KUA akapapa a Davida iaia uaorai i te au vaeau e oro viviki maira ma te oparapara pāti iaia. E mataku tikai to ratou e oro atura mei te ngai tamaki. Eaa tei tamataku ia ratou? Kua rongo putuputu ratou i te tuatua okotai ma te ru. E ingoa no tetai tangata. Te tu ra teia tangata i roto i te ō, te akaraanga e maata maata atu aia i tetai ua atu tangata ta Davida i kite ana.

Ko Golia! Te kite atura a Davida i te tumu i mataku ei te vaeau iaia​—e ākā tangata teia mei te maunga rai. Ma te kore tona kakau tamaki, penei ka taea e tere atu i te rua tangata te teiaa. Inara e kakau tamaki teiaa tona, e e tumutoa ketaketa e te ririnui. Kua ava maata atu a Golia ma te akatietie. Ka akamanako ana i tona reo maata i te kapikianga mei roto i te au maunga iaia e tatiaeae ra i te vaeau o Iseraela e to ratou ariki ko Saula. Kua akatā aia i tetai ua atu tangata kia tu mai e tamaki iaia, te akaoti takiri i teia tamaki!​—1 Samuela 17:4-10.

Kua mataku te ngati Iseraela. Kua mataku katoa te Ariki ko Saula. Kua taea okotai marama teia i te tupuanga! Kare e apinga e tupu ra i rotopu i te nga vaeau, to Philiseti e to Iseraela, ia Golia e tatiaeae ra i te au rā ravarai. Kua taitaia a Davida. Mei teaa atura te akama e kua mataku te ariki o Iseraela e tona vaeau, kapiti mai te ai tuakana o Davida! Tei kino rava atu i te taakama anga i te vaeau o Iseraela; i ta Davida akaraanga, kua akakino teia tangata etene ko Golia i te Atua o Iseraela ko Iehova! Inara eaa ta Davida ei mapu tane ka rave? E eaa ta tatou ka apii mai i teia tuatau mei te akarongo o Davida?​—1 Samuela 17:11-14.

Ka akamanako ana eaa tei tupu no tetai au marama i topa. Te opu atura te rā ia Davida e akono ra i te mamoe a tona papa i uta i te maunga i te pae ia Betelehema. E mapu tane manea aia, te vai ou ra ma te akaraanga taurekareka e te mata meitaki. I tona tuatau akangaroi, ka akatangi aia i te kinura. Kua riro te manea o te au mea tei angaia e te Atua ei akakeu iaia e te karape i te akatangi imene. I taua aiai ra, kua akaueia a Davida kia aere mai. Kua inangaro tona papa i te kite viviki iaia.​—1 Samuela 16:12.

Kua kite atu aia i tona papa, ko Iese e tuatua ra ki tetai tangata ruau tikai. Ko te peroveta tiratiratu ko Samuela. Kua tono mai a Iehova iaia kia akatainu i tetai o ta Iese tamariki tamaroa ei ariki no Iseraela! Kua akara takere ana a Samuela i te ai tuakana e itu o Davida, inara kua akataka a Iehova kia Samuela kare Aia e iki i tetai ia ratou. To Davida tae anga mai, akakite a Iehova kia Samuela: “Ka akatainu iaia; koia oki tena.” I mua i te ai tuakana o Davida, kua vaʼi aia i tetai vairanga pu e kua riringi i te manongi ki runga i te upoko o Davida. Mei teaa atura to Davida oraanga i muri ake i te akatainuanga. Karanga te Pipiria: “E mei taua rā maira te Vaerua o Iehova i te tae anga mai ki runga ia Davida.”​—1 Samuela 16:1, 5-11, 13.

Kua akamata ainei a Davida i te manako atu i te taoonga ariki? Kare, kua reka ua aia i te tiaki i te  vaerua tapu o Iehova me tae ki te tuatau no te au apainga maata. No reira kua rave ua atu aia i tana angaanga akaaka te tiaki mamoe. E angaanga tei rave aia ma te maroiroi maata e te ngakau toa. I tetai nga atianga, kua tamatakuia te au mamoe a tona papa e te liona e te daba. Kare a Davida i tuaru ua i teia nga manu taae. Mari ra, kua rere aia i te tā e te paruru i te mamoe a tona papa. I nga atianga e rua, kua tamate aia i teia nga manu taae!​—1 Samuela 17:34-36; Isaia 31:4.

Kare i roa i muri mai, kua akaue akaouia a Davida kia aere mai. Kua tae tona rongo ki te Ariki ko Saula. Noatu e tumutoa ririnui aia, kua ngere a Saula i te marekaanga a Iehova no tei patoi aia i te au ikuikuanga a te Atua. No tei ngere aia i te vaerua tapu o Iehova, no reira kua oia aia e te vaerua kino​—te riri kino, te tarotokaka, e te tā ua. Te tupuanga teia vaerua kino kia Saula, ko te akatangi imene te mea e akamaru ana iaia. Kua rongo te pupu tangata o Saula i to Davida tu ei tangata akatangi imene e ei tumutoa. No reira kua akaueia a Davida kia aere mai, kare i roa kua riro mai ei tangata akatangi imene e te apai taoonga tamaki no Saula.​—1 Samuela 15:26-29; 16:14-23.

Ka rauka i te au mapu i te apii mai mei te akarongo o Davida. Kua akapou aia i te maata anga o tona taime i te akavaitata kia Iehova. Kua akatupu marie aia i te au tu karape kia rauka i te rave i tetai au angaanga. Tei maata atu, kua ariu aia ki te aratakianga o te vaerua tapu o Iehova. Mei teaa atura te au apiianga puapinga no tatou!​—Koheleta 12:1.

Ia Davida e tavini ra ia Saula kua oki putuputu aia ki te kainga i te akono i te mamoe, tetai taime no tetai tuatau roa. Ko te tuatau te reira te tono anga a Iese ia Davida kia atoro i tona ai tuakana e toru e tavini ra i roto i te vaeau o Saula. Ma te akarongo kua akaki a Davida i te au apinga no tona ai tuakana e kua aere ki te Ō o Ela. Tona tae anga kua poitirere aia i te kite i nga vaeau e rua e noo ua ra, kare e apinga e tupu ra. Te aro ra nga vaeau i tetai e tetai mei tetai tua o te ō ki tetai.​—1 Samuela 17:1-3, 15-19.

Kia Davida, kare teia e tau ana. Akapeea te vaeau o te Atua ora ko Iehova, te oroanga ma te mataku mei tetai tangata ua nei​—e te etene? Kua akara a Davida i ta Golia au tatiaeae ei akakino tikai ia Iehova. No reira kua tuatua aia ki te au vaeau no te tā atu ia Golia. Kare i roa, kua rongo to Davida tuakana ko Eliaba i tana tuatua. Kua ako pakari aia i tona teina, te akaapaanga e kua aere mai aia i te akara i te au kino ka tupu i roto i te tamaki. Inara pau a Davida: “I akapeea ua ana au? Kare aina e tumu?” E oti kua tuatua tika aia ma te papu i te tā ia Golia e kua akakiteia tana au tuatua kia Saula. Kua akaue te ariki ia Davida kia aere ki mua i tona aroaro.​—1 Samuela 17:23-31.

Kua akakite a Davida i teia au tuatua akamaroiroi ki te ariki no runga ia Golia: “Auraka rava te ngakau o tetai tangata e taitaia ua atu iaia.” Kua mataku a Saula e tona vaeau ia Golia. Penei kua maata roa ta ratou akaaiteanga ia ratou uaorai ki  teia ākā tangata, te manako anga e poto ua ratou i te pae i teia tuputupua. Inara kare a Davida i manako akapera ana. Mei ta tatou ka kite, e tuke rai tana manako anga. No reira kua oronga aia iaia uaorai i te tā ia Golia.​—1 Samuela 17:32.

Kua patoi a Saula: “Kare koe e tika kia aere e taua ki tera ra Philiseti; e tangata ou oki koe, kareka aia ra, e toa uritumu ïa mei tona ou anga mairai.” E tamariki ua ainei a Davida? Kare, inara e ou aia no te piri ki roto i te vaeau, e te akaraanga mapu. Kua kitea a Davida ei tumutoa ririnui noatu e e mapu ou aia.​—1 Samuela 16:18; 17:33.

Kua akapapu a Davida kia Saula i te akamaaraanga i tei tupu ki te liona e te daba. Te akapaapaa ra ainei aia? Kare. Kite a Davida akapeea aia te re anga i taua au tā anga. Karanga aia: “Na Iehova, na tei akaora iaku i te vaevae o te liona, e te vaevae o te daba, e akaora iaku i te rima o tera ra Philiseti.” Ma te papu, karanga a Saula: “Ka aere, e ei vaitata katoao a Iehova ia koe na.”​—1 Samuela 17:37.

Ka inangaro ainei koe i te akarongo mei to Davida rai? Kare to Davida akarongo i te manakonakoanga puapinga kore ua. E akarongo tona ki roto i tona Atua no tona tu kite e te karape. Kua kite aia ia Iehova ei Paruru aroa e Tei akono i te au taputou. Me inangaro tatou i teia akarongo, ka anoanoia tatou kia apii i te Atua mei te Pipiria. Ia tatou e apii ra i te au rā, ka kite tatou i te au tupuanga meitaki ei akaketaketa i to tatou akarongo.​—Ebera 11:1.

I te akamataanga, kua tamata a Saula i te akatano i tona kakau tamaki ki runga ia Davida. Kua aiteia mei to Golia rai, e kakau tamaki maaniia ki te veo tuakapikapi ra. Inara, kua tauta a Davida i te neke aere e ngata iaia i te aao e kare e tano kiaia. Kare aia i tereniia ei vaeau, e kare katoa i matau i te aao i te kakau tamaki, te kakau tamaki tikai tei aaoia e Saula, e tangata roangarere roa atu i Iseraela! (1 Samuela 9:2) Kua kiriti aia i te reira e kua aao i tana i matau​—te kakau o te tiaki mamoe.​—1 Samuela 17:38-40.

E apai ana a Davida i tana rakau tiaki mamoe, te pute ki tona pakuivi e te maka. Penei te akaraanga e apinga meangiti ua te maka, inara e apinga tamaki ririnui. E rua nga pakiri manu roroa ma te vaî i rotopu, kua tano ei apinga tamaki na te tiaki mamoe. Ka tuku i te toka ki roto i te vaî, ka taviriviri i te reira ki roto i te mareva e kua tuku i tetai ope o te maka, te pataʼa anga i te toka ki tona aerenga. No te mako i teia apinga tamaki, tetai taime kua taangaanga te au vaeau i te aronga maka.

Te papa anga a Davida, kua rapurapu aia i te aravei i tona enemi. Ka akamanako ana tatou i ta Davida pure akatenga iaia i raro i te kauvai marō o te ō e kua koʼi mai e rima toka pateka. I reira kua oro viviki atu aia ki te ngai tamakianga!

Te kiteanga a Golia ia Davida, eaa tana i manako? “Kua akavaavaa maira aia iaia: e tangata ou oki aia, e te mata muramura, e te meitaki.” Kua vaa maata mai a Golia: “E puakaaoa ainei oki au nei, e aere mai ei koe kiaku nei ma te rakau?” Kua kite atu aia i ta Davida rakau, inara kare aia i kite ana i te maka. Kua tao aia ia Davida i te ingoa o te au atua Philiseti e kua tia kia angai i te kopapa o teia enemi ki te au manu e te au puaka o te ngangaere.​—1 Samuela 17:41-44.

I teia rā, te riro ra ta Davida i rave ei akakiteanga akarongo maata. Ka akamanako ana i te mapu tane e kapiki ra kia Golia: “Te aere maira koe kiaku nei ma te koke, e te korare, e te paruru: te aere atu nei ra au kia koe ma te ingoa o Iehova Sabaota ra, te Atua no te au nuku o Iseraela ra, tei akavaavaaia e koe na.” Kua kite a Davida kare te ririnui tangata e te ririnui apinga tamaki i te mea puapinga. Kua akakino a Golia i te Atua ko Iehova e ka ariu atu a Iehova kiaia. Mei ta Davida i karanga, “na Iehova oki te tamaki.”​—1 Samuela 17:45-47.

Kua kite meitaki a Davida i to Golia maata e tana au apinga tamaki. Inara kare a Davida i tuku ana i teia au mea kia tamataku iaia. Kare aia i manako ana mei ia Saula e tona au vaeau. Kare a Davida i akaaite ana iaia uaorai kia Golia. Mari ra,  kua akaaite aia ia Golia kia Iehova. Te tu anga e iva e te apa tapuae te roa, e roroa atu a Golia i te au tangata, inara mei teaa tona maata ki te Atua Ngateitei Rava? Mei tetai tangata rai, akaaiteia aia ki te manumanu​—ka rauka ua ia Iehova i te takore!

Kua oro a Davida ki tona enemi, i te kiriti anga i te toka mei tana pute. Kua tamou aia i tana maka e kua taviriviri viviki i te reira ki roto i te mareva. Kua aere mai a Golia kia Davida te aru anga i muri ake i tona tangata apai paruru. Penei kua riro to Golia roroa ei mea puapinga kore kiaia, no te mea kare e rauka i tona tangata apai paruru i te paruru i te upoko o te tuputupua. E ko te reira ta Davida i rave.​—1 Samuela 17:41.

Kua pataʼa a Davida i tana toka. Akamanako ana i te muteki o te toka e pataʼa ra ki tona ngai i akakoroia. Kare e ekoko anga kua akapapu a Iehova e kare rava a Davida e pataʼa akaou i tetai toka. Kua ū te toka ki runga i te rae o Golia. Kua topa pu ua te tuputupua ki raro! Kua oro te tangata apai paruru ma te mataku. Kua aere atu a Davida, rave mai i te koke a Golia, e kua tipu i tona mimiti.​—1 Samuela 17:48-51.

I te openga, kare a Saula e tona vaeau i mataku akaou ana. Ma te kapikianga tamaki ririnui, kua oro pu atu ratou i te tamaki i te Philiseti. Kua tupu ta Davida i karanga kia Golia: “Na Iehova . . . kotou e tuku mai ki to matou nei rima.”​—1 Samuela 17:47, 52, 53.

I teia tuatau, kare te au tavini o te Atua e ō ki roto i te tamaki. Kua topa te reira tuatau. (Mataio 26:52) Noatu ra, ka anoanoia tatou kia aru i te akarongo o Davida. Mei iaia, ka anoanoia tatou kia kite ia Iehova ei mea tika tikai​—ei Atua anake kia tavini e te akangateitei. Tetai taime, e meangiti ua tatou me akaaiteia ki to tatou manamanata, inara me akaaiteia ki to Iehova mana katoatoa e meangiti ua to tatou manamanata. Me iki tatou ia Iehova ei Atua no tatou e te tuku i te akarongo ki roto iaia mei ia Davida rai, kare i reira e akaaoanga, kare e manamanata, e tamataku ia tatou. E mana ririnui to Iehova kare e aiteia!