Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Kugumana Phindu Mwakukwanira na Bzinthu Bzakucokera Kwa Yahova

Kugumana Phindu Mwakukwanira na Bzinthu Bzakucokera Kwa Yahova

‘Ine Yahova, ndine Mulungu wako, Omwe ambakupfunzisa kuti ugumane phindu.’—ZAI. 48:17.

NYIMBO: 117, 114

1, 2. (a) Kodi Mboni za Yahova zimbawona tani Bibliya? (b) Kodi ni nkhani iponi yomwe imbakudekerani m’Bibliya?

MBONI ZA YAHOVA zimbafuna Bibilya. Iro limbapereka malango ndipo limbatithandiza kuti tigumane m’tsangalazo na cidikhiro. (War. 15:4) Timbawona Bibliya, si kuti ninga nzeru za wanthu, koma ‘ninga momwe yalidi mafala ya Mulungu.’—1 Wat. 2:13.

2 Mwakusaya kupenukira, tensenefe tina mbali zomwe timbakomedwa nazo m’Bibliya. Winango ambakomedwa na mabukhu ya Mateu, Marko, Luka na Juwau, yomwe yambalatiza khalidwe labwino la Yahova ninga momwe lidawonekera mwa mwana Wace. (Ju. 14:9) Winango ambafuna mbali zomwe zimbalewa bza polofesiya ninga Cibvumbulutso, comwe cimbaleweratu bza ‘bzinthu bzomwe bzin’funika kucitika tsapanopa.’ (Cibv. 1:1) Kodi mbani wa ife omwe akanati agumana m’tsangalazo na Psalymo ayai kugumana nfundo zakuthandiza m’bukhu la Mimwani (Miyambo)? Bibliya ni bukhudi lakuthandiza munthu ali-wense.

3, 4. (a) Kodi timbabva tani pakulewa bza mabukhu yathu? (b) Kodi ni mabukhu yaponi yomwe timbatambira yakukonzedwera wanthu winango?

3 Pakuti timbafuna Bibliya, timbafunambo mabukhu yathu yakufotoza Bibliya. Mwa ciratizo, timbatenda cakudya cauzimu comwe timbatambira kucokera m’mabukhu, m’mabroxura, m’marevista na bzinthu bzinango. Timbadziwa kuti makonzedwe ya Yahova yamweya yambatithandiza kuti tipitirize kukhala tceru mwauzimu, wakudyesedwa bwino na ‘thanzi m’cikhulupiro.’—Tito 2:2.

4 Kuthumizira pa mabukhu ya Mboni za Yahova, timbatambirambo mabukhu yakufotokoza Bibliya yomwe yambathandiza wanthu pa mbali inango. Mabukhu manango yambakonzedwa kuti yathandize maswaka; manango kuti yathandize abereki wawo. Bzinthu bzizinji bzomwe bzimbadindidwa na bzomwe bziri pa webisaiti yathu bzimbakonzedwa pakukumbukirambo wanthu womwe ni mboni lini. Kuwanda kwa cakudya cauzimuku kumbatikumbusa kuti Yahova ankuphatisisa piciro lace la ‘kukonzera wanthu wensene madyo ya bzakudya bzabwino.’—Zai. 25:6.

5. Kodi tingakhale na citsimikizo ca kuti Yahova ambakomedwa na ciyani?

5 Mwakusaya kupenukira azinji wa ifepano tingadafuna kukhala na nthawe izinji kuti tiwerenge Bibliya na mabukhu yakuthandiza kubvesesa Bibliya. Tingakhale na cikhulupiro cakuti Yahova ambakomedwa thangwe ra nyongo yomwe timbacita kuti ‘timbaphatise bwino basa nthawe [yathu]’ mwa kukhala na kuwerenga kwa Bibliya kwakukhazikika pabodzi na pfunziro la Bibliya lapatekha. (Wayef. 5:15, 16) N’bzakubveseseka kuti ni nthawe lini zense pomwe tingakwanise kusamalira mbali zense za cakudya cauzimu comwe tinaco. Tsono tin’funika kukhala wakucenjera thangwe ra ngozi yomwe ingabwere. Kodi ni ngozi iponi?

6. Kodi n’ciyani comwe cingaticitise kuti tileke kugumana phindu na makonzedwe yanango ya Yahova?

6 Pana ngozi yomwe ingatiluzise bzisimbo bzinango thangwe ra kukumbuka kuti mabukhu ayai nkhani zinango zauzimu zingaphate lini basa kwa ifepano. Mwa ciratizo, kodi ni mbali iponi m’Bibliya yomwe inkuwoneka ninga iribe phindu kwa ifepano? Tani penu cakulinga cakuyambirira ca bukhu lathu linango ni kuthandiza wanthu winango sikuti ife? Kodi timbandoziwerenga kokha kuti bzipite ayai timbandolekeratu kuziwerengako? Penu n’tenepo, timbapitidwa mwakucita kufuna na nkhani zomwe zingadakhala zaphindu likulu kwa ifepano. Kodi tingatcenkhe tani msampha umweyu? Kuposa bzense, ali-wense wa ifepano an’funika kudziwa kuti Mulungu ndiye mwenikaciro wa bzinthu bzathu bzauzimubzi. Mulungu mwa kuphatisa basa mpolofeta Zaiya adati: ‘Ine Yahova, ndine Mulungu wako, Omwe ambakupfunzisa kuti ugumane phindu.’ (Zai. 48:17) Bzingakhale bwino kuti ticezerane nfundo zitatu zomwe zingatithandize kuti tigumane phindu na mbali zense za Bibliya pabodzi na bzinthu bzakusiyana-siyana bza bzakudya bzauzimu bzomwe tinabzo.

NFUNDO ZAKUTHANDIZA PA KUWERENGA BIBLIYA

7. Thangwe ranyi timbafunika kuwerenga Bibliya na mtima wakutsudzuka?

7 Werengani na mtima wakutsudzuka. Bibliya limbalewa mwakusaya kupita m’mbali kuti ‘mafala yense yakunembedwa yadafuliziridwa na Mulungu ndipo yana phindu.’ (2 Tim. 3:16) N’cadidi, mbali zinango za Bibliya n’zakulungamiratu pa kuthandiza munthu ali-wense payekha ayai gulu linango la wanthu. Ndipopa tin’funika kuwerenga bzinembo na mtima wakutsudzuka. M’bale munango adati: “Ndikambawerenga Bibliya, ndimbakumbukira kuti ndingapfunze bzizinji kucokera pa nkhaniyo. Kukumbukira bzimwebzi kumbandicitisa kuti ndifufudze bzinthu bzakubisika. Pomwe tinati kuwerenga fala la Mulungu, timbacita bwino kupemba kukumbira kuti tikhale na mtima wakutsudzuka na nzeru kuti tikumbukire bzomwe Yahova ankufuna kuti tipfunze.—Eza 7:10; Werengani Tiyago 1:5.

Kodi munkupfunza bzizinji pa kuwerenga kwanu Bibliya? (Onani ndime 7)

8, 9. (a) Pa kuwerenga Bibliya, kodi tingabzibvunze mibvunzo iponi? (b) Kodi malango yakulewa bza kuthemera kwa akristau kuti akhale akulu bzimbatiuza ciyani bza Yahova?

8 Kucita mibvunzo. Pakuwerenga kwanu mbali za m’Bibliya, mbakhalani na nthawe ya kuima mucibzibvunza mibvunzo ninga iyi: ‘Kodi bzimwebzi bzinkundiuza ciyani bza Yahova? Kodi ndingaphatise tani basa nfundo zimwezi pa moyo wangu? Kodi ndingaziphatise tani basa pakuthandiza winango?’ Tikambakumbukira mibvunzo ninga imweyi, mwakusaya kupenukira, tin’dzapfunza bzizinji pa kuwerenga kwathu Bibliya. Mwa ciratizo, kumbukirani bza Mavesi yakulewa bza Mkristau kuti athemere kukhala mkulu. (Werengani 1 Timotio 3:2-7.) Pakuti azinji wa ife tinkutumikira lini ninga akulu, pinango tingakumbukire kuti mbali zimwezi zingaphate lini basa kwene-kwene kuna ife. Na tenepo, pomwe tinkucezerana bza mitawiro inango ya mibvunzo inkutewerayi, tingawone kuti ndandanda wa bzinthu bzakufotokozedwa pa mavesi yamweya bzin’pasa phindu tensene mu njira zakusiyana-siyana.

9 Kodi bzimwebzi bzinkundiuza ciyani bza Yahova? Mwa kupereka malango yamweya, Yahova ambalatiza kuti an’funa kuti wale womwe ankuthemera kulatidwa akhale na makhalidwe yabwino. Iye ambadikhira kuti iwo akhale ciratizo cabwino pa momwe ankucitira bzinthu na gwere ‘lomwe iye adagula na mulopa wa mwana wace caiye.’ (Mab. 20:28) Yahova an’funa kuti tibzibve kukhala wakukhotcerereka pakusamalidwa na wale womwe adasankhulidwa kuti akhale abusa. (Zai. 32:1, 2) Pa nfundo imweyi, Bzinembo bzakulewa bza Mkristau kuti athemere kukhala mkulu bzimbatikumbusa momwe Yahova ambafunisisira kutisamalira.

10, 11. (a) Tikambawerenga malango yomwe yangacitise kuti wanthu athemere kukhala akulu, kodi tingayaphatise tani basa pa moyo wathu? (b) Kodi tingayaphatise tani basa kuti tithandize winango?

10 Kodi ndingaphatise tani basa nfundo zimwezi pa moyo wangu? Nthawe na nthawe, munthu omwe wasankhulidwa angabzipende yekha mwakuphatisa basa malango ya kuthemera kwa mkristau kuti akhale mkulu, mwa kuwona mbali zomwe angafunike kucinja. M’bale omwe ‘ankulinga kuti akhale nyakung’anira’ an’funika kupenda mwakusamala malangoya, ndipo iye an’funika kucita nyongo mwakubverana na luso lace kuti akwanise kuteweza malangoyo. (1 Tim. 3:1) Kulewa cadidi, mkristau ali-wense an’funika kupfunza kucokera m’malango yakulewa bza munthu omwe an’themera kutambira udindo ndipo mazinji yace yankulewa bzinthu bzomwe Yahova an’kufuna kwa akristau wense. Mwa ciratizo, tensenefe tin’funika kukhala wakulekerera na wakukumbuka bwino. (Waf. 4:5; 1 Pe. 4:7) Pakuti akulu ni ‘ciratizo cabwino pa thimu la mabira,’ tingapfunze bzizinji kwa iwo na ‘kutewezera cikhulupiro cawo.’—1 Pe. 5:3; Waheb. 13:7.

11 Kodi ndingaziphatise tani basa pakuthandiza winango? Tingaphatise basa malango yakulewa bzomwe bzingacitise kuti mkristau athemere kukhala na maudindo pakufotokozera anyakufunisisa kupfunza cadidi ayai mapfunziro ya Bibliya, kuti awone kusiyana komwe kulipo pakati pa akulu wa Mboni za Yahova na atsogoleri wa bzipembedzo Bzacikristau. Tikambawerenga malangoyo, tingawone nyongo yomwe akulu wa mu gwere lathu ankucita pakufuna kutithandiza. Kukumbukira bza kubzipereka kwawo kungaticitise kuti ‘timbalemekeze wale womwe ankuphata basa na nyongo’ pakati pathu. (1 Wat. 5:12) Tikambalemekeza kwene-kwene anyakung’anira womwe ankuphata basa mwamphanvuwa, timbakhala tinkuthumizira cikondweso cawo.—Waheb. 13:17.

12, 13. (a) Mwakuphatisa basa mabukhu yomwe tinayo, kodi tingafufudze nkhani ziponi? (b) Fotokozani ciratizo ca momwe nkhani ninga zimwezi zingacitise kuti bzinthu bzinango bzakubisika bziwonekere.

12 Fufudzani. Mwakuphatisa basa mabukhu yomwe tinayo, tingafufudze nkhani ninga izi:

  • Kodi mbani omwe adanemba mbali ya Bibliyayi?

  • N’kuponi ndipo ni lini pomwe idanembedwa?

  • Kodi n’ciyani cinthu cakufunika comwe cidacitika pomwe bukhu la m’Bibliyali lidanembedwa?

Nkhani ninga zimwezi zingacitise kuti bzinthu bzinango bzakubisika bziwonekere.

13 Mwa ciratizo, kumbukirani pa Zakiyeri 14:13, 14 pomwe pambati: ‘Penu dziko landiphonyera pakucita bzinthu mwakusaya kukhulupirika, ndin’dzawafuthulira boko langu ndicitcola mpsimbo yace yomwe ambakolowekera mikate yakubola pakati, ndipo ndin’dzalitumizira njala ndicidzapha wanthu pabodzi na bzifuwo bza m’dzikomo. Napo amuna atatuwa: Nowe, Danyeri na Djobi angadakhala kuti akhali m’dzikomo, iwo wokha angadapulumusa moyo wawo thangwe ra kukhala wakulungama, walewa tenepoyo Yahova Mbuya Mkululetu.’ Thangwe ra kufufudza, timbapfunza kuti nkhani ya Zakiyeri idanembedwa m’gole la 612 A.E.C. Koma pa nthaweyi, Nowe na Djobi akhadafa kale kwa magole madzana mazinji, ndipo Mulungu akhakumbukira kukhulupirika kwawo. Koma Danyeri akhana moyo. Tenepo, bzinkuwoneka kuti pomwe Yahova adamuuza kuti akhali wakukhulupirika ninga Nowe na Djobi, iye akhali tswaka wa magole pafupifupi ayai kupitirira 20 yakubadwa. Kodi tinkupfunzanyi? Yahova ambawona ndipo ambatenda wense womwe ambamunamata mwakukhulupirika, kuphatanidza wale womwe ni maswaka.—Psal. 148:12-14.

KUGUMANA PHINDU KUCOKERA M’MABUKHU YAKUSIYANA-SIYANA

14. Kodi bzinthu bzizinji bzakukonzedwera maswaka bzimbawathandiza tani, ndipo bzingathandizembo tani wanthu winango? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba 28.)

14 Pakuti tinkuwona kuti kuna phindu kupfunza mbali zense za m’Fala la Mulungu, tingagumane phindu na bzakudya bzense bzauzimu bzomwe tinabzo. Kumbukirani bziratizo bzing’ono-ng’ono. Bzinthu kuna maswaka. M’magole yatsapanopapa, padakonzedwa mabukhu mazinji yakuthandiza maswaka. [1] Bzinango mwa bzinthu bzimwebzi bzidakonzedwa kuti bziwathandize kulimbana na bzineso ku xikola ayai bzomwe ankugumana nabzo pamoyo wawo. Kodi tensenefe tingagumane tani phindu mwa kuwerenga nkhani zimwezi? Tikacita bzimwebzi, timbakumbukira bzomwe maswaka yathu yakukhulupirika yankugumana nabzo. Mwa njira inango, tiri pa mkhalidwe wabwino kuti tiwathandize na kuwalimbisa.

15. Thangwe ranyi Mkristau wacikulire angagumane phindu na nkhani zakunembedwera maswaka?

15 Nkhani zizinji zakulewa bza mabvuto zomwe n’zakukonzedwera maka-maka maswaka zimbandothandiza lini iwo wokha. Tensenefe timbafunika kukhotcerera cikhulupiro cathu, kusamalira momwe timbabvera, kutcenkha kutewera bzakufuna bza anzathu wa kuxikola ayai wakubasa na kutcenkha mbverano na wanthu wa makhalidwe yakuipa ayai bzakutsangalaza bzakuipa. Nkhani zimwezi pabodzi na zinango zimbalewambo bza wana. Kodi Mkristau wacikulire angafunike kucita manyazi kuwerenga mabukhu yomwe yanembedwera maswaka? Ne na pang’onopo! Napo nkhani zimwezi zidakonzedwa mu njira yakuti zingathandize maswaka, nkhanizo zina malango yakucokera m’Bibliya ndipo tensenefe tingagumane phindu na bzinthu bzauzimubzi.

16. Kodi mabukhu yathu yambathadiza maswaka kucita pomwe cinthu cinango ciponi?

16 Kuthumizira pa kuthandiza maswaka kulimbana na mabvuto, mabukhu yathu yambawathandiza kukula mwauzimu na kufendererana na Yahova. (Werengani Mpalizi 12:1, 13.) Pamwepa Akristau acikulire angagumanembo phindu. Mwa ciratizo, nkhani ya mu Galamukani! ya Abril 2009 ikhana nkhani yakuti: “Zimene Acinyamata Amadzifunsa . . . Kodi Ndingatani Kuti Kuwerenga Baibulo Kuzindisangalatsa?” Nkhaniyi ikhambabweresa malango ndipo ikhaphatanidza kwadru yomwe ingadagwatidwa icikoyedwa m’Bibliya. Kodi wanthu wacikulire angadagumanambo phindu na nkhani zimwezi? Mkazi wakulowodwa omwe ni mai wa magole 24 adanemba kuti: “Ndimbalimbikira nthawe zense na kuwerenga Bibliya. Ndimbaikha mumtima malango ya mu nkhanizi, ndipo ndinkuphatisa bwino basa katsamba komwe kadakonzedwa kuti kambagwatidweka. Tsapano ndimbakomedwa na kuwerenga kwangu kwa Bibliya. Ndimbakwanisa kuwona momwe mabukhu ya m’Bibliya yankubveranira. Thangwe ra kuwerenga Bibliya ndimbakhala wakukondwa kwene-kwene pa moyo wangu.”

17, 18. Kodi tingagumane tani phindu mwa kuwerenga nkhani zakunembedwera wanthu wense? Fotokozani ciratizo.

17 Mabukhu kuna wanthu wense. Kuyambira mu 2008 timbakomedwa na Nsanza ya Mulindiri yakupfunza yomwe idanembedwera cakuyambirira Mboni za Yahova. Tsono tani bza marevista yomwe yadanembedwera maka-maka wanthu wense? Kodi tingagumanembo phindu mwa kuyawerenga? Kumbukirani ciratizo cibodzi. Yezezerani kuti nsiku inango, nkhani ya wense ikanati kuyamba, mwawona kuti munthu munango omwe mukhadamucemera wabwerambo mu Nyumba ya Umamboyo. Mwakusaya kupenukira munkukomedwa. Pomwe mfotokoziyo ankuifotokoza nkhaniyo, imwepo munkukumbukira momwe inkutokonyera munthuyo. Tilewe kuti imwepo munkuibva nkhaniyo mu mtima wa munthuyo. Ninga bzakutewera bzace mun’coka mudakomedwa na nkhaniyo.

18 Bzinthu ninga bzimwebzi bzingaticikirembo tikambawerenga nkhani za m’mabukhu yakunembedwera wanthu wense. Mwa ciratizo, Nsanza ya Mulindiri imbanembedwa mu njira yakuti wanthu womwe ni mboni lini angakwanise kubvesesa. Ni ndendendembo na nkhani zakuikhidwa pa jw.org, ninga zomwe zina msolo wakuti Perguntas Bíblicas Respondidasna Perguntas Frequentes.” Tikambawerenga nkhani zimwezi timbakulisa kutenda kwathu mwa kuzolowerana na cadidi. Kuthumizira bzimwebzi, timbapfunza njira zakusaya kunesa kufotokoza bzomwe timbakhulupira tikambayenda mu utumiki. Ndendendembo na revista ya Galamukani!, nthawe zense imbalimbisa citsimikizo cathu cakuti Mulungu alipo, ndipo imbatithandiza kupfunza momwe tingakhotcerere cikhulupiro cathu.—Werengani 1 Pedru 3:15.

19. Kodi tingalatize tani kutenda kwathu Yahova thangwe ra makonzedwe yace?

19 Yahova ankutipasa bzinthu bzizinji kuti bzitithandize pa ‘bzakusaya bzathu bza uzimu.’ (Mat. 5:3) Bwerani tipitirize kuphatisa basa bzinthu bzensene bzauzimu bzomwe tinabzo. Tin’dzapitiriza kulatiza kutenda kwathu kuna Ule omwe ambatipfunzisa kuti tigumane phindu.—Zai. 48:17.

^ [1] (ndime 14) Bzinthu bzimwebzi bzimbaphatanidza bukhu la Mayankho a Zimene Achinyamata Amafunsa, bukhu lakuyamba na laciwiri na nkhani zakuti “Zimene Achinyamata Amafunsa,” zomwe tsapano zimbagumanika kokha pa interneti.