Ta 1949, te jpapa la yijkitay te Alemania, bajt ta Australia ta sleel yaʼtel ta banti jun mina sok te banti ya yichʼ chiknajtesel te luz. Bajt ta kuxinel ta chʼin lum te jaʼ wentainbil yuʼun te mukʼul lum te Victoria sbiile, tey nujpun sok-a te jmama. Ayinon ta 1953.

Cheʼoxeb jaʼbil ta patil, te jmama jajch snop te Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová, jaʼ yuʼun chʼinonto-a te la jnaʼbey swentail te smelelil kʼope. Pero te jpapa maba ya smulan-a te religionetike. Te jmama mero ya xiʼ-a te jpapa melel kʼax jtebnax stael. Manchukme jich-abi, muken-a la snop te Biblia sok kʼax la smulan te bin la snope. Te kʼalal maba nakal-a te jpapae, te jmama ya snojptesonkotik-a sok te kijtsʼin ta swenta te bin yak ta snopel ta Bibliae. Ya yalbotik-a te ya xkʼatpʼuj ta nichimal kʼinal te Balumilal sok te tseʼelnax koʼtantik ya xkuxinotik teme ya jpastik te bin ya yal te Biblia (Salmo 37:10, 29; Isaías 48:17).

Ta skaj te kʼax maba lek stalel-a te jpapa, lokʼon bael ta jna te kʼalal 18 kaʼbilal-ae. Manchukme ya jchʼuun-a te bin la snojpteson te jmama, maba la kakʼ kʼotuk ta koʼtan ta smelelil te bin ya yal te Biblia, jaʼ yuʼun maba la jpas ta jkuxlejal. Jajchon ta aʼtel ta spasel luz te banti ay te mina sok nujpunon te kʼalal 20 kaʼbilal-a. Oxeb jaʼbil ta patil ayin te sbabial kantsil nichʼan, jaʼ-abi la yakʼbon jnop te bin-nix mukʼ skʼoplal ta jkuxlejal-a. Jnaʼoj-a te ya xjuʼ ya skoltayotik te Biblia, jaʼ yuʼun jajchon ta snopel te Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová. Pero te kinam skontra ya yil-a te Testigoetik. Kʼalal kʼoon ta jun tsoblej, la yalbon teme maba ya kijkitay snopel te Biblia yalaj xlokʼon bael ta jna. Maba la jnaʼ te bin la jpas, jaʼ yuʼun la jchʼuun te bin la yalbon, jich la kijkitay sjokinel te Testigoetike. Ta patil la jmel koʼtan yuʼun te la kijkitay te bin jnaʼoj-a te jaʼ te smelelile.

Ta jun kʼajkʼal, te joʼtak ta aʼtel la yakʼbonik kil pornografía. Kʼax ilotik sba, pero ma xjuʼ kuʼun yijkitayel yilel-a, ta patil ma lek ya kaʼiy jba yuʼun. Ya xjul ta koʼtan-a te bin la jnop ta Biblia sok ya jnaʼ-a te ya xbajt yakʼbon castigo te Dios. Pero jach kilxan te pornografía, maba ilobtikix sba ya kil-a, kʼayon ta yilel.

Te 20 jaʼbil kʼax baele, la kijkitay te bin la yakʼbon jnop te jmamae. Te bin ya kotses ta jpensar ya xchiknaj ta jtalel-a. Ya xlokʼ ta ke bolkʼopetik. Ma lekuk-a te bintik ya jnop ta swenta te bitʼil ya sjokin sbaik ta wayel jtul ants sok jtul winik sok manchukme nujpunemon-a, la jokin ta wayel yantik antsetik. Ta jun buelta la kil jba ta espejo, jich la jnop: «Kʼax ma xtuun te bin ya jpase». La jpʼaj te jkuxlejal maba la jkʼuxultay jba.

La kijkitay jba sok te kinam, maʼyuk swentail-a te jkuxlejale. Jaʼ yuʼun, la jkʼopon sok spisil koʼtan te Jehová. Jajchon ta snopel yan buelta te Biblia manchukme kʼaxemix 20 jaʼbil-a. Te jpapae lajemix-a, pero te jmama Testigoix-a.

Jich yilel te ay jun xaab ta yolil te bitʼil kʼayemon ta kuxinel-a sok te mantaliletik ya yakʼ te Bibliae. Pero jtaojix ta nopel-a te ya jpas tulan ta stael te lamalkʼinal ya yakʼ te Dios ta sKʼope. La jta ta nopel te ya kijkitay te yalel bolkʼopetik sok te manchuk ya x-ilinon ta ora. Jaʼnix jich, la kijkitay te spasel mulil, te ixtaʼ ta swenta takʼin, te yakubel, sok maba la kaʼiyix elekʼ te banti ya x-aʼtejon-ae.

Te joʼtak ta aʼtel ma xyichʼbeyik swentail-a te bin yuʼun ya jkʼan ya jeltay-a te jkuxlejale. Oxeb jaʼbil maba kejchaj yikʼbelonik yuʼun ya jokinlan yan buelta. Te kʼalal ay ya x-ilinon yan buelta sok teme ya xlokʼ bolkʼop ta ke, sok tseʼelil yoʼtanik jich ya yalik-a: «¡Ilawilik, chaʼsujtix tal te Joe te ya jnaʼbeytik sba-ae!». ¡Kʼax maba lek ya kaʼiy jba yuʼun-a te jich ya yalike! Jich ya kaʼiy-a te ma xtuunon ta jkʼaxel.

Te banti ya x-aʼtejon-ae spisilik ya yilik pornografía. Te joʼtak ta aʼtel jujuntsʼin ya yakʼbey sba yilik ta computadora o te spasojikix imprimir jich te bin-utʼil kʼayemon ta spasel-ae. Ya jpas tulan yuʼun maba ya kilix-a, pero te joʼtak maba ya skom sbaik ta yakʼbelonik kil-a. La jkʼanbey koltayel sok smukʼul koʼtan te machʼa la snojpteson ta Biblia, la schʼam yaʼiy ta lek te bin la kalbeye. La skʼoponbon textoetik te ya yal ta swenta-abi sok la yakʼbon kil bin-utʼil ya xjuʼ ya kijkitay te yilel pornografía sok la yalbon te yakuk jkʼopon te Jehová yuʼun ya jkʼanbey koltayel (Salmo 119:37).

Ta jun buelta la kikʼtiklan spisil te joʼtak ta aʼtel, te kʼalal spisil tey ayikix-ae, la kalbeyik te yakuk yakʼbeyik yuchʼ cerveza cheb joʼtaktik ta aʼtel te kʼayemik ta yuchʼele. Ma lek la yaʼiyik sok jich la yalbonik: «¡¿Bin-utʼil kʼan kakʼbeytik?! ¡Yakik ta spasel tulan yuʼun ya yijkitayik yuchʼel!». Jich la kalbeyik: «Jaʼnix jichon». Teyto-abi la yichʼbeyik swentail te yak jpasbel tulan yuʼun ya kijkitay yilel te pornografía sok maba la sujonikix ta spasel te bin kʼayemon ta spasel-ae.

Ta patil bael, ta swenta te koltayel yuʼun te Jehová, juʼ kuʼun yijkitayel te yilel pornografía. La kichʼ jaʼ bitʼil testigo yuʼun Jehová ta 1999. Ya kal bayal wokol yuʼun te ta ora ini tseʼelix koʼtan sok te maʼyukix yabakul te jkuxlejale.

Ta ora ini, ya jnaʼix bin yuʼun te Jehová ya yilay te bintik la jpase. Jich bin-utʼil jtul tatil, ma skʼan ya yil-a te ya xkʼax jwokol ta smul te pornografía. Smelelil te bin ya yal te Proverbios 3:5 sok 6: «Jcʼaxel acʼa smucʼulin awoʼtan te Jehová, ma me xawichʼ aba ta cuenta yuʼun te bin anopoj. Ta spisil te bintic yac apas, naʼa me te Jehová, ha ya stojobtesbat te behetic awuʼun». Te mantaliletik ya yakʼ te Biblia ya skanantayotik; melel ya yakʼ te lek ya xkʼootik ta lokʼele (Salmo 1:1-3).

Te nameye ya kilay jba-a, pero ta ora ini kʼux ya kaʼiy jba sok lamalnax kʼinal ya kaʼiy. Lekubenix te jkuxlejal sok ya jnaʼ te la spasbonix perdón te Jehová sok te ya skoltayone. Ta jaʼbil 2000 nujpunon sok jtul hermana te Karolin sbiil, kʼax kʼux ta yoʼtan te Jehová jich bin-utʼil te joʼone. Ta jfamiliatik ay bayal lamalkʼinal, kʼax tseʼel koʼtan ya kaʼiy jbatik yuʼun te ayotik ta jun familia te naʼbil sbaik ta swenta te maba ya spasik te bin ma lek sok te bayal skʼuxul yoʼtanike.