Papaymi 1949 watapi Alemaniamanta Australiaman astakamusqa, mineriapi llank’anata maskhananpaq. Victoria estadoq camponpin tiyasqa, chaypin mamaywan casarakusqa. Noqaqa 1953 watapin nacerani.

Chaypin mamay Jehová Diospa testigonkunawan Biblia estudiayta qallariran. Chhaynapin Bibliaq yachachisqanta wawallaraq kashaspa uyarirani. Ichaqa papayqa manan ima religiontapas aceptaqchu. Maqakuq runamanmi tukupuran. Mamayqa nishutan manchakuq, chaywanpas pakallapin Bibliata estudiaq. Papay mana wasipi kashanankaman Bibliamanta yachachiwaqku hermanaymanwan, kay pacha sumaq paraisoman tukupunanmanta. Noqaykupas Bibliaq nisqanman jina allinta comportakuqtiykuqa chaypi kanaykuta (Salmo 37:10, 29; Isaías 48:17).

Papay chhayna millay runa kasqanraykun 18 wataypi wasimanta ripurani. Noqaqa creeranin mamaypa niwasqanta, ichaqa manan chayman jinachu kausarani. Carbón minapin llank’ayta qallarirani, 20 wataypitaq casarakapurani. Wawaykun kinsa wata qhepata naceran, chayraqmi piensarani imachus vidaypi aswan importante kasqanmanta. Yacharanin Bibliaqa vidaykupi yanapawanankuta, chaymi Testigokunawan estudiayta qallarirani. Esposaymi ichaqa mana munaranchu. Juj kutinpi juñunakuyninkuman risqaymantan niwaran: “Saqenaykin Biblia estudiayta mana chayqa wasimantan ripunki”, nispa. Mana imanayta atispan manaña estudiaranichu. Tiempowanqa arrepentikuranin allin kasqanta yachashaspa saqepusqaymanta.

Juj kutinmi llank’aqmasiykuna pornografiata qhawachiwaranku (chayqa revistakunapi, televisionpi q’alalla runakunata, warmi qhari puñuyta, juj qhelli ruwaykunatawan qhawaymi). Gustawaranmi ichaqa millakunapaqmi karan chaymi juchachakuq kani. Yuyariqmi kani Bibliapi yachasqayta, chaymi piensaq kani: “Diosqa castigawanqachá”, nispa. Ichaqa sapa kutillantaq pornografiata qhawaq kani chayqa, manañan millakuqchu kani aswanmi vicio jap’ipuwaran.

Qatimuq 20 watakunapiqa qonqapuranin mamaypa yachachiwasqankunata. Mana allintan kausaq kani, qhelli simikunata  qhelli chanzakunatan rimaq kani. Warmi qhari puñuymantapas mana kaqkunatan piensaq kani. Esposaywanña tiyarani chaypas, juj warmikunawanmi puñurani. Valorakunaymantaqa noqa kikiytan cheqnikurani.

Esposaywanmi t’aqanakapurayku, vidaypas manañan vidachu karan. Chaymi tukuy sonqo Jehová Diosmanta mañakurani, jujmantan Biblia estudiayta qallaripurani, 20 wataña pasaran chaypas. Chay tiempopaqqa ñan papay wañupuranña, mamaytaq Jehová Diospa testigonña kapuran.

Decidikurani Bibliaq nisqanman jina kausaspa thaj kayta tarinaypaq. Chaymi saqepurani qhelli simikuna rimayta, millay genioyta, qhelli kausayta, qolqepaq pujllayta, machayta, llank’anaypipas manañan suwakuraniñachu.

Llank’anapi compañeroykunaqa manan entienderankuchu imarayku cambiokuna ruwasqayta. Kinsa watantinmi tanqawaranku pornografiata qhawashanallaypaq. Sichus mayninpi pisipaq kani, k’araqta phiñakuq kani otaq ima qhelli simitapas rimaruq kani chayqa, paykunan niwaqku: “¡Joeqa ñaupa vidanmanmi kutirun!”, nispa. Chayta niwaqtinkun mana valeqpaq jina sientekurani.

Llank’aqmasiykunaqa nishutan pornografiata qhawaqku. Fotokunata qhawachinakuqku, computadorankupipas pasanakuqku, imaynan noqapas ñaupaqpi ruwaq kani jinata. Anchatan kallpachakuq kani vicioyta saqenaypaq, paykunan ichaqa decidisqa kasharanku urmachiwanankupaq. Bibliata yachachiwaqniy hermanomanmi willarani yanapawananpaq. Paytaq pacienciawan uyariwaran, Bibliatapas leewaran, chhaynapin yanapawaran imaynata vicioyta atipanaypaq. Chaymantapas animawaranmi tukuy tiempo Jehová Diospa yanapayninta mañakunaypaq (Salmo 119:37).

Juj kutinmi compañeroykunata juñuspa nirani alcohol vicioyoq iskay compañeroykunaman juj par cervezata qonankupaq. Jinan phiñasqa niwaranku: “¡Maypin chayta niwaq! ¡Paykunaqa kallpachakushankun vicionku saqenankupaq!”, nispa. Noqataq nirani: “¡Noqapas!”, nispa. Chaymi chay p’unchaymantapacha entienderanku pornografía vicioyta vencenaypaq kallpachakushasqayta.

Tiempowanmi Diospa yanapayninwan vicioyta saqepurani, 1999 watapitaq bautizakapurani Jehová Diospa testigon kapunaypaq. Anchatan agradecekuni sumaqta kausanaypaq juj kutitawan oportunidad qowasqanmanta.

Kunanqa entiendenin imaraykus Jehová Dios ñaupaqpi gustawasqan ruwaykunata cheqnin chayta. Juj allin tayta jinan pakaykuyta munawaran pornografía qhaway vidaypi dañota ruwawananmanta. Proverbios 3:5, 6 textoq nisqanqa cheqaqpunin, chaypin nin: “Tukuy sonqoykiwan Señor Diosman jap’ipakuy, amataq qan kikiykiq yuyayniykimanqa k’askakuychu. Tukuy ruwasqaykikunapi Señor Diosta yuyariy, paymi cheqan ñanninta pusasunki”, nispa. Bibliaq yachachikuyninkunaqa cuidawasqanchismantapas yanapawasunmi jamuq tiempopi kusisqa kausakunanchispaq (Salmo 1:1-3).

Ñaupaqpiqa noqa kikiytan millakurani, kunanmi ichaqa valorakuni, allin concienciayoqtaq kapuni. Kunanqa vidaypas limpion kapun, reparanin Jehová Dios perdonawasqanta, pay yanapawashasqantapas. 2000 watapin Karolin sutiyoq sumaq cristianawan casarakapurani. Wasiykupiqa sumaq thajpin kausakuyku. Ancha sumaqmi mundontinmanta juj sumaq familiaman pertenecesqaykuqa, paykuna ukhupiqa ch’uya kausaymi kan munakuy ima.