1, 2. (a) Ana Ŵamboni sya Yehofa akusajiwona mwatuli Baibulo? (b) Ana wawojo akusanonyela mbali japi ja Baibulo?

ŴAMBONI SYA YEHOFAWE tukusajinonyela mnope Baibulo ligongo jikusatutondoya, jikusatupa cembeceyo cambone, soni mwana yindu yine yakamucisya mnope paumi wetu. (Alo. 15:4) Tukusajiwona Baibulo “mpela maloŵe ga Mlungu,” ngaŵaga ga ŵandu.—1 Ates. 2:13.

² Mwangakayicila, wosopewe tukwete mbali ja Baibulo jatukusajinonyela mnope. Ŵane akusanonyela mnope Ngani Syambone, syasikusalosya ndamo sya Yehofa kupitila mwa Yesu. (Yoh. 14:9) Ŵane akusanonyela mbali syakola yakulocesya mpela buku ja Ciunukuko jajikusalosya “yindu yayikusosekwa kutendekwa pacangakaŵapa.” (Ciu. 1:1) Ŵane akusapata citondoyo paŵalasile buku ja Masalimo, soni ŵane akusajiwona buku ja Miyambo kuŵa jakamucisya mnope. Yeleyi yikulosya kuti Baibulo jili buku ja mundu jwalijose.

3, 4. (a) Ana mabuku getu tukusagawona mwatuli? (b) Ana tukusapocelasoni mabuku gane gapi gakusagalembela makuga gane ga ŵandu?

³ Ligongo lyakuti tukusajinonyela Baibulo, tukusanonyelasoni mabuku gakutagulila ya m’Baibulo. Mwambone, tukusayamicila  mnope cakulya causimu cacikusasimanikwa m’mabuku, m’tumabuku, m’magasini, soni yindu yine. Tukumanyilila kuti yindu yakutyocela kwa Yehofa yeleyi yikusatukamucisya kuti tum’ŵandicileje mnope jwalakwe soni kuti tujendelecele kola cikulupi cakulimba.—Tito 2:2.

⁴ Konjecesya pa mabuku soni magasini gakusiŵalinganyicisya Ŵamboni sya Yehofa wosope, panasoni mabuku gane gakusalilembela likuga line lyakwe lya ŵandu. Mwambone, mabuku gane akusiŵalembela ŵacinyamata soni gane akusiŵalembela acinangolo. Soni mabuku gamajinji gagakusakopoka soni gagakusimanikwa pa webusayiti jetu gali ga ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni. Cakulya causimu cosopeci cikusatukumbusya kuti Yehofa akukwanilisya cilanga cakwe cakuti ‘cacalinganyila ŵandu ŵa mitundu josope cindimba ca yakulya yambone.’—Yes. 25:6.

5. Ana Yehofa akusayamicila cici?

⁵ Ŵajinjiwe, tukusasaka tuli tupatile ndaŵi jakwanila jakuŵalanga Baibulo, soni mabuku gakutagulila ya Baibulo. Yehofa akusayamicila mtawu watukusakola ‘pakulipatila ndaŵi jambone’ jakuŵalanjila Baibulo soni jakutendela lijiganyo lyapajika. (Aef. 5:15, 16) Nambo kusala yisyene, wosopewe nganituŵa tupatile ndaŵi jakulandana jakuŵalanjila yindu yausimu yatukwete. Nambosoni tukusosekwa kalamuka ni citega cine cakwe. Ana citega celeco cili cici?

6. Ana pana nganisyo syapi syampaka situtendekasye kuti tuyiwoneje yindu yine yakusatupa Yehofa kuŵa yangasosekwa mnope?

⁶ Naga ngatukusamala, mpaka tuganisye kuti mbali jine ja Baibulo kapena mabuku gane gali gakamucisya kwa ŵandu ŵane ngaŵaga m’weji. Mwambone, wuli naga mbali jine ja Baibulo ngajikukamulana ni yayikututendecela? Kapena wuli naga tukuyiwona kuti buku jine jakwe nganatulembela m’weji? Ana tukusagamba kuŵalanga ngani syelesyo mwakwanguya kapena ngasiŵalanga kwene? Naga tukusatenda m’yoyo, nikuti tukulijima yindu yine yakusosekwa mnope paumi wetu. Ana cici campaka citukamucisye kuti tukagwila m’citega celeci? Tukusosekwa kumbucila kuti Mlungu ni jwakusatupa yindu yausimu yosope. Kupitila mwa jwakulocesya Yesaya, jwalakwe ŵatite, “Une Yehofa, ndili Mlungu jwenu, jwangumjiganya kuti jemanja yindu yimjendeleje cenene.” (Yes. 48:17) Mu ngani ajino citulole yindu yitatu yampaka yitukamucisye kukuwona kusosekwa kwa yindu yausimu yosope yakusatupa Yehofa.

7. Ligongo cici patukuŵalanga Baibulo tukusosekwa kujiwona ngani jilijose kuŵa jakamucisya?

⁷ Ajiwoneje ngani jilijose kuŵa jakamucisya. Baibulo jikusasala mwakupikanika cenene kuti “Malemba gosope gasaliligwe ni Mlungu soni gali gakamucisya.” (2 Tim. 3:16) Yili yisyene kuti mbali sine sya m’Baibulo ŵamlembelaga mundu jwine jwakwe kapena likuga lya ŵandu. Ni ligongo lyakwe tukusosekwa kujiwona ngani jilijose kuŵa jakamucisya. M’bale jwine ŵatite, “Panguŵalanga Baibulo, ngusalinga kumbucila kuti mpaka nalijiganye yejinji panganijo. Yeleyi yikusangamucisya kuti mbate songa sine syasambano.” Mkanitutande kuŵalanga Maloŵe ga Mlungu tukusasosekwa kupopela kuti Yehofa atukamucisye kuwona kusosekwa kwa nganijo soni kuti tumanyilile yakusaka jwalakwe kuti tulijiganye panganijo.—Ezara 7:10; aŵalanje Yakobo 1:5.

8, 9. (a) Patukuŵalanga Baibulo, ana tukusosekwa kuliwusyaga yiwusyo yapi? (b) Ana yindu yakusosekwa kwanilisya acakulungwa ŵa mumpingo yikusatusalila cici pakwamba ya Yehofa?

⁸ Aliwusyeje yiwusyo. Pakuŵalanga ngani ja m’Baibulo akusosekwa kwima kaje ni kuliwusya yiwusyo mpela ayi: ‘Ana nganiji jikusalila cici pakwamba ya Yehofa? Ana mpaka najikamulicisye  masengo catuli paumi wangu? Ana mpaka nakamucisye najo wuli ŵane?’ Naga tukuliwusya yiwusyo yeleyi, kuŵalanga kwetu Baibulo kuciŵa kwakamucisya mnope. Kwende tulole cisyasyo. Baibulo jikusasala yindu yakusasosekwa kwanilisya acakulungwa ŵa mumpingo. (Aŵalanje 1 Timoteo 3:2-7.) Pakuŵa ŵajinji mwetuwe nganituŵa acakulungwa ŵa mumpingo mpaka tuganisye kuti lilembali lili lyakamucisya kwa acakulungwa ŵa mumpingope. Nambope, kamulicisya masengo yiwusyo yitatuyi mpaka kutukamucisye kuyiwona kuti lilembali lili lyakamucisya m’matala gejinji.

⁹ Ana nganiji jikusalila cici pakwamba ya Yehofa? Pakupeleka yindu yakusasosekwa kwanilisya acakulungwa ŵa mumpingo, Yehofa ŵalosisye kuti akusasaka kuti ŵandu ŵaŵapele ukumu akuyeje ndamo syapenani. Akusasaka kuti jemanjajo aŵe yisyasyo yambone. Acakulungwaŵa cacijanga magambo mwakamulana ni mwakusatendela yindu ni mpingo wele Yehofajo “wawusumile ni miyasi ja Mwanagwe.” (Mase. 20:28) Yehofa akusasaka kuti tuŵeje pamalo gaciteteyo pasi pa ŵakucinga ŵamwanamwana ŵeleŵa. (Yes. 32:1, 2) M’yoyo, patukuŵalanga yindu yakusosekwa kwanilisya acakulungwa ŵa mumpingo, tukusalijiganyaga mnope mwakusatusamalilila Yehofa.

10, 11. (a) Ana mpaka tukamulicisye masengo catuli yindu yakusasosekwa kwalisya acakulungwa ŵa mumpingo pa umi wetu? (b) Ana mpaka twakamucisya nayo catuli ŵane?

¹⁰ Ana mpaka najikamulicisye masengo catuli paumi wangu? Naga wawojo ali jwamkulungwa jwa mumpingo akusosekwa ndaŵi ni katema kulolasoni yindu yakusosekwa kwanilisya soni kongolela. M’bale ‘jwakulingalinga kuti aŵe jwakulolela’ akusosekwa kutenda yakomboleka kuti akwanilisye mbali syakusosekwa soni kuŵa ŵaganisya cenene. (1 Tim. 3:1) Nambo Aklistu wosope mpaka akuye yayikusimanikwa m’Malemba gelega. Mwambone, Yehofa akusasaka kuti wosopewe tuŵeje ŵakundilila soni ŵaganisya cenene. (Afi. 4:5; 1 Pet. 4:7) Naga acakulungwa ŵa mumpingo ali “cisyasyo ku ngondolo” mpaka tulijiganye kwa jemanjajo soni “kusyasya cikulupi cawo.”—1 Pet. 5:3; Ahe. 13:7.

¹¹ Ana mpaka nakamucisye najo wuli ŵandu ŵane? Mpaka tukamulicisye masengo yindu yakusasosekwa kwanilisya acakulungwa ŵa mumpingo pakwakamucisya ŵatukusalijiganya nawo Baibulo kulola kulekangana kwakupali  pasikati pa acakulungwa ŵa mumpingo wa Mboni sya Yehofa ni acimlongola ŵa dini syaciklistu. Konjecesya pelepa, kuŵalanga yeleyi mpaka kutukamucisye kuwuwona mtawu wakusalosya acakulungwa ŵa mumpingo mwetu pakusaka kutukamucisya. Naga tukutenda yeleyi tucacimbicisya acakulungwa ŵa mumpingowo. (1 Ates. 5:12) Patukwacimbicisya mnope acakulungwaŵa ligongo lya masengo gawo, akusaŵa ŵakusangalala mnope.—Ahe. 13:17.

12, 13. (a) Pakamulicisya masengo yida yatukwete, ana mpaka tuwungunye yindu yapi? (b) Apelece cisyasyo cakulosya kuti kuwungunya cenene ngani jine jakwe mpaka kutukamucisye kumanyilila yindu yakusokoka.

¹² Awungunyeje. Mpaka tukamulicisye masengo yida yakuwungunyila ngani yatukwete pakuwungunya yindu yakuyicisyayi:

• Ana ŵani ŵaŵalembile mbali ja Baibulo jeleji?

• Ana ŵajilembele kwapi soni cakaci?

• Ana pandaŵi jaŵalembaga mbali jeleji patendekwega yindu yekulungwakulungwa yatuli?

Kuwungunya yeleyi mpaka kutukamucisye kumanyilila yindu yakusokoka.

¹³ Mwambone, lilemba lya Ezekieli 14:13, 14 likusati, “Naga cilambo cilemwisye mwakutenda yindu yangakulupicika, cinjitambasukula ligasa lyangu ni konanga yakulya yawo. Nambosoni cinjiyikasya sala soni cinjiwulaga ŵandu ni yilango ya m’cilambomo. ‘Yikaŵe kuti acalume ŵatatu aŵa: Nowa, Daniyele ni Yobu ali m’cilambomo, akakulupwisye umi wawo jika ligongo lyakulungama kwawo,’ akuti m’yoyo Yehofa, Ambuje Ŵamaciligose.” Tuli tuwungunyisye mpaka tuyiwone kuti lilemba lyeleyi ŵalilembile ca mu 612 B.C.E. Pandaŵiji, Nowa soni Yobu ŵaliji ali awile yaka yejinji munyumamo, nambo Mlungu ŵakumbucilaga jemanjaji ligongo lyakulupicika kwawo. Nambo Daniyele ŵaliji ali cijumi. Komboleka kuti jwalakwe ŵakwete yaka ya m’ma 20 pandaŵi jele Yehofa ŵasalaga kuti jwalakwe ali jwakulungama mpela Nowa soni Yobu. Ana tukulijiganya cici pangani jeleji? Yehofa akusakuwona soni akusayamicila kulupicika kwa jwakulambila jwakwe jwalijose kupwatikapo ŵacinyamata.—Sal. 148:12-14.

14. Ana mabuku gakusiŵalembela ŵacinyamata gakusigakamucisya catuli, soni ana mpaka gakamucisye catuli ŵandu ŵane? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

¹⁴ Tuyiweni kuti kuŵalanga mbali syosope sya Baibulo kuli kwakamucisya mnope. Mwakulandana ni yeleyi tukusosekwasoni kuŵalangaga yindu yausimu yosope yatukwete. Kwende tulole yisyasyo yakuŵalanjikayi. Mabuku gakusiŵalembela ŵacinyamata. M’yaka yapacangakaŵapa likuga likopwesye mabuku gejinji ga ŵacinyamata.  ^[1] Gane mwa mabukuga gakusigakamucisya ŵacinyamataŵa kulola yampaka atende kuti amalane ni yakusawusya yakusasimana nayo ku sukulu kapena yakusasimana nayo pakukula. Nambo, ana mabukuga mpaka gatukamucisye catuli wosopewe? Kuŵalanga mabukuga mpaka kutukamucisye kumanyilila yindu yakusimana nawo ŵacinyamata ŵakulupicika. Yeleyi mpaka yitukamucisye kulola yampaka tutende kuti twakamucisye soni kwalimbikasya.

15. Ligongo cici Aklistu ŵacikulile nombe nawo akusosekwa kuŵalangaga ngani syakusiŵalembela ŵacinyamata?

¹⁵ Mabuku ga ŵacinyamata gakusasala yakusawusya yakusasimana nayo ŵacinyamata yampaka asimane nayosoni ŵacikulile. Wosopewe tukusosekwa kulimbisya cikulupi cetu, kulamulila cenene nganisyo soni mtima wetu, kuŵambala kunguluka ni ŵandu ŵakusakala soni kutenda yakusangalasya yakusakala. Ngani  mpela syelesi sikusasimanikwa mnope m’mabuku gakusiŵalembela ŵacinyamata. Ana Aklistu ŵacikulile akusosekwa kuyiwona kuti ngani syelesi sili syangaŵajilwa kwa jemanjajo nambo ŵacinyamatape? Iyayi. Atamose kuti nganisi akusasilinganya kuti syakamucisyeje ŵacinyamata, nambo wosopewe mpaka situkamucisye ligongo sili syakutyocela m’Baibulo.

16. Ana mabuku getu gakusigakamucisyasoni catuli ŵacinyamata?

¹⁶ Konjecesya pakwakamucisya ŵacinyamata kumalana ni yakusawusya yawo, mabukuga gakusigakamucisyasoni kulimbisya unasi wawo ni Yehofa. (Aŵalanje Mlaliki 12:1, 13.) Yeleyi mpaka yakamucisyesoni Aklistu ŵacikulile. Mwambone, mu Galamukani! ja April 2009 mwakopwece ngani jakuti “Zimene Achinyamata Amadzifunsa . . . Kodi Ndingatani Kuti Kuwerenga Baibulo Kuzindisangalatsa?” Nganiji jikwete songa syakamucisya mnope soni mwana libokosi lyampaka alikate ni kulisunga. Ana nganiji jikamucisyesoni ŵacikulile? Mlongo jwine jwakwete ŵanace ŵasasile kuti, “Kuŵalanga Baibulo kwasawusyaga mnope. Nambo kamulicisya masengo songa syasili mungani jeleji soni libokosi lyakwe, kungamucisye mnope. Apano ngusasangalala mnope ni kuŵalanga Baibulo. Nguyiwona kuti ngani sya m’Baibulo sili syakamulana mnope.”

17, 18. Ana kuŵalanga mabuku gakusiŵalembela ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni mpaka kutukamucisye catuli? Apelece cisyasyo.

¹⁷ Mabuku gakusiŵalembela ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni. Kutandila mu 2008 tuŵele tuli mkulijiganya Sanja ja Mlonda jakulijiganyila. Sanjaji akusiŵalembela Ŵamboni sya Yehofa. Nambi wuli magasini gane gakusiŵalembela ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni? Ana mpaka gatukamucisyesoni? Kwende tulole cisyasyo. Tuwanicisye kuti lisiku line ali mu Nyumba ja Ucimwene, ngani jawosope mkanijitande akum’wona mundu juŵam’ŵilasile ali ayice. Mwangakayicila mpaka aŵe ŵakusangalala mnope. Nganijo pajikuŵecetedwa, wawojo akuganicisya ya mlendo jwawo jula. Akuganisya mwakupikanila jwalakwejo mumtima soni mwampaka jimkamucisye kucenga umi wakwe. Yakuyicisya yakwe nganijo jikwayika pamtima soni akujiyamicila mnope.

¹⁸ Yeleyi mpaka yitendekwesoni patukuŵalanga mabuku gane gakusiŵalembela ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni. Mwambone Sanja ja Mlonda jagaŵila jikusasala songa sya m’Malemba m’litala lyakuti ŵandu ŵanganaŵa Ŵamboni asipikanicisye. Yeleyi yili yakulandanasoni ni ngani syasikusasimanikwa pa webusayiti jetu mpela syasikusasimanikwa pambali jakuti “Kuyankha Mafunso a M’Baibulo” soni jakuti “Zimene Ambiri Amafunsa.” Kuŵalanga ngani mpela syelesi kukusatukamucisya kupikanicisya soni kuyamicila usyesyene watuwumanyi kala. Konjecesya pelepa, mpaka situkamucisyesoni kulola matala gasambano gakutagulilila yikulupi yetu patuli mu undumetume. Galamukani! nombe najo jikusatukamucisya kuŵa ŵakusimicisya kuti Mlungu jusyesyene apali soni jikusatujiganya mwampaka tuŵicile kunyuma yatukusakulupilila.—Aŵalanje 1 Petulo 3:15.

19. Ana mpaka tulosye catuli kuti tukusam’yamicila Yehofa pa yindu yakusatupa?

¹⁹ Kusala yisyene, Yehofa atupele yindu yejinji yakutukamucisya mwausimu. (Mat. 5:3) Kwende tujendelecele kamulicisya masengo yindu yosope yatukwete. Naga tukutenda yeleyo tucilosya kuti tukuyamicila Yehofa jwakusatujiganya kuti yindu yitujendele cenene.—Yes. 48:17.