Oy jaytosuk ti kʼusitik skʼan jtsaktik ta venta li yajtsʼaklomutik Kristoe, jaʼ ti skʼan mu xijloʼlavane xchiʼuk ti skʼan jchʼunbetik smantal li ajvaliletike, pe jaʼ noʼox mi jech chal li Jeovae (Mat. 22:21; Rom. 13:1, 2; Evr. 13:18). Jech xtok chkakʼtik persa ti ta jtsaktik ta venta ti kʼusi nopem xaʼiik li krixchanoetik ti bu nakalutike xchiʼuk ti mu jyayijesbetik li yoʼontonike. Chkakʼtik persa yakʼel ta ilel ti jkʼanoj li jchiʼiltaktike (Mat. 22:39; Rom. 12:17, 18; 1 Tes. 4:11, 12). Li beiltaseletik taje xuʼ me skoltautik sventa jnaʼtik kʼusi xuʼ jpastik ta buyuk noʼox lumal ta sventa li yakʼel matanal xchiʼuk li yakʼel propinae.

Ta epal lumetike, li krixchanoetike mu persauk skʼan xakʼbeik smoton o yan kʼusitik yaj-abteltak ajvalil sventa spasbatik junuk abtelal. Yuʼun tojbil yuʼun ajvaliletik sventa spasik li abtelaletike, jaʼ yuʼun muʼyuk tskʼanik ti xichʼik akʼbel smotonike. Ta epal lumetik xtoke, muʼyuk lek chilik ti tskʼanik o chchʼamik kʼusitik toyol stojol li j-abteletik sventa spas li yabtelike. Akʼo mi lek li kʼusi tspas jun yajtsʼaklom Kristoe o li kʼusi tspas jun j-abtele, skʼan me teuk ta sjol ti mu persauk xakʼbe takʼin mi kʼanbate, yuʼun jaʼ onoʼox yabtel. Mi jech laj yichʼ pasel taje jaʼ me manel ta takʼin, akʼo mi la spas o mi muʼyuk li kʼusi laj yichʼ kʼanbele. Li ta lumetik taje, li yajtsʼaklomtak Kristoe skʼan me mu xakʼbeik matanaletik o propina li buchʼutik oy yabtelik ta stojolal li ajvaliletike, yuʼun muʼyuk me lek.

Pe li ta yantik lumetike mu jechuk tsnopik li yaj-abteltak ajvalile. Yuʼun xuʼ van chʼabal mantaletik te kʼuchaʼal laj xa kaltike o xuʼ van muʼyuk mas tsots skʼoplal chilik. Li j-abteletik taje, lek chaʼiik ti vaʼ yelan staoj yabtelike yuʼun tstunesik sventa xelkʼanbeik ta mukul stakʼin li krixchanoetike o chalbeik ti oy kʼusi baʼyuk skʼan spasik ta stojolalike. Ta melel, jlom yaj-abteltak ajvalile jaʼ to chkoltavanik mi akʼbat smotonike. Jaʼ yuʼun oy j-abteletik ti persa tskʼan spropinaik sventa xakʼik nupunele, kʼalal chtojbatik patane, kʼalal chakʼik permiso sventa xichʼ vaʼanel jpʼejuk na o yan kʼusitike. Mi muʼyuk x-akʼbatik takʼine, xuʼ van muʼyuk chkoltavanik ta ora o muʼyuk chkoltavanik-o, akʼo mi jaʼ yabtelik. Ta yantik lumetik xtoke, jaʼ to  la tstupʼik kʼokʼ mi yichʼoj xa ox spropinaik li bomberoetike.

Jlome xuʼ van snopik ti skʼan xichʼ akʼel propina ta skoj ti jech nopem xaʼiik ti bu nakalike. Kʼalal jech taje, xuʼ van snop jun yajtsʼaklom Kristo ti skʼan xichʼ akʼel propina sventa stsʼak stojol li j-abteletik yoʼ spasbat li kʼusi oy onoʼox sderechoe. Ti butik nopem xaʼiik manbail ta takʼine, skʼan me teuk ta sjol li yajtsʼaklom Kristo ti kʼusi lek chil li Diose xchiʼuk ti kʼusi muʼyuk lek chile. Yuʼun mu me xkoʼolaj ti chkakʼtik propina ta skoj ti oy kʼusi ta jkʼantik ti oy onoʼox jderechotike xchiʼuk kʼalal chijmanvan ta takʼine. Kʼalal nopem xa xaʼiik manbail ta takʼin ta jlom lumetike, li krixchanoetike chakʼbeik uni matanal takʼin jun polisia o junuk yaj-abtel ajvalil sventa mu stoj smultaik o chakʼik takʼin sventa spasbatik li kʼusi tskʼanik ti muʼyuk onoʼox sderechoike. Ta melel, muʼyuk me lek mi oy buchʼu ta xkakʼbetik takʼin ta mukul ta skoj ti oy kʼusi ta jkʼantike o ti voʼotik lek xa xkaʼitik stsakel takʼine (Éx. 23:8; Deut. 16:19; Prov. 17:23).

Jutuk mu skotoluk li yajtsʼaklomtak Kristo ti lek yijik ta mantale, muʼyuk me lek chaʼi sjol yoʼontonik mi chakʼbeik spropina li yaj-abteltak ajvalil mi la skʼanike. Muʼyuk jech tspasik ta skoj ti snaʼojik lek li beiltaseletik ta Vivliae. Yuʼun mi jech tspasike, xuʼ me mas x-epaj batel ti tsman sbaik ta takʼine o ti chakʼik ta ilel ti lek ti jech chichʼ pasele, jaʼ yuʼun muʼyuk chakʼik matanal takʼin mi kʼanbatike.

Li yajtsʼaklomtak Kristo ti lek yijik ta mantale, muʼyuk bu chakʼik matanal takʼin yoʼ xpasbat li kʼusi tskʼanik mi skontrainoj li smantal ajvaliletike, yuʼun snaʼojik ti jaʼ manel ta takʼine. Pe jech me xtok un, jelajtik me li jujun lume, xuʼ van ta yantik lumetike muʼyuk chopol chilik ti xakʼbeik yuni moton junuk krixchano mi oy kʼusi lek pasbatike. Oy yajtsʼaklomtak Kristoe yakʼojbeik smoton doktoretik o enfermeraetik ta skoj ti lek kʼelatik xchiʼuk ti ta moton akʼbat xpoxilik li ta ospitale, yuʼun jaʼ jech chakʼik ta ilel ti tstojik ta vokole. Taje ta sjunul yoʼonton jech spasojik ta skoj ti laj xa ox yichʼik kʼelele, maʼuk ti baʼyel chakʼik matanale. Yuʼun mi baʼyel chakʼik matanale, xuʼ van tsnopik ti yuʼun chmanvanik ta takʼine o ti jaʼ noʼox tskʼanik sventa lekuk x-ilatike.

Mu xlaj kaltik-o skotol li kʼusitik xuʼ jnuptantik ta jujun lum li yajtsʼaklomutik Kristoe. Kʼusiuk ti nopem xaʼiik spasel li krixchanoetik ti bu nakalutike, jechuk me jpastik kʼuchaʼal chal li jol koʼontontike (Rom. 14:1-6). Mu me jpastik li kʼusi mu jechuk chal smantal ajvaliletike (Rom. 13:1-7). Mu me jpastik li kʼusitik xuʼ xikʼubtasbe sbi li Jeovae o ti jmakbetik yok yantike (Mat. 6:9; 1 Kor. 10:32). Xchiʼuk jtsaktik me ta venta yantik kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike (Mar. 12:31).

Li ta skapituloal 15 ta Lukase te laj yalbe skʼoplal Jesus li lokʼolkʼop ta sventa li jun vinik ti oy sien ta kot xchije. Pe kʼalal chakʼ venta ti chʼabal jkote, te chikta komel ta takixokol balumil li 99 ta kote, vaʼun chbat saʼ tal li jkot chʼayeme, jaʼ to chlaj yoʼonton mi la stae. Xi to chal li Jesuse: «Tskajan ta snekeb mi la stae xchiʼuk xkuxet yoʼonton. Vaʼun kʼalal chkʼot ta snae tstak ta ikʼel yamigotak xchiʼuk slakʼnatak, xi chalbee: ‹Jmojuk kuxetuk koʼontontik, yuʼun laj xa jta li jchij ti chʼayem toʼoxe›». Vaʼun xi laj yal ta slajebal li Jesuse: «Chkalboxuk avaʼiik ti jaʼ jech oy kuxetel oʼontonal ta vinajel kʼalal tsutes yoʼonton li jun jpasmulile, ti jaʼ mu sta jech ta skoj li 99 ta voʼ tukʼil krixchanoetik ti mu persauk ta sutes yoʼontonike» (Luk. 15:4-7).

¿Kʼu yuʼun laj yalbe skʼoplal Jesus taje? Jaʼ sventa stukʼibtas li jfariseoetik xchiʼuk li jchanubtasvanejetik ta Mantale, yuʼun chchopol kʼoptaat ta skoj ti chchiʼin ta loʼil li jtsobpatanetik xchiʼuk li jpasmuliletike (Luk. 15:1-3). Albatik yuʼun Jesus ti «oy kuxetel oʼontonal ta vinajel kʼalal tsutes yoʼonton li jun jpasmulile». Jaʼ yuʼun chaʼa, mi xkuxet noʼox yoʼontonik ta vinajele, ¿mi mu jechuk van skʼan xkuxet koʼontontik ek kʼalal oy buchʼu tsutes yoʼontone, ti chikta spasel li kʼusi chopole xchiʼuk ti ‹tukʼ xa chanav batele›? (Evr. 12:13).

Ta melel, kʼalal oy buchʼu ch-och yan velta ta stestigo Jeovae, oy me lek srasonal kuʼuntik sventa xkuxetuk noʼox koʼontontik. Yuʼun laj xa yakʼ ta ilel ti sutesoj xa yoʼontone xchiʼuk skʼan me tukʼ-o xakʼ sba ta stojolal li Jeovae. Jech oxal chaʼa, kʼalal ch-echʼ yal ta plataforma jun mol ta tsobobbail ti jaʼ xa stestigo Jeova yan velta li jun ermanoe, muʼyuk me chopol ti ta jtʼax jkʼobtik ta sjunul koʼontontike xchiʼuk ti ta smelol noʼox ta jpastike.

Li krixchanoetik ta Jerusalen ta skʼakʼalil Jesuse, xchʼunojik ti oy la sjuʼel sventa chpoxtavan kʼalal tsyukʼilan sba li voʼ ta tanke ti Betsata sbie (Juan 5:​1-7). Jaʼ yuʼun li buchʼutik tskʼan chpoxtajike te chbatik.

Li judaetike te chkʼotik sventa sakubtas sbaik li ta tanke taje. Koliyal ti te pasbil jun tanke ta xokone, oy-o yaʼlel li tanke taje. Li buchʼutik chchanbeik skʼoplale chalik ti oy la jun smuroal ta oʼlol li tankeetik taje xchiʼuk ti jaʼ te oy smak ti bikʼit noʼoxe. Vaʼun kʼalal chichʼ jamele chjelav batel li voʼe, yuʼun oy yuni be ti ta olon to chkʼot ta lokʼel li ta yan tankee, jaʼ ti bu tsakubtas sbaik li judaetike. Vaʼun chlik syukʼilan sba yaʼlel li tanke taje.

Li ta Juan 5:4 ta jlom Vivliae chal ti oy la jun anjel tsyukʼilan li voʼ ta tankee, pe taje mu jechuk chal li voʼne tsʼibetik ta griego ti mas tsotsik skʼoplale, jech kʼuchaʼal li Códice Sinaítico ti lokʼ ta siglo 4. Pe kʼuuk onoʼox yelan, kʼalal la xpoxta vinik li Jesuse, ti oy xa ox ta 38 jabil yipajele, muʼyuk bu x-och ta tanke ta Betsata li vinike. Yuʼun te noʼox la xpoxta ta ora li Jesuse.