1, 2. (a) Ẹvẹ Isẹri Jihova a rri Ebaibol na? (b) Abọ Ebaibol na vẹ o rẹ mae were owhẹ evaọ Ebaibol na?

EBAIBOL na ọ were Isẹri Jihova gaga. Evuẹ nọ e riẹe eva e rẹ kẹ omai omosasọ gbe ẹruore. (Rom 15:4) Rọkẹ omai, Ebaibol na yọ obe ahwo-akpọ jọ gheghe he, ukpoye ma rri rie “wọhọ epanọ o ginẹ rrọ, ẹme Ọghẹnẹ.”—1 Tẹs. 2:13.

² Avro ọ riẹ hẹ, mai kpobi ma wo ọvuọ eria ikere nọ e rẹ mae were iẹe. Ebe Usi Uwoma na e rẹ were otu jọ gaga, e romatotọ ta kpahe iruemu-aghae Jihova nọ Jesu o dhesẹ via. (Jọn 14:9) O rẹ jẹ were amọfa re a se eria nọ e ta kpahe eruẹaruẹ, ẹsejọhọ obe Eviavia nọ o ta kpahe “eware nọ e te via hrọ kẹle na.” (Evia. 1:1) Kọ u wo ohwo jọ evaọ usu mai nọ eme Olezi na e re te kẹ omosasọ họ, hayo nọ o ri wuhrẹ oware jọ no obe Itẹ ze he? Ababọ avro, Ebaibol na yọ obe rọkẹ ohwo kpobi.

3, 4. (a) Ẹvẹ ma rri ebe mai? (b) Ebe vẹ ukoko na o be hai kere fiki utu ahwo sa-sa?

³ Fikinọ Ebaibol na ọ were omai gaga, ebe ukoko na nọ a bi kere no Ebaibol ze e be were omai re. Wọhọ oriruo, ebe, ibroshọ, emagazini, gbe eware efa nọ ukoko na u bi kere e be were omai. Ma riẹ nọ eware nana nọ i bi no obọ Jihova ze na i bi  fiobọhọ kẹ omai dikihẹ ga je wo “ẹrọwọ ọgaga” evaọ egagọ riẹ.—Tait. 2:2.

⁴ U te no ebe nọ ukoko na u bi kere fiki Isẹri Jihova kpobi no, ma wo ebe efa nọ a bi kere fiki utu ahwo sa-sa evaọ ukoko na. A bi kere ejọ re i fiobọhọ kẹ izoge; efa rọkẹ esẹgbini rai. A kere eware buobu fihọ ebe mai gbe oria Itanẹte mai fiki ahwo nọ a rrọ Isẹri Jihova ha. Eware buobu nana nọ ma re ro wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ na, e be kareghẹhọ omai nọ Jihova o bi ru eyaa riẹ gba nọ ọ ta nọ ọ “te rehọ emamọ emu kuọ ahwo riẹ.”—Aiz. 25:6.

5. Eme o rẹ sai mu omai ẹro nọ o be were Ọghẹnẹ?

⁵ Ẹsejọhọ, o be hae jọ otu mai buobu oma inọ dodokọ me wo oke ziezi nọ me re ro se Ebaibol na gbe ebe efa nọ a kere no Ebaibol ze. O rẹ sai mu omai ẹro ino o be were Jihova nọ ma be daoma “rehọ oke [mai] ruiruo ziezi” evaọ isase Ebaibol ikẹse kẹse gbe uwuhrẹ omobọ ohwo na. (Ẹf. 5:15, 16) Uzẹme o rrọ inọ, oke nọ ma re ro se, wuhrẹ hayo gaviezọ kẹ eware jọ nọ ukoko na u bi ru ze, o sai wo ohẹriẹ no okenọ ma rẹ raha fihọ efa. O make rrọ ere na, o gwọlọ nọ ma rẹ yọroma kẹ ẹbẹbẹ jọ nọ a rẹ kaki rri mu hu? Ẹbẹbẹ vẹ ye?

6. Eme o rẹ sai ru nọ ma gbe ro wo erere no ebe ukoko na jọ ze he?

⁶ Ma gbẹ yọroma ha irere jọ e rẹ sae vrẹ omai, nọ ma te roro nọ ugogo eware jọ i kiekpahe omai hi. Wọhọ oriruo, kọ ma te roro nọ oria ikere jọ u kiekpahe omai hi? Hayo kọ otẹrọnọ mai họ ugogo ahwo nọ ukoko na u wo họ iroro kere obe jọ họ? Kọ ma be hae dhẹ evuẹ itieye na duwu ọvo, hayo tubẹ kpairoro vrẹ ae? O tẹ rrọ ere, kiyọ ma be gbọ omamai evuẹ nọ i wuzou kẹ omai gaga. Ẹvẹ ma sae rọ whaha ẹbẹbẹ otiọna? Oware nọ o rẹ mai fiobọhọ họ, ma tẹ be hae kareghẹhọ nọ eware kpobi nọ ukoko na u bi kere na obọ Jihova i bi noze. Ọ rehọ ẹkwoma Aizaya ọruẹaro na ta nọ: “Mẹ họ ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, ọnọ o [bi] wuhrẹ owhẹ wo erere.” (Aiz. 48:17) U ti woma re ma ta kpahe eware esa jọ nọ ma rẹ sai ru nọ i re fiobọhọ kẹ omai wo erere no oria Ebaibol kpobi nọ ma se ze, gbe ebe kpobi nọ ukoko na u kere no.

7. Fikieme o rọ gwọlọ nọ ma rovie udu mai nọ ma te bi se Ebaibol na?

⁷ Rovie udu ra kẹ isase na. Ebaibol na ọ ta vevẹ nọ “ẹkwoma ẹzi Ọghẹnẹ a ro kere Ikereakere na kpobi, yọ e rẹ kẹ erere.” (2 Tim. 3:16) Evaọ oke ọsosuọ, omọvo jọ hayo utu ahwo jọ a rọ fiki rai kere eria Ebaibol na jọ. Oye o rọ gwọlọ nọ ma re rovie udu mai nọ ma te ti bi se Ebaibol na. Oniọvo-ọmọzae jọ ọ ta nọ: “Me te bi se Ebaibol na, mẹ rẹ kareghẹhọ nọ u wo eware sa-sa nọ ohwo ọ rẹ sai wuhrẹ no oria Ebaibol ze. Onana o rẹ lẹliẹ omẹ kiẹ kodo kẹ evuẹ efa.” Taure ma te se Ẹme Ọghẹnẹ, o gwọlọ nọ ma rẹ lẹ se Jihova re o rovie udu mai, kẹ omai areghẹ nọ ma re ro vuhu oware nọ ọ gwọlọ nọ ma riẹ.—Ẹzra 7:10; se Jemis 1:5.

8, 9. (a) Ma te bi se Ebaibol na, enọ vẹ ma rẹ sae nọ omamai? (b) Eme itee nọ ohwo ọ rẹ rọ jọ ọkpako ukoko na i wuhrẹ omai kpahe Jihova?

⁸ Nọ enọ. Who te bi se oria Ebaibol, dina daji re whọ nọ omara enọ wọhọ: ‘Eme onana u wuhrẹ omẹ kpahe Jihova? Ẹvẹ mẹ sai ro fi ovuẹ nana hiruo evaọ uzuazọ mẹ? Ẹvẹ mẹ sae rọ rehọ iẹe fiobọhọ kẹ amọfa?’ Ma te roro didi kpahe enọ itienana, ma ti wo erere ziezi no isase Ebaibol mai ze. Wọhọ oriruo, roro kpahe eware nọ Ikereakere na e ta nọ u  re ru ohwo te kẹ ọkpako ukoko. (Se 1 Timoti 3:2-7.) Nọ mai otujọ buobu ma rrọ ekpako ukoko ho na, ma sai roro nọ oria ikere nana o te nwani kiekpahe omai tere he. Dede na, nọ ma te roro kpahe iyo nọ ma rẹ sae kẹ enọ nọ ma te ta ẹme te na, ma te ruẹ nọ u wo idhere sa-sa nọ ma sai ro wo erere no oria ikere yena ze.

⁹ Eme onana u wuhrẹ omẹ kpahe Jihova? Eware sa-sa nọ a jọ oria ikere yena kele na, u dhesẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo nọ a te ziezi a rẹ kẹ owha-iruo evaọ ukoko na. O rẹro nọ a re fi emamọ oriruo hotọ, yọ ọ te nekpẹ mi ae kpahe oghẹrẹ nọ a rẹrote ukoko na, “onọ ọ rehọ azẹ Ọmọ obọriẹ dẹ.” (Iruẹru 20:28) Jihova ọ gwọlọ nọ ma wo omofọwẹ evaọ otọ ẹruọsa ekpako ukoko. (Aiz. 32:1, 2) Ma tẹ rọ oghẹrẹ utiona rri oria ikere yena, o rẹ kareghẹhọ omai nọ Jihova ọ be daezọ mai gaga, oye u ru nọ o ro fi itee yena họ Ikereakere na.

10, 11. (a) Ma te bi se kpahe itee nọ e rrọ ikere na kẹ ekpako ukoko, ẹvẹ ma sai ro fi ovuẹ na hiruo evaọ uzuazọ mai? (b) Ẹvẹ ma sae rọ rehọ ovuẹ na fiobọhọ kẹ amọfa?

¹⁰ Ẹvẹ mẹ sai ro fi ovuẹ nana họ iruo evaọ uzuazọ mẹ? Noke toke, o gwọlọ nọ ọkpako ukoko ọ rẹ rọ eware nọ ikere na e ta na kiẹ omariẹ riwi, jẹ gwọlọ eria nọ ọ sai jo ru ẹnyaharo. O gwọlọ nọ oniọvo-ọmọzae nọ ọ be “daoma re o te ọsẹro” o re roro didi kpahe eware nana nọ a fodẹ evaọ oria ikere na, jẹ daoma nyate utee na. (1 Tim. 3:1) Uzẹme riẹ họ, Oleleikristi kpobi ọ sai wuhrẹ oware no itee nọ e rrọ oria ikere na ze, keme ibuobu rai yọ eware nọ Jihova ọ gwọlọ mi Oleleikristi kpobi. Wọhọ oriruo, u fo nọ mai kpobi ma re wo iroro hayo ru eware avọ iroro egbagba. (Fil. 4:5; 1 Pita 4:7) Nọ ekpako ukoko a be daoma jọ “oriruo kẹ uthuru na,” ma sai wuhrẹ mi ai jẹ “rọ aro kele ẹrọwọ rai.”—1 Pita 5:3; Hib. 13:7.

¹¹ Ẹvẹ mẹ sae rọ rehọ ovuẹ nana fiobọhọ kẹ amọfa? Ma sae rehọ itee nọ e rrọ Ikereakere kẹ ekpako na fiobọhọ kẹ emọ-uwuhrẹ Ebaibol mai ruẹ idhere sa-sa nọ ekpako ukoko Isẹri Jihova i ro wo ohẹriẹ no ilorida Kristẹndọm. Ofariẹ, oria ikere na o rẹ sae kareghẹhọ omai epanọ ekpako ukoko mai a be daoma te fiki mai. Ma tẹ be hai roro kpahe onana, u re gine  ru omai “rọ adhẹẹ kẹ inievo nọ i bi ru iruo gaga” evaọ udevie mai na. (1 Tẹs. 5:12) Yọ ma tẹ rọ adhẹẹ kẹ esẹro nana nọ i bi ru iruo gaga na, o te zọhọ fihọ evawere rai.—Hib. 13:17.

12, 13. (a) Eware jọ vẹ ma rẹ sae rọ ekwakwa nọ ma wo ru ekiakiẹ kpahe? (b) Kẹ oriruo epanọ ekiakiẹ e sai ro fiobọhọ kẹ omai riẹ eware jọ nọ a fodẹ hẹ evaọ oria ikere nọ ma bi se.

¹² Ru ekiakiẹ. Ma sae rọ ekwakwa nọ ma wo ru ekiakiẹ gwọlọ evuẹ wọhọ:

• Ono o kere etenẹ Ebaibol na?

• Diẹse a jọ kere iei, kọ oke vẹ?

• Igogo eware vẹ e via evaọ okenọ a ro kere obe Ebaibol na?

Evuẹ itiena nọ ma rẹ kiẹ gwọlọ e rẹ sai wuhrẹ omai eware jọ nọ ma rẹ sae nwane ruẹ evaọ oria ikere na ha.

¹³ Wọhọ oriruo, roro kpahe obe Izikiẹl 14:13, 14, nọ o ta nọ: “O tẹrọnọ otọ na u ru umuomu kpahe omẹ fiki ababọ orọwọ nọ a wo, mẹ te riẹ obọ họ iẹe, re me wiri ọkpọ emu riẹ re ohọo u mu eva riẹ; re u kpe ahwo gbe erao nọ e riẹ eva, dede nọ imasa enana, Noa, Daniẹl, gbe Job, a tẹ rọ eva riẹ, a hai ti wo esiwo fiki ẹrẹreokei rai, ere ỌNOWO ỌGHẸNẸ na ọ tae.” Ekiakiẹ nọ ma ru kpahe oria nana, u ru nọ ma rọ riẹ nọ a kere oria obe Izikiẹl nana evaọ oware wọhọ ukpe 612 taure Kristi ọ tẹ te ze. Evaọ oke yena yọ Noa avọ Job a whu no, ikpe udhusoi buobu e tẹ jẹ ruemu no. Rekọ Ọghẹnẹ ọ gbẹ jẹ kareghẹhọ ezae nana fiki ẹrọwọ rai. Dede na, Daniẹl ọ gbẹ jọ uzuazọ. O sae tubẹ jọnọ oke yena yọ ọ be joma te ikpe 20 hayo vrẹ ere no obọ. Yọ oke nana Jihova ọ rọ ta nọ ọ jọ ohwo okiẹrẹe wọhọ Noa avọ Job na. Eme ma wuhrẹ no onana ze? Jihova o re muẹrohọ ẹgbakiete idibo riẹ kpobi nọ i wo ẹrọwọ makọ te enọ e gbẹ maha, yọ onana o rẹ were iẹe gaga.—Ol. 148:12-14.

14. Ẹvẹ eware nọ a bi ru fiki izoge i bi ro fiobọhọ kẹ ae, kọ ẹvẹ amọfa a sai ro wo erere no ai ze re? (Rri uwoho nọ o rrọ emuhọ uzoẹme na.)

¹⁴ Wọhọ epanọ oma Ebaibol na soso nọ ma re wuhrẹ o rẹ sae kẹ omai erere na, ere ebe nọ ukoko na u bi kere kpobi e rẹ sae kẹ omai erere re. Joma ta kpahe umutho jọ. Eware nọ a ru kẹ izoge na. Anwọ ikpe jọ ze na, a kere ebe hayo ru eware buobu no fiki izoge. ^[1] A ru eware nana jọ re i fiobọhọ kẹ ai fi ebẹbẹ nọ izoge e be rẹriẹ ovao dhe kparobọ, te ebẹbẹ obọ isukulu hayo erọ obọrai. Ẹvẹ mai kpobi ma sai ro wo erere nọ ma tẹ rọ eware nana ruiruo? Ma tẹ be hai ru ere, u re ru omai kareghẹhọ ebẹbẹ sa-sa nọ izoge nọ e rrọ ukoko na a be rẹriẹ ovao dhe. Onana u ve ti ru nọ ma te rọ riẹ epanọ ma sai ro fiobọhọ kẹ ae jẹ tuduhọ ae awọ.

15. Fikieme u ro fo re Ileleikristi nọ e kpako no a se eware nọ a kere kẹ izoge?

¹⁵ Orọnikọ izoge ọvo e be rẹriẹ ovao dhe oghẹrẹ ebẹbẹ nọ ukoko o be hae ta kpahe evaọ eware izoge na ha. O gwọlọ nọ mai kpobi ma rẹ thọ ẹrọwọ mai, kpọ ofu mai, whaha otunyẹ ọhwa, jẹ whaha ekpehre usu gbe eware ẹkeriotọ nọ i fo ho. Eware nana gbe izoẹme efa buobu a ta kpahe no evaọ eware nọ a ru kẹ izoge na. Kọ u fo re Oleleikristi nọ ọ kpako no o roro nọ u ti si adhẹẹ noi oma nọ o te se ebe nọ a kere kẹ izoge na? Vievie! Dede nọ a ru eware na evaọ oghẹrẹ nọ i re ro si izoge urru, Ebaibol na nọ ẹme riẹ o re kiekpo ho na a kere eware nana no ze, yọ mai kpobi ma sai wo erere no iwuhrẹ Ọghẹnẹ nana ze.

16. Eme ọfa ebe mai i re fiobọhọ kẹ izoge ru?

¹⁶ U te no obọ nọ i re fihọ kẹ izoge fi ebẹbẹ rai kparobọ no, ebe mai i re je fiobọhọ  kẹ ae wo ẹnyaharo evaọ ukoko na je ru ai si kẹle Jihova. (Se Ọtausiuwoma Na 12:1, 13.) Ileleikristi nọ e kpako no a sai je wo erere no onana ze. Wọhọ oriruo, uzoẹme na, “Young People Ask . . . How Can I Make Bible Reading Enjoyable?” (Enọ Izoge Na . . . Ẹvẹ Mẹ Sae rọ Reawere Isase Ebaibol Mẹ?) o romavia evaọ Awake! Ane 2009. Uzoẹme na u wo ẹkpẹti jọ nọ a jọ fodẹ eware jọ nọ i re fiobọhọ kẹ ohwo ru onana, yọ a ru rie evaọ oghẹrẹ nọ ohwo ọ sae tubẹ rọ biẹ e no fihọ Ebaibol riẹ re o kareghẹhọ iẹe. Kọ Ileleikristi nọ e kpako no a wo erere no uzoẹme nana ze re? Aye uwou orọo jọ nọ o yẹ emo no ọ ta nọ: “Isase Ebaibol e jẹ hae were omẹ tere he. Me fi iroro-ejẹ nọ e rrọ uzoẹme nana hiruo, yọ mẹ be rọ oria nọ ohwo ọ rẹ sae biẹ kẹ omobọ riẹ na ruiruo ziezi. Enẹna, isase Ebaibol e be were omẹ gaga. Mẹ be ruẹ epanọ ebe Ebaibol na sa-sa e rọ rọwokugbe ohwohwo jẹ jẹhọ ohwohwo wọhọ ifi nọ i wo ekọlọ sa-sa nọ a nabi ro zuo emamọ iwoho fihọ obọdẹ ohọ. Isase Ebaibol e re te were omẹ te enẹ oke ovo ho.”

17, 18. Ẹvẹ ma sai ro wo erere no ebe nọ a kere kẹ ẹgbede ze? Kẹ oriruo.

¹⁷ Eware nọ a ru kẹ ẹgbede. Anwọ ukpe 2008 ze, ma be reawere uvitha ewuhrẹ ọrọ Uwou-Eroro Na, onọ a bi kere fiki Isẹri Jihova. Kọ ẹvẹ kpahe emagazini mai nọ a bi kere kẹ ẹgbede na? Kọ ma rẹ sai wo erere no enana ze re? Roro kpahe oriruo jọ. Ma rehọ iẹe nọ ẹdẹjọ, taure a te ti mu ovuẹ ogbotu họ ẹkẹ evaọ Ọgwa Uvie, who muẹrohọ nọ ohwo jọ nọ who zizie ọ nyaze. Ababọ avro, eva e te were owhẹ gaga. Nọ oniọvo na o bi ru ẹme na, u muẹro nọ whọ te hai roro kpahe ọrara na. Whọ te hae jọ udu ra roro kpahe oghẹrẹ nọ eware nọ o bi yo na e riẹe oma gbe epanọ i ti kpomahọ uzuazọ riẹ. Onana u ve ti ru nọ ẹme na o ti ro duobọte owhẹ udu ziezi, je ru owhẹ wo edẹro kẹ uzoẹme na vi epaọ anwẹdẹ.

¹⁸ O rẹ sae jọ epọvo na kẹ omai re nọ ma tẹ be hai se ebe nọ a kere kẹ ẹgbede. Wọhọ oriruo, a be hae jọ Uwou-Eroro ẹgbede na ta kpahe izoẹme Ebaibol evaọ oghẹrẹ nọ ahwo nọ a rrọ ukoko ho a sai ro wo otoriẹ rai. Epọvo na re kpahe eware buobu nọ ukoko na o be hai fihọ jw.org, wọhọ enọ e rrọ otọ uzoẹme na, “Enọ nọ Ebaibol Ọ Kẹ Iyo Rai” gbe “Enọ nọ Ahwo A rẹ Nọ Kẹse Kẹse.” Ma tẹ be hai se eware nana, u re ru omai gbe wo ovuhumuo kpahe igogo uzẹme Ebaibol nọ ma riẹ no vẹre. Ofariẹ, ma sai je wuhrẹ idhere ekpokpọ nọ ma sae rọ ta kpahe eware nọ ma rọwo kẹ amọfa evaọ usiuwoma ota. Epọvo na re, noke toke emagazini Awake! na o be hae bọ imuẹro mai ga inọ Ọghẹnẹ uzẹme na ọ ginẹ rrọ, je fiobọhọ kẹ omai wuhrẹ epanọ ma sae rọ thọ eware nọ ma rọwo.—Se 1 Pita 3:15.

19. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ edẹro kẹ Jihova fiki eware nọ ọ be kẹ omai?

¹⁹ O rrọ vevẹ, Jihova ọ kẹ omai eware buobu nọ i re fiobọhọ kẹ omai “riẹ” ọyomariẹ. (Mat. 5:3) Ajọ ma gbẹ hae rehọ eware kpobi nọ Jihova ọ be rọ ukoko riẹ kẹ omai ruiruo ziezi. Enẹ ma re ro dhesẹ edẹro kẹ Ọnọ o bi wuhrẹ omai re ma wo erere na.—Aiz. 48:17.