1, 2. (a) Ler ane ngero ma Yesu nogoyo e wi wuon puoth mzabibu. (b) Ere kaka ngerono lero tiend bedo ng’ama nyiso ng’wono mogundho kod bedo jachiwo?

CHIENG’ moro gokinyi, japur moro ma nigi puoth mzabibu nomondo manyo jotich mondo otine e puothe. Joma noyudo noyie gi osara ma ne odhi miyogi kae to gichako tich. Kata kamano, japurno ne dwaro jotich moko momedore, omiyo ne osiko kodok manyo jotich moko odiechieng’ mangima kendo noyie chulogi maber moriwo nyaka joma nochako tich godhiambo. Ka ne ochopo godhiambo, nochoko jotich duto mondo ochulgi. Nochulogi osara ma romre, bed ni moko notiyo kuom seche mang’eny to moko notiyo mana kuom sa achiel kende. Ka ne joma notiyo odiechieng’ mangima ofwenyo mano, ne gichako ng’ur. Wuon puodhono nowachonegi kama: ‘Donge ne uyie gi chudo ma ne wawinjore kodu? Donge an gi ratiro mar chulo jotichna duto kaka an e ma adwaro? Koso iu lit nikech atimo ne ji duto maber? ’—Mat. 20:1-15.

² Ngero ma Yesu nogoyono paronwa kido moro ma Jehova nigo ma Muma wuoye nyading’eny. Kidono en “ng’wono mogundho.” (Som 2 Jo-Korintho 6:1.) Joma notiyo kuom sa achiel kende ne ok owinjore oyud chudo marom gi joma  nochako tich gokinyi. Kata kamano, wuon puodhono nonyisogi ng’wono mogundho. Jasomo moro nolero tiend ng’wono mogundho kowacho kama: “En wach ma kelo paro mar gima imiyo ng’ato nono ma ok ochul kendo ma ok otiyone.”

3, 4. Ang’o momiyo Jehova osenyiso ji duto ng’wono mogundho, to osetimo mano e yo mane?

³ Muma wuoyo e wi “ng’wono mogundho mar Nyasaye ma en mich mochiwo nono.” (Efe. 3:7) Jehova chiwo michni e yo mane to ochiwe nikech ang’o? Ka watimo gik ma Jehova dwaro e yo makare chuth, wabiro bedo gi ratiro mar yudo ng’wono mogundho mochiwo. Mak mana ni ok wanyal timo e yo makare chuth gik ma Jehova dwaro. Kuom mano, Ruoth Suleman nondiko niya: “Onge ng’a makare e piny, matimo maber ma ok keth.” (Ekl. 7:20) Jaote Paulo bende nowacho ni “ji duto osetimo richo kendo girem kuom duong’ mar Nyasaye,” kendo ni “misach richo en tho.” (Rumi 3:23; 6:23a) Mano e gima waduto owinjore wayud.

⁴ Kata kamano, Jehova nonyiso kaka ohero dhano morem kuom nyisogi ng’wono mogundho e yo ma ok nyal pim gi gimoro amora. Mich maduong’ie moloyo ma Jehova nomiyowa en oro “Wuode ma miderma” e piny mondo obi othonwa. (Joh. 3:16) Omiyo Paulo nondiko e wi Yesu ni “sani osesidhne osimbo mar duong’ gi luor nikech ne oyudo lit mar tho mondo kokalo kuom ng’wono mogundho mar Nyasaye, obil tho ne ji duto.” (Hib. 2:9) Kuom mano, “mich ma Nyasaye chiwo en ngima ma nyaka chieng’ kokalo kuom Kristo Yesu Ruodhwa.”—Rumi 6:23b.

5, 6. Ang’o ma nyalo timore ka (a) richo locho e wiwa? (b) ng’wono mogundho locho e wiwa?

⁵ Ere kaka dhano nobedo joricho ma miyo koro waduto watho? Muma lero kama: “Richo mar [Adam] nomiyo tho olocho kaka ruoth” e wi kothe duto. (Rumi 5:12, 14, 17) Kata kamano, gima ber en ni waduto wanyalo yiero mondo richo kik loch e wiwa. Ka waketo yiewa kuom misango ma Kristo nochiwo, wamiyo ng’wono mogundho mar Jehova thuolo mar locho e wiwa kaka ruoth. E yo mane? “Kama richo nogundhoe, ng’wono mogundho mar Nyasaye ne omedoree moloyo. Mondo ang’o otimre? Mondo eka kaka richo nolocho ka ruoth kanyachiel gi tho, kamano bende ng’wono mogundho mar Nyasaye oloch ka ruoth e tim makare mondo okel ngima ma nyaka chieng’ kokalo kuom Yesu Kristo.”—Rumi 5:20, 21.

⁶ Kata obedo ni pod wan joricho, ok onego wawe richo ochik ngimawa. Ka watimo richo, wabiro kwayo Jehova mondo ong’wonnwa. Paulo nomiyo Jokristo siem niya: “Richo ok onego obed ruoth e wiu ngang’, nikech koro ok un e bwo chik, to un e bwo ng’wono mogundho mar Nyasaye.” (Rumi 6:14) Omiyo, ne wabedo joma ng’wono mogundho locho e wigi. Mano konyowa nade? Paulo nolero kama: “Ng’wono mogundho mar Nyasaye . . . puonjowa mondo watamre timbe ma ok nyis luoro Nyasaye kod gombo mag piny, kendo mondo wadag ka wanyiso ni wan gi paro malong’o gi tim makare kod chiwruok chuth ne Nyasaye e ndalo ma sani.”—Tito 2:11, 12.

7, 8. Wacho ni Jehova nyiso ng’wonone mogundho e “yore mopogore opogore” tiende en ang’o? (Ne pichni manie chak sulani.)

⁷ Jaote Petro nondiko niya: “E okang’ ma ng’ato ka ng’ato oseyudogo mich moro, oti kode e konyo jowetene, nikech un jorit mabeyo  mochung’ ne mwandu Nyasaye, ma en ng’wonone mogundho ma onyiso e yore mopogore opogore.” (1 Pet. 4:10) Mano tiende en ang’o? Mano nyiso ni onge tem moro amora ma Jehova ok nyal konyowa ma walo. (1 Pet. 1:6) Jehova biro konyowa konyisowa ng’wono kaluwore gi kit tem ma yudowa.

⁸ Kuom adier, Jehova nyisowa ng’wonone mogundho e yore mopogore opogore. Jaote Johana nondiko kama: “Nimar ne opong’ gi ng’wono mogundho, waduto wayudo ng’wono mogundho ma ok rum.” (Joh. 1:16) Yore mopogore opogore ma Jehova nyisogo ng’wonone miyo wayudo gueth mathoth. Moko kuom guethgo gin mage?

9. En ber mane ma wayudo nikech ng’wono mogundho mar Jehova, to ere kaka wanyalo nyiso ni wago erokamano?

⁹ Iweyonwa richowa. Nikech Jehova nigi ng’wono mogundho, oweyonwa richowa tek mana ni wayie loko chunywa mi waweyo richowa kendo ka watemo matek mondo kik wadog e richono. (Som 1 Johana 1:8, 9.) Onego wagone Jehova erokamano kendo wamiye duong’ kuom nyisowa ng’wonone. Ka ne Paulo ndiko ne Jokristo wetene mowal, nondiko kama: “[Jehova] ne oresowa waa e bwo teko loch mar mudho mi ne orwakowa ei pinyruodh Wuode mohero, ma kuome, osegonywa kokalo kuom rawar ma miyo iweyonwa richowa.” (Kol. 1:13, 14) Sama Jehova oweyonwa richowa, mano yawonwa thuolo mar yudo gueth mamoko.

10. Kindwa gi Jehova bedo ma chalo nade sama onyisowa ng’wonone mogundho?

¹⁰ Wabedo gi kuwe e kindwa gi Nyasaye. Nikech wan dhano ma joricho, ne onyuolwa ka wan jowasik Nyasaye. Jaote Paulo noyie gi wachno ka nondiko kama: “Kane wan wasik Nyasaye, tho mar Wuode nokelo winjruok maber e kindwa kode.” (Rumi 5:10) Winjruok ma kamano miyo wabedo gi kuwe e kindwa gi Jehova. Jaote Paulo wacho ni mano nyalore nikech ng’wono mogundho mar Jehova. Nondiko ne Jokristo wetene mowal niya: “Nikech koro osekwanwa kaka joma kare kokalo kuom yie, wabeduru gi kuwe e kindwa gi Nyasaye kokalo kuom Ruodhwa Yesu Kristo, ma kuome bende waseyudoe thuolo mar chopo ir Nyasaye mondo wayud ng’wonone mogundho ma koro wan-go nikech yie.” (Rumi 5:1, 2) To mano doko gueth!

11. Ere kaka Jokristo mowal osekonyo “rombe mamoko” mondo obed joma kare e wang’ Jehova?

¹¹ Ikwanowa kaka joma kare e nyim Nyasaye. Waduto ok wan joma kare. Kata kamano, janabi Daniel nokoro ni e ndalo mag giko, “jogo mobedo mariek,” tiende ni Jokristo mowal mapod ni e piny, ne dhi “loko chuny ji mang’eny mondo gitim kare.” (Som Daniel 12:3.) Kokalo kuom tijgi mar lendo kod puonjo, gisekonyo “rombe mamoko” ma kwan-gi romo milionde mondo obed gi winjruok maber gi Jehova. (Joh. 10:16) Kata kamano, mano osenyalore mana nikech ng’wono mogundho mar Jehova. Paulo nowacho kama: “Kuom ng’wonone mogundho ikwanogi ni gin joma kare, ma en kaka mich ma giyudo nono kokalo kuom rawar ma Kristo Yesu nochulo mondo ogonygi.”—Rumi 3:23, 24.

12. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni lamo en yo ma Jehova nyisowago ng’wonone mogundho?

¹² Wanyalo wuoyo gi Nyasaye e lamo. Jehova miyowa thuolo mar chopo ire mondo wawuo kode e lamo. Paulo wuoyo e wi kom-loch mar Jehova kowacho ni, “wadhiuru e nyim kom-loch mar ng’wono mogundho mar Nyasaye ka wan gi chir mar  wuoyo.” (Hib. 4:16a) Jehova osemiyowa thuolono kotiyo gi Wuode, ma “kokalo kuome koro wan gi chir mar wuoyo ka wan thuolo kendo mar chopo ir Nyasaye nikech geno kuom yie ma wan-go kuom Kristo.” (Efe. 3:12) Bedo ni wanyalo wuoyo gi Jehova e lamo ka wan thuolo kamano en yo machielo maber ma onyisowago ng’wonone mogundho.

13. Ere kaka ng’wono mogundho mar Nyasaye “konyowa e kinde mowinjore”?

¹³ Nyasaye konyowa e kinde mowinjore. Paulo nojiwowa ni wabed thuolo wuoyo gi Jehova e lamo “mondo okechwa kendo wayud ng’wonone mogundho ma konyowa e kinde mowinjore.” (Hib. 4:16b) Sa asaya ma wayudo tem kata chandruok moro e ngimawa, wanyalo ywak ne Jehova mondo okonywa. Kata obedo ni ok wawinjore e nyime, pod odwoko lamowa kotiyo gi Jokristo wetewa, “eka mondo wabed gi chir maduong’ kendo wacho niya: ‘Jehova e jakonyna; ok analuor gimoro. En ang’o ma dhano ditimna? ’ ”—Hib. 13:6.

14. Ng’wono mogundho mar Jehova hoyo chunywa e yo mane?

¹⁴ Nyasaye hoyo chunywa. Gueth machielo ma wayudo nikech ng’wono mogundho mar Jehova en ni ohoyowa sama chunywa onyosore. (Zab. 51:17) Kanyakla ma ne ni Thesalonika ne yudo sand mang’eny, omiyo Paulo nondikonegi kama: “Ruodhwa Yesu Kristo owuon kod Nyasaye Wuonwa ma noherowa kendo nochiwonwa hoch ma nyaka chieng’ kod geno ma jaber kokalo kuom ng’wono mogundho, mondo oho chunyu kendo otegu.” (2 The. 2:16, 17) Mano kaka en gima hoyo chunywa ng’eyo ni Jehova dewowa nikech ng’wonone mogundho!

15. En geno mane ma wan-go nikech ng’wono mogundho mar Nyasaye?

¹⁵ Wan gi geno mar yudo ngima ma nyaka chieng’. Nikech wan joricho, ne waonge  gi geno moro amora. (Som Zaburi 49:7, 8.) Kata kamano, Jehova nomiyowa geno ma jaber. Yesu nosingo ne jolupne niya: “Dwach Wuora e ma, ni mondo ng’ato ka ng’ato mong’eyo Wuod Nyasaye kendo ma nyiso yie kuome, onego obed gi ngima ma nyaka chieng’.” (Joh. 6:40) Adier, geno mar yudo ngima mochwere en mich ma jaber kendo en yo maber ahinya ma Nyasaye nyisowago ng’wonone mogundho. Paulo ma bende ne mor gi wachno nowacho kama: “Ng’wono mogundho mar Nyasaye osenenore ayanga kuom kelo warruok ne ji duto mopogore opogore.”—Tito 2:11.

16. Ere kaka moko kuom Jokristo mokwongo ne otiyo marach gi ng’wono mogundho mar Nyasaye?

¹⁶ Kata obedo ni wayudo gueth mang’eny nikech ng’wono mogundho mar Jehova, ok onego wapar ni Jehova oyie ayie gi timbe duto. Ne nitie jomoko e kind Jokristo mokwongo ma ne ‘ok oluoro Nyasaye, kendo ma ne tiyo gi ng’wono mogundho mar Nyasachwa kaka gima girendorego mondo gitim timbe mag wang’-teko.’ (Juda 4) Jokristo ma ne osebalogo ne paro ni ne ginyalo timo atima richo kaka gihero kae to gikwayo Jehova mondo ong’wonnegi. To marachie moloyo, en ni ne giyondho owete mamoko mondo odonjie timbegi marichogo. Kata mana e kindegi, ng’ato ang’ata ma timo timbe mag wang’ teko “osenyiso achaya ne roho maler ma Nyasaye nyisogo ng’wonone mogundho.”—Hib. 10:29.

17. En siem mane motegno ma Petro nochiwo?

¹⁷ E kindegi bende, Satan osebedo ka wuondo Jokristo moko mondo gipar ni ginyalo timo atima richo gi wang’ teko to Nyasaye pod biro ng’wononegi. Kata obedo ni Jehova oikore ng’wono ne joricho moloko chunygi, odwaro ni waked matek gi gombo ma wan-go mar timo richo. Jehova notelo ne Petro mondo ondik niya: “Un joma ahero, nikech koro useng’eyo mano motelo, beduru motang’ mondo ketho mar joma ok luw chik kik mi ulal kodgi mi un bende uwe chung’ motegno. Ooyo, to kar mano dhiuru nyime dongo kumedo yudo ng’wono mogundho mar Nyasaye kod ng’eyo e wi Ruodhwa kendo Jawarwa Yesu Kristo.”—2 Pet. 3:17, 18.

18. Gin ting’ mage ma wan-go bang’ yudo ng’wono mogundho mar Jehova?

¹⁸ Nikech wamor gi ng’wono ma Jehova nyisowa, onego wamiye duong’ kuom tiyone gi gigewa duto kendo kuom konyo jowetewa. E yore mage? Paulo chiwo dwoko kama: “Nikech wan gi mich mopogore opogore ka luwore gi ng’wono mogundho mosemiwa, . . . ka en migawo moro mar tich, wasik ka watime; kata ng’at ma puonjo, osik ka opuonjo; bende, ng’at ma jiwo ji, osik kotimo kamano; . . . ng’at ma kecho jomamoko, osik kotimo kamano gi ilo.” (Rumi 12:6-8) Ng’wono mogundho ma Jehova nyisowa miyo wabedo gi ting’ mar lendo gi kinda, puonjo jomoko Muma, jiwo Jokristo wetewa, kendo ng’wono ne ng’ato ang’ata ma ochwanyowa.

19. En ting’ mane ma wan-go ma wabiro nono e sula ma luwo mae?

¹⁹ Nikech wan joma Jehova ohero, mano onego ojiwwa mondo watim duto ma wanyalo ‘mondo wachiw neno e okang’ malong’o chuth e wi wach maber mar ng’wono mogundho mar Nyasaye.’ (Tich 20:24) Wabiro medo nono ting’ ma wan-gono e yo matut e sula ma luwo mae.