1-3. (a) Nọ ma tẹ họ-ame no, inwene jọ vẹ e rẹ sae jọ bẹbẹ kẹ omai? (b) Nọ inwene nọ ma re ru e tẹ bẹ kẹ omai vi epanọ ma roro, enọ vẹ ma rẹ sae nọ? (Rri iwoho nọ e rrọ emuhọ uzoẹme na.)

NỌ KEVIN ^[1] ọ nwani wuhrẹ uzẹme na no, oware nọ o jariẹ oja kpobi họ epanọ o re ro wo usu okpekpe kugbe Jihova. Rekọ evaọ ikpe buobu taure Kevin o te ti wuhrẹ uzẹme na, ọ jẹ hai fi-edhọ, vovo isigareti, da idi thomawa, jẹ rehọ imu egaga. Re Kevin ọ sai wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ, o gwọlọ nọ o re siobọno iruemu nana nọ e wọso izi Ọghẹnẹ na kpobi. Eva nọ o fihọ Jihova gbe ogaga nọ Ẹme riẹ ọ sai ro nwene ohwo, u fiobọhọ kẹ Kevin siobọno iruemu yena.—Hib. 4:12.

² Nọ Kevin ọ họ-ame no, kọ inwene nọ o je ru evaọ uzuazọ riẹ i no etẹe serihọ? Ijo, keme o gbẹ gwọlọ nọ ọ rẹ daoma wo emamọ iruemu Oleleikristi je ru ai woma vi epaọ ọsosuọ. (Ẹf. 4:31, 32) Wọhọ oriruo, u gbe rie unu gaga nọ ọ ruẹ nọ o be jọ bẹbẹ kẹe re ọ kpọ ofu riẹ. Kevin ọ ta nọ, “Re mẹ sae kpọ ofu mẹ o bẹ kẹ omẹ vi obusino iruemu iyoma mẹ.” Olẹ gbe Ebaibol  nọ Kevin o je wuhrẹ ẹsikpobi u fiobọhọ kẹe ru inwene nọ o gwọlọ.

³ Wọhọ Kevin, mai otu jọ buobu ma ru inwene jọ taure ma tẹ te họ-ame, ma ru onana re uzuazọ mai o sae rọwo kugbe ugogo izi ikiẹrẹe Jihova nọ e rrọ Ebaibol na. Nọ ma họ-ame no, ma te muẹrohọ nọ u wo eware esese jọ nọ o gwọlọ nọ ma rẹ gbẹ jọ ru inwene re ma sae rọ aro kele Ọghẹnẹ avọ Jesu ziezi. (Ẹf. 5:1, 2; 1 Pita 2:21) Wọhọ oriruo, o sae jọnọ ma muẹrohọ nọ ma rẹ kake ruẹ ethobọ amọfa gaga, ma wo ozodhẹ ohwo-akpọ, ma re gu iguẹgu, hayo o sae jọ oghẹrẹ ẹbẹbẹ ọfa jọ. Kọ re ma siobọno oghẹrẹ iruemu itienana o be bẹ vi epanọ ma rẹro riẹ? O tẹ rrọ ere, whọ sai roro nọ: ‘Otẹrọnọ mẹ sai ru inwene evaọ eware nọ e rro vi enana no, fikieme o rọ rrọ bẹbẹ re me ru inwene evaọ eware esese itiena? Ẹvẹ mẹ sae rọ daoma re Ebaibol na o gbe nwene uzuazọ mẹ?’

4. Fikieme ma gbẹ be sai ro ru eva were Jihova evaọ oware kpobi hi?

⁴ Nọ ma riẹ Jihova je wo uyoyou kẹe no na, ma gwọlọ rọ udu mai kpobi ru oware nọ o rẹ were iẹe. Rekọ ghelọ epanọ isiuru nana e ga te kẹhẹ, sebaẹgba mai u bi ru ei bẹbẹ kẹ omai re ma ru eva were Ọghẹnẹ ẹsikpobi. O be hae jọ omai oma wọhọ epanọ o jọ kẹ Pọl uko na, ọnọ o kere nọ: “Mẹ gwọlọ ru oware uwoma, rekọ me wo ẹgba nọ me re ro ru ei hi.”—Rom 7:18; Jem. 3:2.

5. Inwene vẹ ma ru taure ma tẹ te họ-ame, rekọ iruemu vẹ e rẹ sae gbẹ jọ use-abọ kẹ omai?

⁵ Ma siobọno ekpehre iruemu nọ i fo kẹ Ileleikristi hi no. (1 Kọr. 6:9, 10) O make rrọ ere na, ma gba ha. (Kọl. 3:9, 10) Fikiere u ti fo ho re ma roro nọ okenọ ma tẹ họ-ame no, hayo nọ ma tẹ rrọ ukoko na kri no oware ovuọvo o te gbẹ thọ omai obọ họ, ma ti gbe zihe kpohọ iruemu jọ nọ ma siobọno ho, hayo wo iroro ethọthọ họ. O rẹ sae rehọ ikpe buobu re oghẹrẹ iruemu jọ i te ti no ohwo obọ riẹriẹriẹ.

6, 7. (a) Dede nọ ma gba ha, eme u ru rie lọhọ nọ ma rẹ sae rọ jọ egbẹnyusu Jihova ghele? (b) Fikieme ma gbẹ rọ siọ Jihova ba ẹlẹ se kẹ erọvrẹ hẹ?

⁶ U du gwọlọ nọ sebaẹgba nọ ma reuku riẹ o whaha omai emamọ usu nọ ma rẹ reawere riẹ kugbe Jihova ha hayo whaha omai egagọ riẹ hẹ. Roro kpahe onana: Okenọ Jihova o si omai ziọ usu kugbe ọyomariẹ, ọ riẹ nọ ma ti ruthọ ẹsejọ. (Jọn 6:44) Nọ orọnọ Ọghẹnẹ ọ riẹ nọ ma gba ha jẹ riẹ udu mai na, ọ riẹ oghẹrẹ iruemu ethọthọ nọ e te mae jọ use-abọ kẹ omai. Ọ riẹ nọ eware e te thọ omai obọ ẹsejọ. Ghele na, oyena o whaha e riẹ usu nọ o re mu kugbe omai hi.

⁷ Uyoyou o wọ Ọghẹnẹ kẹ omai okẹ oghaghae jọ, oyehọ idhe ẹtanigbo Ọmọ oyoyou riẹ. (Jọn 3:16) Nọ ma te kurẹriẹ jẹ rọ ẹkwoma idhe ẹtanigbo na yare kẹ erọvrẹ evaọ okenọ ma te ruthọ, ma re wo imuẹro nọ ma ti gbe wo emamọ usu kugbei. (Rom 7:24, 25; 1 Jọn 2:1, 2) Kọ u fo re ma siọ Ọghẹnẹ ba ẹlẹ se kẹ erọvrẹ fikinọ mai yọ erahizi? Vievie! Oyena o rẹ wọhọ ẹsenọ ma se inọ ma rẹ rọ ame wozẹ abọ mai hi nọ o te gbe. Uzẹme riẹ họ, fiki erahaizi nọ i kurẹriẹ Jihova o ro ru ọruẹrẹfihotọ ẹtanigbo na. Ma yere Ọghẹnẹ gaga kẹ idhe ẹtanigbo na, keme u ru rie lọhọ nọ ma rẹ sai ro wo emamọ usu kugbe Jihova dede nọ ma gba ha.—Se 1 Timoti 1:15.

8. Fikieme ma gbe ro gbolaro kẹ ethobọ mai hi?

⁸ Dede na, orọnikọ onana u dhesẹ nọ  ma re gbolaro kẹ ethobọ mai hi. Re ma sai wo emamọ usu kugbe Jihova, o gwọlọ nọ ma rẹ daoma rọ aro kele iei gbe Ọmọ riẹ Jesu Kristi, jẹ jọ oghẹrẹ ahwo nọ a gwọlọ nọ ma jọ. (Ol. 15:1-5) O tẹ jẹ gwọlọ nọ ma rẹ daoma kpọ isiuru sebaẹgba mai, tube siobọno oware nọ u fo ho riẹriẹriẹ. Te ma họ-ame obọ hayo ma họ-ame kri no, o gwọlọ nọ mai kpobi na ma rẹ gbẹ “hae kpọ iroro [mai] vi.”—2 Kọr. 13:11.

9. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ ma rẹ sae gbẹ ruabọhọ whẹ uruemu okpokpọ na họ?

⁹ O gwọlọ omodawọ mi omai noke toke re ma sae “kpọ iroro [mai] vi” je dhesẹ “uruemu okpokpọ na.” Pọl ọ kareghẹhọ ibe Ileleikristi riẹ nọ: “A wuhrẹ owhai nọ wha ba uruemu anwae na no oma, onọ o rọwokugbe oghẹrẹ uzuazọ nọ wha je yeri vẹre, onọ o be rọ ẹkwoma isiuru eviẹhọ riẹ su owhai thọ. Wha hai ru ẹzi nọ ọ be kpọ iroro rai kpokpọ, jẹ whẹ uruemu okpokpọ na họ oma, onọ a ma lele oreva Ọghẹnẹ evaọ uvi ẹrẹreokie gbe uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ.” (Ẹf. 4:22-24) Ẹme na “wha hai ru . . . kpokpọ,” u dhesẹ nọ re ohwo ọ whẹ uruemu okpokpọ na họ oma, yọ oware nọ a rẹ ruabọhọ ru. Onana o rrọ oware uduotahawọ keme, u dhesẹ nọ ghelọ epanọ ma gọ Jihova kri te no kẹhẹ, ma rẹ sae gbẹ daoma wo emamọ iruemu Oleleikristi, koyehọ uruemu okpokpọ na. O rrọ vevẹ, Ebaibol na ọ rẹ sai gbe nwene uzuazọ mai.

10. Eme o gwọlọ nọ ma re ru re Ebaibol na ọ gbẹ hai fiobọhọ kẹ omai ru inwene, kọ enọ vẹ ma rẹ sae nọ?

¹⁰ Re Ebaibol na o gbe nwene uzuazọ mai, o gwọlọ omodawọ mi omai gaga. Rekọ fikieme o rọ gwọlọ omodawọ mi omai ga tere? Otẹrọnọ Jihova ọ be ghale omodawọ mai, kọ o hae te gbẹ lọhọ gaga re ma siobọno ekpehre iruemu? Kọ Jihova ọvo ọ gbẹ sai ru omai whaha iroro iyoma, re ma sae dhesẹ emamọ iruemu ababọ omodawọ nọ u re no obọmai ze?

11-13. Fikieme Jihova ọ rọ gwọlọ nọ ma hae daoma whaha uruemu uyoma?

¹¹ Ma te rri ehrugbakpọ nọ Jihova ọ ma na, ma rẹ ruẹ nọ o gine wo ogaga thesiwa. Wọhọ oriruo, ọre na o wo ẹgba gaga. Elo gbe ẹroro nọ ọ be hae jọ ọre na evaọ emaharo kpobi ọ rrọ buobu, rekọ umutho elo gbe ẹroro nana o bi te otọakpọ na. Yọ umutho nana ọvo o gwọlọ re emama sa-sa nọ e rrọ otọakpọ na e sae jọ uzuazọ. (Ol. 74:16; Aiz. 40:26) O rẹ jẹ were Jihova re ọ kẹ idibo riẹ umutho ẹgba nọ a gwọlọ nọ o tẹ gwọlọ ere. (Aiz. 40:29) Ẹhẹ, Ọghẹnẹ ọ rẹ sae kẹ omai ẹgba nọ ma re ro siobọno uruemu uyoma kpobi ababọ omodawọ nọ o rẹ gwọlọ mi omai, hayo ethobọ mai nọ ma re wuhrẹ no ze. Kọ fikieme o gbe bi ro ru ere he?

¹² Jihova ọ kẹ omai obọdẹ okẹ oghaghae jọ, oyehọ ufuoma iroro-ejẹ. Ma tẹ salọ nọ ma re ru oreva Ọghẹnẹ jẹ be dao ẹgba mai kpobi re ma ru ere, u re dhesẹ nọ ma wo uyoyou udidi kẹ Jihova jẹ gwọlọ ru oreva riẹ. U re je dhesẹ nọ ma rrọ abọ esuo okpehru riẹ. Setan o fi avro họ udu-esuo Jihova, fikiere o rẹ were Ọsẹ oyoyou obọ odhiwu mai na gaga nọ ma tẹ rọ unevaze avọ ọwhọ tha udu-esuo riẹ uke. (Job 2:3-5; Itẹ 27:11) Fikiere nọ Jihova ọ tẹ rọ edhere igbunu jọ ru omai whaha eyoma oruo re ma sai ru eva were iẹe, ma sae ginẹ ta ha inọ mai ọvo ma salọ nọ ma rẹ jọ abọ riẹ.

¹³ Onana u ru nọ Jihova ọ rọ vuẹ omai nọ ma “dawo ẹgba” mai re ma sai wo iruemu ezi Oleleikristi. (Se 2 Pita 1:5-7; Kọl. 3:12) O rẹro nọ ma rẹ daoma gaga re ma sae kpọ iroro mai. (Rom 8:5; 12:9)  Nọ ma tẹ be daoma ziezi evaọ abọ nana, o te kẹ omai evawere inọ Ebaibol na o gbe bi nwene uzuazọ mai.

14, 15. Eme ma rẹ sai ru ro wo emamọ iruemu nọ e rẹ were Jihova? (Rri ẹkpẹti na, “ Ebaibol na gbe Olẹ U Nwene Uzuazọ Rai.”)

¹⁴ Eme ma rẹ sai ru re ma wo emamọ iruemu Oleleikristi je ru Jihova eva were? Orọnikọ ma te siobọno ekpehre uruemu no yọ u re no ho. O gwọlọ nọ ma gbẹ hae daoma ru lele ithubro Ọghẹnẹ, keme obe Ahwo Rom 12:2 o ta nọ: “Wha gbẹ kuvẹ re uyero-akpọ nana o kpọ owhai hi, rekọ wha nwene oghẹrẹ ohwo nọ wha rrọ ẹkwoma iroro rai nọ wha re nwene, re wha sai ru omarai wo imuẹro kpahe oware nọ o rrọ oreva Ọghẹnẹ nọ u woma, nọ o rẹ were iẹe, jẹ rrọ gbagba.” Jihova ọ be rọ Ebaibol na gbe ẹzi riẹ fiobọhọ kẹ omai riẹ oreva riẹ, ru ei, je nwene uzuazọ mai re ma ru lele izi ikiẹrẹe riẹ. U fo nọ omodawọ mai u re kugbe Ebaibol na nọ ma re se kẹdẹ kẹdẹ, eria ikere nọ ma se nọ ma re roro didi kpahe, gbe ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ nọ ma rẹ lẹ kẹ. (Luk 11:13; Gal. 5:22, 23) Nọ ma be kuvẹ re ẹzi ọfuafo Jihova ọ kpọ omai je bi wo ọkpọ iroro riẹ wọhọ epanọ ma jọ Ebaibol wuhrẹ na; iroro, ẹmeọta, gbe uruemu mai e te rọwokugbe oreva Ọghẹnẹ ziezi. O make rrọ ere na, o gwọlọ nọ ma sẹro oma mai re ma siọ iruemu nọ ma siobọno ba ezihe kpohọ.—Itẹ 4:23.

¹⁵ U te no Ebaibol na nọ ma re se kẹ omamai kẹdẹ kẹdẹ no, o gwọlọ nọ ma rẹ rọ ebe ukoko na wuhrẹ Ebaibol na ziezi re ma sae rọ aro kele obọdẹ iruemu Jihova. Inievo jọ a ruẹ nọ u woma gaga re a hae kiẹ eria ikere jọ riwi, je se izoẹme jọ evaọ Uwou-Eroro hayo Awake! na, enọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ ohwo wo emamọ iruemu Oleleikristi hayo nọ i re fiobọhọ kẹ ohwo siobọno oghẹrẹ iruemu jọ nọ i fo ho.

16. Nọ ma gbe bi wo ẹnyaharo vẹrẹ te ẹgwọlọ mai hi, fikieme u gbe ro fo nọ udu u whrehe omai hi?

¹⁶ Otẹrọnọ whọ be nwani wo ẹnyaharo vẹrẹ te epanọ whọ gwọlọ họ, kareghẹhọ nọ ẹnyaharo ọ rẹ rehọ oke. Emamọ iruemu Oleleikristi nọ a rẹ daoma wo yọ oware nọ a rẹ ruabọhọ. O gwọlọ nọ ma re wo ithihakọ nọ ma be kuvẹ re Ebaibol na o gbe nwene uzuazọ mai na. Evaọ oke ọsosuọ, o sae gwọlọ nọ ma ta họ omobọ mai obọ re ma sai ru oware nọ Ebaibol na ọ ta. Rekọ nọ oke o be nyaharo na, nọ ma be daoma re iroro gbe uruemu mai o rọwokugbe oreva Jihova Ọghẹnẹ na, o te jọ lọlọhọ kẹ omai re ma ru lele oware nọ Ebaibol na ọ ta gbe oreva Jihova.—Ol. 37:31; Itẹ 23:12; Gal. 5:16, 17.

17. Ma te kru ẹrọwọ mai te urere, eghale vẹ ma ti wo?

¹⁷ Idibo Ọghẹnẹ nọ i kru ẹrọwọ rai te urere a ti wo uvẹ-ọghọ nọ a te rọ gọ Jihova bẹdẹ bẹdẹ avọ oma gbe iroro egbagba. Oke yena, o te gbẹ jọ bẹbẹ kẹ omai re ma dhesẹ emamọ iruemu hu, ukpoye ma te hai ru onana avọ evawere. Bọo oke yena, ma yere Jihova gaga rọkẹ okẹ ẹtanigbo na, onọ u ru rie lọhọ nọ ma be sae rọ gọ Ọghẹnẹ oyoyou mai na. Dede nọ ma gba ha, ma sae gọ Jihova enẹna nọ ma tẹ be hae kẹ Ebaibol na uvẹ re o nwene uzuazọ mai.

18, 19. Ẹvẹ o sai ro mu omai ẹro nọ Ebaibol na o wo ẹgba nọ ọ sai ro nwene uzuazọ mai ẹsikpobi?

¹⁸ Kevin nọ ma fodẹ evaọ obọ emuhọ na, ọ daoma gaga te epanọ ọ sai ro mu ofu riẹ họ ẹkpọ uwhremu na. O roro didi kpahe ehri-izi Ebaibol je fi ai hiruo, yọ ọ jẹ obufihọ gbe ohrẹ nọ ibe Ileleikristi riẹ a kẹ riẹ rehọ. Evaọ umutho ikpe jọ ọvo, Kevin o wo ẹnyaharo ologbo. Uwhremu na o te kẹ odibo oruiruo, yọ anwọ ikpe 20 ze na, ọ rrọ ọkpako ukoko. O make rrọ ere na, ọ riẹ nọ omoyọrọ u wuzou re ọ siọ ikpehre iruemu nọ ọ seba no ba ezihe kpohọ.

¹⁹ Oriruo Kevin o dhesẹ kẹ omai nọ Ebaibol na ọ sai fiobọhọ kẹ idibo Ọghẹnẹ ru emamọ inwene ẹsikpobi evaọ uzuazọ. Fikiere, ajọ ma gbẹ hae daoma kuvẹ re Ẹme Ọghẹnẹ o nwene uzuazọ mai re usu mai kugbe Jihova o jọ gaga. (Ol. 25:14) Nọ ma be ruẹ oghẹrẹ nọ Jihova ọ be rọ ghale omodawọ mai na, ma ti wo imuẹro ivevẹ inọ Ebaibol na ọ sai gbe gine nwene uzuazọ mai.—Ol. 34:8.