1. Ngojapi muezaniso jimweni jo mutemo jo Bhaibheri, zve kujizwira kunotibeseresa kudini?

NGO Soko rake rakatahwa, Jehovha wakatipa mupango muzinji jakajeka kamare. Inga muezaniso, Jehovha anorambija uhure, kunamata zvithombi, kuba no kudhakwa. (1 Kor. 6:9, 10) Mukuengejera, Jesu Kristu, Mwana wa Mwari, wakapa vateveri vake mupango uu ucikazivi kureruka, asi unodakajisa, eciti: “Endanyi, jijisanyi vandhu vese no kuvabapatiza mu zina ra Baba no ro Mwana no ro mujimu mucena, no kuvajijisa kuteveja bzese bzo ndakamutuma. Zivanyivo kuti ndinemwi njiku jese mbhera kupejisira ko nyika.” (Mt. 28:19, 20) Mupango no mutemo jo umwari jakakhombija zvakadini kuva jinobvikirira! Kujizwira kwakaengejera kuzvireremeja kwedu, zvobesera kuti tive no uhomi hwaushoni, no kuengejera mudakaro wedu wo mbhuri. Cinosisira maningi, kuzwira kwedu ngo kugondeka mupango ja Jehovha, kubatanija no mupango wo kuita basa ro kucumaira, zvinotiita kuti titendehwe kwaari no kuwana makomborero ake.

2, 3. (a) Ngenyi Bhaibheri aripekeji mutemo pa mugariro jese mu upenyu? (b) Mubvunjo japi jicazojijwa pa musoro uu? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

² Asi, kuna mugariro jakawanda jokuti Bhaibheri aripi mupango wakajeka kamare. Inga muezaniso, Matahwa aana muthetho jakawanda  ngo pamusoro po zvokusimira zvinodikana kusimihwa ngo maKristu. Izvi zvinokhombijisa kudini ungwaru hwa Jehovha? Mushovo wo nguvo pomwe no masirire azvisiyani basi ku nyika ngo nyika asi zvinocinjavo ngo kufamba ko makore. Kudari Bhaibheri rakapa nda-nda-nda yo mushovo wo masimiriro no o kuzvinemesa kunotendehwa, nda-nda-nda yondhoyo aicaizoshanda nyamasi uno. Ngo mathangwe akafanana, Soko rakafemehwa ra Mwari arina mutemo jakawanda ngo pamusoro po basa, marapihwo no mubungaijo jinodikana kukheta muKristu. Mundhu pacake no musoro jo mbhuri vakasujunyuka kuti vateme zvivaringo pa shwiro iji.

³ Izvi zvinoreva kuti Jehovha aana ndava no zvotinokheta patinotema zvitinotema zvivaringo zvinosisira, zvo kuti kangaije zvinopsasa upenyu hwedu hwese? Baba wedu vo mugore vanozotendera civaringo ciri cese cotinoita kudari cicikapwanyi haco mutemo wo Bhaibheri here? Pacikabatanijwi mutemo wakajeka wo Bhaibheri, tingazivisa kudini kuti kukheta kwapi kunozodakajisa Jehovha?

4, 5. Zvivaringo zvatinotema zvinopsasa kudini itusu zve vamweni?

⁴ Vamweni vangazwa kuti zvotinokheta kuti tiite azvina ndava iri yese. Kuti titeme zvivaringo zvinodakajisa Jehovha, tinodikana kuvona mutemo no zviambi zvinowanika mu Soko rake rakatahwa no kuzwirana nazvo. Ngo kudaro, kuti titendehwe ndi Mwari, tinodikana kuita mu kuzwirana no mutemo wake ngo pamusoro po ngazi. (Gn. 9:4; Mait. 15:28, 29, Baiberi Mazwi Akacena aMwari) Mukumbiro unozotibesera kuti titeme zvivaringo zvinozwirana no zviambi no mutemo jo mu Matahwa.

⁵ Zvivaringo zvikuru zvo mundhu ega zvingapsasa uhomi no kugarisika kwedu ko kumujimu. Kukheta kuri kwese kotinoita kungazopsasa ushamwari hwedu na Jehovha—pa zvakanaka kana pa zvakashata. Civaringo cakanaka cinozovangisa ushamwari hwedu na Mwari, kuveni cakashata cingaudira pa ngozi. Kusiapo izvi, civaringo cakashata cingakhuvaza vamweni kumujimu ngo kuvabviringija, pikijja kutovakhugunya, kana kubvisa rubatano pa ungano. Zvokadi kamare, zvivaringo zvedu zvo mundhu ega zvinosisira maningi.—Verenganyi VaRoma 14:19; VaGalàsia 6:7.

6. Icinyi cinodikana kutungamirira zvivaringo zvedu?

⁶ Tinodikana kuitenyi pa mugariro ucikabataniji mupango wakajeka wo Bhaibheri? Pa mugariro jakadari, i muthwaro wo mundhu ega kuti apopore zvinobatanijwa pa mugarirowo no kukheta zvaanoda kuita, acikatungamirihwi ngo kuda kwake, asi acitungamirihwa ngo zvinozotendehwa no kukomborehwa ndi Jehovha.—Verenganyi Nduyo 37:5.

7. Paya pacina mutemo wo Bhaibheri, tingazvizivisa kudini zvaizoda Jehovha kuti tiite pa mugariro uri wese?

⁷ Mungarangarira kudari: ‘Tingazivisa kudini zvinotendera Jehovha kudari Soko rake aripi mupango wakajeka pa shwiro iyi?’ VaEfeso 5:17 inonanga kudari: “Psanganyi kuziva kuda ka [Jehovha].” Pacikabatanijwi mutemo wakajeka wo Bhaibheri, tingakuzivisa kudini kuda ka Mwari? Ngo kuita mukumbiro perepo totendera kutungamirihwa ngo mujimu mucena.

8. Jesu wakazivisa kudini zvaida Jehovha kuti aite? Ipanyi muezaniso.

⁸ Vonanyi kuti Jesu wakazivisa kudini zvaida Baba wake kuti aite. Pa bvaza mbiri jakaripotwa, Jesu wakatanga kuita mukumbiro perepo wopa zvokuha ngo mushamaiso ku mbungano jo vandhu. (Mt. 14:17-20; 15:34-37) Asi, iyena wakaramba kuphinduja mapuwe kuti aite pau paakaejwa ndi Sathana mu zvipare paainga no njara. (Verenganyi Mateu 4:2-4.) Ngokuti  wainasa kuziva murangariro wa Baba wake, Jesu wakavona kuti aacaidikanepi kuphinduja mapuwe kuita pau. Hina, Jesu wakazwisisa kuti akucaengepi kuda ka Mwari kuti ashandise simba raakashandisaya pa bvaza mbiri jiyana kuti azvibesere ega. Ngo kuramba kuita zvondhozvo, iyena wakatatija kuti waithemba Jehovha kuti amutungamirire no kumusapota.

9, 10. Zvicinyi zvinozotibesera kutema zvivaringo zvo ungwaru? Ipanyi muezaniso.

⁹ Kudari tiri kuda kutema zvivaringo zvo ungwaru, inga zvakaita Jesu, tinodikana kuthemba Jehovha kuti atitungamirire. Tinodikana kuita mukuzwirana no magama aya o ungwaru akafemehwa okuti: “Gondai [Jehovha] Mwari ngo mwoyo wako wese, ucagonda uzivi hwako; rangarirai [Jehovha] Mwari mu makwanja ako ese; yena anozorungamisa njira jako jese. Ucaita wakangwara mu kuvona kwako, ithyai [Jehovha] Mwari, tizai bzakaxata.” (Mazwi 3:5-7) Kuguma pa kuziva murangariro wa Jehovha ngo kujija Bhaibheri zvingatibesera kuti tizive zvinoda Mwari kuti tiite pa mugariro uri wese. Potinonasa kuziva ushoni murangariro ja Jehovha, mwoyo wedu unozova unozorerukihwa kutevera ndhungamiriro yake.—Ezek. 11:19.

¹⁰ Inga muezaniso: Rangariranyi mwanakaji wakarovohwa ari kutenga zviro. Iyena wovona sapato jaanoda, asi ijona jinodhura maningi. Ngo kudaro wojibvunjisa kudari: ‘Mwamuna wangu anozovona kudini kudari ndikajitenga?’ Zvinovoneka kuti iyena, anonga eciziva mupinguro wakona, pikija mwamuna wake anonga acipo. Anomazivisa kudini mavonero o mwamuna wake? Ko mukuvo wakati kuti, iyena wakakwanisa kunasa kuziva murangariro wake ngo pamusoro po kuva kwavo no mare shoma. Inga muviyo, iyena anoziva kuti mwamuna wake anozorangarira kudini kudari akajitenga. Ngo maitiro akafanana, patinonga tecinasa kuziva murangariro no makwanja a Jehovha, tinonga tecienderera mberi pa kukwanisa kwedu kuziva zvaizoda Baba wedu vo mugore kuti tiite pa mugariro jakasiya-siyana.

11. Mubvunjo japi jatingazviita patinonga teciverenga kana kujija Bhaibheri? (Vonanyi Bhokiso rino musoro unoti: “Pamunonga Mecijija Soko ra Mwari, Jibvunjisenyi Kudari”.)

¹¹ Kuti tinase kuziva murangariro wa Jehovha, tinodikana kudira pa kutanga jijo yedu yo mundhu ega. Patinoverenga kana kujijia Soko ra Mwari, tingajibvunjsa kudari: ‘Masoko aya anondikhombijenyi ngo pamusoro pa Jehovha, makwanja ake akarungama, pomwe no murangariro wake?’ Tinodikana kuva no mavonero a Dhavhidhi, muimbi wo nduyo, uwo wakaimba kudari: “Nditatijenyi makwanja enyu, [Jehovha] Mwari, ndijijisenyi njira jo kupinda ndijona. Ndisesejenyi ngo bzokadi bzenyu, ndipangirenyi, ngokuti ndimwi Mwari muponesi. Inini ndinomuvetera njiku jese.” (Ndu. 25:4, 5) Pamunonga mecirangarijisisa ngo pamusoro po masoko ari ese o mu Bhaibheri, mungajiita mubvunjo jakadari inga iji: ‘Ndingashandisa kudini masoko aya pa mbhuri yangu? Ndingamashandisira papi? Pa muzi? Ku basa? Ku cikora? Pa kucumaera?’ Tikakwanisa kuvona kuti masoko ondhowo angashandira papi, zvinozotirerukira kuziva kuti tingamashandisisa kudini.

12. Mabhuku edu pomwe no musongano zvingatibesera kudini kuziva zvinorangarira Jehovha ngo pamusoro po shwiro iri yese?

¹² Njira imweni yo kuguma pa kunasa kuziva murangariro wa Jehovha ngo yo kunasa kupurutana ndhungamiriro jakacijikira mu Bhaibheri. Inga muezaniso mabhuku anozwi, Índice das Publicações da Torre de Vigia no Bhuku Rinobatsira Zvapupu zvaJehovha Pakutsakurudza,  anobudiswa kuitira kutibesera kujija ngo pamusoro po murangariro wa Jehovha mu mugariro jakasiyana-siyana jinoda kuti titeme zvivaringo zvo mundhu ega. Tinobeserekazve maningi ngo kunasa kurupurutana no kutora rutivi pa musongano jo ungano. Kurangarijisisa ngo zvinonga zvecijijiswepo zvinozotibesera kuziva zvizinji ngo pamusoro po murangariro wa Jehovha tojiitavo kuti jive jedu. Ngo kunasa kushandisa zvokuha zvo kumujimu zvinobva kuna Jehovha, tinozoenderera mberi mu kuguma pa kuziva makwanja ake. Inga muviyo, tinozova takanasirika kuti titeme zvivaringo zvinozokomborehwa ndi Mwari wedu wo rudo.

13. Ipanyi muezaniso unokhombija kuti kuziva murangariro ja Jehovha kungatiita kuti titeme civaringo co ungwaru.

¹³ Vonanyi umwe muezaniso unokhombija kuti kuziva murangariro wa Jehovha kungatibesera kutema zvivaringo zvakanaka. Inga vacumaeri vo Umambo, itusu tingadakarira kunghwina mu basa ro nguva yakazara inga mapiyona o nguva jese. Kuti izvi zvikwanisike, tinotanga kuita mudanyu wo kurerusa upenyu hwedu. Pa nguva imweyo, tingatanga kuthimwa-thimwa kuti tinozokwanisa kudakara ngo zvishoma zvatinozosara nazvo here kana kuti haiwa. Zvokadi, akuna mupango wo mu Bhaibheri unotibvunja kuva mapiyona; tingaramba tecishandira Jehovha inga vacumaeri vakagondeka. Asi, Jesu wakatithembesa kuti vaya vanozvipira ngo ndava yo Umambo vanozoashira makomborero akawanda. (Verenganyi Luka 18:29, 30.) Kusiapo izvi, Matahwa anokhombija kuti Jehovha anodakajihwa patinoita ‘bzipo zvo muromo wedu’ ngo kujipira zve ngo mwoyo wese, toita zvatinokwanisa kuitira kuendesa mberi kunamata ko cokwadi. (Ndu. 119:108; 2 Kor. 9:7) Kubvira pa mafundo aya o mu Matahwa, no mukumbiro wo kupsaka ndhungamiriro, atingakwanisi kuziva kuda ka Jehovha here? Kurangarijisisa ngo pamusoro po mavonero aya zvingatibesera kutema civaringo cinozoshanda kwatiri zve cinozokomborehwa ndi Baba wedu vo mugore.

14. Mungazivisa kudini kuti mushovo wakatikuti wo nguvo unodakajisa Jehovha?

¹⁴ Vonanyi muezaniso umweni: Ngatiti muri kudakarira umwe mushovo wo masimirire aizokungunya vamweni mu ungano. Asi, moceukija kuti mu Bhaibheri amuna mutemo kamare unorambisa masimirire ondhoo. Ngo api mavonero a Jehovha ngo pamusoro po shwiro iyi? Mupostori Pauro wakapa mbhangiro  iyi yakafemehwa: “Ndibzonavo bzondhobzo vanakaji: Ngavasimire uxoni, vajinemese ngo kujibata no ureremejo, vacikaiti mandoto, vacina ndarama, usanga no bzokusimira bzo mutengo, kaveta, ngavasimire maitiro auxoni anonakira vanakaji vanounyaxa.” (1 Tim. 2:9, 10) Mbhangiro iyi inoshandavo kuno vanarume vo ciKristu. Inga vashandiri va Jehovha vakajipira, atipsaki basi zvinodakajisa itusu pacedu, asi tinorangariravo kuti masimirire kana kujinemesa kwedu kunopsasa kudini vamweni. Kujidodokesa no rudo zvinotikwevejera kuti tirangarirevo mavonero o vatendi doni kuitira kuti titame kuvaphingaija kana kutovakhungunya. (1 Kor. 10:23, 24; Fil. 3:17) Kurangarira zvinonanga Matahwa zvingatibesera kuziva murangariro wa Jehovha ngo pumusoro po shwiro iyi, zve zvingatitungamirira kuti titeme zvivaringo zvinomudakajisa.

15, 16. (a) Jehovha anozwa kudini kudari tikaramba tecirangarira ngo pamusoro po zvo vatano icikafaneri? (b) Patinokheta mabungaijo, tingazvizivisa kudini zvinodakajisa Jehovha? (c) Tingatemesa kudini zvivaringo zvikuru?

¹⁵ Bhaibheri rinokhombija kuti Jehovha wakasuruvara paakavona kuti vandhu vari kutora gwanja rakashata zve ‘njiku jese vairangarira mu mwoyo mavo kuita bzakaxata.’ (Verenganyi Genesi 6:5, 6.) Teciziva izvi, itusu tingakwanisa kuvona kuti kuva no mazvii-zvii o zvo vatano, zvakashata ngo kuti zvingatitungamirira ku cishaishi cikuru cinorambiswa mu Matahwa zve cicikazwirani kamare no njira yo kurangarira ya Jehovha. Mujiji Jakobo wakatara kudari: “Kaveta hwiru hunobva mugore hwakacena, hwakapfava, hwakanyarara hunopurukira, huno nyaxa no zviito bzakanaka, ahukheti nokuti kufisa.” (Jak. 3:17) Kuziva izvi, kunodikana kutikwevejera kuti titize mabungaijo ari ese aizotiitisa kuti tive no murangariro pomwe no zvido zvakasvipa. MuKristu anoziva izvi aaveteri kubvunjisa kuti zvinotendehwa here kana kuti haiwa kubungaija no bhuku, vhidhio, kana kuti mutambo uri wese unovonesa zviro zvinonyenywa ndi Jehovha. Murangariro wake ngo pamusoro po shwiro iyi wakajekeswa kamare mu Soko rake.

¹⁶ Pa shwiro zinji, zvivaringo zvingatemwa ngo maitiro akasiyana-siyana zve zvosiya Jehovha akadakara. Asi, pa kuda kutema zvivaringo zvikuru ngo zvo ungwaru kupsaka mazano kuno vakuru kana ku maKristu amweni aano uzivi. (Tito 2:3-5; Jak. 5:13-15) I zvokadi kuti, azvicaizova zvakanaka kukumbira kuti vamweni vatitemere zvivaringo zvedu. MaKristu anodikana kuroveja kushandisa simba rao ro kuzwisisa. (Heb. 5:14, Shanduro yeNyika Itsva) Tese tinodikana kuita mukuzwirana no magama a Pauro akafemehwa, okuti: “Mundhu ngo mundhu anodikana kuthwara muthwaro wake.”—Gal. 6:5.

17. Ngo zvapi zvakanaka zvatinozowana ngo kutema zvivaringo zvinodakajisa Jehovha?

¹⁷ Patinotema zvivaringo zvikacijikira pa murangariro wa Jehovha, tinokwedera phedo naye. (Jak. 4:8) Tinomudakajisa zve tinowana makomborero ake. Inga muviyo, izvi zvinovangisa gonda redu kuno Baba wedu vo mugore. Ngo kudaro, ngatitendere kuti mutemo no zviambi zvo Bhaibheri zvititungamirire, ngo kuti zvinovonesa murangariro wa Mwari ngo pamusoro po shwiro iri yese. I zvokadi kuti, kucino zvizinji zvipsa zvaticada kujija ngo pamusoro pa Jehovha. (Job. 26:14). Asi no kuvangisira kwese, tingawana ungwaru, zivo, zve zwisiso inodiwa kuti titeme zvivaringo zvakanaka. (Mazwi 2:1-5) Murangariro wo vandhu vacikazivi kukwana pomwe no zvovanosunga, zvinopera, asi muimbi wo nduyo anoticeukija kudari: “Kuda ka Mwari kunogara mbhera narini, murangariro yo mwoyo wake pa makore ese.” (Ndu. 33:11) Hina, itusu tingatema zvivaringo zvo mundhu ega zvakanakisisa apo murangariro no zviito zvedu zvikazwirana no murangariro wa Mwari wedu wo uzivi hwese, Jehovha.