Bia yiane ba’ale abui mam ôsimesan. Bekristen ba yiane bo zôsôô. Ba yiane bo ngovina ya nlame wop mewôk, éyoñe mam ba sili be me nji tyam metiñe me Yéhôva. (Mt. 22:21; Bero. 13:1, 2; Beh. 13:18) Ba jeñe fe na, be semé metum a ôsimesane bôte ya vôme be to, a ba ‘nye’e bôte befe ane be anye’e bebien.’ (Mt. 22:39; Bero. 12:17, 18; 1 Bet. 4:11, 12) Mfutane miñye’elane mite mboan, wo ye bo na Bekristene ya mevale mesi mese, be yeme ntyi’ane be ne nyoñ éyoñe ba kômbô dasé môt a te yeme bo ésaé jé.

Abui mesi, môt a nji yiane ve môt a saé ngovina jôm asu na, a bo nye ésaé a yiane bo. Ngovina a ya’ane bebo bisaé bé asu ésaé ya ba bo. Ajô te, be nji yiane beta sili, nge yange jôm éziñ é so’o be bôt befe. Abui mesi, ngovina a tyili bôt a ya’ane be na be jeñ, nge yebe jôm éziñ asu ésaé ba yiane bo. Avale dase te da ye yené ane ébotezel, ja’a mboane te ô nji tyendé jôm éziñ ésaé ba bo. Vôm avale metiñe te é ne, Kristen a nji yiane beta sili émien aval a ne bo. Avale das te é nji yian.

Ve mesi méziñe ki me nji bi avale metiñe te. Nge ke na, nge metiñe mete me ne, éjôé é nji yaa môt a ve avale dase te. Bekristen ba nyiñ avale mesi te, be nji yene mam ane Bekristen bevok. E mesi méziñ, bôte ba saé ngovina ba belan éjôé jap asu na be wôse bôte bemoné, nge ke bi biôm bife bi so’o be bôte ba yiane saéane be. Be vo’o bo jôm éziñ teke’e das. Bôte ba late meluk, benyoñe toya, bôte ba ve afebe da ve ngule ya lôñe menda, a ba bevo’o bese, be wô’ô sili jôm éziñ asu mam ba bo. Éyoñe bia ve ke be moné, bôte ba saé ngovina be ne bene saéane bia; be ne vañe jeñe mezene ya liti na, ésaé bia yi é ne mbia njuk a na be se ngule ya bo je. Ba jô na, si éziñ, bôte ba saé bewofise ba dime nduan, ba taté sili moné ôsusua na ba taté na ba dime nduan.

Vôm avale mimboane te mi maneya yametan, bôte béziñe ba simesane na, teke môt a ne  sa’ale ébotezel. Aval biyoñe te, Kristen é ne yene jôm a ve môt a saé ngovina ane ma’an a ve asu na, be bo nye ésaé ba yiane nye bo. Vôm ébotezel é maneya yametan, Kristen a yiane jeñe na, a kôme yem ôsimesane Yéhôva asu na a nyoñe mbamba ntyi’an. Nsela’ane a ne na, ô ve das asu na ô bi jôme ya metiñe ma ve wo ngule ya bi, a na, ô jeñe na be ve wo jôm é nji yiane wo. Vôm ébotezel é ne abui, bôte béziñe ba ve moné asu na, mbo ésaé ngovina a bo be ésaé é nji yiane be. É ne fe kui na, be ve mone bezimba das, nge ve môt a fas ésaé ja bobane bewofise das asu na, a bo teke kôme fas ésaé ba bo. É ne été na, bi nji yiane jeñe na bi kuse môt a mveane bia ve nye “das,” avale da fe bi nji yiane kañese “das” môt a ve bia asu na a kuse bia. Avale mimboane te é ne ékotekot.​—Nk. 23:8; Dt. 16:19; Mink. 17:23.

Abui bitôtôlô Bekristen é kuiya na, é yeme yañele mone môte wop ya nlem. Jame te da bo na, éyoñ ése môt a saé ngovina a yemete be na be ve nye jôm éziñ, mone môte wop ya nlem a ve be mekua. Ba simesane na, éyoñe ba bo de, ba kañese nge na, ba tindi bôte na be bo ébotezel. Nde, éyoñe bôte ba saé ngovina ba sili be na be ve das éziñ, ba bene de bo.

Nté Bekristen be ne bitôtôlô ba yeme na, e ve môt a saé ngovina das éziñ asu na a bo be mam méziñ me nji yian a tinane na, ba bo ébotezel; ba yeme fe na, vôme be to a avale bôte ba yene mam, é ne tindi bôte béziñe na, be ve jôm éziñ asu na be ve akéva amu ésaé ba te bo be, nge asu na, ésaé te é wulu avôl. Biyoñe biziñ, éyoñe be maneya saéban nda biañe ngovina, Bekristen béziñ ba ve bedokita das asu na, be ve be akéva amu ba te yeme belane be. Be ne fili ya bo de éyoñe be maneya saéban, nge ôsusua na ba saéban, ndemben dase ba ve be da ye bo teke yené ane ébotezel, nge liti na ba kômbô na bedokita be nyoñe be ngumba aval éziñ.

Bi vo’o mane yene va avale mam mese é ne bobane mesi mese. Vôm ase be né, Bekristen ba yiane jeñe na be bi mone môte ya nlem a ne mfuban, éyoñe ba tyi’i avale ba zu bo. (Bero. 14:1-6) Be nji yiane bo jôm éziñ é ne ékotekot. (Bero. 13:1-7) Ba yiane sa’ale avale mimboan mia ve éyôlé Yéhôva mvit, nge ke bo jam da kolé bôte bevok ôbak. (Mt. 6:9; 1 Bec. 10:32) A mintyi’ane ba nyoñ mia yiane liti na, ba nye’e bôte ba bômane be.​—Marc 12:31.

E kalate Luc kabetôlô 15, Yésus a ve beta éve’ane ya môt a mbe a bili mintômba 100. Éyoñe wua ya été ô jañeya, ane môt ate a nga li’i mintômba 99 vôm mia di, a kele a jeñe wu ô nga jañ, “akekui éyoñ a yeneya wô.” Yésus a nga ke ôsu a jô na: “Éyoñ a yeneya wô, a beté wô bitu a wô’avak. Éyoñ a kui ja, a loene bemvôé a bôt ba be be be to bebé, a jô be na, ‘Nva’an, amu me yeneya ntômba wom ô nga dimi.’” Yésus a nga suu nkobô na: “Me ajô mia na, aval te fe be aye dañe va’a nlame ya yôp amu môte wua a ne abé a kôñelaneya nlem, a va’a tyôtyoé amu bôte ya zôsô mewôm ébul a ébu be ne te ajô ya kôñelane minlem.”​—Luc 15:4-7.

Éyoñe bia lañe bifuse ya atata’a, bia yene na Yésus a mbe a kômbô’ô tyendé ôsimesane bescribe a Bepharisien, mbe be nga ve nye bijô amu na a mbe yeñe a benyoñe toya, a bebo mam abé. (Luc 15:1-3) Yésus a nga ngôné na, meva’a me ne yôp été éyoñe mbo abé wua a kôñelane nlem. Nde bia sili na, ‘Nge meva’a me ne yôp été, ye meva’a fe me nji yiane bo si éyoñe mbo abé a kôñelane nlem a bulane mvus, a bo zene mebo jé zôsô?’​—Beh. 12:13.

Bi bili mbamba amu ya vak, éyoñe mbo abé a beta bulan akônda été. Da ye sili na, môt ate a ke ôsu a wulu ba’aba’a a Zambe. Ve jame da, a yiane kôñelane nlem asu na a beta nyiin akônda été. Nde ñhe, bi ne mevak amu a te kôñelane nlem. Bôt be to ésulan, be ne kute kôp éjijin été nge ba kômbô, éyoñe bemvendé ba kat akônda na, môt a betaya bo Ngaa Yéhôva.

Melu me Yésus, bôte béziñe ya Jérusalem be mbe be jô’ô na, beta étame ya Beth-hesda a mbe ngule ya saé bôt éyoñe mendim ya été “me afô’ôsan.” (Jean 5:1-7) Jame te é mbe é bo’o na, bôte bese be mbe be kômbô’ô saéban, be ke tôkan afôla te.

Bôte ba ke ba jeñe biôme si été, be nga yene beta étam ate, ane be nga jô na étame te é ne ji ya Beth-hesda, vôme bejuif be mbe be kele woban asu na be saéban. Asu na mendime ya étame ba woban me bo teke mane sé’éban, be nga fak étam mendim éfe, é mbe é volô’ô na be kô’ôlane mendime ya étame ba woban. Bitame bite bibaane bi nga be bebé vôme wua. Bôte ba ke ba jeñe biôme si été ba jô na, jôm é to ane mie’e é mbe é kandé’é bitame bite bibaé. Be nga tube mbil e mie’e été aval é mbe na, be mbe be yoé wô asu na mendim me ke suan étam be mbe be woba’an. Biyoñe biziñ mendim me mbe me sôéban étame mendim ba woban, mme me mbe me bo’o na mendime ya été me fô’ôsan.

É ne fo’o été na, éyoñe Kalate Zambe Mfefé Nkôñelan a jô e Jean 5:4 na, éngele a mbe a za’a fô’ô mendim, njôane te ô nji bi mbôka’a e mimvulekane mi kalate mi nga to nkobô Grek aval ane Codex Sinaiticus, nnye a nga tilibane mimbu mintete minyin mvus abialé Yésus. Ve jame da e Beth-hesda, Yésus a nga saé fo’o môt a mbe a koneya tañe mimbu 38. Teke na a nga ke ku étam été, Yésus a nga saé nye été été.