Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

NATU HOLELENI EITAALO LYAWO | DAVID

Jehova “oye esindano molugodhi”

Jehova “oye esindano molugodhi”

DAVID okwa li i ilongekidha oku ka kondjitha aakwiita mboka taye endelele yu uka kuye. Oya li ya mana mo omeho kuumbanda sho taya fadhuka po okuza polugodhi. Oya li ya tila shike? David okwa kala he yu uvu olundji taye endulula oshitya shimwe omolwuumbanda. Oya kala haye endulula edhina lyomulumentu gumwe ngoka a li a thikama mesilu i ishi uufule. Omulumentu ngoka otashi vulika a li omule ye omunene inaashi monika nando onale kuDavid.

Omulumentu ngoka oye Goliat. David okwa li a mono kutya omolwashike aakwiita ye mu tila. Oye mu tila, molwaashoka okwa li omulumentu gwoshipapa sholutu. Nonando ka li i ihomateka iikondjitho, otashi vulika a li omunene e vulithe paalumentu yaali. Okwa li a homata nokomayego nomunankondonkondo, e shi nawa okukondja. Goliat okwa li omutilithi. Kala ando wa fa wu uvite ewi lye tali mbolongondja miikulundundu sho ta sheke etangakwiita lyAaisraeli nomukwaniilwa gwawo, Saul. Okwe ya pula mokati kawo mu ze omulumentu gumwe e ye a kondje naye, opo ya manithe olugodhi ndoka oyo ayeke. — 1 Samuel 17:4-10.

Aaisraeli oya li ya tila. Omukwaniilwa Saul naye okwa li a tila. David okwa mono kutya onkalo ndjoka oya kala uule wethimbo li vulithe pomwedhi. Omatanga ngaka gaali, lyAafilisti nolyAaisraeli oga kala ga taalelathana ga mwena, na Goliat okwa kala ta sheke Aaisraeli esiku kehe. David okwa li a teka omukumo. Osha li oshinima shiyemateka okudhiladhila omukwaniilwa gwaIsraeli naakwiita ye, mwa kwatela aamwayina yaDavid aakuluntu yatatu ya tila. Kakele kokusitha ohoni etangakwiita lyAaisraeli, momeho gaDavid shoka omupagani Goliat a ningi, osha li oshiwinayi noonkondo; oshoka Goliat okwa li ta tuku Kalunga kaIsraeli, Jehova. Ihe oshike omugundjuka gwowala, David, a li ta vulu okuninga po? Oshike tatu vulu okwiilonga meitaalo lyaDavid kunena? — 1 Samuel 17:11-14.

“OYE NGUKA, MU GWAYEKA”

Natu taleni ishewe shoka sha li sha ningwa po sho pwa piti oomwedhi odhindji. David okwa li ta litha oonzi dhahe kongulohi pehala lyontumba kiikulundundu, popepi naBetlehem. Okwa li omumati omugundjuka a ndjanga e na ondjelo ombwanawa nomeho taga konita, tashi vulika pethimbo ndyoka a li e na oomvula omulongo nasha. Uuna e li oye awike okwa li ha hiki okaharpa. David okwa li i inyengithwa kuuwanawa weshito lyaJehova nokwa pyokoka nawa mokwiimba, molwaashoka hi idheula iikando oyindji. Ihe ongulohi yimwe David okwi ithanithwa kuhe. He okwa li a hala oku mu mona pethimbo mpoka. — 1 Samuel 16:12.

David okwa li a mono he, Isai, ta popi nomulumentu gulwe a kulupa noonkondo. Omulumentu ngoka okwa li omupolofeti omudhiginini Samuel. Jehova oye a tumu Samuel a ka gwayeke gumwe gwomoyanamati yaIsai a ninge omukwaniilwa gwaIsraeli a landula ko. Samuel okwa adhika a mona nale aamwayinamati yaDavid aakuluntu yaheyali. Ihe Jehova okwa li a lombwele Samuel kutya ye hayo a hogolola. Sho David a thiki, Jehova okwa lombwele Samuel a ti: “Oye nguka, mu gwayeka.” Samuel okwa patulula oluniga montaneho yaamwayinamati yaDavid ayehe aakuluntu, lu na omagadhi gi ikalekelwa e te ga tile momutse gwaDavid. Okuza sho David a gwayekwa onkalamwenyo ye inayi kala we nando ngaashi ya li nale. Ombiimbeli otayi ti: “Ombepo yOmuwa oye ya muDavid noya kala muye okuza esiku ndyoka.” — 1 Samuel 16:1, 5-11, 13.

David ta pandula Jehova neifupipiko sho a sindi iilikama

Mbela David okwa kwatwa kuuntsa sho a ningi omukwaniilwa? Aawe, okwa li a nyanyukilwa okutegelela ombepo yaJehova yi mu wilike, moku mu tseyithila kutya uunake e na okupewa iinakugwanithwa iinene. Momukokomoko gwethimbo okwa tsikile neifupipiko niilonga ye yokulitha oonzi dhahe. Iilonga mbyoka okwa li he yi longo neiyambo enene nonuulaadhi. Iimuna yahe oya yile moshiponga iikando iyali, oshikando shimwe oya li ya adhika konkoshi, noshikwawo okemwanka. David ka li owala a tidhile iilikama mbyoka kokule niimuna yahe. Pehala lyaashono, okwa li e yi kondjitha, opo a popile oonzi dhahe ndhoka dha li dha pumbwa ekwatho. Iikando ayihe iyali, David okwa li a dhipaga iilikama iihahu noonyala. — 1 Samuel 17:34-36; Jesaja 31:4.

Konima yethimbo, David okwi ithanwa ishewe kuhe. Omukwaniilwa Saul okwa li u uvu kutya David ependa. Nonando Saul okwa li natango omukwiita omunankondo, ka li we a hokiwa kuJehova, molwaashoka okwa li e li ompinge nomalombwelo ge. Jehova okwa kutha po ombepo ye puSaul, nokungawo omukwaniilwa okwa kwatwa kombepo ombwinayi, ndjoka olundji ya kala hayi mu geyitha, hayi mu tula momalimbililo nomokulongitha oonkondo. Uuna ombepo ombwinayi ya kwata Saul, shoka sha li hashi mu kwathele a pepelelwe osha li owala omusika. Yamwe yomaamati yaSaul oyu uvu kutya David onkulungu mokuhika okaharpa, ye ependa mokukondja. Onkee ano, Saul okwa ti David naka talwe, nokwe mu ningi nziyanziya gumwe gwomwaamboka haye mu hikile okaharpa nomuhumbati gwomatati ge. — 1 Samuel 15:26-29; 16:14-23.

Aagundjuka otaya vulu okwiilonga oshindji meitaalo lyaDavid miinima mbika. Ndhindhilika kutya David okwa li a longitha ethimbo lye olindji mokulalakanena iinima mbyoka tayi mu hedhitha popi naJehova. Kakele kaashono, okwa li a hwepopaleke uunkulungu we neidhidhimiko, mboka owo wa li wu na oshilonga nowe mu ningi a kale a halelela okulonga. Ihe komeho gaayihe mbyono, okwa li e etha ombepo yaJehova yi mu wilike. Shika kashi shi tuu oshiilongomwa kutse atuheni! — Omuuvithi 12:1.

“KAPE NA MPUMBWE YOKUTILA OMUFILISTI NGUKA”

Manga David a li ta longele Saul, olundji okwa li ha shuna kegumbo a ka lithe oonzi dhahe, omathimbo gamwe okwa li ha kala ko ethimbo ele. Ethimbo limwe Isai okwa tumine David a ka tale nkene aamwayinamati aakuluntu ye li po, mboka ya li taya longo metangakwiita lyaSaul. David okwa vulika neifupipiko e ta faalele aamwahe iikulya molusilu IwaEla. Sho a thiki mo, okwa li u uvite nayi sho a adha omatangakwiita gaali ga taalelathana ngaashi sha popiwa petemeko lyoshitopolwa shika. Oga li ga taalelathana momalusilu ngoka ga mbwalangandja. — 1 Samuel 17:1-3, 15-19.

David ka li ta vulu okwiidhidhimikila onkalo ndjoka. Otashi wapa nduno ngiini etangakwiita lyaKalunga omunamwenyo, Jehova, li fadhuke po lya tila omulumentu gwowala nomupagani a tya ngawo? David okwa li e wete lela kutya Goliat ota sheke Jehova ye mwene. Onkee ano, okwa tameke okupopya nuulaadhi naakwiita shi na ko nasha nokudhenga Goliat. Masiku hamale, omumwayinamati gwaDavid omukuluntu, Eliab, oku uvu shoka David a popi. Eliab okwa lundile nayi omumwayinamati omushona, David, kutya okwe ya owala okutala olugodhi. Ihe David okwe mu yamukula a ti: “Onda ningi shike ano? Ite vulu nani okupula sha?” Opo ihe David okwa popi nomukumo kombinga yokudhenga Goliat, nomuntu gumwe okwa thikitha oohapu ndhoka kuSaul. Omukwaniilwa okwa tumu David a ka talwe. — 1 Samuel 17:23-31.

David okwa lombwele omukwaniilwa oohapu tadhi tsu omukumo kombinga yaGoliat a ti: “Kape na mpumbwe yokutila Omufilisti nguka.” Saul naalumentu ye oya li ya tila Goliat. Otashi vulika ya ningi epuko sho yi iyelekanitha nomulumentu ngoka omunenenene, taya dhiladhila kutya ongiini taya vulu okukondjitha omulumentu e thike mpono. Oya li ye wete a fa e ya sinda nale nokuli. Ihe David hasho nando a li ta dhiladhila ngawo. Ngaashi tatu ke shi mona, okwa li a tala ko uupyakadhi mbuka momukalo gwi ili. Okwa tokola okukondjitha Goliat ye mwene. — 1 Samuel 17:32.

Saul okwa yamukula a ti: “Aawe, oto vulu ngiini oku mu kondjitha? Ongoye omunona natango, ye omukwiita okuza kuugundjuka we.” Mbela David okwa li shili omunona? Hasho nando, ihe okwa li omushona nokuya muukwiita notashi vulika a li ta monika omugundjuka natango. David okwa tseyika nale e li ependa mokukondja tashi vulika okuza sho e na oomvula omulonga nasha. — 1 Samuel 16:18; 17:33.

David okwa li a lombwele Saul kombinga yaashoka a ningile onkoshi nemwanka. Mbela okwa li ti itanga? Hasho nando. David okwa li e shi shoka she mu kwathele a sindane momalugodhi ngoka. Okwa ti: “Omuwa okwa hupitha ndje koonkoshi nokomamwanka; ota ka hupitha ndje wo kOmufilisti nguka.” Saul okwa li a shilipalekwa e ta yamukula ta ti: “Inda ano; Omuwa na kale nangoye.” — 1 Samuel 17:37.

Mbela owa hala okukala wu na eitaalo lya fa lyaDavid? Ndhindhilika kutya eitaalo lyaDavid kalya li lyi ikolelela komadhiladhilo ge mwene, ihe omokwiitaala Kalunga, nomolwaashono a li e na ontseyo noondunge. Okwa tseya Jehova e li omugameni omunahole nomugwanithi gwomauvaneko. Ngele otwa hala okukala tu na eitaalo ndyono, otwa pumbwa okutsikila okwiilonga kombinga yaKalunga mOmbiimbeli. Ngele otwa kala metsokumwe naashoka twi ilonga, otatu ka mona wo nkene eitaalo lyetu tali kolo. — Aahebeli 11:1.

“OMUWA OTE KU GANDJA MIIKAHA YANDJE”

Tango Saul okwa kambadhala okuzaleka David onguwo ye yuukwiita. Onguwo ndjoka oya li ya fa yaGoliat ya ningwa moshiyela shoshikushu oshinene shoka sha li she mu tona oonkondo. Onkee ano, David okwa kambadhala okweenda sho a zala onguwo ndjoka onene yo ondhigu, ihe konima okwa mono kutya ita ka vula oku yi longitha. Molwaashoka ka li a dheulilwa uukwiita ka li i igilila okuzala onguwo yuukwiita, unene tuu ya fa ndjoka ya li hayi zalwa kuSaul ngoka a li omule moshigwana shaIsraeli. (1 Samuel 9:2) Oonguwo okwe dhi hula mo adhihe, e ta zala onguwo ndjoka a li ha zala shito sho ta gamene oonzi dhe. — 1 Samuel 17:38-40.

David okwa li e na ondhimbo ye yokulitha, okampunda noshuumbitho. Oshuumbitho otashi monika sha fa kaashi na omungunda, ihe osha li oshilwitho sha nika oshiponga. Okwa li e na okampunda okashona ka hukilwa okamuya koshipa, oka li oshilongitho shoka hashi longithwa komusita gwiimuna. Okwa li ha tula emanya mokandjato, e ta kutha okadhaadhigitho, te ka dhugadhuga noonkondo adhihe kombanda yomutse gwe, ye te etha ombinga yimwe yokamuya kako, opo emanya li dhenge shoka a shoneka. Onkee ano, shoka osha li oshilwitho shi na oonkondo shoka omathimbo gamwe aakwiita ya li haya longitha.

Shika osho oshilongitho David a longitha okukondjitha omutondi. Kala ando wa fa wu wete David ta galikana a mana mo a thikama molusilu lwomulonga gwa kukuta ta toola uumanya utano wa thethenga. Okuza mpono okwa yi kolugodhi, ihe ka li te ende, okwa li ta matuka.

Mbela Goliat okwa li ta dhiladhila shike, sho a mono David? “Okwe mu dhini, oshoka okamati kowala kondjelo ombwanawa.” Goliat okwi igidha ta ti: “Ondhimbo oyashike? Oto dhiladhila ngame ombwa?” Osha yela kutya okwa li e wete iilongitho yaDavid, ihe ka li e wete oshuumbitho shoka a li e na. Okwa thingi David medhina lyiikalunga ye yAafilisti nokwa ti kutya omudhimba gwe ote ke gu gandja koondhila nokiilikama, yi gu lye po. — 1 Samuel 17:41-44.

Sigo okunena, momukalo moka David a li i inyenge, otagu ulike kutya okwa li e na eitaalo lya kola. Kala ando wa fa wu wete omumati omugundjuka ta yamukula Goliat ta ti: “Oto ya, u kondjithe ndje u na egongamwele, omwele negonga, ihe ngame otandi ku kondjitha medhina lyOmuwa Omunankondoawike, Kalunga komatangakwiita galsrael, ngoka we mu nyana.” David okwa li e shi kutya oonkondo dhopantu niilwitho hayo ya simana. Goliat okwa li u ulike kutya ina simaneka Jehova Kalunga, na Jehova okwa li a yamukula. Ngaashi David e shi popi, Jehova “oye esindano molugodhi.” — 1 Samuel 17:45-47.

Itashi ti ando kutya David ka li e wete omuthika gwaGoliat nenge iilwitho ye. David ka li nando e etha iinima mbyoka yi mu shololithe. Ina ninga nando epuko ndyoka lya ningwa kuSaul naakwiita ye. David ini iyelekanitha naGoliat. Pehala lyaashono, okwa yelekanitha Goliat naJehova. Goliat okwa li e na uule woometa 2.9, e vule aantu yalwe, ihe mbela okwa li omunene e thike peni oku mu yelekanitha nOmupangeli gweshito alihe? Odhoshili kutya ngaashi omuntu kehe, Goliat okwa li owala a fa okapuka kowala hoka Jehova a tegelela oku ka hanagula po.

David okwa matuka u uka komutondi gwe, e ta kutha emanya mokandjato ke. Okwe li tula koshuumbitho she e te shi dhugadhuga kombanda yomutse gwe sigo sha tameke okukwina. Goliat okwe ende u uka kuDavid, tashi vulika e li konima yomuhumbati gwehuuyanza lye. Omuthika gwaGoliat otashi vulika gwa li omule noonkondo. Otashi vulika omuhumbati gwehuuyanza ngoka e na omuthika gwa yeleka kaa li ta vulu okuyelutha ehuuyanza li gamene omutse gwaGoliat. David okwa shoneke naanaa komutse gwaGoliat. — 1 Samuel 17:41.

David okwa li a mono kutya omutongolume okanima okashona moku mu yelekanitha naJehova

David oku umbu emanya lye. Kala ando wa fa wu wete nkene emanya ta mweluluka lyu ukilila Goliat. Jehova okwa li a shilipaleka lela kutya David ita ka palutha Goliat. Emanya olya dhenge Goliat momupolo. Okwa gwile pevi oshipala sha sizimana mevi. Omukwiita ngoka a li a humbata ehuuyanza lye okwa yi ondapo kuumbanda. David okwa pweya mo egongamwele lyaGoliat molumpangwa e ta tete ko omutse gwe, sho e mu dhipaga. — 1 Samuel 17:48-51

Konima, Saul naakwiita ye oya li ye na omukumo. Oya ponokele Aafilisti tayi igidha ye wete ya sindana olugodhi. Olugodhi olwa kondjwa ngaashi David a lombwelele Goliat a ti: ‘Omuwa ote ke mu gandja amuhe miikaha yetu.’ — 1 Samuel 17:47, 52, 53.

Kunena, aapiya yaJehova ihaya kutha ombinga molugodhi lwa fa mpoka. Ethimbo ndyoka olya pita. (Mateus 26:52) Ihe nonando ongawo, otwa pumbwa okuholela eitaalo lyaDavid. Ngaashi ye, otwa pumbwa okutala ko Jehova e li omuntu gwolela ngoka oye awike tu na okulongela nokukala twe mu simaneka. Omathimbo gamwe otashi vulika tu kale tu wete omaupyakadhi getu omanene, ihe omaupyakadhi getu omashona oku ga yelekanitha noonkondo dhaJehova inaadhi ngambekwa. Ngele otwa hogolola Jehova oye a kale Kalunga ketu nokukala tu na eitaalo muye ngaashi David, omashongo nomaupyakadhi itage ke tu shololitha. Kapu na sha tashi vulu okuyelekanithwa noonkondo dhaJehova.