e kisi strafu fu den ogri di den e du.

A tru taki na son kondre lanti ben man sorgu taki sma no e du so furu ogri moro. Na ini den tin yari di pasa, a nomru fu den sma di den kiri na ini São Paulo, Brasyonkondre, saka nanga 80 procent. Toku sma e du ala sortu ogri na ini a foto dati ete èn sma e kiri sowan 10 fu ibri 100.000 sma drape. Ma san de fanowdu fu man tyari wan kaba kon na ogridu fu ala ten?

Fu man lusu a problema disi fu ala ten, sma musu kenki a denki fu den èn a fasi fa den e tyari densrefi. Efu ogrisma wani kenki, dan den no musu abi heimemre moro, den no musu gridi èn den no musu prakseri densrefi nomo. Na presi fu dati den musu sori lobi nanga lespeki gi trawan èn den musu broko den ede nanga trawan.

San kan yepi wan sma fu tyari den bigi kenki disi kon? Prakseri den sani disi di Bijbel e leri:

  • „Te wi lobi Gado, dan wi o hori den komando fu en.”​—1 Yohanes 5:3.

  • „Bigi lespeki gi Yehovah wani taki fu tegu gi san ogri.” *​—Odo 8:13.

Wan prenspari sani di kan yepi sma fu kenki den libi awinsi den na ogrisma, na te den abi lobi gi Gado èn te den no wani du sani di a no feni bun. Den sma disi no e kenki frafra nomo, ma a heri fasi fa den de e kenki. A sani disi e pasa trutru?

Luku a tori fu Alex. * Na ini den 19 yari di pasa, a man disi ben koti strafu na Brasyonkondre fu den ogri di a ben du. A tron wan Kotoigi fu Yehovah na ini a yari 2000, baka di a studeri Bijbel nanga den Kotoigi. Yu denki taki a tapu fu du ogri trutru? Iya, a tapu nanga den sani dati. Alex e sari srefisrefi fu den ogri sani di a du. A taki: „Mi kon lobi Gado fu di a meki mi firi taki a gi mi pardon trutru. Fu di mi de nanga tangi gi den sani di Yehovah du gi mi èn fu di mi lobi en, meki mi ben man kenki den fasi fu mi.”

César di e tan na ini Brasyonkondre tu ben e du ogri sowan 15 yari langa. A ben e fufuru na ini sma oso èn a ben e roof sma. Fa a du kon taki a kenki? Di a ben de na strafu-oso, Yehovah Kotoigi kon na en èn a bigin studeri Bijbel tu. César taki: „Fositron na ini mi libi mi ben e firi koloku. Mi leri fu lobi Gado. Mi leri tu fu lespeki en. Mi no wani du nowan ogri moro èn mi no wani meki Yehovah sari. Mi wani sori taki mi de nanga tangi gi den bun sani di a du gi mi. Fu di mi lobi Gado èn fu di mi e lespeki en, meki mi kenki mi libi.”

Fa yu kan tron wan fu den sma di o libi na ini wan grontapu pe ogridu no o de?

San den ondrofenitori disi e sori wi? Den e sori wi taki Bijbel man kenki sma libi dorodoro fu di a e yepi den fu kenki a denki fu den (Efeisesma 4:23). Alex di wi taki fu en didyonsro, taki: „Den sani di mi leri fu Bijbel de leki krin watra di e lon na ini mi skin èn di e wasi ala takru prakseri puru. Noiti mi ben denki taki mi ben o man tapu nanga den sani disi.” Iya, te wi e furu wi frustan nanga a krin boskopu fu Bijbel, dan wi o man wasi iniwan ogri prakseri puru. Gado Wortu abi a krakti fu meki wi kon krin (Efeisesma 5:26). Na so ogri-ati sma nanga sma di e denki densrefi nomo kan kenki den fasi fu den èn den kan tron sma di abi switifasi èn di lobi freide (Romesma 12:18). Den abi wan korostu firi fu di den e hori densrefi na den leri fu Bijbel.​—Yesaya 48:18.

Moro leki aiti milyun Yehovah Kotoigi na ini 240 kondre kon sabi san e yepi sma fu tapu nanga ogridu. Sma fu ala ras, gudusma nanga pôtisma, sosrefi sma fu ala kulturu leri fu lobi Gado èn fu abi lespeki gi en. Den leri tu fu lobi makandra èn fu libi na ini freide leki brada nanga sisa na heri grontapu (1 Petrus 4:8). Te yu e luku den sma disi, dan wi kan bribi taki wan grontapu sondro ogridu a no wan dren.

WAN GRONTAPU SONDRO OGRIDU O KON HERI ESI!

Bijbel e pramisi taki heri esi Gado o puru ogridu na grontapu. Wi kan de seiker taki na ogri grontapu disi o kisi krutu ’na a dei te Gado o krutu den ogri sma èn pori den’ (2 Petrus 3:5-7). Nowan sma o du ogri nanga trawan moro. Fa wi kan de seiker taki Gado wani tyari wan kaba kon na ogridu?

Bijbel e taki: „Efu wan sma lobi ogridu, dan Gado no lobi en kwetikweti” (Psalm 11:5). A Mekiman lobi freide nanga retidu (Psalm 33:5; 37:28). Dati meki noiti a o gi pasi taki ogrisma tan du ogri fu ala ten.

Iya, wan nyun grontapu o kon pe freide o de (Psalm 37:11; 72:14). Wi e gi yu deki-ati fu ondrosuku fa yu kan tron wan fu den sma di o libi na ini a grontapu dati pe ogridu no o de.

^ paragraaf 12 Yehovah na a nen fu Gado soleki fa a skrifi na ini Bijbel.

^ paragraaf 14 Wi kenki den nen.