Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

Nawẹ Hiẹ Nọ Basi Nudide Mẹdetiti Tọn lẹ Gbọn?

Nawẹ Hiẹ Nọ Basi Nudide Mẹdetiti Tọn lẹ Gbọn?

“Mì nọ to ayido nuhe ojlo Jehovah tọn yin go zọnmii.”​—EFE. 5:17.

OHÀN LẸ: 69, 57

1. Etẹwẹ yin delẹ to osẹ́n Biblu tọn lẹ mẹ, podọ nawẹ tonusisena yé nọ hẹn ale wá na mí gbọn?

JEHOVAH ko na mí gbedide he họnwun susu lẹ gbọn Ohó etọn he yin kinkandai gblamẹ. Di apajlẹ, e dosẹ́n dọ mí ma dona doalọ to fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn, boṣiọ-sinsẹ̀n, ajojijẹ kavi ahànnumu mẹ. (1 Kọl. 6:9, 10) Humọ, Visunnu Jiwheyẹwhe tọn, Jesu Klisti na gbedide he bẹ avùnnukundiọsọmẹnu hẹn bosọ whànmẹ ehe dọmọ: “Mì yì bo hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ, bosọ nọ baptizi yé to oyín Otọ́ tọn, Visunnu tọn, po gbigbọ wiwe tọn po mẹ, bo nọ plọn yé nado payi nuhe yẹn ko degbe etọn na mì lẹpo go. Podọ mì pọ́n! yẹn tin po mì po to azán lẹpo gbè kakajẹ vivọnu titonu lọ tọn.” (Mat. 28:19, 20) Lehe osẹ́n po gbedide Jiwheyẹwhe tọn lẹ po yin hihọ́ de na mí do sọ! Tonusisena yé ko yidogọna osi mẹdetiti tọn mítọn, agbasalilo, po ayajẹ whẹndo tọn mítọn po. Dehe yin nujọnu hugan wẹ yindọ tonusisena gbedide Jehovah tọn lẹ po nugbonọ-yinyin po, ehe bẹ mahẹ tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ mẹ hẹn, nọ zọ́n bọ mí nọ mọ nukundagbe po dona etọn po yí.

2, 3. (a) Naegbọn Biblu ma dosẹ́n gando ninọmẹ he mí nọ pehẹ to gbẹ̀mẹ lẹpo go? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

2 Etomọṣo to whẹho susu lẹ mẹ, Biblu ma dosẹ́n tangan de. Di apajlẹ, Owe-wiwe lẹ ma bẹ todohukanji osẹ́n tọn hẹn gando nusisọ́ wunmẹ he sọgbe na Klistiani lẹ go. Nawẹ ehe do nuyọnẹn Jehovah tọn hia gbọn? Nusisọ́ po aṣa lẹ po nọ gbọnvo to awá voovo aihọn tọn lẹ ji, podọ yé sọ nọ gbọnvo dile owhe lẹ to yìyì. Eyin Biblu ko bẹ todohukanji nusisọ́ po aṣọ́dido wunmẹ he sọgbe lẹ po tọn hẹn wẹ, todohukanji enẹ ma nasọ yọ́n-na-yizan to egbehe ba. Na whẹwhinwhẹ́n mọnkọtọn lẹ wutu, Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn ma bẹ osẹ́n susu lẹ hẹn nado deanana nudide he Klistiani de na basi gando agbasazọ́n, nukunpedomẹgo dotowhé tọn po ayidedai po go. Enẹwutu, tatọ́ whẹndo tọn lẹ gọna dopodopo mítọn wẹ vò nado basi nudide mẹdetiti tọn gando whẹho ehelẹ go.

3 Be ehe dohia dọ nudide he mí nọ basi to whẹho titengbe lẹ mẹ—ehe delẹ to yé mẹ sọgan tindo nuyiwadomẹji sinsinyẹn do gbẹzan mítọn ji—ma nọ yin nujọnu to nukun Jehovah tọn mẹ wẹ ya? Be Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn na kẹalọyi nudide depope he mí basi eyin e ma gbẹ́ ko gbàsẹ́n Biblu tọn de wẹ ya? Eyin Biblu ma dosẹ́n tlọlọ gando whẹho de go, nawẹ mí sọgan yọ́n nudide he na hẹn homẹ Jehovah tọn hùn gbọn?

NUDIDE MÍTỌN LẸ NỌ YINUWADO MÍWLẸ PO MẸDEVO LẸ PO JI

4, 5. Nawẹ nudide mítọn lẹ sọgan yinuwado míwlẹ po mẹdevo lẹ po ji gbọn?

4 Mẹdelẹ sọgan lẹndọ nudide he emi nọ basi lẹ ma kàn mẹde. Etomọṣo, nado basi nudide he na hẹn homẹ Jehovah tọn hùn lẹ, mí dona nọ gbadopọnna osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n he tin to Ohó etọn mẹ lẹ po bo nọ yinuwa sọgbe hẹ yé. Di apajlẹ, nado mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn yí, mí dona yinuwa sọgbe hẹ osẹ́n he e do gando ohùn go. (Jen. 9:4; Owalọ 15:28, 29) Odẹ̀ na gọalọna mí nado nọ basi nudide sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n po osẹ́n Owe-wiwe tọn lẹ po.

5 Nudide mẹdetiti tọn sinsinyẹn lẹ sọgan yinuwado dagbemẹninọ gbigbọmẹ tọn mítọn ji taun. Nudide depope he mí basi wẹ sọgan yinuwado haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah ji—vlavo to aliho dagbe kavi ylankan mẹ. Nudide dagbe na hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe lodo, ṣigba nudide ylankan sọgan hẹn ẹn gble. Humọ, nudide he ma sọgbe sọgan dotukla mẹdevo lẹ bo hẹn awugble yé to gbigbọ-liho. E tlẹ sọgan hẹn yé dahli kavi hẹn pọninọ agun lọ tọn gble. Na nugbo tọn, nudide mẹdetiti tọn mítọn lẹ yin nujọnu.—Hia Lomunu lẹ 14:19; Galatianu lẹ 6:7.

6. Etẹ ji wẹ nudide mítọn lẹ dona nọ sinai do?

6 Etẹwẹ mí dona nọ wà to whẹho he mẹ Biblu ma na gbedide tlọlọ de te lẹ mẹ? To ninọmẹ mọnkọtọn lẹ mẹ, azọngban mílọsu titi tọn wẹ nado gbadopọnna nudọnamẹ he gando whẹho lọ go lẹ bo basi nudide he sinai do nuhe Jehovah na kẹalọyi bo dona ji, kakati nido yin nudide he sinai do nujlomẹ mẹdetiti tọn ji poun.—Hia Salmu lẹ 37:5.

NỌ DOAYI OJLO JEHOVAH TỌN GO

7. To whenue osẹ́n Biblu tọn de ma tin gando whẹho de go, nawẹ mí sọgan yọ́n nuhe Jehovah jlo dọ mí ni wà to ninọmẹ lọ mẹ gbọn?

7 Hiẹ sọgan kanse dọ, ‘Nawẹ mí sọgan wagbọn do yọ́n nuhe Jehovah na kẹalọyi eyin Ohó etọn ma na gbedide tangan de gando whẹho lọ go?’ Efesunu lẹ 5:17 dọmọ: “Mì nọ to ayido nuhe ojlo Jehovah tọn yin go zọnmii.” To whenue osẹ́n Biblu tọn tlọlọ de ma tin gando whẹho de go, nawẹ mí sọgan doayi ojlo Jiwheyẹwhe tọn go gbọn? Gbọn dẹ̀hiho hlan ẹn podọ alọkikẹyi anademẹ gbigbọ wiwe etọn tọn dali.

8. Etẹwẹ gọalọna Jesu nado doayi nuhe Jehovah jlo dọ ewọ ni wà go? Na apajlẹ de.

8 Nawẹ Jesu doayi nuhe Otọ́ etọn jlo dọ ewọ ni wà go gbọn? To nujijọ awe delẹ whenu, Jesu hodẹ̀ whẹ́, podọ enẹgodo e na núdùdù gbẹtọgun daho lẹ to azọ́njiawu-liho. (Mat. 14:17-20; 15:34-37) Etomọṣo, e gbẹ́ ma nado diọ zannu lẹ zun akla to whenue huvẹ hù i bọ e yin whiwhlepọn gbọn Lẹgba dali to danfafa ji. (Hia Matiu 4:2-4.) Na Jesu jẹakọ hẹ linlẹn Otọ́ etọn tọn wutu, ewọ yọnẹn dọ emi ma dona diọ zannu lẹ zun akla. Mọwẹ, Jesu mọnukunnujẹemẹ dọ e ma yin ojlo Jiwheyẹwhe tọn dọ emi ni yí huhlọn mọnkọtọn zan na ale emitọn titi. Gbọn gbigbẹ́ ma nado diọ zannu lẹ zun akla dali, ewọ dohia dọ emi ganjẹ Jehovah go nado nọ mọ anademẹ yí podọ nado mọ nuhe emi na dù.

9, 10. Etẹwẹ na gọalọna mí nado nọ basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ? Na apajlẹ.

9 Eyin mí na nọ basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ, mí dona nọ ganjẹ Jehovah go nado deanana mí, dile Jesu wà do. Mí dona nọ yinuwa sọgbe hẹ ohó nuyọnẹn tọn ehelẹ: “Nọ yí ahun towe lẹpo do dejido Jehovah go, bo ma nọ ganjẹ nukunnumọjẹnumẹ towe titi go blo. Nọ hẹn ewọ do ayiha mẹ to nuhe wà a te lẹpo mẹ, ewọ nasọ jlọ ali towe lẹ. A lẹzun nuyọnẹntọ to nukun towe titi mẹ blo. Nọ dibusi Jehovah bo nọ họ̀nna oylan.” (Howh. 3:5-7) Eyin mí nọ dovivẹnu nado yọ́n linlẹn Jehovah tọn gbọn Biblu pinplọn dali, enẹ sọgan gọalọna mí nado nọ doayi nuhe Jiwheyẹwhe na jlo dọ mí ni wà to ninọmẹ tangan de mẹ go. Lehe mí to akọjẹhẹ linlẹn Jehovah tọn lẹ sọ, mọ wẹ ahun mítọn na nọ joawuna anademẹ etọn do niyẹn.—Ezek. 11:19, nudọnamẹ odò tọn.

10 Mí ni dọ dọ yọnnu de to ahiwhle bo mọ afọpa dagbedagbe de he jlo e. Ṣigba, afọpa lọ vẹahi taun. Enẹwutu, e kanse ede dọ, ‘Etẹwẹ na yin numọtolanmẹ asu ṣie tọn eyin n’zan akuẹ planplan enẹ?’ E yọnbasi dọ ewọ ni yọ́n gblọndo kanbiọ lọ tọn, dile etlẹ yindọ asu etọn ma tin po e po. Naegbọn ewọ sọgan yọnẹn? Na ewọ ko jẹakọ hẹ aliho he mẹ asu etọn nọ lẹnnupọn gando lehe yé na nọ zan akuẹ vude he yé tindo do go. Gbọnmọ dali, e doayi nuhe na yin linlẹn asu etọn tọn go eyin ewọ họ̀ onú mọnkọtọn. Mọdopolọ, dile mí to akọjẹhẹ linlẹn po aliho Jehovah tọn lẹ po vudevude, mí nọ penugo dogọ nado doayi nuhe Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn na jlo dọ mí ni wà to ninọmẹ voovo lẹ mẹ go.

NAWẸ A SỌGAN YỌ́N LINLẸN JEHOVAH TỌN GBỌN?

11. Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí sọgan nọ kanse míde to whenue mí hia kavi plọn Biblu? (Pọ́n apotin lọ “ To Whenue A to Ohó Jiwheyẹwhe Tọn Plọn, Nọ Kanse Dewe Dọ.”)

11 Nado sọgan jẹakọ hẹ linlẹn Jehovah tọn, mí dona nọ ylọ oplọn mẹdetiti tọn dọ nujọnu taun. To whenue mí to Ohó Jiwheyẹwhe tọn hia kavi to pinplọn ẹn, mí sọgan nọ kanse míde dọ, ‘Etẹwẹ nudọnamẹ ehe plọn mi gando Jehovah, aliho dodo tọn etọn lẹ po linlẹn etọn po go.’ Mí dona tindo pọndohlan Salmu-kantọ Davidi tọn nkọ, mẹhe jihàn dọmọ: “Jehovah E, hẹn mi yọ́n aliho towe lẹ; plọn mi ali towe lẹ. Hẹn mi nado nọ zinzọnlin to nugbo towe mẹ, bo plọn mi, na hiẹ wẹ Jiwheyẹwhe whlẹngántọ ṣie. Hiẹ mẹ wẹ yẹn nọ ze todido ṣie do to azán lọ pete ji.” (Salm. 25:4, 5) Dile hiẹ to ayihamẹlẹnpọn do wefọ Biblu tọn de ji, hiẹ sọgan lẹnnupọndo kanbiọ taidi ehe nkọ lẹ ji: ‘Nawẹ n’sọgan yí nudọnamẹ ehe zan to whẹndo mẹ gbọn? Fie wẹ n’sọgan yí i zan te? To whégbè wẹ ya? To azọ́nmẹ wẹ ya? To wehọmẹ wẹ ya? Kavi to lizọnyizọn lọ mẹ?’ To whenue mí ko yọ́n fie mí sọgan yí nudọnamẹ lọ zan te godo, e sọgan bọawuna mí nado doayi lehe mí na yí i zan do go.

12. Nawẹ owe po opli mítọn lẹ po nọ gọalọna mí nado yọ́n linlẹn Jehovah tọn gando whẹho voovo lẹ go gbọn?

12 Nudevo he na gọalọna mí nado jẹakọ hẹ linlẹn Jehovah tọn dogọ wẹ nado nọ na ayidonugo sọwhiwhe tọn anademẹ sinai do Biblu ji he nọ wá sọn titobasinanu etọn dè lẹ. Di apajlẹ, Index des publications Watch Tower po Anademẹwe Dodinnanu Tọn Na Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ po yin awuwlena nado gọalọna mí nado nọ plọnnu gando nuhe yin linlẹn Jehovah tọn do whẹho susu he nọ biọ dọ mí ni basi nudide mẹdetiti tọn lẹ ji go. Mí sọ nọ mọ ale susu yí gbọn sọwhiwhe yíyí do dotoai to opli Klistiani tọn lẹ ji po mahẹ tintindo to yé mẹ po dali. Ayihamẹlinlẹnpọn do nuhe nọ yin pinplọn mí lẹ ji na gọalọna mí nado nọ doayi ojlo Jehovah tọn go dogọ bo nọ hẹn linlẹn mítọn lẹ sọgbe hẹ linlẹn etọn lẹ. Eyin mí nọ yí nuhe Jehovah wleawuna nado na mí núdùdù gbigbọmẹ tọn lẹ zan to gigọ́ mẹ, dile ojlẹ to yìyì, mí na jẹakọ hẹ aliho etọn lẹ dogọ. Taidi kọdetọn de, mí na penugo nado nọ basi nudide mẹdetiti tọn he Jiwheyẹwhe owanyinọ mítọn na dona lẹ.

DIKE LINLẸN JEHOVAH TỌN NI NỌ DEANANA NUDIDE TOWE LẸ

13. Na apajlẹ de he do lehe mí sọgan basi nudide nuyọnẹn tọn do eyin mí nọ lẹnnupọndo nuhe yin linlẹn Jehovah tọn ji hia.

13 Lẹnnupọndo apajlẹ de ji he do lehe linlẹn Jehovah tọn yinyọnẹn sọgan gọalọna mí nado nọ basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ do hia. Taidi wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ, mí sọgan jlo nado biọ lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ, enẹ wẹ nado lẹzun gbehosọnalitọ whepoponu tọn. Nado sọgan wàmọ, mí nọ jẹ afọdide lẹ ze ji nado zan gbẹzan jlẹkaji tọn. To ojlẹ dopolọ mẹ, mí sọgan to nuhà eyin mí na yin ayajẹnọ nugbo po onú vude he mí na tindo to agbasa-liho po. Nugbo wẹ dọ gbedide Biblu tọn de ma dọ dọ mí ni basi gbehosọnalitọ; mí sọgan to Jehovah sẹ̀n zọnmii taidi wẹnlatọ nugbonọ lẹ. Etomọṣo, Jesu na mí jide dọ mẹhe nọ sanvọ́ do Ahọluduta lọ tamẹ lẹ na mọ dona susugege yí. (Hia Luku 18:29, 30.) Humọ, Owe-wiwe lẹ dohia dọ homẹ Jehovah tọn nọ hùn to whenue mí basi “avọ́nunina pipà tọn” lẹ hlan ẹn bo yí homẹhunhun do wà nuhe go mí pé na nukọnyiyi sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn. (Salm. 119:108; 2 Kọl. 9:7) Be nudọnamẹ Owe-wiwe tọn ehelẹ po dẹ̀hiho vẹkuvẹku nado dín anademẹ po ma na gọalọna mí nado doayi linlẹn Jehovah tọn go ya? Ayihamẹlinlẹnpọn do linlẹn ehelẹ ji sọgan zọ́n bọ mí na basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ, ehe Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn na dona.

14. Nawẹ hiẹ sọgan yọnẹn eyin homẹ Jehovah tọn hùn do nusisọ́ wunmẹ de go gbọn?

14 Lẹnnupọndo apajlẹ devo ji: Mí ni dọ dọ nusisọ́ wunmẹ de nọ jlo we, ṣigba hiẹ yọnẹn dọ nusisọ́ enẹ sọgan dotukla mẹdelẹ to agun lọ mẹ. Podọ, vlavo a ma yọ́n osẹ́n Biblu tọn de he jẹagọdo nusisọ́ mọnkọtọn. Todin, nawẹ hiẹ sọgan yọ́n nuhe Jehovah lẹn gando whẹho lọ go gbọn? Apọsteli Paulu na ayinamẹ gbọdo ehe dọmọ: “Yọnnu lẹ ni nọ gbọn mẹdehihọ́ po wunza po dali yí avọ̀ he jẹ do doaṣọ́na yede, e ma yin oda biblá lẹ po sika po kavi peali kavi avọ̀ he vẹahi tlala lẹ gba, ṣigba to aliho he jẹna yọnnu he nọ sọalọakọ́n dọ emi to emide zejo na Jiwheyẹwhe lẹ tọn mẹ, yèdọ gbọn azọ́n dagbe lẹ gblamẹ.” (1 Tim. 2:9, 10) Ayinamẹ ehe sọ gando sunnu Klistiani lẹ go ga. Taidi devizọnwatọ klandowiwe Jehovah tọn lẹ, e ma yin nujlomẹ mítọn titi lẹ kẹdẹ wẹ nọ duahunmẹna mí gba, ṣigba nuhe nusisọ́ po aṣọ́dido mítọn po sọgan yiwà do mẹdevo lẹ ji lọsu ga. Jlẹkajininọ po owanyi po nọ whàn mí nado hò numọtolanmẹ yisenọ hatọ lẹ tọn pọ́n ma nado fẹayihasẹna yé kavi tlẹ hẹn homẹgble yé. (1 Kọl. 10:23, 24; Flp. 3:17) Nuhe Owe-wiwe lẹ dọ hinhẹn do ayiha mẹ sọgan gọalọna mí nado doayi linlẹn Jehovah tọn do whẹho ehe ji go, bo nasọ deanana mí nado basi nudide he na hẹn homẹ etọn hùn.

15, 16. (a) Etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ Jehovah tọn eyin mí zindonukọn nado to nulẹnpọn do nuhe gando fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn go lẹ ji? (b) To whenue mí to ayidedai lẹ de, nawẹ mí sọgan yọ́n nuhe nọ hẹn homẹ Jehovah tọn hùn gbọn? (d) Nawẹ nudide sinsinyẹn lẹ dona nọ yin bibasi gbọn?

15 Biblu dohia dọ adi nọ do Jehovah to whenue gbẹtọvi lẹ doafọna aliho ylankan podọ to whenue ‘ayilinlẹn yetọn yin oylan kẹdẹ to whepoponu.’ (Hia Jenẹsisi 6:5, 6.) Ehe gọalọna mí nado sọgan doayi e go dọ e ma sọgbe nado nọ kudlọ kléwhète tọn do zanhẹmẹ ji, na gbọnvona dọ e sọgan planmẹ jẹ ylando sinsinyẹn he Owe-wiwe lẹ ma kẹalọyi kọ̀n, e sọ jẹagọdo aliho nulẹnpọn tọn Jehovah tọn. Devi Jakọbu wlan dọmọ: “Jẹnukọn whẹ́, nuyọnẹn he wá sọn aga wé-ṣeke, enẹgodo e nọ dín jijọho, e yin lẹnpọn dagbenọ, e nọ wleawufo nado setonu, bo gọ́ na lẹblanu po sinsẹ́n dagbe lẹ po, e ma nọ homẹnukuntapọn bo masọ nọ wayẹnu.” (Jak. 3:17) Ehe yinyọnẹn dona whàn mí nado gbẹ́ ayidedai he sọgan zọ́n bọ mí na tindo linlẹn po ayilinlẹn mawé lẹ po dai. Na nuhe dù whẹho ayidedai tọn, Klistiani he nọ mọnú hlan nukọn lẹ ma nọ kanse eyin vlavo e sọgbe kavi lala nado hia owe, pọ́n sinima, daihun video kavi ọdinatẹẹ ji tọn de he nọ bẹ nuhe Jehovah gbẹwanna lẹ hẹn. Pọndohlan Jehovah tọn gando whẹho mọnkọtọn lẹ go yin hinhẹn họnwun to Ohó etọn mẹ.

16 To whẹho susu mẹ, nudide sọgan yin bibasi to aliho de kavi devo mẹ ganṣo homẹ Jehovah tọn na hùn. Ṣigba to whedelẹnu, na nuhe dù nudide sinsinyẹn lẹ, nuyọnẹnnu wẹ e nọ yin nado dín ayinamẹ sọn mẹho kavi Klistiani numimọnọ devo lẹ dè. (Titu 2:3-5; Jak. 5:13-15) Na nugbo tọn, e ma na sọgbe nado biọ to mẹdevo lẹ si nado basi nudide na mí. Klistiani lẹ dona nọ plọn huhlọn wuntuntun tọn yetọn bosọ nọ yí i zan. (Heb. 5:14) Mímẹpo wẹ dona nọ yinuwa sọgbe hẹ ohó gbọdo Paulu tọn he dọmọ: “Mẹdopodopo wẹ na hẹn azọngban edetiti tọn.”—Gal. 6:5, nudọnamẹ odò tọn.

17. Ale tẹlẹ wẹ nudide he nọ hẹn homẹ Jehovah hùn lẹ bibasi nọ hẹnwa na mí?

17 To whenue mí ze nudide mítọn lẹ sinai do linlẹn Jehovah tọn ji, mí nọ dọnsẹpọ ewọ dogọ. (Jak. 4:8) Mí nọ duvivi nukundagbe po dona etọn po tọn. Taidi kọdetọn de, yise mítọn to Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn mẹ nọ yin hinhẹn lodo. Enẹwutu, mì gbọ osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ po ni nọ deanana mí, na yé nọ do linlẹn Jiwheyẹwhe tọn gando whẹho lẹ go hia. Nugbo wẹ dọ mí na to onú yọyọ lẹ plọn gando Jehovah go zọnmii. (Jobu 26:14) Etomọṣo, eyin mí dovivẹnu vẹkuvẹku, mí sọgan wleawuna oyọnẹn, nuyọnẹn po wuntuntun he mí tindo nuhudo etọn po nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ etlẹ yin todin. (Howh. 2:1-5) Linlẹn po tito gbẹtọvi mapenọ lẹ tọn po nọ to didiọ, ṣigba Salmu-kantọ lọ flinnu mí po whẹjijọ po dọmọ: “Nudide Jehovah tọn lẹ na nọte kakadoi; linlẹn ayiha etọn mẹ tọn lẹ na gbọṣi aimẹ sọn whẹndo de mẹ jẹ devo mẹ.” (Salm. 33:11) Na nugbo tọn, mí sọgan nọ basi nudide mẹdetiti tọn dagbe hugan lẹ eyin linlẹn po nuyiwa mítọn lẹ po sọgbe hẹ linlẹn Jehovah tọn, yèdọ Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ daho hugan mítọn.