OZIGHI RẸ EYA RHIẸROMRẸ VẸ Ọ RẸ UWEVWIN: United Nation niyẹnrẹn nẹ, “Ọvo usun rẹ eya erha yen rhiẹromrẹ ozighi rẹ uwevwin yẹrẹ eyen eshare rayen hwe fikirẹ ehware.” Ọ da ohwo mamọ nẹ, “vwẹ akpọneje, ọvo usun rẹ eya iyorin yen a cha gba du yẹrẹ joma gba du.”

OZIGHI RẸ ORERE: Kirobo ra niyẹrẹn rọyen, ẹko rẹ ihwo ri gbe ozighi rehẹ United States vrẹ 30,000. Vwẹ Latin America, omarẹ ohwo ọvo usun rẹ ihwo erha yen rioja rẹ ozighi-egbe re.

OHWEKUFIA: Vwẹ 2012, ihwo re hweri joma bun te ubro rẹ oduduru, i bun vrẹ ihwo re hweri vwẹ ifovwin. Ihwo re hweri vwẹ Southern Africa vẹ Central America yen me bun kparobọ vwẹ akpọ na. (Vwẹ asan rẹ ihwo 100,000 hepha, e hwe ihwo 30 vwẹ Southern Africa, ke rhe hwe ihwo 26 vwẹ Central America.) Vwẹ ẹgbukpe ọvo, ihwo ri bun vrẹ 100,000 yen e hweri vwẹ Latin America, i re hweri vwẹ Brazil ọvo da rha dia omarẹ 50,000. E ghini se si ozighi no kare kare?

Diesorọ ozighi vwọ vọn asan eje? Enana evo usun rẹ erọnvwọn re sa suọ: ọ da dianẹ ihwo evo riakpọ jẹ ihwo buebun rioja, ra vwọ vwẹ ẹro otete vwo nẹ arhọ, ra vwọ da udi vrẹ oma je reyọ ihunvwun egangan, emọ re rioja ozighi vwẹ abọ rẹ imiragua yẹrẹ ri nughe rọyen, kugbe a vwọ mrẹ ihwo ri gbe ozighi jẹ e ruẹ ayen emu vuọvo-o.

Vwọrẹ uyota, ẹkuotọ sansan davwẹngba rẹ oborẹ ayen se vwo si ozighi no. Vwẹ ẹgbukpe ihwe re wanre na, ozighi kpotọ mamọ vwẹ orere rẹ São Paulo, vwẹ Brazil rẹ ihwo vọnre mamọ. Dedena, koka koka rẹ ozighi je vọn orere yena, e ji hwe omarẹ ihwo 10 vwẹ asan rẹ ihwo 100,000 hepha. Die yen a guọnọre e se vwo si ozighi no kare kare?

E ki se si ozighi no kare kare, ofori nẹ ihwo wene uruemu rayen. Ihwo ri gbe ozighi ki se wene, ofori nẹ ayen siobọnu iruemu kerẹ omaẹkparọ, urhuru, kugbe ojevwe romobọ, ayen mi vwo ẹguọnọ, ọghọ kugbe ọdavwẹ rẹ ihwo efa.

Die yen se mu ohwo vwo ru ewene nana? Roro kpahen oborẹ Baibol na yonori:

• “Ọnana hẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ na nẹ avwanre yọnrọn irhi rọye.”—1 Jọn 5:3.

• “Omaetuo rẹ umwemwu ọye oshọ ẹdjẹ kẹ Ọrovwohwo na.”—Isẹ 8:13.

Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ kugbe oshọ re vwo ru obo re cha nẹrhẹ ivun miovwo yen mu ihwo re tobọ dia inogbozighi vwo wene akpeyeren rayen kare kare, ayen me rhe dia ihwo kpokpọ. Ọnana ghene phia?

 Alex, * ọyen ohwo rọ ghwọrọ ẹgbukpe 19 vwevunrẹ uwodi vwẹ Brazil fikirẹ ozighi sansan ro vwobọ vwọ. Ọ vẹ Iseri rẹ Jihova vwo yono Baibol nu, ọ da rhe dia Oseri rẹ Jihova vwẹ ukpe rẹ 2000. O ghini siobọnu uruemu rẹ ozighi rọyen kare kare? E, erọnvwọn ebrabra rẹ Alex ruru na ghene da mamọ. Ọ da ta: “Mi rhi vwo ẹguọnọ kpahen Ọghẹnẹ rọ vwọ nẹrhẹ ẹwẹn mẹ totọ kidie o vwo ghovwo uvwe kare kare. Idavwaro vẹ ẹguọnọ mi vwo kpahen Jihova yen chọn vwẹ uko vwo wene idjerhe mẹ.”

César, ọyen oji rọ kpanrẹ ẹchẹ rẹ ihwo vwẹ Brazil. Ọnana yen iruo rọyen vwẹ omarẹ ẹgbukpe 15. Die yen nẹrhẹ o wene? Ọke rọ vwọ hẹ uwodi, Iseri rẹ Jihova de ghwoghwo ota kẹ, o de ji yono Baibol na. César da ta: “Vwẹ ọke evo rhire na, mi rhe muẹ akpọ yerẹ-ẹn. Mi de rhi vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ kugbe oshọẹdjẹ rọyen; me rha guọnọ ru erọnvwọn ebrabra mi ruẹ jovwo na-a, kidie ọnana cha nẹrhẹ Jihova muomaphiyọ. Me guọnọ dje idavwaro phia vwọ kẹ uruemu esiri rọyen. Ẹguọnọ vẹ oshọ nana yen mu vwe vwo wene.”

Die yen ikuegbe re rhiẹromrẹ nana dje kẹ avwanre? I djephia nẹ Baibol na vwo ẹgba ro vwo wene akpeyeren rẹ ihwo kare kare kugbe iroro rẹ ohwo. (Ẹfesọs 4:23) Alex, re djunute nanayen, da ta: “Obo mi yonori vwẹ Baibol na pha kerẹ ame ọfuanfon re ku ku uvwe, ememerha na kọ hworhẹ erharhe rẹ iroro mẹ ejobi no. Me nama roro nẹ mi se siobọnu erọnvwọn nana-a.” Ọtiọyen ọ hepha, e de phi ovuẹ ọfuanfon rẹ Baibol na phiyọ ẹwẹn avwanre, o se si imwemwu ejobi vwo nẹ oma avwanre. Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo ẹgba ro vwo ru ohwo fuan. (Ẹfesọs 5:26) Ọ sa nẹrhẹ inogbozighi ri sianro wene idjerhe rayen, ayen me rhe dia ihwo re pha fuefun, ri ji vwo arodọnvwẹ. (Rom 12:18) Ayen mrẹ ufuoma vwẹ akpeyeren rayen fikirẹ eta rẹ Baibol na rẹ ayen vwo ruiruo.—Aizaya 48:18.

Iseri rẹ Jihova re vrẹ oduduru ẹrenren vwẹ ẹkuotọ ri te 240 riẹn obo re se vwo si ozighi no kare kare. Ihwo rẹ ẹkuotọ eje ri nẹ ẹdia rẹ akpeyeren sansan rhe ki rhi vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ je djoshọ rọyen, ayen ji vwo ẹguọnọ rẹ ohwohwo, ayen ji yerẹn kuẹgbe kerẹ orua rẹ akpọeje. (1 Pita 4:8) Ọnana imuẹro nẹ a sa mrẹ akpọ rẹ ozighi kanre.

Baibol na tare nẹ Ọghẹnẹ che si ozighi nẹ akpọ na kẹrẹkpẹ. Akpọ nana rọ vọnre vẹ ozighi na che rhiẹromrẹ “ẹdẹ ẹdjọ kugbe ẹghwọrọ rẹ ihwo umwemwu.” (2 Pita 3:5-7) Inogbozighi rha cha so ojaẹriọ vwọ kẹ ihwo-o. Die yen kẹ avwanre imuẹro nẹ Ọghẹnẹ guọnọ si ozighi no?

Ọghẹnẹ komobọ, “oma tuẹ erhi rọye kpahe ohwo ro gbe ozighi,” ọtiọyen Baibol na tare. (Une Rẹ Ejiro 11:5) Ọmemama na vwo ẹguọnọ rẹ ufuoma vẹ orhiẹn rẹ esiri. (Une Rẹ Ejiro 33:5; 37:28) Ọtiọyena, ọ cha fọ kẹ ihwo ri gbe ozighi bẹdẹ bẹdẹ-ẹ.

Akpọ kpokpọ rẹ ufuoma ghene cha. (Une Rẹ Ejiro 37:11; 72:14) Davwẹngba wo yono kpahen obo wọ sa vwọ ro akpọ yena rẹ ozighi kanre na.