Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Erithwamu Lyawu Liri Lithi?

Erithwamu Lyawu Liri Lithi?

“Musondaye . . . eky’Omukama anzire.”—EFE. 5:17.

ESYONYIMBO: 69, 57

1. Ni bihano nga byahi ebiri omwa Biblia, kandi thukaghasirawa thuthi thwamabitheya?

ERILHABIRA omwa Kinywe kiwe, e Biblia, Yehova anathuhirireho ebihano eby’eritheya. Ng’eky’erileberyako, akathuthanga obusingiri, eriramya esyosanamu, obwibi, n’ethamiro. (1 Kor. 6:9, 10) Eryongera okw’ekyo, Yesu Kristo, Mughalha wa Nyamuhanga, mwaha abigha biwe b’ekihano ekirithohire aliwe kandi ekyuwene, athi: “Mughende muyire abigha okwa bihanda byosi, mubatizayebo omwa lina ly’Ise n’ery’Omughalha n’ery’omulimu abuyirire, mukangirirayebo bakole ebyosi nabiribahana. Kandi mwibuke! Ingye kw’indi haghuma nenyu ebiro byosi erihika okw’ihwererera ly’emighulhu.” (Mt. 28:19, 20) Ebihano bya Nyamuhanga ka byabiribya butheya okw’ithwe! Eribikwama lyabirithuha ekitsumbi, erileka ithwabya n’amaghalha awuwene, n’eriletha etseme omw’eka. Ekikulhu kutsibu, eritheya ebihano bya Yehova buthaleghulha, imwamuli n’ekihano ky’erithulira, lyabirileka ithwasimwa na Yehova n’eribana emighisa yiwe.

2, 3. (a) Busana naki e Biblia siyirithuha ekilhaghiro okwa buli mwatsi? (b) Ni bibulyo byahi ebya thukendi kaniako omwa mwatsi ono? (Lebaya ekisasani ekiri okw’itsuka.)

2 Aliwe sibugha ambu e Biblia yikaha ekilhaghiro okwa buli kandu. Ng’eky’erileberyako, omwa Biblia simuli bilhaghiro ebikakanganaya esyongyimba esitholere n’esithatholere okwa Bakristayo. Eki kikakanganaya kithi amenge wa Yehova? Obuli bandu bawithe myambalire yabu, kandi nibya obuli mughulhu akanabya na mulembe wagho. Omwa Biblia ku mwahandikwa emyambalire mirebe ng’eyitholere, ambi esaha ono siyikiri okwa mulembe. Eyo yan’enzumwa eyikaleka Ekinywe kya Nyamuhanga ikithahira h’ebilhaghiro okw’iyithwiramu ly’Omukristayo okwa mibiiri y’erikolha, emithambirire, n’eby’eriyitsemesya. Eki kikamanyisaya kithi obuli mundu, n’abimaniri b’amaka batholere ibayithwiramu okwa myatsi eyi.

3 Mbwino eki kikamanyisaya kithi Yehova syatsomene ekya thwanga thwamu, omughulhu thukathwamu okwa myatsi y’omughaso eyangana hamba kutsibu okwa ngebe yethu? Mbwino Thatha wethu w’elhubulha inianemwendi tsemera erithwamu lyosi-lyosi kundi sirithathwa kihano kye Biblia? Okwa myatsi eyithawithe bilhaghiro omwa Masako, thwanga thwamu thuthi ebyanga tsemesya Yehova?

ERITHWAMU LYAWU LYANGANA HAMBA N’OKWA BANDI

4, 5. Erithwamu lyethu lyanga thuhambako lithi n’okwa bandi?

4 Omundu angana lengekania athi siki wamakwama kya thwamu ekya wamanza. Aliwe, thwamabya b’eritsemesya Yehova omw’ithwamu lyethu, thutholere ithwatsuka erilengekania okwa bihano n’emisingyi eyiri omwa Kinywe kiwe. Ng’eky’erileberyako, thwamabya b’eriliwa na Yehova, thutholere ithwasikya ekihano kiwe ekihambire okw’ikolesya omusasi. (Enz. 9:4; Emib. 15:28, 29) Erisaba irikendi thuwathikya erithwamu erikwamana n’emisingyi y’Amasako.

5 Ebya thukathwamu okwa myatsi eyikalha-kalire byangana hamba okwa bunyakirimu bwethu. Ekyosi-kyosi ekya thukathwamu kyangana hamba ndeke kutse nabi okwa bughuma bwethu na Yehova. Thwamathwamu ndeke, ithukendi ghumya obughuma bwethu na Nyamuhanga, aliwe ithwangana butsandya thwamathwamu nabi. N’ekindi, erithwamu nabi iryangana huthalya obunyakirimu bw’abandi omw’ibatabura, kutse n’eribathwikalya, kutse eritsandya obughuma bw’ekithunga. Kwesi, erithwamu lyethu lyangana hamba n’okwa bandi.—Soma Abanya Roma 14:19; Abanya Galatia 6:7.

6. Ni kyahi ekitholere erithusondolha thukathwamu?

6 Thwanga kolhaki thwamayisanga ithutholere erithwamu okwa mwatsi owathawithe bilhaghiro omwa Biblia? Omwa mibere ng’eyo, ni lhukwamirwa lhwethu erilebya ndeke omwatsi oyo nuku thuthwemu ndeke, butsira erikwama kyaghendera okwa bya thwanzire, aliwe okwa bya Yehova anga tsemera n’eritsumulha.—Soma Esyonyimbo 37:5.

MINYA EKYA YEHOVA ANZIRE

7. Omwa Biblia mwamabya isimuli kilhaghiro okwa mwatsi mulebe, thwangaminya thuthi ebyanga tsemesya Yehova?

7 Iwangana yibulya, ‘Thwanga minya thuthi ekya Yehova anzire okwa mwatsi, kandi omwa Kinywe kiwe isimuli kilhaghiro ekihambire kugho?’ Abanya Efeso 5:17 hathi: ‘Musondaye ekya Mukama anzire imwakolha.’ Hamabya isihali kilhaghiro ekihandikire omwa Biblia okwa kya thukanza erikolha, thwangaminya thuthi ekya Nyamuhanga anzire? Thutholere ithwamusaba n’eriligha obusondoli bwiwe erilhabira omwa mulimu abuyirire.

8. Yesu mwaminya athi ekya Yehova anzire akole? Iha eky’erilhangirirako.

8 Thuthalebya ngoku Yesu aminya ekya Thatha wiwe abya anzire. Ngendo ibiri, Yesu mwakolha ekithiko-thiko ky’eriha abangyi b’ebyalya, aliwe iniakatsuka erisaba. (Mt. 14:17-20; 15:34-37) Aliwe kandi omughulhu abya akwire nzalha nene, mwaghana erihindulha amabwe mw’ebyalya Sitani akamulengako. (Soma Matayo 4:2-4.) Kundi Yesu abya inianasi ndeke erisonda lya Thatha wiwe, mwaminya ku syatholere erihindulha amabwe ayo mw’ebyalya. Yesu mwaminya ngoku siryabya isonda lya Nyamuhanga erikolesya amaaka ayo busana n’eriyisonderya endundi. Omw’ighana erikolha ekyo, mwakangania kw’ayikethere ngoku Yehova yuwanga musondolha n’erileka iniabya inianeho.

9, 10. Ni kyahi ekikendi thuwathikya erithwamu ndeke? Iha eky’erileberyako.

9 Thwamanza eribya thukathwamu ndeke nga Yesu, thutholere ithwasaba Yehova y’obusondoli. Thutholere ithwaghendera okwa binywe by’amenge bino: “Wikiriraye Omwami Mukulhu n’omuthima wawu wosi, siwuyeghemeraye obuminya bwawu. Omo syonzira syawu syosi wumwahule, nayu asyathunganania esyonzira syawu. Siwubye w’amenge omo meso wawu. Wubahe Omwami Mukulhu, wulhue oko bibi.” (Emi. 3:5-7) Eriminya amalengekania wa Yehova erilhabira omw’igha e Biblia kyangana thuwathikya eriminya ekya Nyamuhanga anganza ithwathwamu. Thwamwongera eriminya amalengekania wa Yehova, n’omuthima wethu ikwanemwendi ongera athya erianza erikwama obusondoli bwiwe.—Eze. 11:19.

10 Ng’eky’erileberyako: Thalengekania okwa mukali omuthahibwa iniabirighenda omwa kathali. Inialhangira esyongetha esyanzire, aliwe ini sy’ebeyi nene kutsibu. Neryo iniayibulya, ‘Mwira waghe iniakendi yowa athi namaghulhasyo okwa syosente esyosi esi?’ Nomwakine indi syali na mwira wiwe omwakatali mw’aho, omukali oyu anganabya inianasi ekya mwira wiwe angabugha. Akakiminya athi? Kundi omwa buthuku obwa bamabirighunza haghuma, abiriminya amalengekania agho mwira wiwe awithe okw’ikolesya akasente akabawithe. Neryo ekyo kikaleka iniaminya amalengekania wa mwira wiwe okw’ighulha ekindu ng’ekyo. Kuthya, thukabya thunemughenda thukaminya amalengekania wa Yehova n’emikolere yiwe, kikathuwathikaya eriminya ebya Thatha wethu w’elhubulha anzire ithwakolha omwa mibere muthina-muthina.

WANGA MINYA WUTHI AMALENGEKANIA WA YEHOVA?

11. Ni bibulyo byahi ebya thwangana yibulya thukasoma kutse erigha e Biblia? (Lebaya akasanduko “ Wukigha Ekinywe kya Nyamuhanga, Yibulhaye.”)

11 Eriminya amalengekania wa Yehova, thutholere ithwahira endegheka yethu ey’eriyeghesya e Biblia y’embere. Thukasoma n’erigha Ekinywa kya Nyamuhanga, ambi ithwayibulya, ‘Omwatsi oyu akanyeghesayaki oku Yehova, esyonzira siwe esithunganene, n’amalengekania wiwe?’ Thutholere ithwabya n’amalengekania ng’aw’omwimbi Dawudi oyuw’imba athi: “Iwe Mwami Mukulhu, wunyikangiriraye esyonzira syawu, wunyiminyisaye esyonzira syawu. Wunyisondole omo mwatsi wawu w’okwenene, wunyikangirirayegho, kusangwa wuli Nyamuhanga omulhamya waghe. Omo musibo wosi ngahira amaha waghe w’okw’iwe.” (Esy. 25:4, 5) Wukaghanirya okwa mwatsi mulebe omwa Biblia, iwangana yibulya nga bino: ‘Omwatsi ono nangakolesyagho indi omwa ngebe yaghe? Nanga kolesyagho hayi? Mbwino eka? Okwa mubiiri? Okwa sukuru? Omw’ithulira?’ Thukabya thwamabiriminya omwatsi ng’angakolesibwa hayi, ikyangana thwolhobera eriminya nga thwanga kolesyagho thuthi.

12. Ebitabu byethu n’emihindano yethu byanga thuwathikya bithi eriminya amalengekania wa Yehova okwa myatsi?

12 Eyindi nzira ey’eriminyiramu ndeke amalengekania wa Yehova ly’erihulikirira ndeke obusondoli obuseghemere okwa Biblia obukahebawa erilhabira omwa kithunga kiwe. Ng’eky’erileberyako, e Watch Tower Publications Index n’Obusondoli obw’Erisekulya Omwa Bitabu eby’Abema ba Yehova bikahulhukibawa erithuwathikya eriminya amalengekania wa Yehova okwa myatsi muthina-muthina eyikayithagha eriyithwiramu. Kandi thukaghasirawa thwamahulikirira ndeke okwa mihindano n’erisangira muyo. Erighanirya okwa bikakangiriribawa ikikendi thuwathikya eriminya bingyi okwa malengekania wa Yehova n’eribya thukakolesyagho omwa ngebe yethu. Omw’ikolesya ndeke ebya Yehova akathuha erithulisya bunyakirimu, ithukendi ghenda thukaminya ndeke esyonzira siwe. Erighunzerera, ithukendi thoka eribya thukathwamu ebya Nyamuhanga wethu w’olhwanzo angatsumulha.

LEKA AMALENGEKANIA WA YEHOVA ASONDOLE ERITHWAMU LYAWU

13. Thaha eky’erileberyako ekikakanganaya ngoku thwangana thwamu ndeke thwamaminya amalengekania wa Yehova.

13 Thalengekania oku kino ekikakanganaya ngoku eriminya amalengekania wa Yehova lyangana thuwathikya erithwamu ndeke. Ithwe ng’abathuliri b’Obwami, ithwangananza eryingira omwa mubiiri w’omughulhu wosi ng’abatemburi ab’omughulhu wosi. Erianza eki kithokekane, thukatsukiraho eryolhobya engebe yethu. Aliwe obundi okwa ndambi iyan’eyo, iwanganabya iwunemuyibulya nga wunemwendibya iwunatsemire iwabiriyisigha na bindu bike. Ni kwenene omwa Biblia simuli ekihano ekikabugha kithi ithwabya batemburi; ithwanganabya ithunemukolera Yehova buthaleghulha ng’abathuliri buyira. Aliwe Yesu akathukakasaya athi abakayithalhaya okwa bindi bindu busana n’Obwami bakendi syabana emighisa mingyi. (Soma Luka 18:29, 30.) Kandi Amasako akakanganaya ngoku Yehova akatsema omughulhu thukamuha obuhere bw’eripipa omw’iyanzira n’erikolha ekya thwanga thoka ithunatsemire. (Esy. 119:108; 2 Kor. 9:7) Mbwino Amasako aya n’eribya ithunemusaba Yehova y’obusondoli sikyanga thuwathikya eriminya amalengekania wiwe? Erighanirya okwa myatsi eyi ikyangana leka ithwathwamu ndeke kandi na Thatha wethu w’elhubulha iniathutsumulha.

14. Wangaminya wuthi emyambalire mirebe nga yangana tsemesya Yehova?

14 Ekindi ky’erileberyako kyakino: Thuthabugha thuthi wunawithe emyambalire mirebe eya wanzire eyangana thwikalya abandi omwa kithunga. Aliwe iwabya isiwuli wath’owa omwa Biblia mwa kihano kyosi-kyosi ekikathangayo. Mbwino Yehova iyo angabya iniakalhangirayo athi? Omukwenda Paulo, omw’isondolibwa n’omulimu wa Nyamuhanga, mwahandika athi: “Abakali nabu bambale esyongyimba esitholerebo, n’eriyitheya omwa mwatsi w’eriyisugha, kandi eriyisugha lyabu siribye erilhuka esyonzwiri sy’omuhanda, kutse eriyisugha ly’esyamaghetse, kutse ery’esyolulu kutse esyongyimba sy’obughuli bunene, nikwa babye n’emikolere mibuya eyitholere abakali abakayahulha mo bandu abakakenga Nyamuhanga.” (1 Tim. 2:9, 10) Omusingyi oyu ahambire n’okwa balhume Abakristayo. Ithwe ng’abayihereyo oku Yehova, sithulitsomana eriyisunza lyethu lisa, aliwe thukabya ithunatsomene emyambalire n’emiyipambire yethu nga yanga hamba yithi okwa bandi. Olhwanzo n’eriyikehya bikaleka ithwatsomana amalengekania w’abandi balikyethu nuku sithubathwikalhaye kutse eribaponesya. (1 Kor. 10:23, 24; Fil. 3:17) Eribya ithun’ibukire ekya Masako akabugha ikyangana thuwathikya eriminya amalengekania wa Yehova okwa mwatsi oyu kandi kyangana thusondolha erithwamu ekikatsemesaya Yehova.

15, 16. (a) Yehova akayowa athi thwamabera erilengekania okwa by’obutswatswa? (b) Thukasombolha eby’eriyitsemesya, thwangaminya thuthi ebyanga tsemesya Yehova? (c) Thwanga thwamu thuthi okwa myatsi eyikalha-kalire?

15 E Biblia yikakanganaya ngoku ni kindu kikaponesaya Yehova Nyamuhanga omughulhu abandu bakathwamu eribya babi ‘kandi ngoku obuli bulengekania bw’erighanirya ly’omuthima wabu ni bubi busa-busa emighulhu yosi.’ (Soma Enzuko 6:5, 6.) Eki kikaleka ithwaminya ngoku si kitholere eribera erilengekania okwa by’obutswatswa kundi kyangana leka iwakolha ekibi ekikalire ekikaghanawa omwa Masako, kandi isi kihambangane n’amalengekania wa Yehova. Omukwenda Yakobo mwahandika athi: “Amenge awakalhua endatha embere ni mabuya, kandi ni w’obuholho, kandi ahehere, kandi ak’owa lhuba, uswire mw’erighanyira, n’emibiiri mibuya kandi syalisombolha ndi na ndi, kandi syaliyithendereraya.” (Yak. 3:17) Eribya ithunasi eki, thutholere ithwaghana eby’eriyitsemesya ebyanga thuletha mw’amalengekania mabi. Omukristayo oyuwasi amalengekania wa Nyamuhanga syanga bulya nga kinatholere erisoma ebitabu, erilebya esyofilimu, kutse emisathu omuli emyatsi eya Yehova aponire. Amalengekania wa Yehova okwa myatsi ng’eyo analhangirikire ndeke omwa Kinywe kiwe.

16 Erithwamu lyangana kolhwa omwa nzira nyingyi muthina-muthina kandi nibya esyonzira esyosi esyo isinemutsemesya Yehova Nyamuhanga. Aliwe omughulhu thwanganza erithwamu okwa myatsi eyikalha-kalire omwa ngebe, ni kibuya erisondya erihabulhwa kutse amahano erilhua okwa basyakulhu kutse okwa bandi Bakristayo abakulire. (Tito 2:3-5; Yak. 5:13-15) Ni kwenene sikitholere eribugha thuthi abandi bathuthwiremu. Abakristayo batholere ibakangirirya n’eribegheresya amaaka wabu w’obulengekania. (Ebr. 5:14) Ithwe bosi thutholere ithwakolha erikwamana n’ebinywe bya Paulo bino: “Obuli mundu asyaheka iyuwene omuheke wiwe-wiwe.”—Gal. 6:5.

17. Thukaghasirawa thuthi thwamathwamu omwa nzira eyikatsemesaya Yehova?

17 Thwamathwamu erikwamana n’amalengekania wa Yehova, thukayithunda hakuhi nayu. (Yak. 4:8) Akathutsemera n’erithutsumulha. Eki kikaleka erikirirya lyethu omu Thatha wethu w’elhubulha iryaghuma. Kwesi thulighe ebilhaghiro n’emisingyi ye Biblia bithusondole, kundi bikaleka ithwaminya amenge wa Nyamuhanga okwa myatsi. Ni kwenene erigha ebindu bihyaka oku Yehova siryendi syahwa. (Yobu 26:14) Aliwe namunabwire thwamahira h’akaghalha ithukendibana amenge, eriminya, n’obuyitheghererya ebyanga thuwathikya erithwamu ndeke. (Emi. 2:1-5) Esyondegheka sy’abandu abathahikene sikasa kandi isyabulirana, aliriryo omusakangyi w’esyonyimbo mwathw’ibukya athi: “Ebihano by’Omwami Mukulhu byasyahangana kera na kera, n’eriyisunza liwe likakotha.” (Esy. 33:11) Kwesi thwangana thwamu ndeke amalengekania n’emikolere yethu byamahambana n’amalengekania wa Yehova, Nyamuhanga wethu oyuwithe amenge wosi.